Czym jest saturacja krwi i jak ją mierzyć? Normy saturacji

Czym jest saturacja krwi?

Saturacja krwi określa koncentrację tlenu we krwi. Wartość ta podawana jest jako procent SpO2 we krwi, który bezpośrednio określa prawidłowość procesu oddychania. Pomiar dokonuje się najczęściej na tętnicy palcowej ręki lub nogi, płatku ucha, a u małych dzieci na nadgarstku lub stopie. Saturacja jest uznawana za jeden z najważniejszych parametrów życiowych.

Jakim urządzeniem mierzymy saturację?

Do pomiaru saturacji służy pulsoksymetr. Jest to urządzenie bezinwazyjne, wykorzystujące spektrofotometrię do oznaczenia poziomu utlenowaniu krwi. Pulsoksymetr emituje światło o różnej długości:

• 660 nm charakterystyczny dla światła czerwonego;
• 940 nm charakterystyczny dla światła podczerwonego.

Na podstawie ilości światła pochłoniętego przez hemoglobinę zredukowaną oraz oksyhemoglobinę można ustalić poziom utlenowania krwi, gdyż pochłaniają one światło o różnej długości fali. Pulsoksymetr najlepiej jest nabyć w aptece – mamy wówczas pewność, że urządzenie będzie najlepszej jakości, a przeprowadzone pomiary dadzą wiarygodny wynik. Na półkach aptecznych dostępne są między innymi takie urządzenia jak: Pulsoksymetr Novametrix 512 bateryjny, Pulsoksymetr Alphamed M160, Pulsoksymetr BEURER PO 30, Pulsoksymetr MEDEL OXYGEN PO01.

Dostępność tych oraz innych urządzeń w aptekach w Twojej okolicy możesz sprawdzić za pomocą portalu KtoMaLek.pl.

Kiedy mierzymy saturację krwi?

Wskazaniem do wykonania pomiaru saturacji krwi może być między innymi niewydolność oddechowa, monitorowanie stanu chorego podczas infekcji układu oddechowego, diagnostyka niedotlenienia płodu oraz ogólne monitorowanie stanu pacjenta. Ponadto, saturację krwi mierzy się również, aby określić kondycję pilotów samolotu oraz u osób uprawiających wspinaczkę wysokogórską. Saturację krwi monitoruje się również w okresie około oraz pooperacyjnym.

Jaka powinna być prawidłowa saturacja – normy

Pulsoksymetr określa wysycenie krwi tlenem w zakresie 1-100%. U dorosłych, zdrowych osób prawidłowa saturacja krwi mieści się w przedziale 95-100%. Osoby starsze oraz nałogowi palacze tytoniu mają nieco zaniżoną saturację. U tych osób wynik na poziomie 93% będzie wartością poprawną. 

Nieprawidłowe wyniki pomiaru saturacji mogą wystąpić również w przypadku:

• zatrucia tlenkiem węgla;
• obecności barwników wprowadzonych do krwioobiegu podczas wykonywania badań medycznych;
• obrzęków występujących w miejscu wykonywania pomiaru;
• anemii;
• stosowania ciemnych lakierów na płytce paznokcia, które zaburzają przenikanie światła;
• nadmiernej ruchliwość pacjenta;
• hipotermii;
• wstrząsu pourazowego.

Istnieją sytuację, gdzie wynik saturacji krwi utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie przez dłuższy okres czasu. Do takiego zjawiska dochodzi, gdy pacjent poddawany jest tlenoterapii.

Co oznacza zbyt niska saturacja?

Obniżony wynik saturacji krwi może być związany z: zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego, niedotlenieniem organizmu występującym na skutek nieprawidłowej wentylacji płuc, zablokowaniem hemoglobiny przez tlenek węgla oraz przebywaniem na znacznych wysokościach nad poziomem morza. Skutkiem takiego stanu może być:

• duszność;
• ból i zawroty głowy;
• kaszel;
• uczucie nadmiernego zmęczenia;
• senność;
• złe samopoczucie.

Saturacja krwi może być mierzona zarówno w placówkach medycznych, jak i w domowym zaciszu, dlatego stanowi uniwersalną metodę oceny prawidłowej pracy układu oddechowego. Jest to ważny element w diagnostyce i monitorowaniu wielu chorób, w tym COVID-19. Mając na uwadze względy ekonomiczne, jest to metoda tania i bezinwazyjna, dlatego każdy z nas może wykonywać pomiary samodzielnie. W przypadku, gdy podczas badania zaobserwujemy zbyt niski wynik saturacji należy niezwłocznie udać się do lekarza celem dalszej diagnostyki. Taki stan może wskazywać na choroby związane z układem oddechowym lub innymi schorzeniami. 

Bibliografia:

1. Błaż W., Turska-Kmieć A. (2010). Pulsoksymetria jako metoda wykrywania wad wrodzonych serca u bezobjawowych noworodków. Pediatria po Dyplomie, str 107-112.
2. Cichocka-Jarosz E., Kwinta P., Lankosz-Lauterbach J., Mazurek H. (2005). Podstawy monitorowania utlenowania organizmu i pulsoksymetria u dzieci. ABC zabiegów diagnostycznych i leczniczych w pediatrii, str, 1-7.

Autor