Sprawdzamy dostępność
leków w 10 914 aptekach
Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.
Stężenie glukozy we krwi nie jest wartością stałą, zmienia się w ciągu dnia w zależności od pory dnia, aktywności fizycznej, a także spożywanych posiłków. Szczególnie istotna jest glikemia poposiłkowa, której nieprawidłowe wartości mogą sygnalizować rozwój cukrzycy bądź nieprawidłowy przebieg leczenia tej choroby. Jakie są normy glikemii poposiłkowej i kiedy najlepiej mierzyć poziom cukru?
Świnka to potoczne określenie na nagminne zapalenie przyusznic – chorobę wywołaną zakażeniem wirusem świnki. Objawem charakterystycznym jest bolesny obrzęk jednej bądź obu ślinianek przyusznych. Schorzenie to zaliczane jest do tzw. chorób wieku dziecięcego, jednak nie brakuje przypadków świnki także u dorosłych. Jak można zarazić się świnką? Czy istnieją metody ochrony przed tą chorobą?
Podczas konferencji prasowej, która odbyła się 20 stycznia 2021 roku, pełnomocnik rządu ds. Narodowego Programu Szczepień poinformował, że nastąpi korekta rozporządzenia w zakresie kolejności szczepień. Zmiany dotyczyć będą etapu pierwszego, który zostanie podzielony na trzy części.
Rynek produktów spożywczych, oprócz tradycyjnego białego cukru, oferuje nam wiele innych jego zamienników. Jednym z nich jest cukier kokosowy. Jakie właściwości posiada cukier kokosowy? Gdzie znalazł zastosowanie? Czy cukier kokosowy należy do produktów zdrowych i polecanych?
Dla kobiety ciąża to czas niecierpliwego oczekiwania oraz wielu przygotowań. W tym okresie przyszła mama musi szczególnie dbać o swoje zdrowie. Na przestrzeni 9. miesięcy ciąży należy wykonać szereg badań, w tym również test obciążenia glukozą, który umożliwia wykrycie cukrzycy ciążowej. Kiedy wykonuje się tzw. krzywą cukrową i jak należy interpretować uzyskane wyniki?
Problemy z układem trawiennym mogą mieć różne przyczyny. W przeważającej ilości przypadków źródłem bólu, niestrawności, czy zgagi są nieprawidłowe nawyki żywieniowe i źle skomponowane posiłki. Nie jest to jednak regułą, dlatego utrzymujące się dolegliwości ze strony układu pokarmowego warto omówić z lekarzem. Jeżeli ich przyczyna jest trudna do ustalenia, lekarz może skierować nas na gastroskopię.
Nocne poty są dolegliwością, która może spotkać każdego z nas. Niestety, objaw ten nie wskazuje na żadną konkretną jednostkę chorobową. W takim razie jakie mogą być przyczyny nadmiernego pocenia się w nocy? Jakie są inne towarzyszące temu objawy? Czy istnieje skuteczny sposób leczenia nocnych potów?
Wielu pacjentów cierpiących na niedoczynność tarczycy skarży się na trudności z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Obecnie wiemy już, że oprócz właściwie dobranych leków, niezwykle istotne jest przestrzeganie zaleceń dietetycznych, uwzględniających odpowiednią suplementację. Jak zatem schudnąć przy niedoczynności tarczycy?
Witamina A, jako jedna z czterech witamin rozpuszczalnych w tłuszczach – odgrywa istotną rolę w organizmie człowieka. Odpowiada między innymi za prawidłowe widzenie, walczy z wolnymi rodnikami oraz wspomaga układ immunologiczny. Jakie jeszcze cenne właściwości posiada witamina A? Czy jej nadmiar lub niedobór może okazać się szkodliwy dla zdrowia człowieka? Kiedy stosować witaminę A?
Choroby tarczycy stają się coraz powszechniejszym problemem w społeczeństwie. Obok niedoczynności lub nadczynności tarczycy, często słyszymy również o guzkach tarczycy. Czym są guzki tarczycy? Dlaczego powstają? Czy guzki tarczycy są groźne dla zdrowia człowieka?
