Wysypka alergiczna – dlaczego występuje i jaką formę przybiera? Leczenie wysypki alergicznej

Wysypka alergiczna – co to takiego?

Mianem wysypki alergicznej nazywamy zmiany skórne, które pojawiają się w wyniku reakcji alergicznej. Mechanizm powstawania wysypki alergicznej może być różny - wynika z bezpośredniego kontaktu skóry z alergenem lub może być wynikiem ogólnoustrojowej reakcji organizmu na czynnik wywołujący alergię, np. spożyty doustnie. Powstaje przede wszystkim w mechanizmie reakcji alergicznej typu IV.

Kiedy może pojawić się wysypka alergiczna?

Pojawienie się wysypki alergicznej na skórze świadczy o kontakcie pacjenta z czynnikiem alergizującym. 

Wysypka alergiczna może towarzyszyć innym schorzeniom, np. nieswoistym zapaleniom jelit czy alergiom pokarmowym. Niezwykle istotny jest wówczas szczegółowy wywiad lekarski, współpraca pacjenta lub rodzica dziecka (jeśli mamy do czynienia z pacjentem pediatrycznym), a także badania fizykalne, które umożliwą lekarzowi zauważyć obecność wysypki. Szczera rozmowa i uważność pacjenta oraz medyka pozwala nieraz powiązać wystąpienie niepokojących objawów ze spożyciem określonego rodzaju pokarmu. 

Jak wygląda wysypka alergiczna?

Istnieje wiele rodzajów wysypek i zmian skórnych, stąd wygląd wysypki alergicznej często nie jest identyczny u różnych pacjentów. Zmiany skórne powstałe w wyniku zajścia reakcji alergicznej IV typu mogą mieć charakter pęcherzykowy, grudkowo-plamisty, krostowy czy alergicznego kontaktowego zapalenia skóry. 

Uwaga!

Z uwagi na różnorodność zmian skórnych i przyczyn ich powstawania, w momencie wystąpienia zmian skórnych u Ciebie czy dziecka udaj się do lekarza w celu określenia diagnozy.

Wysypka alergiczna u dzieci i u niemowlaka

Skóra dziecka jest znacznie delikatniejsza niż ta u osoby dorosłej. W związku z tym wymaga na co dzień szczególnej ochrony i pielęgnacji, a także jest bardziej podatna na występowanie podrażnień i zmian skórnych. Wysypka alergiczna u dziecka może objawiać się jako:

• niewielkie krostki obecne na całym ciele lub niektórych jego elementach, 
• rumieniowe ogniska,
• liczne bąble na powierzchni skóry,
• pęcherzyki, przeszkadzające dziecku np. podczas zabawy.

U niemowląt, podobnie jak u starszych dzieci, wysypka alergiczna może występować pod postacią zmian skórnych o różnorodnym charakterze. Warto również pamiętać, że wysypka w okolicy pieluszkowej u malucha może świadczyć o odpieluszkowym zapaleniu skory.

Wysypka alergiczna – leczenie

Z uwagi na fakt, iż przyczyną wysypki alergicznej jest nadwrażliwość organizmu na pewien nieszkodliwy czynnik - alergen, w pierwszej kolejności warto ustalić przyczynę problemu i, jeśli jest taka możliwość, unikać kontaktu z alergenem. W celu identyfikacji przyczyny problemu lekarz wykonuje specjalnie dostosowane alergiczne testy skórne,w  których sprawdza wrażliwość skóry pacjenta na różne potencjalne alergeny.

Leczenie dodatkowo obejmuje zewnętrzne stosowanie leków oraz produktów kosmetycznych na powierzchnię zmian skórnych. W niektórych przypadkach lekarz może zalecić także stosowanie np. środków doustnych.

Czym smarować wysypkę alergiczną?

Maści i żele przeznaczone do stosowania u osób cierpiących na uczulenia objawiające się wysypką alergiczną mogą zawierać w swoim składzie np.:

• dimetynden - należący do grupy leków przeciwhistaminowych;
• hydrokortyzon - to jeden z przedstawicieli glikokortykosteroidów. Maści z tą substancją czynną można kupić bez recepty lekarskiej;
• betametazon - silny glikokortykosteroid, którego stosowanie musi odbywać się z wyraźnego zalecenia lekarza (leki z tą substancją czynną dostępne są wyłącznie na receptę).

Przy wysypce alergicznej u dzieci i niemowląt należy każdorazowo przed zakupem zwrócić uwagę, czy dany produkt nadaje się do stosowania u osób z danej grupy wiekowej. Można również dopytać o to farmaceutę w aptece. Na rynku istnieją produkty dopuszczone do stosowania już dla najmłodszych pacjentów, np. od 1. miesiąca życia - Bepanthen Sensiderm. Często dobrze sprawdzają się również emolienty nawilżające oraz natłuszczające skórę

Dostępność poszukiwanych preparatów w aptekach sprawdzisz za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Betametazon. Medycyna Praktyczna. Baza Leków. Dostępne na:  https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=1302. (Dostęp: wrzesień 2022).
2. Czarnobilska, E., Obtułowicz, K., Wsołek, K. (2007). Reakcja alergiczna typu IV i jej podtypy. Przegląd Lekarski, 64, 7-8, s. 506-508.
3. Dimetynden. Medycyna Praktyczna. Baza Leków. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=232. (Dostęp: wrzesień 2022).
4. Hydrokortyzon. Medycyna Praktyczna. Baza Leków. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=376. (Dostęp: wrzesień 2022).
5. Pokorna-Kałwak, D., Jędrzejek, M., Markiewicz, K., Sapilak, B., Stawarski, A. (2017). Nieswoiste zapalenia jelit u dzieci – trudności diagnostyczne w praktyce lekarza POZ. Lekarz POZ, 2, s.147-153.
6. Świerczyńska-Krępa, M, (2022). Objawy alergii: wysypka alergiczna, katar sienny i inne. Medycyna praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/alergie/chorobyalergiczne/wartowiedziec/57558,objawy-alergii.

Autor