Na co pomaga podbiał pospolity? Działanie i właściwości lecznicze

Jak wygląda podbiał pospolity?

Podbiał pospolity (łac. Tussilago farfara) to bylina należąca do rodziny astrowatych (łac. Asteraceae), która może osiągnąć około 20 centymetrów wysokości. Pędy podbiału pospolitego są kwiatonośne, pokryte są łuskami i wyrastają przed pojawieniem się liści.
Roślina ma sercowatookrągłe, ogonkowe liście z ząbkowaniami na brzegach. Spodnia powierzchnia liścia pokryta jest kutnerowatym, czyli bardzo gęstym owłosieniem.

Podbiał pospolity kwitnie wiosną na przełomie marca oraz kwietnia. Uwidaczniają się wówczas kwiaty zebrane w koszyczki o złocistożółtej barwie. Bylina wytwarza także owoc - niełupkę. Wczesna wiosna to także okres zbiorów podbiału pospolitego. Aby zebrać roślinę, warto udać się w miejsca, gdzie występują wilgotne zarośla, bo tam najłatwiej spotkać podbiał pospolity. Bylina rośnie często również na przydrożach, polach i łąkach.

Podbiał - zastosowanie lecznicze

Podbiał pospolity zawiera w sobie wiele cennych związków, odpowiedzialnych za jego prozdrowotne działanie. Należą do nich m.in. olejki eteryczne, flawonoidy, śluzy, fitosterole, triterpeny czy sole mineralne. 

Surowce podbiału przygotowane w odpowiedni sposób wykazują działanie: 

• osłaniające;
• powlekające; 
• wykrztuśne;
• bakteriobójcze;
• przeciwzapalne;
• ściągające;
• rozkurczowe.

Kwiat i liść podbiału - właściwości lecznicze

Surowcem farmaceutycznym o cennych właściwościach leczniczych jest liść podbiału pospolitego (Farfarae folium). W medycynie naturalnej i ludowej wykorzystywane są również kwiaty podbiału (Farfarae flos). Niektórzy autorzy publikacji na temat podbiału wspominają także o użyciu ziela i korzenia podbiału w celach leczniczych.

Liście podbiału pospolitego można stosować np. jako okład łagodzący pourazowe obrzęki. Zastosowanie tego typu okładu można wykorzystać również u pacjentów ze zwichnięciem, stłuczeniem czy owrzodzeniem skórnym. 

Napar z podbiału pospolitego

Zarówno z kwiatów, jak i liści podbiału pospolitego można przygotować napar, który znakomicie nada się do radzenia sobie m.in. z odleżynami, oparzeniami, stanem zapalnym, świądem czy stłuczeniami. W celu uzyskania miejscowego działania naparem z podbiału należy nasączyć gazę lub przygotować innego rodzaju opatrunek nasączony płynem. W terapii różnego rodzaju problemów dermatologicznych, a także stłuczeń czy zwichnięć, zadziała wspomagająco kąpiel w wodzie z dodatkiem przygotowanego wcześniej naparu.

Czy podbiał można stosować na kaszel?

Nieżyt gardła i jamy ustnej to stan chorobowy, w którym śmiało sięgnąć można po wodny napar lub alkoholowy wyciąg z surowców podbiału pospolitego. Naturalne preparaty na bazie podbiału sprawdzą się również u osób zmagających się z: 

• suchym kaszlem; 
• problemami z odkrztuszaniem wydzieliny;
• nieżytem oskrzeli.

W medycynie naturalnej nieraz sięga się po przetwory podbiału pospolitego także w stanach przeziębienia, a nawet przy astmie czy rozedmie. 

Przeciwwskazania do stosowania podbiału pospolitego

Nadwrażliwość na składniki zawarte w roślinie stanowi przeciwwskazanie do stosowania produktów wykonanych na bazie surowców podbiału pospolitego. Również osoby uczulone na inne rośliny z rodziny Asteraceae, do której należy podbiał, nie powinny go stosować. 

Podczas karmienia piersią oraz w okresie ciąży kobiety nie powinny sięgać po podbiał pospolity i preparaty wykonane na bazie jego surowców farmaceutycznych. Dzieci do 12. roku życia z uwagi na brak szczegółowych danych naukowych także nie powinny zażywać przetworów wykonanych z podbiału pospolitego.

Preparaty z podbiału pospolitego w aptece

Na aptecznych półkach znaleźć można wiele gotowych preparatów wykonanych na bazie podbiału pospolitego. Popularne wśród pacjentów są m.in. tabletki (Podbiał i Prawoślaz tabletki do ssania; Tymianek +Podbiał na gardło (bez cukru)) czy syropy z podbiału pospolitego (Syrop Tymianek-Podbiał; Gardlox Tymianek Podbiał plus Syrop zioł. z wit.C). Często preparaty te łączą w sobie surowce pochodzące z kilku roślin leczniczych.

Jeśli chcesz sięgnąć po herbatę (napar) z podbiału, możesz wykonać ją w domu z samodzielnie zebranych surowców lub kupić gotowy produkt w aptece (Liść Podbiału).

Dostępność poszukiwanych preparatów w aptekach sprawdzisz z łatwością za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Rybak, D. (1993). Atlas roślin leczniczych. Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa, s.  206-207.
2. Piotrowska, P., Wojcińska, M., Matławska, I. (2015). Podbiał pospolity (Tussilago farfara L.). Postępy Fitoterapii, 3, s. 157-171.
3. Original Tymianek I Podbiał (100 mg + 100 mg)/pastylkę; pastylki twarde. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Dostępne na: https://rejestrymedyczne.ezdrowie.gov.pl/api/rpl/medicinal-products/6844/characteristic. (Dostęp: 08.2023).

Autor