Marzanna barwierska — właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Marzanna barwierska — właściwości

Marzanna barwierska zawiera w swoim składzie szereg związków pozytywnie wpływających na jej właściwości prozdrowotne. Należą do nich kwas ruberytrynowy, galiozyna, kwas chlorogenowy, flawonoidy, pektyny, garbniki i saponiny. Substancje te wykazują działanie moczopędne, przeciwbakteryjne i przeciwzapalne w obrębie dróg moczowych.

Marzanna barwierska — jak wygląda i skąd pochodzi?

Marzanna barwierska (łac. Rubia tinctorum) pochodzi z terenów Południowo-Wschodniej Europy oraz Azji Zachodniej i Środkowej. W XX wieku rozprzestrzeniła się na cały obszar Europy. W Polsce uprawiana jest głównie w hodowlach zielarskich.

Marzanna barwierska dorasta do około metra wysokości, a rosnąc na oparciu, może osiągnąć nawet do 2 metrów. Charakteryzuje się poprzecznie rosnącymi kłączami koloru czerwonego. Jej liście są lancetowate i porośnięte haczykowatymi włoskami. Kwiaty marzanny są żółtozielone i kwitną na szczycie łodygi. Owocami marzanny barwierskiej są czerwonobrązowe jagody wielkością przypominające groch. 

Marzanna barwierska — działanie, wskazania do stosowania

Marzanna barwierska dzięki pozytywnemu działaniu na układ moczowy i działaniu moczopędnemu stosowana jest w infekcjach dróg moczowych, ale także przy usuwaniu kamieni moczowych. Wskazaniami do stosowania tej rośliny są też inne choroby układu moczowego i nerek. 

Marzanna barwierska w leczeniu kamicy nerkowej

Marzanna barwierska może być skutecznie stosowana w leczeniu kamicy moczowej. Związki obecne w tej roślinie rozpuszczają kamienie fosforanowo-szczawianowe oraz mają zdolność do wiązania wapnia. Dzięki temu sprawdzą się zarówno w leczeniu obecnych już kamieni, jak i profilaktyce przed powstawaniem nowych. 

Marzanna barwierska w infekcjach dróg moczowych

Marzanna barwierska wykazuje działania przeciwbakteryjne i przeciwzapalne w obrębie przewodów moczowych. Właściwości przeciwdrobnoustrojowe pozwalają na skuteczne stosowanie marzanny barwierskiej w leczeniu łagodnych infekcji dróg moczowych. 

Marzanna barwierska w zaburzeniach apetytu

Marzanna barwierska może być również stosowana w zaburzeniach apetytu. Dzięki zawartości pektyn ogranicza wchłanianie glukozy w jelicie cienkim oraz obniża poziom cholesterolu. Saponiny w niej obecne z kolei przyspieszają metabolizm tłuszczów, obniżając poziom “złego cholesterolu”, czyli frakcji LDL. Dzięki prawidłowym procesom metabolicznym wpływają pozytywnie na zwalczanie zaburzeń apetytu przede wszystkim związanych z uczuciem sytości i brakiem apetytu.

Marzanna barwierska — jak dawkować?

Napar z marzanny barwierskiej przygotowuje się przez zalanie 1 łyżeczki suszu szklanką wrzącej wody. Całość należy gotować przez 15 minut. Po tym czasie gotowy napar należy odsączyć i po ostudzeniu można go spożywać. Nie należy przekraczać zalecanej dawki 1 szklanki dziennie maksymalnie przez okres 30 dni.

Leki i suplementy zawierające marzannę barwierską

Marzanna barwierska nie jest składnikiem leków i suplementów dostępnych na polskim rynku. Gotowe suszone surowce roślinne można kupić w sklepach zielarskich. Preparaty te przeznaczone są do domowego sporządzenia naparu z marzanny barwierskiej.

Marzanna barwierska w ciąży

Marzanna barwierska nie posiada wystarczającej ilości badań dotyczących bezpieczeństwa jej stosowania w trakcie ciąży oraz podczas karmienia piersią. W związku z tym nie powinna być stosowana w tych okresach. Wszystkie przyjmowane leki, zioła oraz suplementy diety każdorazowo powinny być skonsultowane z lekarzem prowadzącym ciążę.

Marzanna barwierska — przeciwwskazania i środki ostrożności

Marzanna barwierska nie powinna być stosowana przez kobiety w ciąży oraz karmiące piersią ze względu na brak dowodów na bezpieczeństwo tej rośliny dla prawidłowego rozwoju płodu. Rośliny tej nie powinny również przyjmować dzieci do 14. roku życia oraz osoby z niewydolnością nerek, oraz chorobą wrzodową układu pokarmowego. Należy zachować również ostrożność w stosowaniu marzanny barwierskiej, jeżeli w przeszłości wystąpiły jakiekolwiek reakcje alergiczne na tę roślinę lub inne rośliny z rodziny Rubiaceae (marzanowatych).

Marzanna barwierska — możliwe działania niepożądane

Marzanna barwierska stosowana niewłaściwie lub w zbyt dużych ilościach może wywoływać działania niepożądane. Do najczęstszych objawów przedawkowania należą dolegliwości trawienne, takie jak biegunki, nudności i wymioty. Ze względu na obecność naturalnych barwników podczas stosowania marzanny można również zaobserwować czerwone zabarwienie potu i moczu. Nie należy jednak mylić tego czerwonego zabarwienia z obecnością krwi w pocie i moczu. Dla bezpieczeństwa w każdej sytuacji, kiedy mocz lub pot przyjmują czerwone zabarwienie, należy udać się do lekarza w celu poznania przyczyny i wykluczenia obecności krwi.

Marzanna barwierska — interakcje z lekami i innymi ziołami

Marzanna barwierska, jak każde inne ziele, może wchodzić w interakcje z lekami i innymi ziołami, znosząc ich działanie lub wywołując działania niepożądane. Należy zachować ostrożność w stosowaniu preparatów z marzanny przy jednoczesnym przyjmowaniu innych leków i ziół mających pomóc w chorobach dróg moczowych i nerek.

Marzanna barwierska w Ziołopedii — podsumowanie

Marzanna barwierska jest rośliną znaną ludzkości już od czasów starożytnego Egiptu. Pierwotnie stosowana była do barwienia tkanin na kolor czerwony. Dzięki zawartym w niej związkom chemicznym skutecznie może być stosowana w chorobach układu moczowego, w tym w infekcjach czy przy usuwaniu kamieni moczowych. 

Bibliografia

1. Manajlovic, N.T. Solujic, S., Milosev, M. Antifungal activity of Rubia tinctorum, Rhamnus frangula and Caloplaca cerina. Fitoterapia 76. 2005. str.: 244–246
2. Goverdina, C.H. Derksen, Teris, A., Van Beek. Rubia tinctorum L.Studies in Natural Products Chemistry, Elsevier, Volume 26, Part G, 2002, str.: 629-684
3. Kalyoncu, F., Cetin, B., Saglam, H. Antimicrobial activity of common madder (Rubia tinctorum L.). Phytotherapy research, 20(6). 2006. str.: 490-492

Autor