Czym jest glukozamina i kiedy się ją stosuje?

Czym jest glukozamina?

Glukozamina (łac. glucosaminum) to substancja naturalnie występująca w ludzkim organizmie. Powstaje z cząsteczek glukozy i glutaminy z udziałem syntetazy glukozaminy. Jest jednym ze związków obecnych w chrząstce i mazi stawowej. Przez organizm wytwarzana jest w małych ilościach, a z wiekiem zdolność ta stale się obniża. Jej naturalnym źródłem w diecie są skorupiaki (m.in. krewetki, kraby, raki), dlatego praktycznie niemożliwe jest przyjmowanie odpowiednich jej ilości wraz z codziennymi posiłkami. Dostępna jest jednak w formie leków i suplementów w formie siarczanu lub chlorowodorku glukozaminy, które otrzymuje się z chityny – substancji, z której zbudowane są ściany komórkowe grzybów i szkielety zewnętrzne stawonogów.

Jak działa glukozamina?

Glukozamina zalecana jest pacjentom zmagającym się ze zmianami zwyrodnieniowymi stawów oraz stanami zapalnymi stawów, gdyż łagodzi dolegliwości bólowe, zmniejsza stan zapalny i poprawia ruchomość stawu. Ma działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwfibrotyczne (zabezpiecza przed włóknieniem tkanek) oraz kardio- i neuroprotekcyjne. Spowalnia także procesy starzenia się organizmu.

Dodatkowo glukozamina wspomaga regenerację stawów i działa na nie ochronnie. Co więcej, glukozamina może zmniejszać udział pewnych enzymów, które przyczyniają się do degradacji chrząstki stawowej. Substancją o udowodnionym działaniu leczniczym jest siarczan glukozaminy, brak natomiast analiz, które potwierdzałyby skuteczność chlorowodorku glukozaminy. 

Warto mieć na uwadze, że pojawiają się również analizy poddające pod wątpliwość skuteczność glukozaminy, zarówno stosowanej osobno, jak i w połączeniu z chondroityną. 

Kto powinien stosować glukozaminę?

Glukozamina rekomendowana jest pacjentom z chorobą zwyrodnieniową stawów (zwłaszcza kolanowych) oraz osobom zmagającym się ze schorzeniami reumatycznymi. Wskazana jest też jako część leczenia u pacjentów po urazach stawów i kości, w tym urazów kręgosłupa.

Po glukozaminę często sięgają sportowcy i osoby aktywne fizycznie, które odczuwają dolegliwości ze strony stawów. Poleca się ją także osobom starszym i otyłym, w celu wzmocnienia stawów i zapobiegania wystąpieniu zmian zwyrodnieniowych.

Formy i dawki glukozaminy – jak stosować?

Preparaty z glukozaminą należą do środków wolno działających. Oznacza to, że przyjmowanie glukozaminy przez kilka dni nie przyniesie zauważalnej poprawy i konieczne jest jej długotrwałe stosowanie przez kilka tygodni. Dzienna dopuszczalna dawka glukozaminy to 1500 mg, którą można przyjmować w dawkach podzielonych na 500 mg. 

Glukozamina dostępna jest w formie leków lub suplementów, najczęściej pod postacią tabletek powlekanych i kapsułek, a także proszku do rozpuszczania w wodzie. Często bywa składnikiem produktów złożonych na problemy ze stawami. W dostępnych na rynku preparatach lecznicze działanie glukozaminy wzmacniane jest dodatkiem innych substancji pozytywnie wpływających na pracę stawów – m.in. chondroityny, kwasu hialuronowego, MSM (metylsulfonylmetanu), kolagenu.

Przeciwwskazania do stosowania glukozaminy

Glukozamina jest substancją bezpieczną dla ludzkiego organizmu, jednak w nadmiarze może powodować zaburzenia pracy przewodu pokarmowego w postaci zaparć lub biegunek, bólu brzucha i wzdęć. 

Stosowanie glukozaminy jest niewskazane u kobiet w I trymestrze ciąży, w innych przypadkach należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę.

Glukozaminy nie powinni również stosować pacjenci z zaburzeniami pracy serca.