Tarczyca jest małym, lecz równocześnie ogromnie ważnym gruczołem w naszym organizmie. Jej rolą jest wydzielanie hormonów (T3 i T4). Dzięki wytworzonym hormonom, tarczyca reguluje w organizmie procesy przemian metabolicznych oraz wpływa na prawidłowe funkcjonowanie m.in. układu sercowo-naczyniowego. Zaburzenie jej działania może prowadzić do dysfunkcji w całym organizmie. W celu badania nieprawidłowości tarczycy wykonuje się badaniami krwi, USG lub scyntygrafię. Czym dokładnie jest scyntygrafia? Kiedy należy ją wykonać?
Erytrytol jest coraz częściej spotykanym słodzikiem stosowanym do poprawy smaku ogólnodostępnych produktów spożywczych. Erytrytol (erytrol) na etykietach spożywczych oznaczany jest symbolem E968. Należy on do cukrów alkoholowych (polioli). Czy stosowanie erytrytolu jest zdrowe? Ile kalorii znajduje się w erytrolu?
Subkliniczna niedoczynność tarczycy nazywana jest niedoczynnością utajoną, ponieważ jej objawy są tak łagodne, że ciężko na ich podstawie zdiagnozować chorobę. Często wykrywana jest dopiero na podstawie badań hormonalnych. Zbyt późne wykrycie subklinicznej niedoczynności tarczycy może doprowadzić do przekształcenia się schorzenia w pełnoobjawową postać choroby. Jakie są przyczyny subklinicznej niedoczynności tarczycy? Czy wymaga ona leczenia?
Śledziona jest niewielkim narządem położonym pod żebrami po lewej stronie jamy brzusznej. Należy ona zarówno do układu limfatycznego, jak i krwionośnego. Mimo że bez śledzony da się żyć, pełni ona dość istotne funkcje dla naszego organizmu. W niektórych stanach chorobowych może ona ulec powiększeniu. Jakie funkcje pełni śledziona oraz czy powiększona śledziona jest dla nas niebezpieczna ? Na te pytania znajdziesz odpowiedź poniżej.
Jod kojarzony jest z morzem i długimi spacerami wzdłuż plaży – jest to także najlepszy sposób na to, aby w jak największych ilościach dostarczyć go do organizmu. Pierwiastek ten, stanowi bardzo istotny element w poprawnym działaniu układu immunologicznego. W jaki sposób jod wpływa na naszą odporność? Jak ważnym pierwiastkiem jest jod dla osób z problemami z tarczycą?
Βeta-blokery, znane także jako beta-adrenolityki lub beta-sympatykolityki, to jedne z najczęściej stosowanych leków w kardiologii. Znajdują one zastosowanie nie tylko w terapii zaburzeń rytmu serca, ale także w leczeniu nadciśnienia tętniczego, choroby niedokrwiennej serca, jaskry i wielu innych schorzeń. Mimo że beta-blokery wynalezione zostały już ponad 50 lat temu, ich popularność nie maleje. Czy są bezpieczne? Jak należy je stosować? Co warto o nich wiedzieć?
Dobre informacje płyną z Europejskiej Agencji Leków, która warunkowo dopuściła do stosowania kolejną szczepionkę przeciw COVID-19. Chodzi o preparat produkowany przez firmę Moderna, którego pierwsze dawki mają dotrzeć do Polski już w przyszłym tygodniu. Czym szczepionka Moderny różni się od tej opracowanej przez firmy Pfizer i BioNTech?
Wraz z początkiem roku 2021 zacznie obowiązywać zaktualizowany Program Szczepień Ochronnych, który zawiera wykaz szczepień obowiązkowych i zalecanych, a także zasady ich przeprowadzania. Jakie zmiany czekają pacjentów od stycznia nadchodzącego roku?
Choroby tarczycy statystycznie częściej dotykają młode kobiety, czyli te będące w wieku rozrodczym. Wywołują one szereg obaw, zarówno w okresie starania się o dziecko, jak i w okresie ciąży. Przesiewowym badaniem w kierunku zdiagnozowania zaburzeń funkcjonowania gruczołu tarczowego jest oznaczenie stężenia hormonu TSH. Czy wartości referencyjne są zawsze takie same, niezależnie od trymestru ciąży? Czy hormony ciążowe wpływają również na pracę tarczycy?
