Ogórki kiszone i inne naturalne probiotyki

Czym jest flora bakteryjna?

Flora bakteryjna, inaczej też mikrobiota jelitowa lub biota bakteryjna jelit, to zespół bakterii, które w układzie pokarmowym tworzą złożony ekosystem. W jelitach znajduje się blisko 10¹⁴ bakterii ponad 1000 różnych gatunków, a ich ilość uzależniona jest od ich umiejscowienia¹. Większość z nich znajduje się w jelicie grubym. Chwilę po przyjściu na świat ludzki układ pokarmowy jest sterylny, ale szybko zostaje zasiedlony przez biotę bakteryjną. Jej skład uzależniony jest od takich czynników, jak wiek, przebyte choroby i przyjmowane leki czy dieta.

Flora bakteryjna odpowiada za sprawny metabolizm, a także zapobiega rozwojowi patogennych bakterii odpowiedzialnych za rozwój chorób. Stosowanie antybiotyków zakłóca równowagę mikroflory jelitowej. Przyczyniać się do tego mogą także niektóre schorzenia, jak zakażenie bakteriąa Helicobacter pylori, wrzodziejące zapalenie jelita grubego czy nawracające biegunki.

Właściwości probiotyków

Gdy dochodzi do zaburzenia mikroflory bakteryjnej, zaleca się stosowanie probiotyków. Czym właściwie są probiotyki? To żywe drobnoustroje, które, podane w odpowiednich ilościach, wykazują korzystne działanie zdrowotne. Zalicza się do nich między innymi bakterie z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium oraz szczep drożdży Saccharomyces boulardii.

Ze stosowania probiotyków płynie wiele korzyści. Przywracają równowagę mikroflory bakteryjnej, zmniejszając liczbę bakterii patogennych i hamując ich wzrost. Łagodzą przebieg biegunek, a także zmniejszają ryzyko ich wystąpienia przy antybiotykoterapii. Dodatkowo probiotyki usprawniają wchłanianie substancji odżywczych z pożywienia, a także łagodzą objawy nietolerancji pokarmowych.

Kiedy organizm potrzebuje probiotyków?

Probiotyki należy stosować przede wszystkim w trakcie terapii antybiotykowej, a także po jej zakończeniu. W tym okresie mikroflora jelit jest szczególnie narażona na działanie bakterii patogennych. Probiotyki warto również stosować w celu:

• zwiększenia odporności organizmu,
• złagodzenia biegunek różnego pochodzenia,
• złagodzenia objawów alergii, w tym AZS,
• zmniejszenia ryzyka zakażeń bakteryjnych lub grzybiczych, a także przy leczeniu zakażeń dróg moczowo-płciowych.

Palenie papierosów, spożywanie alkoholu oraz złe nawyki żywieniowe również mogą zaburzać równowagę mikroflory jelitowej. Probiotyki możemy dostarczać sobie w formie aptecznych preparatów osłonowych lub naturalnych produktów bogatych w bakterie probiotyczne.

Ogórki kiszone, kombucha i inne probiotyki

Chcąc dostarczać sobie probiotyki w naturalny sposób, do wyboru mamy kilka produktów, w których znajdziemy korzystne dla nas bakterie.

• Fermentowane produkty mleczne - Za najlepsze źródło bakterii probiotycznych uważa się fermentowane produkty mleczne. Trzeba jednak pamiętać, że nie każdy jogurt lub kefir można nazwać probiotycznym. Producenci na opakowaniach produktów informują o zastosowanych przy produkcji szczepach i gatunkach bakterii oraz ich ilości, dlatego warto czytać skład.
• Ogórki kiszone i kiszona kapusta - kwas mlekowy wytwarza się w tych produktach w wyniku procesu fermentacji. Kiszenie jest jedną z najbardziej popularnych metod konserwowania żywności.  Kiszonki bogate są w witaminy z grupy B (B1, B2, B3), a także C, która w tej formie jest łatwiej przyswajalna. Znajdziemy w nich także magnez, wapń, fosfor oraz potas. Ogromną zaleta kiszonek jest fakt, że możemy je przygotować samodzielnie, bez użycia zbędnych konserwantów, co zdarza się przy gotowych produktach ze sklepu.
• Zakwas buraczany - przygotowuje się go podobnie, jak pozostałe kiszonki, jednak tutaj najważniejszym produktem jest uzyskany płyn. Oprócz właściwości probiotycznych, zakwas buraczany to źródło łatwoprzyswajalnego żelaza, dlatego mogą go pić osoby zmagające się z anemią.
• Kombucha - to nic innego, jak fermentowana, słodzona herbata. Fermentacja zachodzi pod wpływem zespołu drożdży i bakterii, nazywanych potocznie "grzybkiem herbacianym". Kombucha zawiera m.in. kwasy organiczne (w tym kwas mlekowy)  witaminy z grupy B oraz witaminę C, a także aminokwasy, cukry i białka. Kombucha jest lekko musująca oraz charakteryzuje się słodko-kwaśnym smakiem.
• Kwas chlebowy - uzyskuje się go w wyniku fermentacji chleba. W smaku jest słodko-kwaśny i pachnie świeżym, pieczonym chlebem. Doskonale gasi pragnienie. Dzięki zawartości ekstraktu słodu jest cennym źródłem witamin i mikroelementów.

Musimy jednak pamiętać, że mimo zawartości bakterii probiotycznych w tych produktach, w przypadku zapobiegania pewnym schorzeniom lub w trakcie ich leczenia, ich ilość w żywności może być niewystarczająca.

_{1. J. Olszewska, E.K. Jagusztyn-Krynicka, "Mikroflora jelit oraz jej wpływ na fizjologię i zdrowie człowieka", Postępy Mikrobiologii, Tom 51, Zeszyt 4, 2012}

Autor