Nerki — budowa, funkcje, najczęstsze choroby nerek. Czy nerki bolą?

Jak zbudowana jest nerka?

Nerka zbudowana jest z rdzenia nerki (którego składową są piramidy nerkowe) oraz kory nerki. W jej budowie wyróżniamy powierzchnię przednią, tylną, przyśrodkową oraz brzeg górny, dolny i boczny. Nerka otoczona jest torebką włóknistą. Funkcję ochronną nerki pełni torebka tłuszczowa.

Na brzegu przyśrodkowym nerki obecne jest wgłębienie zwane wnęką. We wnęce znajduje się żyła nerkowa, tętnica nerkowa oraz moczowód umiejscowiony poniżej naczyń.

Torbiele na nerkach

Torbiele nerek to zmiany w obrębie miąższu nerek, zawierające płyn. Objawy towarzyszące torbielą są zależne od ich ilości i wielkości. Niewielkie zmiany często nie dają żadnych symptomów i są wykrywane przypadkowo. Takie torbiele najczęściej nie wymagają interwencji specjalistycznej. Ból w okolicy lędźwiowej może natomiast oznaczać obecność dużych torbieli na nerkach, które są wskazaniem do wykonania zabiegu chirurgicznego.

Pojawienie się bólu w tej okolicy wymaga różnicowania m.in. z kamicą nerkową, dlatego w przypadku niepokojących objawów udaj się do lekarza rodzinnego.

Czym jest kłębuszkowe zapalenie nerek?

Kłębuszkowe zapalenia nerek (KZN) to grupa chorób, które łączy obecność procesu zapalnego obejmującego kłębuszki nerkowe. Najczęściej spotykanymi typami kłębuszkowego zapalenia nerek są:

• ostre infekcyjne zapalenie nerek (OZKN) — związane jest z zakażeniem bakterią paciorkowca β-hemolizującego grupy A. OZKN w około 70-80% ma przebieg bezobjawowy. U pozostałych mogą być obecne m.in. obrzęki, nadciśnienie tętnicze oraz nieprawidłowości w badaniu ogólnym moczu pod postacią krwinkomoczu i wałeczków erytrocytowych. Leczenie polega na zastosowaniu antybiotyku, najczęściej penicyliny fenoksymetylowej oraz leczeniu objawowym. Zaleca się ograniczenie podaży sodu i płynów oraz zastosowanie leków moczopędnych np.hydrochlorotiazydu lub furosemidu.
• gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek — choroba cechująca się szybkim progresem, mogąca być konsekwencją m.in. zakażenia, leków takich jak tiamazol czy allopurynol, oraz chorób układowych. Leczenie powinno być prowadzone w warunkach szpitalnych.
• nefropatia IgA — to postać mezangialnego KZN. Jest to najczęstszy typ kłębuszkowego zapalenia nerek u dorosłych. Do postawienia rozpoznania konieczne jest badania wycinka nerki. Leczenie skupia się na ograniczeniu białkomoczu za pomocą leków z grupy ACEI np. peryndoprylu.

Niezbędne preparaty możesz zarezerwować w wybranej aptece z łatwością i bez konieczności wychodzenia z domu za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Rak nerki

Rak nerkowokomórkowy to najczęstszy nowotwór nerki. Klasyczną triadę objawów, w przypadku raka w wyższych stadiach zaawansowania, stanowią: krwiomocz, guz nerki wyczuwalny przez powłoki i ból w okolicy lędźwiowej. U znacznej części chorych pojawia się niedokrwistość. W zależności od stopnia zaawansowania leczenie opiera się głównie na chirurgicznym wycięciu nerki i chemioterapii.

Przewlekła choroba nerek

Przewlekła choroba nerek (PChN) definiuje się jako nieprawidłowości w budowie lub funkcjonowaniu nerek, które utrzymują się ponad trzy miesiące. Najczęstszą przyczyną przewlekłej choroby nerek jest cukrzycowa choroba nerek, glomerulopatie i nadciśnieniowa choroba nerek. 

W początkowych stadiach PChN nie daje żadnych specyficznych symptomów. Z czasem jednak objawy zaczynają dotyczyć wielu układów m.in.:

• układu krwionośnego — pojawia się nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca czy zaburzenia rytmu;
• układu oddechowego — u pacjenta może wystąpić obrzęk płuc i mocznicowe zapalenie opłucnej;
• układu pokarmowego — powikłaniami są m.in.: zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit czy wrzód trawienny;
• układu nerwowego — chory może mieć drgawki, depresję, a nawet w niektórych przypadkach może dojść do śpiączki.

Przewlekła choroba nerek to poważna choroba o skrytym początku. Nieleczona przewlekła choroba nerek może rozwinąć się do ostatniego stadium zwanego przewlekłą niewydolnością nerek. Doprowadza to do znacznego pogorszenia jakości życia, a nawet do śmierci. Dlatego regularne wykonywanie badań przesiewowych jest bardzo istotne.

Bibliografia

1. Myśliwiec, M., Drabczyk, R. (2023). Przewlekła choroba nerek. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.14.2. (Dostęp: 01.2024).
2. Klinger, M., Dziemianko, I., Drabczyk, R. (2023). Nefropatia IgA (pierwotna). Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.14.3.1.4. (Dostęp: 01.2024).
3. Nowicki, M., Drabczyk, R. (2023). Torbiele nerek – informacje ogólne. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.14.9. (Dostęp: 01.2024).
4. Myśliwiec, M., Drabczyk, R. (2023). Ostre uszkodzenie nerek. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.14.1. (Dostęp: 01.2024).

Autor