Mózg dziecka rozwija się intensywnie już w okresie życia płodowego i każdy tydzień przynosi nowe zmiany. Jednak nawet gdy maluszek przychodzi na świat, jego mózg nie jest tak dojrzały, jak u osoby dorosłej, a jego rozwój będzie trwał przez kolejnych kilkanaście lat. Czy można jakoś wspomóc skomplikowany proces kształtowania się mózgu i układu nerwowego malca? Oczywiście, że tak. Poznaj podpowiedzi, jak to zrobić.
Rak tarczycy jest nowotworem coraz częściej spotykanym wśród pacjentów. Stanowi około 1% wszystkich nowotworów złośliwych i znacznie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Jakie są rodzaje nowotworów tarczycy? Jakie są ich objawy? Jak leczy się nowotwory tarczycy?
Choć samo słowo menopauza może budzić niepokój, to jednak warto pamiętać, że to naturalny proces zachodzący w kobiecym organizmie w określonym wieku. Niestety jednocześnie musimy mieć tutaj na uwadze, że przekwitanie wiąże się z wieloma uciążliwymi dolegliwościami, które rzeczywiście mogą dać się we znaki. Na szczęście nie brakuje sposobów na objawy menopauzy – a wiele z nich możemy wdrożyć samodzielnie, w zaciszu własnego domu. Co zatem zrobić, by poszczególne symptomy mogły stać się łatwiejsze do zniesienia?
Prawidłowo działające organy i gruczoły w naszym organizmie to podstawa ogólnego zdrowia. W momencie, gdy któryś z nich przestaje pracować odpowiednio, organizm wysyła nam sygnały alarmowe, które mają nas zmusić do zareagowania i zgłoszenia się do lekarza. Jednym z niezwykle istotnych gruczołów jest tarczyca. Zdarza się, iż właściwe zdiagnozowanie zmian w obrębie tego narządu wymaga wykonania biopsji tarczycy. Kiedy należy wykonać to badanie? W jaki sposób wygląda biopsja tarczycy? Tego wszystkiego dowiesz się czytając poniższy wpis.
21 grudnia 2020 r. Ministerstwo Zdrowia opublikowało obwieszczenie w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, który zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2021 roku. Jakie nowe leki trafiły do wykazu? Czy wprowadzono zmiany na liście darmowych leków dla kobiet w ciąży lub liście 75+?
Wielu zwolenników okularów tłumaczy swoją niechęć do soczewek kontaktowych trudnością w ich zakładaniu. Cały ten proces wydaje się nieprzyjemny ze względu na to, że podczas wkładania soczewek trzeba dotknąć oka. Nie da się jednak ukryć, że używanie soczewek kontaktowych jest bardzo wygodne i w różnych sytuacjach korzystniejsze, niż okulary, np. uprawianie sportu, prowadzenie samochodu czy przebywanie w zmiennych temperaturach. Jak poprawnie zakładać i zdejmować soczewki kontaktowe?
Pierwsze informacje o skutecznych szczepionkach pojawiły się już na początku listopada. Wówczas przedstawiciele firmy Pfizer pochwalili się, że produkowana przez Pfizer i BioNTech szczepionka jest skuteczna w 90%. Wkrótce kolejne firmy informowały o obiecujących wynikach badań klinicznych na swoimi szczepionkami. Aktualnie trwają prace nad tym, by szczepionki uzyskały dopuszczenie do obrotu, co nastąpi jeszcze w tym roku lub już w roku 2021. Kiedy będą mogli zaszczepić się pierwsi pacjenci? Jak ten proces będzie przebiegał na terenie Polski? Czy wszyscy będą mogli się zaszczepić?
