Zapalenie dziąseł – jak rozpoznać i zapobiegać?

Skąd się bierze zapalenie dziąseł?

Stan zapalny dziąseł jest jedną z najczęściej diagnozowanych dolegliwości stomatologicznych. Występuje u pacjentów niezależnie od wieku i płci. Zlekceważenie stanu zapalnego może doprowadzić do rozwoju paradontozy, a ta do rozchwiania zębów i nawet ich utraty.

Dominującą przyczyną zapalenia dziąseł jest gromadząca się na powierzchni zębów płytka nazębna. Czym właściwie jest płytka nazębna? To rodzaj miękkiego i lepkiego nalotu osadzającego się na zębach i dziąsłach, kolonizowanego przez bakterie. Składa się ona z białek śliny, produktów metabolizmu bakterii, wapnia i fosforu, a także złuszczonych komórek śluzówki jamy ustnej. Gdy regularnie myjemy zęby, nitkujemy przestrzenie międzyzębowe i płuczemy jamę ustną płynami stomatologicznymi, płytka jest usuwana, a zęby i dziąsła chronione przed różnymi schorzeniami. Zaniedbanie higieny jamy ustnej sprawia, że płytka zaczyna się gromadzić, a to sprzyja namnażaniu się chorobotwórczych baterii i powstawaniu stanu zapalnego dziąseł. Ponadto obecność płytki nazębnej jest jednym z czynników rozwoju próchnicy. Co gorsza, z czasem płytka nazębna ulega mineralizacji i staje się trudnym do usunięcia kamieniem nazębnym.

Nie zawsze przyczyną stanu zapalnego jest odkładanie się płytki nazębnej. Dentyści wskazują również na czynniki, takie jak:

• występowanie niektórych chorób (np. cukrzyca, białaczka, bulimia, anoreksja);
• niedobory witamin i minerałów;
• urazy mechaniczne (np. spowodowane noszeniem aparatu ortodontycznego lub protezy zębowej);
• zła technika szczotkowania zębów, skutkująca nadmiernym podrażnieniem dziąseł;
• palenie papierosów i/lub nadmierne spożywanie alkoholu;
• stosowanie niektórych leków (np. antybiotyki, leki na choroby krążenia, leki przeciwpadaczkowe);
• zmiany hormonalne (m.in. ciąża, różne fazy cyklu, stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej, menopauza).

Objawy zapalenia dziąseł

Trudnym do przeoczenia objawem zapalenia dziąseł jest krwawienie, które nasila się podczas szczotkowania. W początkowej fazie krew może nieznacznie zabarwiać ślinę, co bywa mylnie interpretowane jako symptom zbyt mocnego i intensywnego szczotkowania. Wraz z krwawieniem pojawia się widoczne zaczerwienienie i obrzęk dziąseł, a także ból odczuwany przy spożywaniu chłodnych i ciepłych pokarmów. W wyniku stanu zapalnego dziąsła mogą się cofną, odsłaniając szyjki zębowe.

Jak leczyć zapalenie dziąseł?

Podstawą w leczeniu zapalenia dziąseł jest poprawa higieny jamy ustnej. Zęby należy myć przynajmniej dwa razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Każde szczotkowanie powinno trwać nie mniej niż dwie minuty. Przy stanie zapalnym dziąseł można sięgnąć po pasty, które dobrze usuwają płytkę nazębną i regenerują podrażnione dziąsła (np. Meridol, Biodent, Elgydium, Lacalut Activ, Parodontax). Należy również czyścić przestrzenie międzyzębowe przy pomocy nici dentystycznej (np. ORAL-B Pro-Expert Clinic Line Floss, ELMEX nić dentystyczna, JORDAN Expand Floss), a także stosować płyn do płukania jamy ustnej łagodzący podrażnienia, zapobiegający odkładaniu się płytki nazębnej i działający antybakteryjnie (Curaprox Perio Plus+ Regenerate, Lacalut Aktiv, Eludril, Dentosept Complex, Meridol Ochrona Dziąseł). W przypadku stanu zapalnego dziąsła można sięgnąć po preparaty stosowane miejscowo o działaniu łagodzącym i przeciwzapalnym (np. Aperisan, Baikadent, Dezaftan, Mucosit).

Dbałość o higienę jamy ustnej może ograniczyć lub całkowicie wyeliminować problem stanów zapalnych dziąseł. Nie wyklucza to jednak kontrolnych wizyt w gabinecie stomatologicznym. Jeżeli stan zapalny jest zaawansowany, należy jak najszybciej umówić się na konsultację do dentysty. Konieczne może się okazać usunięcie nagromadzonej płytki nazębnej i kamienia. Zabieg ten powtarza się raz w roku. Jeżeli zapalenie dziąseł występuje z innego powodu niż gromadzenie się osadów, należy omówić ten problem ze stomatologiem oraz lekarzem rodzinnym.

Autor