Angina - jak rozpoznać i jak leczyć?

Angina – objawy choroby

Angina to inaczej ostre zapalenie śluzówki gardła oraz migdałków podniebiennych, wywołane przez bakterie. Większość zakażeń wywołują paciorkowce z beta-hemolizujące z grupy A (Streptococcus pyogenes), odpowiedzialne za blisko 90% zachorowań. Drugie w kolejności są paciorkowce z grupy C i G (około 5-11% przypadków). Okres inkubacji anginy wynosi od 12 godzin do 4 dni.  

Charakterystyczny dla anginy jest gwałtowny rozwój choroby, a także:

• ostry ból gardła i trudności w połykaniu,
• wysoka gorączka (powyżej 38ºC) i dreszcze,
• zaczerwienienie i obrzęk migdałów podniebiennych,
• naloty włóknikowe w kryptach migdałków,
• bolesne i powiększone węzły chłonne,
• wybroczyny na błonie śluzowej podniebienia,
• osłabienie organizmu, bóle kostno-stawowe,
• nudności, wymioty, ból brzucha.

Na anginę częściej zapadają dzieci, jednak choroba atakuje także osoby dorosłe.

Czy angina jest zaraźliwa?

Angina jest chorobą zakaźną i przenosi się drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z wydzielinami dróg oddechowych, zatem o zakażenie nietrudno. Dzieci najczęściej zarażają się poprzez kontakty z rówieśnikami, często przynosząc chorobę do domu (zakażeniu ulega ok. 25% domowników). Dlatego w miarę możliwości należy ograniczyć kontakt osoby chorej z domownikami. Zgodnie z rekomendacją postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego¹, osoba chora nie powinna kontaktować się z innymi osobami przez okres 24 godzin od momentu zastosowania skutecznego antybiotyku.

Diagnoza choroby

W przypadku pojawienia się wymienionych wcześniej dolegliwości, niezbędna jest wizyta u lekarza, który postawi odpowiednią diagnozę i zleci skuteczne leczenie. To bardzo ważne, gdyż angina wywołana przez paciorkowce przebiega podobnie do wirusowego zapalenia gardła, a oba te przypadki wymagają zastosowania różnych leków.

W celu poprawnej diagnozy stosuje się skalę punktową wg Centroa/McIsaaca, która z dużym prawdopodobieństwem pozwala określić źródło choroby. Jeżeli prawdopodobieństwo infekcji paciorkowcowej jest wysokie (punktacja równa lub powyżej 4 pkt.), lekarz może zlecić wykonanie diagnostyki bakteriologicznej w celu potwierdzenia zakażenia paciorkowcem z grupy A. Wynik poniżej 2 punktów oznacza niewielkie prawdopodobieństwo zakażenia paciorkowcowego.

Jak leczyć anginę?

Jeżeli badanie mikrobiologiczne potwierdzi infekcję wywołana przez paciorkowce, lekarz prawdopodobnie zaleci antybiotykoterapię. W tym wypadku stosuje się penicylinę, która wykazuje najwyższą skuteczność w leczeniu tego schorzenia. Zmniejsza objawy choroby oraz skraca czas jej trwania, zapobiega także rozwojowi powikłań. Jeżeli chory jest uczulony na penicylinę, lekarz może dobrać inny antybiotyk.

Leczenie anginy zwykle trwa około 10 dni, w tym czasie chory powinien odpoczywać. W celu złagodzenia bólu gardła oraz wysokiej temperatury, lekarz może zalecić stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), jak Ibuprom, Nurofen czy Ibum, a także preparatów na bazie paracetamolu (Panadol, Apap). 

W przebiegu anginy warto zastosować także leki zmniejszające ból gardła oraz działające odkażająco jak np. Tantum Verde czy Hascosept. Są one dostępne w postaci pastylek do ssania oraz aerozoli do stosowania do gardła. Ich przyjazna forma sprawia, że mogą być łatwo przyjmowane także przez dzieci. Przed zastosowaniem leków warto sprawdzić ich działanie i możliwe skutki uboczne w serwisie KtoMaLek.pl, który umożliwia także rezerwację wybranych preparatów w pobliskiej aptece.

Powikłania po anginie

Nieleczona angina lub zbyt późno podjęte leczenie, mogą prowadzić do powikłań miejscowych lub ogólnych. Jednym z częstszych powikłań miejscowych jest ropień okołomigdałkowy, który zwykle występuje jednostronnie.  Ropa gromadzi się między ścianą gardła a torebką migdałka, powodując ból i problemy z przełykaniem, niejednokrotnie szczękościsk. Wśród innych powikłań wymienia się także zapalenie ucha środkowego oraz węzłów chłonnych.
Źle leczona lub nieleczona angina może się skończyć nawet:

• posocznicą odmigdałkową,
• gorączką reumatyczną - może doprowadzić do nabytej zastawkowej wady serca,
• ostrym kłębuszkowym zapaleniem nerek - które może prowadzić do ich niewydolności,
• zapaleniem wsierdzia.

_{1. KOROUN. "Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego", http://www.koroun.edu.pl/pdf/RekomendacjeA42009.pdf}

Autor