Gamma-glutamylotranspeptydaza jest jednym z enzymów występującym głównie w komórkach wątroby odpowiadającym za rozkład aminokwasów. Znaleźć go możemy również w nerkach, trzustce, jelitach oraz w gruczole krokowym. Oznaczenie aktywności gamma-glutamylotranspeptydaza jest szeroko stosowane w diagnostyce, jako wskaźnik zaburzeń funkcji wątroby, a także główny znacznik nadużywania alkoholu. Badanie to uważane jest też za tzw. biomarker stresu oksydacyjnego związanego z metabolizmem glutationu ( glutation należy do najważniejszych antyoksydantów - odpowiada za regulację stresu oksydacyjnego oraz funkcji odpornościowej - głównymi konsumentami glutationu są intensywnie pracujące mięśnie, nerki, płuca, limfocyty i mózg).
Nocne koncerty to codzienność w wielu domach. Według szacunków nawet 10% populacji na całym świecie chrapie. I choć kultura popularna wpoiła nam, że chrapanie oznacza "słodki sen", może być ono bardzo groźne dla naszego zdrowia. Co więcej, stanowi duży problem zarówno dla osoby chrapiącej, jak i domowników. Jakie są przyczyny chrapania i jak można sobie poradzić z tym problemem?
Blizny to nieestetyczne pamiątki, powstające w wyniku przerwania ciągłości skóry. Choć są naturalnym następstwem gojenia się ran, dla wielu osób mogą być źródłem dyskomfortu i kompleksów. Blizny powstałe w wyniku łagodnych uszkodzeń zwykle znikają, jednak część z nich pozostaje z nami na stałe. Jak się ich pozbyć? Na rynku dostępnych jest wiele preparatów wspomagających leczenie blizn. Możemy stosować maść na blizny, kremy i żele, a także plastry silikonowe.
Witamina PP (witamina B3, niacyna) spełnia wiele istotnych funkcji w organizmie, dlatego należy regularnie dostarczać ją z pożywieniem. Jest wiele produktów, które mogą być źródłem pokarmowym niacyny — warto urozmaicać nimi codzienną dietę.
Niestety ciągle jeszcze konieczność udania się z dzieckiem do psychologa dziecięcego uważana jest za temat wstydliwy, a przez to objęty pewnym tabu. Na szczęście to się już zmienia – następuje przemiana w sposobie myślenia, która jest kształtowana, między innymi, przez media i popkulturę – coraz więcej znanych osób przyznaje się, że korzysta z pomocy psychologa dziecięcego, gdy ma problem ze swoim dzieckiem. Taka konieczność wcale nie oznacza, że jest się złym rodzicem. Wręcz przeciwnie! To świadczy o mądrości i miłości rodzica, który wie, że nie da rady pomóc dziecku tak, jak na to zasługuje i szuka dla niego najlepszej pomocy. Dowiedz się jak rozmawiać z psychologiem dziecięcym, sprawdź jak przygotować się do wizyty, o co może pytać i jak wygląda pierwsza wizyta dziecka u psychologa. Wiedza jest doskonałym narzędziem w rozwiewaniu strachu. Przekonaj się, co czeka Ciebie i dziecko u psychologa dziecięcego!
Na krótko przed okresem świątecznym i zabawą sylwestrową rządzący zdecydowali o wprowadzeniu tzw. kwarantanny narodowej, która ma potrwać od 28 grudnia do 17 stycznia. Ograniczenia ponownie obejmą m.in. działalność galerii handlowych. Przyjęta data narodowej kwarantanny oznacza również, że dodatkowe restrykcje obejmą też zaplanowane na okres 4-17 stycznia 2021 ferie zimowe. Jakie zmiany czekają nas po Świętach Bożego Narodzenia?
Wykonywanie testów w kierunku wykrywania zakażenia SARS-CoV-2 jest jednym z istotnych elementów walki z pandemią. Dzięki testom możliwe jest diagnozowanie pacjentów i wdrażanie leczenia oraz monitorowanie rozprzestrzeniania się choroby. Jakie testy można wykonać w laboratoriach diagnostycznych i które z nich wykrywają aktywne zakażenie koronawirusem?
Odtrucie czy detoks alkoholowy to czynności, które jeszcze do niedawna kojarzyły się jedynie z uzależnieniem od alkoholu. Od kilku lat metoda wykorzystująca wlewy dożylne zyskała jednak uznanie jako skuteczny środek niwelujący nieprzyjemne objawy kaca. Zastanawiasz się na czym dokładnie polegają kroplówki na kaca? Szukasz sprawdzonego odtrucia alkoholowego w Warszawie? Dowiedz się więcej, by nigdy już nie tracić czasu na walkę z kacem!
