Olej kokosowy – czy na pewno zdrowy?
Wśród egzotycznych produktów spożywczych dostępnych w naszych sklepach, prym wiedzie olej kokosowy. Polecany do smażenia i gotowania, na stałe zagościł w naszych kuchniach. Wiele się mówi o jego dobroczynnych właściwościach, ale nie brakuje też kontrowersyjnych informacji związanych z wysoką zawartością nasyconych kwasów tłuszczowych. Oprócz gotowania, olej kokosowy może się także sprawdzić jako naturalny kosmetyk.
Olej kokosowy - rafinowany czy nierafinowany?
Olej kokosowy przywędrował do nas z Afryki i Azji. Pozyskuje się go z miąższu orzechów palmy kokosowej. Dzięki wysokiej zawartości nasyconych kwasów tłuszczowych ma formę stałą, topnieje w temperaturze powyżej 25°C. Na rynku dostępny są dwa rodzaje tego oleju - rafinowany i nierafinowany.
Ten pierwszy pozyskuje się w procesie rafinacji, w którym wykorzystuje się wysoką temperaturę oraz substancje chemiczne w celu nadaniu olejowi pożądanych właściwości, jak smak, barwa, konsystencja. Proces ten niestety niejako wyjaławia olej z wartościowych składników, jak sterole, polifenole czy witamina E. Rafinowany olej kokosowy nadaje się zatem wyłącznie do smażenia, charakteryzuje się bowiem wyższą temperaturą dymienia. Nie posiada smaku ani zapachu.
Olej nierafinowany pozyskuje się w procesach mechanicznych, bez zastosowana wysokiej temperatury. Stąd też bywa nazywany olejem "tłoczonym na zimno".Dzięki temu zachowuje większość swoich korzystnych właściwości. W odróżnieniu od rafinowanego odpowiednika, olej kokosowy tłoczony na zimno posiada charakterystyczny zapach i słodkawy smak kokosa. Nie nadaje się do smażenia, za to sprawdza się jako naturalny kosmetyk.
Skąd ta popularność oleju kokosowego?
Olej kokosowy w ostatnich latach zyskał sobie ogromną popularność i, w odróżnieniu od innych tłuszczów, uznawany jest za wyjątkowo korzystny dla naszego zdrowia. Czy jednak rzeczywiście stanowi remedium na wszelkie schorzenia? Okazuje się, że niezupełnie. Olej kokosowy w blisko 92% składa się z nasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasu laurynowego (44,5%), mirystynowego (16,8%), palmitynowego (8,2%) czy kaprylowego (7,5%) – wartości te mogą się różnić w zależności od producenta oleju. Tylko około 8% stanowią kwasy tłuszczowe nienasycone. Wysokie spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych sprzyja wzrostowi cholesterolu i rozwojowi miażdżycy, dlatego powinny one stanowić nie więcej niż 5-6% codziennego bilansu kalorycznego. Nie powstały dotąd badania, które potwierdzałyby korzystny wpływ oleju kokosowego na choroby układu sercowo-naczyniowego.
Czy oznacza to, że należy całkowicie zrezygnować z oleju kokosowego? Jak już wcześniej wspomnieliśmy, olej kokosowy składa się w większości z tłuszczów nasyconych, które są odporne na utlenianie w wysokich temperaturach. Można go zatem z powodzeniem wykorzystać do smażenia zamiast masła czy innego tłuszczu roślinnego, oczywiście z umiarem. Nie ma również przeciwwskazań, by nierafinowany olej kokosowy wykorzystać codziennej pielęgnacji.
Kompleksowa pielęgnacja
Choć wysoka zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych nie stanowi zalety w kwestiach kulinarnych, w pielęgnacji może być atutem. Zawarte w oleju kokosowym nasycone kwasy tłuszczowe - laurynowy i kaprylowy – w zależności od zastosowanego stężenia posiadają właściwości przeciwwirusowe przeciwbakteryjne. Dzięki temu olej kokosowy może być stosowany w pielęgnacji skóry trądzikowej i skłonnej do wyprysków. Nie tylko przyspieszy gojenie się uciążliwych zmian, ale będzie także zapobiegał ich powstawaniu. Kwas mirystynowy i palmitynowy zapobiegają utracie wody z naskórka i chronią skórę przed szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.W oleju kokosowym znajdziemy także nienasycone kwasy tłuszczowe. Kwas oleinowy poprawia nawilżenie skóry i przyspiesza jej regenerację, zaś kwas linolowy wzmacnia barierę lipidową naskórka i poprawia pracę gruczołów łojowych.Taka kombinacja kwasów tłuszczowych jest również korzystna przy pielęgnacji włosów.
Olej kokosowy – jak stosować?
Dzięki swoim właściwościom i konsystencji, nierafinowany olej kokosowy można stosować na wiele sposobów.
- Olejowanie włosów - wystarczy rozpuścić łyżkę oleju kokosowego i nałożyć ja na wilgotne włosy. Fryzurę można dodatkowo zabezpieczyć foliowym czepkiem i owinąć ręcznikiem. Po godzinie olej należy zmyć łagodnym szamponem,a następnie nałożyć odżywkę. Przy regularnym stosowaniu włosy staję się bardziej nawilżone i odporne na uszkodzenia;
- Pielęgnacja i zabezpieczenie końcówek - przy włosach skłonnych do rozdwajania oraz poddawanych stylizacji można stosować niewielkie ilości oleju, które zabezpieczą końcówki;
- Zamiast balsamu – olej kokosowy można stosować jako naturalny balsam, który odżywi przesuszoną skórę;
- Jako składnik maseczek – rozpuszczony olej kokosowy można dodać do domowej maseczki na bazie warzyw, owoców, glinek kosmetycznych i innych półproduktów kosmetycznych;
- Dla pięknych dłoni – grubą warstwą oleju należy posmarować dłonie, a następnie założyć bawełniane rękawiczki. Olej odżywi suchą skórę i zmiękczy przesuszone skórki wokół paznokci.
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.