Żyworódka - nie tylko na zmiany skórne. Właściwości i zastosowania żyworódki.

Żyworódka - roślina o cudownych liściach

Polskie określenie “żyworódka” obejmuje rodzaj Kalanchoe i Bryophyllum z rodziny Crassulaceae - gruboszowatych. Są to rośliny tropikalne, pochodzące z Brazylii oraz Madagaskaru. W Polsce żyworódka należy do popularnych roślin doniczkowych.  Chociaż wymaga nieco zakwaszonej i zmineralizowanej gleby, wystarczy podlewać ją około raz w tygodniu i stosować odpowiedni nawóz (sprawdzą się ziemia i nawóz do kaktusów). 

Charakterystyczną cechą żyworódki jest sposób jej rozmnażania - ze względu na niego po angielsku bywa nazywana miracle leaf - cudowny liść.Wystarczy oderwać pojedynczy liść i położyć na wilgotnej ziemi, delikatnie dociskając. Po niedługim czasie na brzegach liścia pojawią się malutkie sobowtóry rośliny. Należy poczekać, aż się ukorzenią, ostrożnie oddzielić je od dużego liścia i przesadzić.  W naturalnym środowisku żyworódka rozmnaża się także poprzez nasiona. 

Która żyworódka jest tą właściwą?

W hodowli i pracach naukowych można znaleźć wiele gatunków żyworódek. Część z nich figuruje pod nazwą Kalanchoe sp., jednak aktualna nazwa botaniczna niektórych z nich została zmieniona na Bryophyllum sp. Pośród nich najbardziej powszechne w hodowli są Bryophyllum daigremontianum (inaczej Kalanchoe daigremontiana) i Bryophyllum pinnatum (zamiennie stosuje się nazwę Kalanchoe pinnata). Istnieją prace naukowe opisujące badania nad różnymi gatunkami żyworódek, oprócz wyżej wymienionych także Kalanchoe laciniata. Niemniej jednak za gatunek najszerzej badany i o najbardziej potwierdzonych właściwościach leczniczych uznaje się Bryophyllum pinnatum - żyworódka pierzasta.

Działanie i składniki obecne w żyworódce

Żyworódka zawiera w swoim składzie glikozydy nasercowe z grupy bufadienolidów, a także związki triterpenowe, steroidowe i polifenolowe, takie jak flawonoidy czy chalkony. Glikozydy nasercowe odpowiadają za działanie kardiotoniczne, które może być przyczyną zatrucia. Niemniej jednak w tradycyjnej medycynie między innymi ameryki południowej, sok z żyworódki bywał stosowany w terapii nadciśnienia. Przypisywano jej także działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, łagodzące wrzody żołądka i zapalenia w obrębie układu rozrodczego czy dróg oddechowych. Najlepiej udokumentowanym działaniem żyworódki pozostaje jednak aktywność zewnętrznie przeciwdrobnoustrojowa, łagodząca, ułatwiająca gojenie się ran. 

Sok i maść z żyworódki na wszelkiego rodzaju problemy skórne

Maść i sok z żyworódki są powszechnie stosowane na różnego rodzaju zmiany i infekcje skóry i błon śluzowych, także jamy ustnej czy narządów płciowych. Żyworódka doskonale sprawdzi się w przypadku trądziku, egzemy, oparzeń, odleżyn, trudno gojących się ran. Żucie liści żyworódki lub przemywanie sokiem może przynieść ulgę w infekcjach dziąseł lub miejsc intymnych, przykładanie wacika nasączonego sokiem może okazać się dobrym wspomaganiem terapii hemoroidów. Maść z żyworódki uznawana jest często także jako środek niwelujący nieprzyjemne skutki ukąszeń owadów, jak zaczerwienienie, obrzęk czy świąd.

Maść i sok z żyworódki można otrzymywać samodzielnie poprzez stopienie z podłożem (np. smalcem czy wazeliną) posiekanych liści i przecedzenie przez sitko w przypadku maści oraz pocięcie i ubijanie liści uprzednio przechowywanych w lodówce przez okres około tygodnia. Oba produkty można także nabyć w aptece (Żyworódka w płynie, Żyworódka w zasypce, Żyworódka pierzasta Ekamedica, Żel z żyworódką i aloesem, Maść z żyworódki Farm-Vix, Maść z żyworódki i nagietka, Maść z żyworódki z ekstraktem z aloesu GorVita). Dostępność tych preparatów w okolicznych aptekach możesz z łatwością sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Inne zastosowania żyworódki w świetle badań naukowych

W dzisiejszych czasach żyworódka jest badana pod kątem wielu potencjalnych właściwości leczniczych. Najczęściej wymieniane są możliwe właściwości zwalczania pasożytów krwi (np. Leishmania sp.), hepato- i immunoprotekcyjne, przeciwwrzodowe i przeciwzapalne, przeciwastmatyczne. przeciwcukrzycowe oraz przeciwdrgawkowe, a nawet poprawiające jakość snu. Odnotowano także prawdopodobne korzyści ze stosowania żyworódki w zespole niespokojnych nóg oraz zespole nadreaktywnego pęcherza.

Niestety, są to głównie badania in vitro oraz na zwierzętach i potrzeba jeszcze wielu lat badań, by ustalić mechanizm działania oraz bezpieczeństwo stosowania wewnętrznego soku i innych przetworów z liści żyworódki.

Autor