Nie od dziś wiemy, że do żywności stosuje się szereg różnych dodatków. Jednym z nich jest maltodekstryna – węglowodan o wysokiej kaloryczności. Czym jest ten tajemniczy składnik? Gdzie znalazł on swoje zastosowanie? Czy maltodekstryna może być groźna dla zdrowia człowieka?
Miód spadziowy – w odróżnieniu od miodów nektarowych – nie powstaje z nektaru kwiatów. Jest to wydzielina mszyc i czerwców, która zbierana jest przez pszczoły. Jakimi właściwościami zdrowotnymi charakteryzuje się miód spadziowy? Kiedy warto jeść miód spadziowy?
Sól od dawna cieszy się ponurą sławą, jako jeden z czynników wpływających na rozwój chorób, takich jak nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, czy otyłość. Lekarze zalecają więc, by soli spożywać jak najmniej. Nie jest to jednak łatwe zadanie, ponieważ sól obecna jest w wielu produktach.
Rak piersi to najczęściej wykrywany nowotwór złośliwy u kobiet i jedna z dominujących przyczyn zgonów związanych z chorobami nowotworowymi. Jego wyleczalność w Polsce jest niższa niż w innych krajach, ponieważ Polki zapominają o profilaktyce, a do gabinetu lekarskiego trafiają, gdy zmiany nowotworowe są w zaawansowanym stadium. Nieinwazyjną i bezpieczną metodą wykrywania patologicznych zmian w tkance piersi jest USG. Kto powinien poddać się USG piersi i jak często powinno się wykonywać to badanie?
10 grudnia 2020 r. Główny Inspektorat Farmaceutyczny wydał decyzję wycofującą z obrotu serię leku Tramal, dostępnego w postaci kropli doustnych. Co było przyczyną wycofania leku z aptek?
Wielu z nas marzy o prawdziwie hollywoodzkim uśmiechu. Nic dziwnego: białe zęby odejmują lat i sprawiają, że jesteśmy bardziej atrakcyjni. Dlatego warto zadbać o ich pielęgnację i nie bać się przy tym wykorzystywać nowych technologii. Coraz więcej osób, zarówno w celach zdrowotnych, jak i estetycznych, sięga po szczoteczkę soniczną. Na czym polega stosowana w niej technologia? Jaką szczoteczkę soniczną wybrać?
Coraz więcej osób sięga po zioła na prostatę. Nie ma się temu co dziwić, gdyż terapia ziołami jest nie tylko stosunkowo prosta do przeprowadzenia, ale przede wszystkim bardzo skuteczna. Stanowić może alternatywę albo wsparcie dla leczenia konwencjonalnego. Nie ulega wątpliwości, że należałoby jednak wiedzieć, które gatunki ziół mogą okazać się szczególnie pomocne.
Zioła na menopauzę to naturalny i bezpieczny sposób na łagodzenie przykrych dolegliwości. Od wieków stosuje się różne rodzaje ziół na przeróżne schorzenia i dolegliwości, a dodatkowo okazuje się, że mogą być one pomocne w walce z objawami przekwitania. Menopauza to okres w życiu każdej kobiety, który niestety może się wiązać z występowaniem różnych nieprzyjemnych objawów. Często towarzyszą temu uderzenia gorąca, trudności z zasypianiem, zmienne nastroje, czy też gorsza koncentracja i pamięć. Mogą występować również problemy z nadmierną potliwością i rumieniem skóry. Kiepskie samopoczucie i towarzyszące temu wspomniane dolegliwości nie należą do przyjemnych, dodatkowo kiedy mogą trwać nawet około dwóch lat. Sposobem na to może być stosowanie odpowiednich ziół, które dzięki zawartości różnych cennych substancji, pomagają pozbyć się tych symptomów. Warto dowiedzieć się więcej na ich temat.
