Toczeń rumieniowaty - przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest toczeń rumieniowaty?

Toczeń rumieniowaty zaliczany jest to tzw. chorób z autoagresji. W ich przebiegu dochodzi do nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego, na skutek czego atakuje on komórki własnego organizmu. Toczeń rumieniowaty dotyczyć może licznych tkanek i narządów, dlatego nazywany jest schorzeniem układowym. Choroba objawia się na wiele sposobów, a jej przebieg może wahać się od łagodnego, do zagrażającego życiu i zdrowiu.

Przyczyny tocznia rumieniowatego

Wciąż niewiele wiadomo na temat przyczyny tocznia rumieniowatego. Z pewnością duże znaczenie mają predyspozycje genetyczne. Znacznie więcej przypadków odnotowuje się u kobiet w wieku rozrodczym, co może wskazywać na wpływ żeńskich hormonów płciowych na rozwój choroby. Za czynniki sprzyjające toczniowi rumieniowatemu uznaje się także światło słoneczne, narażenie na toksyczne substancje chemiczne (także te zawarte w dymie papierosowym), zakażenia wirusowe oraz stosowanie niektórych leków, np. interferonów.

Objawy tocznia rumieniowatego

Choroba może objawiać się na wiele sposobów. Ze względu na ich różnorodność, opieka nad pacjentem często wymaga współpracy kilku specjalistów, którzy indywidualnie dobierają sposób leczenia. Celem jest uzyskanie możliwie jak najdłuższej remisji oraz zmniejszenie częstotliwości zaostrzeń.

Objawy ogólne

Do objawów ogólnych towarzyszących toczniowi rumieniowatemu zaliczamy ogólne osłabienie i gorączkę, a także przewlekłe zmęczenie i obniżenie wydolności organizmu. Z czasem dojść może do znacznej redukcji masy ciała.

Objawy skórne

Objawy skórne towarzyszą większości pacjentów cierpiących na toczeń rumieniowaty. Najbardziej charakterystyczna jest wysypka przypominająca kształtem motyla, obejmująca policzki, nos i czoło, mogąca rozszerzać się na szyję oraz dekolt. Często występują także nadżerki błon śluzowych jamy ustnej i nosa. Są to symptomy typowe dla zaostrzeń choroby, wywoływane głównie przez ekspozycję na światło słoneczne. Dodatkowo, wykwity skórne przyjmować mogą postać obrączek na tułowiu i kończynach (podostry toczeń skórny) lub krążków, głównie w obrębie twarzy, szyi i skóry owłosionej głowy (toczeń krążkowy). 

Objawy sercowo-naczyniowe

Przewlekły stan zapalny sprzyja patologicznym procesom w obrębie naczyń krwionośnych, prowadząc do rozwoju schorzeń, takich jak miażdżyca czy nadciśnienie tętnicze. W wyniku ich powikłań dojść może do zawału mięśnia sercowego lub udaru. Pacjenci cierpiący na toczeń rumieniowaty obarczeni są dużym ryzykiem wystąpienia zapalenia wsierdzia oraz dysfunkcji zastawek serca.

Objawy ze strony nerek

Zapalenie nerek i postępująca niewydolność tych narządów stanowi jeden z najczęstszych czynników śmiertelności w populacji pacjentów, u których zdiagnozowano toczeń rumieniowaty. Dodatkowo, sprzyja to rozwojowi nadciśnienia tętniczego. Bardzo ważne jest kontrolowanie funkcji nerek poprzez regularne wykonywanie niezbędnych badań.

Objawy ze strony układu ruchu

Częstym objawem tocznia rumieniowatego jest ból, zarówno mięśni, jak i stawów. Określa się go jako wędrujący, czyli stale zmieniający swoją lokalizację. Wzrasta również ryzyko wystąpienia osteoporozy i złamań kości. 

Inne objawy tocznia rumieniowatego

Do pozostałych objawów tocznia rumieniowatego zaliczamy m.in. zapalenie płuc i opłucnej, zaburzenia neuropsychiatryczne, powiększenie węzłów chłonnych oraz nieprawidłowości hematologiczne. 

Diagnostyka tocznia rumieniowatego

Diagnostyka tocznia rumieniowatego wymaga wykonania odpowiednich badań laboratoryjnych krwi i moczu. Oznacza się także poziom autoprzeciwciał, skierowanych przeciwko własnym tkankom. Pomocne może okazać się pobranie i ocena fragmentu zmian skórnych. W zależności od przebiegu choroby, zleca się odpowiednie badania w celu określenia zmian narządowych.

Leczenie tocznia rumieniowatego

Leki stosowane w przebiegu tocznia rumieniowatego to preparaty przeciwmalaryczne, immunosupresyjne oraz glikokortykosteroidy. Ich wielkość dawki i schemat dawkowania zależą od postaci oraz stopnia nasilenia choroby. W przypadku powikłań narządowych konieczne może być włączenie innych leków. W leczeniu bólu i gorączki zastosować można niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen (Ibuprom Max, Ibum, Nurofen). Warto zadbać także o odpowiednią suplementację witaminy D (Vigantoletten, Vigantol) oraz wapnia (Calperos) w ramach profilaktyki osteoporozy. 

Pamiętaj, że wybrany preparat możesz zarezerwować w najbliższej aptece i odebrać go w wolnej chwili - wystarczy, że otworzysz wyszukiwarkę KtoMaLek.pl.

Niestety, całkowite wyleczenie choroby póki co nie jest możliwe. Dąży się natomiast do uzyskania remisji choroby i zwiększenia komfortu życia pacjenta.

Autor