Leki na niedoczynność tarczycy

Czym jest tarczyca?

Tarczyca jest małym, a zarazem niezwykle ważnym narządem, leżącym u podstawy szyi. Wytwarza ona i uwalnia hormony: trijodotyroninę (T3), tyroksynę (T4) i kalcytoninę (CT), reguluje funkcjonowanie naszego organizmu oraz wpływa na termogenezę, czyli wytwarzanie ciepła i na tempo metabolizmu. Jej czynność związana jest z działaniem przysadki  mózgowej i wytwarzaną przez nią tyreotropiną (TSH). Pozostają one w ścisłej zależności, tzw. ujemnym sprzężeniu zwrotnym. Tyreotropina pobudza tarczycę do produkcji hormonów T3 i T4, a kiedy ich poziom wzrasta, dochodzi do hamowania wydzielania TSH przez przysadkę mózgową.

Leki na niedoczynność tarczycy a objawy schorzenia 

Dobór rodzaju i dawki leku zależy od stopnia niedoczynności tarczycy. Aby rozpoznać schorzenie należy zwrócić uwagę na obecność charakterystycznych symptomów choroby. Do najczęstszych objawów niedoczynności tarczycy należą:

• przewlekłe zmęczenie i senność,
• wzrost masy ciała (mimo stosowania zbilansowanej diety),
• ciągłe uczucie zimna,
• zaparcia,
• niskie ciśnienie krwi,
• sucha skóra,
• spadki nastroju, depresja,
• zaburzenia miesiączkowania i problemy z płodnością.

Diagnostyka i przyczyny niedoczynności tarczycy

Jeśli zaobserwujemy u siebie wymienione wyżej objawy, powinniśmy udać się do swojego lekarza rodzinnego, który zleci oznaczenie poziomu TSH i w razie potrzeby skieruje nas do endokrynologa. Po uzyskaniu wszystkich wyników, lekarz może zalecić stosowanie leków na niedoczynność tarczycy. 

W Polsce najczęstszymi przyczynami niedoczynności tarczycy są:

• choroba Hashimoto, czyli przewlekła choroba autoimmunologiczna,
• usunięcie tarczycy – całkowite lub częściowe,
• leczenia jodem promieniotwórczym.

Jakie leki stosuje się na niedoczynność tarczycy?

Najczęściej w niedoczynności tarczycy stosuje się preparaty zawierające sól sodową lewotyroksyny. Jest to substancja otrzymywana syntetycznie, ale działa jak hormon wytwarzany w naszym organizmie. Czasami stosuje się połączenie lewotyroksyny i liotyroniny. Są to leki dostępne tylko na receptę. 

Dostępność wymienionych preparatów w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu na portalu KtoMaLek.pl.

Jak dobrać odpowiednią dawkę leku na niedoczynność tarczycy?

Lekarz dostosowuje dawkę początkową leku poprzez systematyczne badanie poziom TSH  we krwi (co około 6 tygodni). Zalecona dawka może być modyfikowana przez specjalistę w  trakcie leczenia w zależności od stanu zdrowia pacjenta. Przy zmianie dawkowania ważna jest obserwacja samopoczucia chorego, gdyż zbyt szybka modyfikacja dawki może wywołać kołatanie serca, niepokój, bezsenność, drżenie rąk. Po ustabilizowaniu poziomu TSH wystarczy wykonywać badanie tego hormonu co około 6 miesięcy, aby kontrolować skuteczność farmakoterapii.

W jaki sposób należy przyjmować leki na niedoczynność tarczycy?

Preparaty lewotyroksyny stosujemy regularnie, najlepiej o tej samej porze dnia, na czczo, co najmniej 30 minut przed posiłkiem.

Stosowanie wszelkiego rodzaju leków wiąże się z ryzykiem wystąpienia skutków ubocznych i podobnie jest w przypadku leków na niedoczynność tarczycy. Działania niepożądane tych leków obejmują m.in.:

• kołatanie serca,
• bezsenność,
• bóle głowy,
• nerwowość,
• drżenie rąk.

Czy można stosować leki na niedoczynność tarczycy w ciąży i podczas karmienia piersią?

Prawidłowy poziom hormonów tarczycy w trakcie ciąży jest bardzo ważny. Często istnieje konieczność stosowania leków na niedoczynność tarczycy, aby utrzymać ciążę i zapewnić właściwy rozwój płodu, wówczas leki na niedoczynność tarczycy należy zażywać zgodnie z zaleceniem lekarza. Również w czasie karmienia piersią stosuje się lewotyroksynę i  jest ona w pełni bezpieczna.

Czy stosowanie jodu może zastąpić leki na niedoczynność tarczycy?

Jeśli Twoje problemy z tarczycą wynikają z niedoboru jodu, to oczywiście można stosować zawierające go leki, dostępne na receptę czy suplementy diety. Zdarza się to jednak niezwykle rzadko i nie stosuje się ich profilaktycznie, bez wyraźnych wskazań lekarskich. Przy niedoczynności tarczycy wynikającej z niedoborów jodu, warto zadbać o odpowiednią zawartość tego pierwiastka w diecie. Dobrymi źródłami jodu są m.in. wody mineralne, otręby, dorsz, makrela. Należy pamiętać również o dostarczaniu organizmowi selenu, żelaza, cynku i błonnika, aby wspomagać funkcjonowanie tarczycy.

Autor