Łysienie plackowate - przyczyny, objawy, leczenie, pielęgnacja skóry głowy

Łysienie plackowate - co to za choroba?

Łysienie plackowate, inaczej alopecia areata, jest to jedna z wielu postaci łysienia. To przewlekła choroba zapalna obejmująca mieszki włosowe skóry głowy. Ma zazwyczaj podłoże autoimmunologiczne. Proces zapalny zaczyna się od uwolnienia cytokin prozapalnych przez keratynocyty. Cytokiny z kolei zapoczątkowują kaskadę stanu zapalnego toczącego się w obrębie mieszka włosowego. W konsekwencji dochodzi do ich uszkodzenia. Powoduje to utratę włosów lub przejście w fazę spoczynku, a następnie wypadanie.

Łysienie plackowate najczęściej dotyka młodych ludzi w wieku do 25. roku życia. Proces ten jest odwracalny. Po wyciszeniu stanu zapalnego, mieszki włosowe ponownie podejmują proces wytworzenia włosów. Wiele osób uważa, że łysienie plackowate u kobiet występuje częściej, niż u płci przeciwnej. Jest to jednak nieprawda, choroba ta w równym stopniu dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety.

Jakie są rodzaje łysienia plackowatego?

Łysienie plackowate może występować w kilku odmianach w zależności od wyglądu i umiejscowienia zmian. Możemy tu wyróżnić:

• łysienie plackowate ogniskowe - ogniska stanu zapalnego występują zazwyczaj w obrębie skóry głowy, niekiedy twarzy, tułowia czy kończyn, mają regularny kształt;
• łysienie plackowate całkowite - obejmuje wszystkie włosy w obrębie skóry głowy, również brwi i rzęsy;
• łysienie plackowate uogólnione - dotyczy zazwyczaj wszystkich włosów na ciele;
• łysienie plackowate złośliwe - często ma długotrwały przebieg i jest oporne na leczenie;
• łysienie plackowate wężykowate - choroba obejmuje okolice skroniowe, potyliczne i czołowe, mamy do czynienia z wyłysieniem głowy na obrzeżu;
• łysienie plackowate pasmowate - odwrotna postać łysienia wężykowatego, łysienie zaczyna się od środka głowy i postępuje na zewnątrz;
• łysienie plackowate rozlane - trudno odróżnić oddzielne ogniska łysienia.

Dodatkowo, łysienie plackowate może również powodować zmianu na paznokciach o różnorodnym charakterze.

Jakie są przyczyny łysienia plackowatego?

Przyczyny rozwoju łysienia plackowatego nie są do końca poznane. Uważa się, że jego rozwojowi mogą sprzyjać:

• czynniki genetyczne,
• atopia i inne choroby skórne związane ze stanem zapalnym,
• czynniki psychiczne,
• choroby tarczycy,
• zaburzenia hormonalne,
• infekcje bakteryjne,
• stres,
• zjawiska autoimmunologiczne.

Łysienie plackowate - objawy

Głównym objawem łysienia plackowatego są charakterystyczne ubytki w owłosieniu o regularnym kształcie. Skóra w tych miejscach pozostaje niezmieniona. Jest to choroba bezbolesna. Łysienie może dotyczyć również brwi i rzęs. Najczęściej jednak zmiany zlokalizowane są w okolicy potylicznej, czołowej i ciemieniowej.

Jak się leczy łysienie plackowate?

Łysienie plackowate jest związane z miejscowym stanem zapalnym, dlatego w leczeniu stosowane są leki miejscowe o działaniu przeciwzapalnym. Lekami podawanymi w tym wskazaniu są glikokortykosteroidy w kremach, maściach, płynach czy piankach. Dodatkowo nieraz stosuje się cygnolinę i minoksydyl. W zaawansowanych przypadkach choroby często podaje się glikokortykosteroidy oraz cyklosporynę ogólnoustrojowo. Innymi metodami leczenia łysienia plackowatego są fotochemioterapia czy wąskopasmowa fototerapia UVB.

Łysienie plackowate u dzieci

Łysienie plackowate u dzieci może stanowić bardzo poważny problem przede wszystkim natury psychologicznej. Dzieci z łysieniem plackowatym przez swój wygląd mogą czuć się wykluczane ze społeczeństwa, mają zaburzony kontakt z rówieśnikami. Młodszym pacjentom z tym problemem zaleca się terapię, która pomaga zaakceptować ich stan. Niekiedy wdrażane jest też leczenie, bardzo podobne do tego u osób dorosłych. Mamy tu jednak pewne ograniczenia co do zastosowania różnych substancji ze względu na wiek dziecka oraz stan jego skóry. Zazwyczaj rokowania w przebiegu łysienia plackowatego u dzieci nie są tak pomyślne jak u osób dorosłych. Całkowite wyleczenie jest mało prawdopodobne.

Pielęgnacja skóry głowy w łysieniu plackowatym

W łysieniu plackowatym bardzo ważna jest właściwa pielęgnacja skóry głowy. Głównie polega ona na stosowaniu kremów z filtrem ochronnym, zapobiegających oparzeniom słonecznym odsłoniętych miejsc. Dodatkowo można stosować szampony i kosmetyki pobudzające i wspomagające wzrost włosów, takie jak KLORANE Szampon z Chininą i Organiczną Szarotką, KLORANE FORCE KERATINE Koncentrat p/wypadaniu włosów czy PHARMACERIS H-STIMUFORTEN Preparat hamuje wypad.wł..

Dostępność wybranych preparatów w najbliższych aptekach sprawdzisz bez wychodzenia z domu na portalu KtoMaLek.pl.

Bibliografia:

1. Maciejewska, J. (2017). Łysienie plackowate. Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/170798,lysienie-plackowate. (Dostęp: 03.2023).
2. Gilhar, A., Etzioni, A., Pau, R. (2013).  Łysienie plackowate. Dermatologia po Dyplomie, 4(1), s. 51-65.
3. Kuchciak-Brancewicz, M., Bienias, W., Kaszuba, A. (2013). Łysienie plackowate u dzieci. Dermatologia Praktyczna, 6 (29), s. 5-9.

Autor