Traganek błoniasty — właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Traganek błoniasty — właściwości

Właściwości prozdrowotne traganek błoniasty zawdzięcza obecności wielu związków chemicznych, głównie saponin, flawonoidów oraz polisacharydów. Do flawonoidów, które można znaleźć w korzeniu traganka, zalicza się m.in. kwercetynę, kemferol, izoramnetynę czy rhamnocytynę. 

W medycynie chińskiej traganek błoniasty jest jednym z ziół używanych do leczenia nowotworów, cukrzycy, infekcji czy udarów. W ciągu ostatnich lat przeprowadzono wiele badań, które sprawdziły przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwutleniające właściwości traganka oraz jego wpływ na modulowanie odpowiedzi immunologicznej. Choć wyniki tych badań są obiecujące, ilość prac jest na razie niewystarczająca, aby jednoznacznie potwierdzić wymienione efekty.

Traganek błoniasty — jak wygląda i skąd pochodzi?

Traganek błoniasty (łac. Astragalus membranaceus) to roślina z rodziny motylkowatych (łac. Fabaceae), pochodząca głównie z terenów Azji wschodniej, w tym Chin, Mongolii i Korei. W Chinach znany jest pod nazwą Huang Qi, co oznacza „żółty lider”. 

Głównym składnikiem używanym w ziołolecznictwie jest korzeń traganka błoniastego, który ma kolor żółty. Astragalus membranaceus osiąga wysokość od 50 do 150 centymetrów, a jego korzeń może mieć od 20 do 50 centymetrów długości. Drobne liście traganka błoniastego rozmieszczone są skrętolegle. Kwiaty występują w kolorach od białego przez żółty do różowego. Kwitnienie przypada na okres od czerwca do sierpnia, a owoce są strączkowe.

Traganek błoniasty — działanie, wskazania do stosowania

Wyniki dotychczas przeprowadzonych badań wskazują na potencjalne działanie przeciwcukrzycowe preparatów z traganka błoniastego.

Badano również wpływ tego zioła na leczenie dławicy piersiowej, alergicznego nieżytu nosa, retinopatii cukrzycowej, łagodzenie objawów menopauzy oraz zmniejszenie skutków ubocznych chemioterapii takich, jak niedokrwistość, biegunki czy małopłytkowość. Aktualnie jednak ilość i jakość prowadzonych badań są niewystarczające, aby potwierdzić te efekty.

Traganek błoniasty w cukrzycy

Traganek błoniasty był przedmiotem badań mających na celu sprawdzenie jego potencjalnego wpływu na obniżanie poziomu glukozy we krwi. Wyniki tych prac nie dają jednak jednoznacznej odpowiedzi. Zakłada się, że stosowanie traganka błoniastego jako elementu wspomagającego zalecaną terapię może korzystnie wpływać na kontrolowanie objawów i przebieg choroby. Dokładne mechanizmy działania traganka błoniastego na regulację poziomu glukozy w organizmie nie są jeszcze dokładnie poznane.

Traganek błoniasty a działanie antyoksydacyjne

Traganek błoniasty dzięki zawartości flawonoidów wykazuje działanie antyoksydacyjne. Polega ono na usuwaniu z organizmu wolnych rodników, inaczej zwanych reaktywnymi formami tlenu (ang. reactive oxygen species, ROS). Nadmiar ROS w organizmie jest jednym z czynników prowadzących do powstawania chorób takich, jak:

• miażdżyca;
• choroby neurodegeneracyjne (choroba Parkinsona, choroba Alzheimera);
• nowotwory;
• cukrzyca.

Antyoksydanty można znaleźć nie tylko w preparatach ziołowych, ale przede wszystkim w owocach i warzywach. Zdrowe odżywianie stanowi więc ważny czynnik profilaktyczny przed pojawieniem się wymienionych chorób.

Traganek błoniasty a działanie przeciwzapalne

Traganek błoniasty dzięki obecności związków polifenolowych wykazuje działanie przeciwzapalne. Ze względu na małą ilość działań niepożądanych może być elementem wspomagającym leczenie niewielkich stanów zapalnych.

Traganek błoniasty — jak dawkować?

Dawkowanie preparatów z traganka błoniastego powinno być zgodne z ulotką dołączoną do produktu. Zaleca się stosowanie od 9 do 30 gramów na dobę. 

Leki i suplementy zawierające traganek błoniasty

Na rynku dostępne są suplementy zawierające traganek błoniasty, w postaci płynów czy kapsułek, mające na celu m.in. poprawę odporności. Znaleźć można również kosmetyki z tragankiem, mające redukować rozstępy, obrzęki, zmarszczki czy cellulit.

Traganek błoniasty w ciąży

Nie zaleca się stosowania preparatów z traganka błoniastego w ciąży ze względu na potencjalne szkodliwe działanie na płód. Przed wdrożeniem jakiejkolwiek suplementacji w trakcie ciąży i laktacji zaleca się konsultację z lekarzem!

Traganek błoniasty — przeciwwskazania i środki ostrożności

Traganka błoniastego nie powinny stosować kobiety w ciąży oraz kobiety karmiące piersią. Ostrożność powinny zachować także osoby z chorobami nowotworowymi.

Traganek błoniasty — możliwe działania niepożądane

Stosowanie traganka błoniastego, podobnie jak każdej innej substancji, może prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych. Przy spożyciu preparatów z traganka może wystąpić wysypka skórna.

Traganek błoniasty — interakcje z lekami i innymi ziołami

Traganek błoniasty nie powinien być stosowany razem z prednizonem, cyklosporyną oraz azatiopryną. Jednoczesne stosowanie traganka z cyklofosfamidem może zmniejszyć działanie cyklofosfamidu.

Traganek błoniasty w Ziołopedii — podsumowanie

Traganek błoniasty, jako element tradycyjnej medycyny chińskiej, stał się przedmiotem badań mających na celu sprawdzenie zakładanych działań i właściwości. Obecnie jego stosowanie jako element wspomagający m.in. w cukrzycy może pomóc w obniżeniu poziomu glukozy we krwi. Jednakże potrzebne są dalsze badania, aby jednoznacznie potwierdzić wszystkie przypisywane mu przez tradycyjną medycynę chińską właściwości. Dlatego w przypadku wystąpienia objawów lub chorób wymienionych w tekście, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem w celu dobrania odpowiedniego i sprawdzonego sposobu leczenia.

Bibliografia

1. Fu, J., Wang, Z., Huang, L., Zheng, S., Wang, D., Chen, S., … Yang, S. (2014). Review of the Botanical Characteristics, Phytochemistry, and Pharmacology of Astragalus membranaceus (Huangqi). Phytotherapy Research, 28(9), 1275–1283. doi:10.1002/ptr.5188 
2. Tian, H., Lu, J., He, H., Zhang, L., Dong, Y., Yao, H., Feng, W., & Wang, S. (2016). The effect of Astragalus as an adjuvant treatment in type 2 diabetes mellitus: A (preliminary) meta-analysis. Journal of ethnopharmacology, 191, 206–215. https://doi.org/10.1016/j.jep.2016.05.062

Autor