Uczucie zimna a choroby tarczycy

Skąd bierze się uczucie zimna?

Uczucie zimna najczęściej związane jest z niską temperaturą otoczenia. Sprzyja mu przebywanie w chłodnych pomieszczeniach oraz niekorzystne warunki atmosferyczne. Jeśli jednak wszystkim dookoła jest ciepło, a my marzniemy w grubym swetrze, może być to objaw pogorszenia stanu zdrowia.

Za utrzymanie odpowiedniej temperatury naszego organizmu odpowiada m.in. ośrodek termoregulacji. Steruje on zarówno procesami odpowiedzialnymi za generowanie ciepła przez mięśnie i wątrobę, jak i jego odprowadzanie przez rozszerzenie naczyń krwionośnych w skórze i pocenie się.

Za rozprowadzenie ciepła po całym ciele odpowiada krążąca krew. Przyczyną odczuwania zimna, szczególnie w rękach i stopach mogą być zatem choroby związane z układem krwionośnym. W ich przebiegu może dojść do zwężenia światła naczyń i zmniejszenia przepływu krwi, co skutkuje obniżeniem temperatury.

Uczucie zimna - czy to tarczyca?

Odczuwanie zimna może być objawem:

• niedociśnienia (hipotensji);
• anemii;
• miażdżycy;
• chorób zakrzepowo-zatorowych;
• niedoczynności tarczycy.

Wśród przyczyn większości wymienionych chorób wymienia się nieprawidłowy styl życia - palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, brak ruchu, nieodpowiednia dieta. Niektóre z nich mają podłoże genetyczne, na których wystąpienie możemy nie mieć wpływu - należą do nich schorzenia tarczycy.

Tarczyca i jej choroby

Tarczyca to gruczoł położony pod tchawicą. Odpowiada za produkcję, magazynowanie i wydzielanie hormonów:

• trójjodotyroniny (T3);
• tyroksyny (T4).

Hormony te wpływają na metabolizm i regulację temperatury. Oprócz nich, tarczyca produkuje jeszcze kalcytoninę, która wraz z parathormonem uwalnianym przez przytarczyce oraz witaminą D regulują gospodarkę wapniowo-fosforanową organizmu.
W Polsce już co piąta osoba może cierpieć na schorzenia tarczycy. Problem ten dotyka głównie kobiet - chorują 9 razy częściej niż mężczyźni. Choroby tarczycy związane są z produkcją hormonów - gdy jest ich za mało mówimy o niedoczynności, gdy za dużo - o nadczynności. 

Niedoczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy jest stanem, w którym gruczoł tarczowy produkuje zbyt małą ilość hormonów w stosunku do potrzeb organizmu. Niedoczynność może być:

• pierwotna - spowodowana uszkodzeniem tarczycy w przebiegu przewlekłego zapalenia autoimmunologicznego (choroba Hashimoto), zbyt niskim spożyciem jodu, przedawkowaniem leków stosowanych w nadczynności lub będąca wrodzoną niedoczynnością tarczycy;
• wtórna - wskutek niedoboru tyreotropiny wydzielanej przez przysadkę (hormonu stymulującego tarczycę);
• trzeciorzędowa - spowodowana uszkodzeniem podwzgórza.

Uczucie zimna - czy to jedyny objaw niedoczynności tarczycy?

Odczuwanie zimna jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów niedoczynności, ze względu na wpływ hormonów tarczycy na metabolizm i termoregulację. Wśród pozostałych objawów wyróżniamy:

• ciągłe zmęczenie;
• przyrost masy ciała;
• obniżenie nastroju;
• zaparcia;
• sucha, łuszcząca się skóra;
• wypadające, suche włosy.

U seniorów symptomy mogą być inne - najczęściej spotykane to zaburzenia pamięci, funkcji poznawczych czy niewydolność serca. 

W subklinicznej postaci niedoczynności tarczycy objawy mogą być słabo nasilone, a choroba trudna w wychwyceniu. Jeśli towarzyszy Ci ciągłe uczucie zimna lub inne niepokojące dolegliwości, niezwłocznie udaj się do lekarza pierwszego kontaktu i przekaż mu swoje obserwacje.

Nieleczona niedoczynność może doprowadzić do rozwoju chorób serca, niepłodności czy nawet śpiączki hipometabolicznej!

Diagnostyka niedoczynności tarczycy

Rozpoznanie niedoczynności tarczycy polega na określeniu stężenia tyreotropiny (TSH, wydzielanej przez przysadkę), a także tyroksyny (T4) oraz trójjodotyroniny (T3). Dodatkowo, konieczne może być wykonanie USG tarczycy. Dalsza diagnostyka obejmuje badanie poziomu przeciwciał skierowanych przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO), tyreoglobulinie (anty-Tg) oraz receptorowi TSH (anty-TSHR).

Hormony tarczycy mają duży wpływ na rozwój płodu, dlatego tak ważne są badania przesiewowe u kobiet ciężarnych!

Leczenie niedoczynności tarczycy

W leczeniu niedoczynności tarczycy wykorzystuje się preparaty zawierające syntetyczne hormony, mające na celu wyrównanie ich poziomów w organizmie:

• lewotyroksynę;
• mieszaninę lewotyroksyny i liotyroniny.

Pamiętaj, że tylko regularne przyjmowanie zaleconych leków prowadzi do poprawy stanu zdrowia. Najlepiej zażywać je około 60 minut przed pierwszym posiłkiem, gdyż zwiększa to przyswajalność substancji czynnej. Leczenie niedoczynności tarczycy trwa najczęściej przez całe życie.

Warto poinformować lekarza lub farmaceutę o innych przyjmowanych lekach i suplementach, ponieważ niektóre z nich (np. preparaty żelaza - Szelazo + SR,  Actiferol Fe) mogą zmniejszać wchłanianie leków na tarczycę, przy ich równoczesnym zażywaniu.

W niedoczynności tarczycy kluczowy jest także prawidłowy poziom witaminy D. Warto oznaczyć jej poziom w laboratorium, a następnie udać się do apteki po odpowiedni preparat (np. Ibuvit D 2000, D-Vitum Forte, Vigantoletten Max, Vitrum D3). 

Pamiętaj, że dostępność preparatów w najbliższej aptece możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Autor