Kiełki - najważniejsze zalety dla Twojego zdrowia

Czym są kiełki?

Kiełki to nic innego, jak rośliny znajdujące się w bardzo wczesnej fazie wzrostu. Powstają one z nasion, w których rośliny magazynują zapas składników odżywczych, mających ułatwić start i początkowy rozwój. Jednak jedzenie samych nasion nie jest tak samo korzystne, jak spożywanie kiełków. Dlaczego? W trakcie kiełkowania uaktywniają się enzymy, które uruchamiają proces przetwarzania białek, tłuszczów i węglowodanów, a także witamin i związków mineralnych. Dzięki temu stają się one znacznie łatwiej przyswajalne dla naszego układu pokarmowego. Pomysł na jedzenie kiełków przywędrował do nas z Dalekiego Wschodu, gdzie stanowią one ważny element codziennej diety.

Kiełki – wartości odżywcze

Jedzenie kiełków niesie dla zdrowia same korzyści. W zależności od rodzaju, zawierają one naprawdę pokaźne dawki witamin i minerałów. Oprócz witamin z grupy B, a także A, C, D, E, K czy PP, znajdziemy w nich żelazo, wapń, magnez, potas, cynk, miedź czy selen. Kiełki są także źródłem wartościowego białka, błonnika, nienasyconych kwasów tłuszczowych, aminokwasów oraz antyoksydantów, które chronią przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Ogromnym plusem kiełków jest ich niska kaloryczność oraz fakt, że są lekkostrawne. Włączenie ich do codziennej diety nie powinno stanowić większego problemu, a szeroki wybór nasion do kiełkowania sprawia, że właściwie codziennie możemy urozmaicać swoje posiłki różnymi rodzajami i smakami kiełków.

Które nasiona nadają się do kiełkowania?

Choć większość z nas kiełki kojarzy wyłącznie z wielkanocną rzeżuchą, kiełkować można naprawdę wiele rodzajów nasion i ziaren. Do najbardziej popularnych należą nasiona fasoli mung (stosowane w kuchni azjatyckiej), brokuła, rzodkiewki i słonecznika, a także lucerny i jarmużu. Można również kiełkować nasiona soczewicy, ciecierzycy, kozieradki, cebuli, pora, buraka i kapusty czy nawet ziarna pszenicy czy żyta. Do hodowli kiełków należy wybierać ziarna do tego przeznaczone. Te zakupione w sklepach ogrodniczych (tj. do wysiewu) mogą zawierać niebezpieczne środki konserwujące.

Najpopularniejsze rodzaje kiełków

• Kiełki brokuła - smakują podobnie do dojrzałej rośliny. Oprócz szeregu witamin (A, C i z grupy B) i minerałów (wapń, selen, magnez), zawierają również nienasycone kwasy tłuszczowe, luteinę oraz sulforafan. Okazuje się, że kiełki brokułów są najlepszym jego źródłem. Wykazuje on działanie przeciwnowotworowe oraz detoksykacyjne.
• Kiełki rzodkiewki - mają charakterystyczny, różowo-zielony kolor oraz ostry smak dojrzałej rzodkiewki. Są cennym źródłem witaminy A, C E i H, a także witamin z grupy B. Znajdziemy w nich również kwas foliowy, nienasycone kwasy tłuszczowe, a także glukozynolany czy siarkę.
• Kiełki lucerny - są bardziej delikatne niż poprzednicy, a także łagodniejsze w smaku. Uważane są za jedne z bardziej wartościowych pokarmów. Stanowią cenne źródło witamin i minerałów, w tym fitoestrogenów, które wykazują działanie łagodzące objawy menopauzy.
• Kiełki słonecznika - większe od pozostałych kiełków, pikantne i orzechowe w smaku, stanowią idealny dodatek do potraw. Zawierają potas, miedź, cynk oraz żelazo, co czyni je wartościowym produktem w diecie wegetariańskiej i wegańskiej. Znajdziemy w nich również fitosterole, które pomagają kontrolować gospodarkę lipidową organizmu.
• Kiełki fasoli mung - bardzo popularne w kuchni azjatyckiej. Są dosyć grube i neutralne w smaku, ale soczyste i chrupiące. Zawierają sporo witaminy K i C, a także takich pierwiastków, jak wapń, potas, żelazo, magnez, miedź czy fosfor. Podobnie, jak pozostałe kiełki, są źródłem antyoksydantów.
• Rzeżucha – na naszych stołach pojawia się na krótko przed świętami wielkanocnymi, a mogłaby zagościć na dłużej. Ma intensywny, nieco pikantny smak, a także charakterystyczny zapach. Zawiera w sobie witaminę A, C, PP i K, a także sporo witamin z grupy B. Osoby z anemią powinny sięgnąć po rzeżuchę, gdyż jest cennym źródłem żelaza, a także magnezu i wapnia. W odróżnieniu od innych nasion, rzeżucha nie nadaje się do kiełkowania w słoiku czy kiełkownicy. Namoczone nasiona najlepiej umieścić na warstwie wilgotnej ligniny.

Domowa produkcja kiełków – od czego zacząć?

Domowa hodowla kiełków jest bardzo prosta i nie wymaga specjalistycznego sprzętu. Do produkcji kiełków możemy użyć kiełkownicy lub zwykłego, większego słoika. Nasiona najpierw należy przepłukać, a następnie namaczać przez kilka godzin. Potem wystarczy je odsączyć i przełożyć do kiełkownicy lub słoika, które stawiamy w widnym miejscu (np. na parapecie okiennym). Nasiona należy przepłukiwać czystą wodą dwa razy dziennie. Pamiętajmy, by je dokładnie odsączać, w przeciwnym razie kiełki mogą zacząć gnić. Część kiełków (np. wspomnianą rzeżuchę) możemy hodować na wilgotnej ligninie.

Po kilku dniach kiełki będą gotowe do spożycia. Należy je przechowywać w lodówce, nie dłużej niż przez kilka dni, pamiętając o regularnym przepłukiwaniu wodą. 

Autor