Zatrucie pokarmowe - jak z nim walczyć?

Czym jest zatrucie pokarmowe?

Zatrucie pokarmowe to zaburzenie funkcjonowania układu pokarmowego, którego głównymi objawami są wymioty, nudności, biegunka i ból brzucha. Dolegliwości te pojawiają się w stosunkowo krótkim czasie po spożyciu pokarmu lub płynów skażonych drobnoustrojami, albo toksycznymi substancjami wytwarzanymi przez te drobnoustroje.

Przyczyny zatrucia pokarmowego

Najczęstszą przyczyną zatrucia pokarmowego jest spożycie nieprawidłowo przechowywanego lub źle przygotowanego pożywienia np. zbyt krótko gotowanego, niedosmażonego, niedokładnie umytego czy dwukrotnie zamrożonego. W zależności od tego, co jest przyczyną zatrucia pokarmowego wyróżnia się zatrucie bakteryjne, wirusowe oraz grzybicze.

Zatrucie pokarmowe bakteryjne

Do zatrucia bakteryjnego dochodzi w wyniku spożycia potraw lub płynów zawierających żywe komórki bakteryjne lub ich toksyn. Bakterie będące najczęstszą przyczyną zatruć to: Campylobacter jejuni, Salmonella oraz Escherichia coli. Szkodliwe bakterie mogą pojawić się np. w wyniku nieprawidłowej higieny jedzenia lub w nieświeżym jedzeniu, po upłynięciu terminu ważności.

Zatrucie pokarmowe wirusowe

To najczęściej występujący rodzaj zatrucia, dotyka w szczególności małe dzieci. Zakażenia wirusowe wywoływane są najczęściej przez: enterowirusy, rotawirusy, norowirusy oraz wirusy zapalenia wątroby typu A i E.

Zatrucie pokarmowe grzybicze

Do zatrucia grzybiczego dochodzi w wyniku spożywania żywności zanieczyszczonej toksynami grzybów (mykotoksynami). Najczęstszą przyczyną tego rodzaju zatrucia jest spożycie pokarmu, na którym znajduje się pleśń. Pamiętajmy, że nawet jeśli białe lub zielonkawe plamki pleśni pojawiły się tylko na niewielkim kawałku żywności to grzyb mógł już rozprzestrzenić się w całym produkcie i nie nadaje się on do spożycia.

Objawy zatrucia pokarmowego

Pierwsze objawy zatrucia pojawiają się już po kilku godzinach od spożycia skażonego pokarmu, choć czasami mogą wystąpić one nawet po 48 godzinach. Objawy towarzyszące zatruciu oraz ich nasilenie zależą od przyczyny zakażenia, ogólnego stanu zdrowia chorego oraz stopnia ciężkości infekcji. Najpopularniejsze z nich to nudności, wymioty, ból brzucha i biegunka, ale mogą pojawić się również: gorączka, wzdęcia, złe samopoczucie, bóle mięśni, ogólne osłabienie, krwawe stolce, dreszcze, zimne poty, skąpomocz oraz odwodnienie.

Jak zapobiegać zatruciom pokarmowym?

Aby uniknąć zatruć pokarmowych należy pamiętać, aby:

• dokładnie myć ręce przed każdym posiłkiem,
• przechowywać jedzenie w odpowiedniej dla nich temperaturze,
• nie zamrażać produktów, które były już zamrożone, 
• starannie myć owoce i warzywa,
• unikać potraw niedogotowanych lub niedosmażonych (szczególnie mięsnych),
• zawsze sprawdzać daty ważności i nie spożywać produktów przeterminowanych,
• unikać produktów na których pojawiła się pleśń.

Jak leczyć zatrucia pokarmowe?

Zdecydowana większość zatruć ustępuje samoistnie po kilku dniach, a ich leczenie opiera się przede wszystkim na  łagodzeniu uciążliwych objawów.  W leczeniu zatrucia pokarmowego podstawą jest odpowiednie nawodnienie - zaleca się częste spożywanie małej ilości płynów, najlepiej zawierających elektrolity np. Orsalit, Stoperan Elektrolity, Plusssz Elektrolity, Electrovit, Dicoflor elektrolity. Przy zatruciach bakteryjnych pomocne są preparaty przywracające prawidłową florę bakteryjną (probiotyki) takie jak: Lakcid, Lacidofil, Acidolac, Enterol, Dicoflor 60, Vivomixx. oraz preparaty adsorbujące z przewodu pokarmowego szkodliwe substancje (w tym toksyny i bakterie) – Smecta, Carbo medicinalis VP, Carbosal. Osoby dorosłe mogą doraźnie przyjąć leki zapierające, hamujące perystaltykę jelit (Stoperan, Laremid, Imodium). Jeśli objawy są uciążliwe i nie ustępują po kilku dniach należy zwrócić się do lekarza.

Wszystkie wspomniane wyżej preparaty można zarezerwować w pobliskiej aptece za pośrednictwem serwisu KtoMaLek.pl.

Kiedy udać się do lekarza?

Większość zatruć pokarmowych nie wymaga specjalistycznego leczenia, a  ich objawy ustępują samoistnie po kilku dniach. Z lekarzem należy jednak skontaktować  się jeśli objawy utrzymują się przez długi czas, pojawi się wysoka gorączka, w stolcu widoczny będzie śluz lub krew, wystąpią trudności z oddawaniem moczu lub pojawią się niepokojące objawy ze strony układu nerwowego. Konsultacji lekarskiej wymagają także wszystkie zatrucia u kobiet ciężarnych, niemowląt oraz osób starszych.

Autor