Odkleja Ci się paznokieć? Możesz mieć onycholizę - sprawdź objawy i leczenie

Czym jest onycholiza paznokci?

Onycholiza to choroba płytki paznokci - jest powiązana z jej wzrostem. Objawia się odklejaniem paznokcia od łożyska, przy czym może to być odklejanie niepowodujące bólu. Mimo że choroba przebiega bezboleśnie, niestety jest ryzyko dla stanu zdrowia całego organizmu, ponieważ pod odklejającą się płytką powstają wolne przestrzenie, przez które mogą wnikać do organizmu niebezpieczne drobnoustroje i wirusy - a taka sytuacja powoduje nawet ogólnoustrojowe konsekwencje zdrowotne, np. powstawanie stanów zapalnych, grzybicy, rozwój różnych chorób. Ponadto jeśli onycholiza nie jest leczona, z czasem wiąże się z dolegliwościami bólowymi, przykrym zapachem z paznokci i nagromadzeniem pod płytką zanieczyszczeń.

Onycholiza - jak się objawia? Jak ją rozpoznać?

Podstawowym objawem onycholizy, który występuje najwcześniej, to przebarwienie na paznokciu - ma ono kolor jaśniejszy niż pozostała część płytki. Zwykle przebarwienie zlokalizowane jest w górnej części paznokcia albo w bocznej krawędzi - z czasem postępuje w głąb. To oznaka odklejania się paznokcia od łożyska. Jeśli nie zareagujemy, zanieczyszczenia i bakterie nagromadzone w wolnej przestrzeni pod płytką, doprowadzą do rozwoju zakażeń - a te objawiają się m.in. zmianą koloru płytki paznokcia na żółty, szary albo nawet brązowy.

Co powoduje onycholizę? Przyczyny

Onycholiza może mieć różnorakie podłoże. Zwykle powodowana jest urazem mechanicznym - dochodzi do oderwania się łożyska. W przypadku paznokci u stóp częstą przyczyną jest noszenie źle dobranego obuwia, które uciska na paznokieć. Dość częstą przyczyną onycholizy jest ponadto regularne wykonywanie manicure - zwłaszcza hybrydowego bądź żelowego (bez zachowania okresu na regenerację płytki paznokcia pomiędzy kolejnymi aplikacjami preparatu) oraz stosowanie lakierów z substancjami uczulającymi.

Niektóre badania pokazują, że onycholiza może być także powodowana różnymi chorobami ogólnoustrojowymi. Większe ryzyko występuje np. u osób z chorobami skóry (np. atopowym zapaleniem skóry czy łuszczycą), cierpiących na cukrzycę, choroby układu krążenia lub nadczynność tarczycy. Rozwojowi onycholizy może także sprzyjać nieprawidłowa, źle zbilansowana dieta.

Jak leczyć onycholizę paznokci?

Niestety onycholiza często jest mylnie diagnozowana jako grzybica paznokci albo infekcja bakteryjna - to błąd, ponieważ onycholiza nie jest infekcją, a dopiero na skutek braku odpowiedniego leczenia dochodzi do poważnych zakażeń.

Podstawą leczenia onycholizy jest oczyszczenie fragmentu płytki paznokcia, który jest odklejony. Po oczyszczeniu łożysko należy odżywić i nawilżyć - są do tego dedykowane preparaty. To zabieg bezbolesny i pozwala na skuteczne usunięcie różnych zanieczyszczeń. Na koniec aplikuje się preparat wspomagający regenerację i leczenie. Aby jednak zobaczyć efekty, konieczne jest prawidłowe określenie przyczyny oderwania się płytki paznokcia i rozwoju onycholizy - dopiero wówczas powinno się dobrać odpowiedni preparat i ustalić postępowanie. Warto więc nie leczyć onycholizy na własną rękę, ale udać się z problemem do podologa, który na podstawie wywiadu z pacjentem i wyglądu paznokcia oceni, co może być powodem takiego stanu.

Domowe wspomaganie leczenia onycholizy

Poza preparatami i zabiegami zaleconymi przez lekarza, walkę z onycholizą możemy wspomóc domowymi sposobami. Należy jednak pamiętać, że sposoby te nie mogą zastąpić profesjonalnego leczenia zaleconego przez specjalistę.

Dobrą metodą wspomagającą leczenie onycholizy jest smarowanie płytki paznokcia olejkami: herbacianym lub rycynowym. Olejki te zawierają substancje przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe oraz działają regenerująco na uszkodzenia. Olejkiem smaruj chore miejsce dotknięte onycholizą (i dla profilaktyki też inne paznokcie) 2 razy dziennie.

Onycholiza - jak jej zapobiegać? Profilaktyka

Osoby, które mają zwiększone ryzyko rozwoju onycholizy (przez np. występowanie chorób współistniejących czy aktywność fizyczną na dużym poziomie), powinny zachować odpowiednią profilaktykę. Jeśli jest mowa o sportowcach, powinni oni przede wszystkim zadbać o dopasowane buty, zarówno pod względem szerokości stopy, jak i długości. Buty powinny być wykonane z naturalnych, oddychających materiałów oraz dostosowane do typu aktywności (inne nadają się do biegania, a inne do wędrówek górskich). Pozostałe osoby w ramach profilaktyki powinny odpowiednio dbać o pielęgnację paznokci u stóp i rąk. Należy krótko obcinać paznokcie - najlepiej do długości sięgającej maksymalnie końca opuszka palca. Warto również zrezygnować z częstego pedicure i manicure przy użyciu lakierów hybrydowych, akrylowych, żelowych lub zwykłych, ale o kiepskim składzie (zawierających substancje potencjalnie uczulające i szkodliwe dla paznokci - np. formaldehyd). Dodatkowo jeśli chodzi o stopy, można zastosować profilaktykę w postaci specjalistycznych ortez lub  wkładek - ich wybór należałoby jednak omówić z podologiem. Ortezy stosowane do zapobiegania onycholizie wykonane są z silikonów, pianek lub innych miękkich materiałów - mają na celu odciążenie miejsc narażonych na urazy, w tym płytki paznokci.

Bibliografia

• Braun-Falco O., Plewing G., Wolff H.H. i wsp., Dermatologia, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2010.
• Maleszka R., Choroby paznokci w praktyce kosmetologicznej, Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie 2010, nr 56, t. 1, s. 57-64.