Zdrowa ciąża o prawidłowym przebiegu trwa od 38 do 42 tygodni. To wystarczająco dużo czasu, aby odpowiednio przygotować się do nowego rozdziału w życiu, jakim jest rodzicielstwo. Każdy trymestr to nowe wyzwania nie tylko dla organizmu kobiety, ale także relacji między przyszłymi rodzicami. Boisz się o siebie, o dziecko i o swój związek? Dowiedz się, jak przygotować się do każdego trymestru ciąży.
Mikroelementy są niezbędne dla zachowania zdrowia i życia. Jednym z najważniejszych dla ludzkiego organizmu jest cynk. Dla dzieci jest podstawą do rozwoju i wzrostu, u dorosłych wpływa na setki funkcji życiowych, wspomaga m.in. odporność, skórę, włosy i układ rozrodczy. Sprawdź, z czym warto przyjmować cynk i w jakim jedzeniu go znajdziesz!
Goździki przywodzą na myśl świąteczny, rodzinny obrazek zatłoczonej kuchni wypełnionej aromatem pieczonych ciast i wykwintnych potraw. Kojarzą się z ciepłym grzańcem rozgrzewającym nas od wewnątrz w zimowe wieczory. Wykorzystywane w kuchni goździki są jednak również cennym surowcem farmaceutycznym. W jakich przypadkach znajdują zastosowanie lecznicze? Czym właściwie jest goździk? Czy stosowanie preparatów na bazie tego surowca zawsze jest bezpieczne? Na te pytania znajdziesz odpowiedź w poniższym tekście.
Radioaktywny izotop jodu (131I) jest stosowany w leczeniu chorób tarczycy już od ponad 50-ciu lat. W ostatnim czasie ta metoda leczenia bardzo się rozwinęła. Na czym dokładnie polega ta leczenie jodem radioaktywnym? Czy taka terapia jest skuteczna i bezpieczna?
Maść majerankowa jest lekiem roślinnym, który znaleźć możemy w większości ogólnodostępnych aptek. To jeden z preparatów prostym składzie, ale szerokich właściwościach i powszechnym zastosowaniu. Do jej substancji aktywnych należy ekstrakt z ziela majeranku, mający przede wszystkim silne działanie przeciwbakteryjne. Jakie właściwości posiada maść majerankowa? W jakich dolegliwościach znalazła ona swoje zastosowanie i kiedy warto ją stosować?
Osłabiona odporność bywa powodem częstych infekcji i przeziębień, zwłaszcza w sezonie jesienno-zimowym. Najlepszą ochronę przed różnego rodzaju patogenami zapewnia prawidłowo działający układ odpornościowy. Niedobory witamin, przeciwutleniaczy oraz składników mineralnych w diecie mogą zaburzać odpowiedź immunologiczną organizmu. Witaminy oraz makro i mikroelementy mogą regulować rozwój i funkcjonowanie różnych komórek układu odpornościowego. Witaminy na odporność – o które witaminy należy szczególnie zadbać w naszej diecie? Czy witaminy na odporność należy suplementować?
Nieostre widzenie - to właśnie ten objaw jest dla ludzi impulsem do tego, aby skonsultować się z okulistą. Zdiagnozowanie wady wzroku pociąga natomiast za sobą kolejne konsekwencje. Regularne wizyty u okulisty, badania wzroku, noszenie okularów bądź też soczewek. Nad tą ostatnią kwestią, warto się nieco pochylić. W momencie gdy zdajemy sobie sprawę z tego, że mamy wadę wzroku, możemy wybierać między soczewkami lub też okularami. Często pod wpływem impulsu decydujemy się na jedną z tych opcji, nie rozważając ich plusów i minusów. Tymczasem zapoznanie się ze specyfiką obu tych rzeczy, pozwala bardziej świadomie dobrać je właśnie do siebie.
Gorączka to jeden z najczęściej pojawiających się objawów chorobowych. Choć często jej obecność dostarcza ważnych informacji na temat stanu chorego, wysoka gorączka może być niebezpieczna, szczególnie u dzieci. Jak zbić gorączkę? Czy istnieją skuteczne domowe sposoby na obniżenie temperatury ciała?