Badanie EEG (elektroencefalografia) — wskazania, możliwości diagnostyczne, przeciwwskazania. Jak przygotować się do badania EEG?

Jak przygotować się do badania EEG?

Przed badaniem EEG pacjent powinien umyć głowę szamponem i nie nakładać na włosy żadnych dodatkowych kosmetyków. Należy wstrzymać się od spożywania alkoholu i kofeiny na czas nie krótszy niż 8-12 godzin przed badaniem, a ewentualne odstawienie przyjmowanych leków powinno być skonsultowane z lekarzem. Nie zastosowanie się do zaleceń może stanowić jedyne przeciwwskazanie do wykonania badania.

Badanie elektroencefalografii może być wykonane na koszt NFZ lub prywatnie. Cena standardowego EEG waha się w granicach między 150 a 300 złotych.

Jak wygląda badanie EEG?

Badanie EEG głowy przeprowadzane jest w przygotowanych do tego pracowniach. Przed wykonaniem badania EEG, do głowy pacjenta przyklejane są elektrody lub zakładany jest na nią specjalny czepek z elektrodami. Standardowe EEG trwa około 20 minut, natomiast w niektórych przypadkach czas jego trwania może wynosić kilka lub kilkanaście godzin. W czasie badania prowadzący wydaje polecenia, których wykonanie umożliwia jego prawidłowe przeprowadzenie. Ze względu na utrudnioną współpracę, badanie EEG u dzieci często wykonywane jest w czasie ich snu.

Kiedy wykonać badanie EEG

Przeprowadzenie badania EEG głowy pomaga w zdiagnozowaniu i zróżnicowaniu kilku jednostek chorobowych wiążących się z występowaniem patologii czynnościowych mózgu. Lekarz może zalecić wykonanie tego badania m.in. przy:

• podejrzeniu padaczki;
• występowaniu zaburzeń snu;
• diagnostyce zaburzeń u osób z guzami mózgu;
• problemach z pamięcią;
• omdleniach o nieznanej przyczynie;
• konieczności potwierdzenia śmierci mózgu.

Typy fal mózgowych

Zapis uzyskany po wykonaniu badania elektroencefalogramu to tak zwany encefalogram. Stanowi on graficzny zapis fal mózgowych. W zależności od częstotliwości wyróżniamy 5 typów fali, gdzie każdy typ może występować zarówno w prawidłowym, jak i nieprawidłowym zapisie EEG:

• delta — od 0 do 3,99 Hz;
• theta — od 4 do 7,99 Hz;
• alfa — od 8 do 13,99 Hz;
• beta — od 14 do 29,99 Hz;
• gamma — powyżej 30 Hz.

Czym jest padaczka?

Przyczyną nieprawidłowego zapisu EEG może być padaczka lub napad padaczkowy. Napad padaczkowy jest to przejściowe zaburzenie czynności bioelektrycznej mózgu. 

Pojawienie się napadu padaczkowego nie jest równoznaczne z rozpoznaniem padaczki. Jedną ze składowych wiążących się z jej rozpoznaniem jest wystąpienie co najmniej dwóch napadów padaczkowych. 

W populacji pacjentów z padaczką jest 2-3 krotnie wyższa śmiertelność w porównaniu z populacją ogólną. Przyczyną zgonów w tej grupie są najczęściej: infekcje dróg oddechowych, wypadki czy samobójstwa. W związku z tym tak ważne jest zgłoszenie się do lekarza w celu diagnostyki i leczenia padaczki.

Podział napadów padaczkowych

Istnieją kilka obrazów napadu padaczkowego. Dzieli się je na dwie główne kategorie: 

• napady padaczkowe częściowe (ogniskowe): proste i złożone;
• napady padaczkowe uogólnione.

Napady padaczkowe nie zawsze wiążą się z występowaniem drgawek. 

Napady padaczkowe częściowe mogą przebiegać również pod postacią napadów czuciowych (z zaburzeniami wzrokowymi, słuchowymi, smakowymi czy węchowymi), psychicznych i wegetatywnych. Napady częściowe złożone objawiają się natomiast zaburzeniami świadomości i niepamięcią symptomów. 

Uogólnione napady to napady nieświadomości, atoniczne, miokloniczne i toniczno-kloniczne.

Leczenie padaczki

W zależności od typów napadów padaczkowych lekarz może zalecić przyjmowanie różnych leków.

Leki przeciwpadaczkowe m.in. fenobarbital, prymidon, karbamazepina, lamotrygina czy kwas walproinowy stosowane są w napadach częściowych i uogólnionych.

Kwas walproinowy czy etosuksymid używane są w napadach nieświadomości i mioklonicznych. 

Niezbędne preparaty możesz zarezerwować w wybranej aptece z łatwością i bez konieczności wychodzenia z domu za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Warto pamiętać, że kwas walproinowy ma udokumentowane działanie teratogenne i tylko w wyjątkowych przypadkach powinien być przepisywany kobietom w wieku rozrodczym!

Bibliografia

1. Tomczykiewicz, K. Tacikowska, G. Rzeski, M. NadratowskI, P.Badania elektrofizjologiczne. Podyplomie.pl. Dostępne na: https://podyplomie.pl/wiedza/neurologia/005,badania-elektrofizjologiczne. (Dostęp: 11.2023).
2. Kozubski, W. (2014). Neurologia Kompendium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014. s. 89 - 94, 439 - 453.
3. Wiercińska, M. (2023).Badanie EEG (elektroencefalografia): jak się przygotować, jak przebiega badanie i co wykrywa.  Medycyna Praktyczna. Dostępne na: https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/314780,badanie-eeg (Dostęp: 11.2023).

Autor