Nowa lista leków zagrożonych brakiem dostępności (styczeń 2021 r.)

Lista antywywozowa w liczbach

Ostatni wykaz leków zagrożonych brakiem dostępności ukazał się pod koniec listopada 2020 r. i znalazło się w nim 389 produktów leczniczych. Ministerstwo Zdrowia na mocy tzw. ustawy antywywozowej zobowiązane jest publikować taki wykaz co dwa miesiące, choć zdarza się, że robi to częściej, gdy zachodzi taka potrzeba. Zgodnie z przyjętymi procedurami Wojewódzkie Inspektoraty Farmaceutyczne zgłaszają do Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego informacje o lekach, których braki odnotowano w 5% aptek w danym województwie. Dane te następnie są przekazywane do Ministerstwa Zdrowia, które na ich podstawie konstruuje listę antywywozową. 

Wykaz leków zagrożonych wywozem, który opublikowano 19 stycznia, liczy 377 pozycji, czyli nieco mniej niż ten opublikowany pod koniec listopada ubiegłego roku.

Które leki objęto dodatkowym nadzorem?

Wśród preparatów, które zniknęły z listy antywywozowej znalazły się szczepionki przeciw grypie - Fluenz Tetra (donosowa szczepionka dla dzieci i młodzieży), Influvac Tetra oraz Vaxigrip Tetra. Jeszcze kilka miesięcy temu dostępność szczepionek przeciwko grypie była mocno ograniczona, a zdobycie ich w aptekach było niemal niemożliwe. Aktualnie podmioty lecznicze posiadające umowę z NFZ mają możliwość złożenia zapotrzebowania na te szczepionki dla tych osób, które nie mogły ich nabyć we własnych zakresie. Pełny komunikat w sprawie szczepionek przeciw grypie dostępny jest na stronie: https://www.gov.pl/web/zdrowie/komunikat-w-sprawie-szczepionek-przeciw-grypie 

Z wykazu wykreślono również leki Kaldyum i Kalipoz prolongatum – preparaty stosowane w profilaktyce i leczenie niedoborów potasu, a także lek Jodid 100, który stosuje się w zapobieganiu powstawaniu wola z niedoboru jodu oraz leczeniu tej przypadłości.

Ponadto z wykazu zniknęły preparaty:

• Isoptin SR (werapamil) – bloker kanału wapniowego o przedłużonym uwalnianiu, stosowany u dorosłych pacjentów w leczeniu m.in. nadciśnienia tętniczego, choroby wieńcowej, zaburzeń rytmu serca;
• Keppra (lewetyracetam) – lek przeciwpadaczkowy, który na liście był obecny w formie roztworu doustnego oraz tabletek powlekanych  250 mg;
• Neoparin i Neoparin Forte (enoksaparyna) – heparyna drobnocząsteczkowa stosowana w zapobieganiu żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej (w sumie 7 pozycji).

Nowe leki w wykazie

Choć lista nieznacznie zmniejszyła swoją objętość i wykreślono z niej sporo preparatów, znalazło się na niej kilka nowych pozycji. Szczególną uwagę zwracają mieszanki mlekozastępcze Nutramigen 1 LGG Complete, Nutramigen 2 LGG Complete i Nutramigen 3 LGG Complete, które pojawiły się obok znanych dotąd preparatów z serii Nutramigen LGG. Preparaty z linii Nutramigen LGG Complete zostały dostosowane do wymogów Unii Europejskiej, zmieniono w nich dawki DHA, witaminy D oraz wybranych składników mineralnych i wkrótce wyprą one preparaty z linii Nutramigen LGG (do wyczerpania zapasów magazynowych).

Preparatem, który objęto dodatkowym nadzorem jest Viregyt K zawierający amantadynę, stosowany w leczeniu choroby Parkinsona oraz zakażeń wirusem grypy typu A. W ostatnim czasie zainteresowanie lekiem znacząco wzrosło za sprawą pandemii COVID-19 i informacji, jakoby amantadyna miała skutecznie leczyć tę chorobę. Z tego względu lek ten objęto reglamentacją. W tym momencie nie ma twardych dowodów na potwierdzenie tej tezy, jednakże badania nad skutecznością terapii amantadyną przy COVID-19 są prowadzone.
Wśród nowych preparatów, które zasiliły listę antywywozową, znalazły się również poniższe preparaty:

• Combigan (brymonidyna + tymolol) - krople do oczu obniżające ciśnienie wewnątrzgałkowe u pacjentów z jaskrą z otwartym kątem przesączania lub nadciśnieniem ocznym;
• Nalgesin Forte (naproksen) – niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ);
• Tegretol CR 200 (karbamazepina) – lek przeciwdrgawkowy stosowany w terapii padaczki, idiopatycznej neuralgii nerwu językowo-gardłowego i neuralgii nerwu trójdzielnego, zespołu abstynencji alkoholowej oraz choroby afektywnej dwubiegunowej;
• Theospirex retard 150 mg (teofilina) – lek przeciwastmatyczny zapobiegający skurczom oskrzeli. W wykazie był już wcześniej ujęty Theospirex retard 300 mg.

Leki trudno dostępne – jak ich szukać?

Pewne grupy leków figurują na liście antywywozowej niemal pod początku jej istnienia. Tak jest m.in. z lekami przeciwzakrzepowymi (Xarelto, Clexane, Fragmin, Pradaxa), stosowanymi przez diabetyków insulinami (Apidra, Fiasp, Gensulin N, Humulin R, Insuman Basal, Lantus, Mixtard 30 Penfil, Ryzodeg, Toujeo, Tresiba), lekami stosowanymi w terapii astmy i POChP (Atrovent, Berodual, Fostex, Pulmicort), czy preparatami z grupy HTZ (hormonalna terapia zastępcza), jak Systen 50, Systen Conti i Systen Sequi.

Niejednokrotnie zdarza się, że pacjenci mają kłopot z zakupem niektórych leków, których dostępność w aptekach jest ograniczona. Szukanie leków trudno dostępnych pochłania mnóstwo czasu, jednak można go zaoszczędzić, korzystając z wyszukiwarki KtoMaLek.pl. Wystarczy podać swoją lokalizację i nazwę szukanego leku, a system błyskawicznie wygeneruje listę pobliskich aptek stacjonarnych, które posiadają wskazany preparat na stanie. Lek warto zarezerwować, by nikt go wcześniej nie wykupił.

Źródło: http://dziennikmz.mz.gov.pl/DUM_MZ/2021/6/akt.pdf