Immunoterapia alergenowa (odczulanie) u dzieci i dorosłych — na czym polega i jak powinna przebiegać?

Immunoterapia alergenowa jest sposobem na zwalczanie tak bardzo popularnych w dzisiejszych czasach alergii. Nasz organizm rozpoznaje niektóre ciała obce jako szkodliwe i próbuje je zwalczać. Dochodzi wówczas do reakcji alergicznej, a takie ciało obce nazywane jest alergenem. Leki przeciwalergiczne zwalczają jedynie objawy alergii, nie eliminując jej przyczyn. Z poniższego artykułu dowiesz się, czym jest immunoterapia alergenowa, jak wygląda jej zastosowanie oraz kiedy jest ona przeciwwskazana.

Immunoterapia alergenowa — co to jest?

Immunoterapia alergenowa, nazywana powszechnie odczulaniem, jest metodą, która jako jedyna pozwala na zwalczenie przyczyny alergii. Za niepożądaną reakcję organizmu na ciało obce oraz występowanie alergii odpowiedzialne są Immunoglobuliny klasy E (IgE).

Immunoterapia alergenowa — na czym polega?

Immunoterapia alergenowa (odczulanie) polega na modulowaniu odpowiedzi organizmu na kontakt z danym alergenem i prowadzi do zaprzestania jego traktowania jako ciało obce, eliminując tym samym występowanie choroby. Immunoterapia alergenowa może być przeprowadzana zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Najpopularniejszymi rodzajami alergii, które mogą zostać wyleczone za pomocą immunoterapii alergenowej, są alergie górnych i dolnych dróg oddechowych:

alergiczny nieżyt nosa,
astma,
alergiczny nieżyt spojówek,
alergia na pyłki traw oraz innych roślin.

Immunoterapia alergenowa — jak powinna przebiegać?

Immunoterapia alergenowa (leczenie odczulające) za każdym razem powinna zostać zlecona przez alergologa po przeprowadzeniu odpowiednich testów skórnych lub badań krwi polegających na oznaczeniu stężenia przeciwciał po kontakcie z danym alergenem. Dopiero po potwierdzeniu dokładnej przyczyny występowania alergii lekarz wybiera, który z dostępnych preparatów będzie najlepszy do przeprowadzenia immunoterapii alergenowej.

Immunoterapia alergenowa polega na podawaniu szczepionki odczulającej. Podanie to następuje tylko i wyłącznie w gabinecie lekarza. Pacjent po przyjęciu preparatu odczulającego powinien pozostać przez 30 minut pod obserwacją lekarza w celu wyeliminowania możliwych działań niepożądanych. W razie pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów lekarz powinien zostać o nich natychmiast poinformowany.

Immunoterapia alergenowa przeprowadzana jest wyłącznie pod okiem specjalisty. Alergolog odpowiedzialny za odczulanie pacjenta musi znać wszystkie leki, jakie przyjmuje pacjent. Podczas całego procesu immunoterapii alergenowej nie można przyjmować żadnych leków, o których stosowaniu nie poinformowało się wcześniej lekarza.

Immunoterapia alergenowa — przeciwwskazania

Immunoterapia alergenowa z punktu widzenia pacjenta jest prostym procesem, jednak ma ona również swoje przeciwwskazania. Bezwzględnym przeciwwskazaniem jest niekontrolowana leczeniem astma, nowotwory złośliwe oraz wiek poniżej 2. roku życia. Starsze dzieci w wieku 2-5 lat również nie powinny być poddawane tej terapii, jednak w wyjątkowych sytuacjach zagrażających życiu lub zdrowiu alergolog może podjąć decyzję o jej przeprowadzeniu u dzieci w tym wieku.

Immunoterapia alergenowa (odczulanie) to często proces, który może trwać nawet kilka lat. Obecność infekcji wirusowych i bakteryjnych jest przeciwwskazaniem do podania kolejnej dawki szczepionki. Dawka ta może zostać przyjęta dopiero w momencie pełnego wyleczenia pacjenta z choroby zakaźnej.

Immunoterapia alergenowa — metody i dostępne szczepionki

Immunoterapia alergenowa może być przeprowadzana kilkoma metodami. Należy pamiętać, że metodę przeprowadzanej terapii za każdym razem ustala lekarz na podstawie wywiadu oraz pełnej diagnozy przyczyny alergii. Pacjent nie może zmienić wybranej przez alergologa metody leczenia.

Immunoterapia alergenowa może mieć formę terapii podskórnej, podjęzykowej lub donosowej. Każda z tych metod związana jest z alergenem, który odpowiedzialny jest za wywołanie alergii. Zmiana metody leczenia bez konsultacji z lekarzem może skutkować nieskutecznością terapii. Niezależnie od metody wybranej przez lekarza postępowanie w każdej z nich jest podobne. W postaci szczepionki odczulającej (podskórnej, podjęzykowej lub donosowej) podawane są odpowiednie alergeny, zwiększając ich stężenie przy każdym następnym podaniu.

Immunoterapia alergenowa pozwala na skuteczne wyeliminowanie reakcji alergicznych. Należy jednak pamiętać, że jedno podanie szczepionki zazwyczaj nie wystarczy. Proces całej terapii może trwać nawet do 5 lat przy podawaniu szczepionki co kilka miesięcy.

W zależności od alergenu, który wywołuje alergię oraz od wybranej przez lekarza metody należy zakupić odpowiednią szczepionkę pozwalającą na przeprowadzanie immunoterapii alergenowej.

Dostępność szczepionek odczulających w aptekach w Twojej okolicy sprawdzisz na stronie KtoMaLek.pl

Bibliografia

Bartkowiak-Emeryk, M., Emeryk, A. (2012). Immunoterapia alergenowa w alergicznym nieżycie nosa. Postępy Dermatologii i Alergologii XXIX. str.: 32-38
Rank, M.A., Li, J. (2007). Allergen immunotherapy. Mayo Clin Proc. 82(9). str.: 1119-1123
Rogala, B., Cichocka-Jarosz, E. Zasady swoistej immunoterapii alergenowej. Medycyna Praktyczna. Dostępne na stronie: https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.167.21. (Data dostępu 01.2024).
Cichocka-Jarosz, E. Zasady stosowania immunoterapii alergenowej u dzieci. Pediatria po dyplomie. 2019. Dostępne na stronie: https://podyplomie.pl/pediatria/32396,zasady-stosowania-immunoterapii-alergenowej-u-dzieci (Data dostępu: 01.2024)