Balsamowiec mirra – właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Balsamowiec mirra – właściwości

Najważniejszym surowcem leczniczym pozyskiwanym z balsamowca mirra jest jego żywica nazywana właśnie mirrą. Składa się ona z gumy, żywic i olejków lotnych. Zawiera liczne związki z grupy furanoseskwiterpenów (np. furanodien) i monoterpenów (np. kamfen, mircen, limonen, pinen).

Właściwości lecznicze wykazują także ekstrakty z liści lub kory balsamowca. 

Balsamowiec mirra – jak wygląda i skąd pochodzi?

Balsamowce naturalnie występują na terenie Półwyspu Arabskiego i w rejonie Morza Czerwonego. Uprawiane są także w zachodnich Indiach i południowej Afryce.

Balsamowiec mirra ma pokrój krzewu lub małego drzewa o wysokości do 4 metrów. Pokryty jest kolcami i przez większą część roku jest zielony. Liście składają się z 3 listków. Kwiaty są niewielkie i słabo widoczne. 

Co to jest mirra i jak wygląda? Mirra jest to żywica pozyskiwana z drzew balsamowców. Za najcenniejszy uważa się surowiec pochodzący właśnie z balsamowca mirra. Żywica wypływa z kory spontanicznie, bez jej uszkodzenia. Ma postać zaokrąglonych, czerwonawych grudek. Mirra jest krucha i po przełamaniu jej powierzchnia przypomina wosk. Nazwa mirra pochodzi od słowa „murr” z języka arabskiego i oznacza gorzki. 

Balsamowiec mirra  – działanie, wskazania do stosowania

Żywica z balsamowca mirra ma całą gamę zastosowań: wspomaga gojenie ran i owrzodzeń jamy ustnej, działa przeciwbólowo, pomaga na dolegliwości żołądkowe, ma działanie przeciwzapalne i hamuje rozwój mikroorganizmów.

Tradycyjnie mirra stosowana była także na zaburzenia miesiączkowania, zapalenia stawów, poprawę apetytu, kaszel i zapalenie zatok. 

W niektórych krajach dostępny jest lek na pasożyty na bazie mirry. Na Półwyspie Arabskim znaleźć można płyny do płukania jamy ustnej i nalewki z mirry. 

Olejek mirrowy stosowany jest w aromaterapii i stanowi ważny składnik niektórych perfum. 

Balsamowiec mirra na pasożyty

W Egipcie zarejestrowany jest lek zawierający oczyszczony ekstrakt z żywicy balsamowca mirra. Ma on udokumentowane działanie na pasożyty, takie jak przywry czy motylica wątrobowa. Na modelach zwierzęcych dowiedziono też jego skuteczności w przypadku Giardia lamblia. 

Czy to oznacza, że powinieneś samodzielnie stosować mirrę na pasożyty? Niekonieczne. W badaniach używany był ekstrakt o statusie leku. Nie jest on jednak dostępny w Polsce.

Zanim zaczniesz leczyć się na pasożyty na własną rękę, skonsultuj się z lekarzem i wykonaj badania, które wykażą, z jakim pasożytem masz do czynienia. 

Balsamowiec mirra na bakterie

Balsamowiec mirra ma dobrze udokumentowanie działanie bakteriobójcze oraz grzybobójcze. Oprócz żywicy działanie przeciwdrobnoustrojowe wykazuje także kora, łodygi i liście balsamowca. Balsamowiec mirra hamuje rozwój mikroorganizmów takich jak Pseudomonas aeruginosa, Escherichia coli, Candida albicans i lekooporny Staphylococcus aureus. 

Balsamowiec mirra na gojenie ran

W badaniach na zwierzętach wykazano, że balsamowiec mirra może wspomagać proces gojenia się ran. Korzystano z maści zawierających mirrę lub olejek mirrowy. W odpowiednich stężeniach maści te nie wykazywały działania drażniącego na skórę. 

Działanie balsamowca mirra na proces gojenia jest wielokierunkowe. Powoduje on zbliżenie do siebie brzegów rany, dzięki czemu keratynocyty — komórki, które odbudowują uszkodzoną skórę — mają mniejszą odległość do pokonania. Balsamowiec działa też przeciwzapalnie, co jeszcze bardziej pomaga w obkurczaniu się rany. Przyspiesza także namnażanie się komórek naskórka, przypuszcza się też, że nasilana on również syntezę kolagenu. Olejek mirrowy, jak i żywica, mają działanie antybakteryjne i przeciwgrzybicze, co zapobiega zakażeniom rany.

Balsamowiec mirra na zapalenie dziąseł

W niektórych krajach dostępne są płyny do płukania jamy ustnej zawierające mirrę. Mirra ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, dlatego też okazała się pomocna w przypadku pacjentów ze stanami zapalnymi dziąseł lub ich krwawieniem. Zmniejszyła też ilość płytki nazębnej, która odgrywa istotną rolę w rozwoju stanów zapalnych. 

Mirra okazała się też być przydatna w przypadku pacjentów po ekstrakcji zębów. Dzięki preparatom zawierającym mirrę zmniejszyło się krwawienie, obrzęk oraz ból po usunięciu zęba. 

Balsamowiec mirra – jak dawkować?

Dawkowanie różni się w zależności od konkretnego preparatu. Większość preparatów przeznaczona jest do stosowania zewnętrznego. Zawsze przestrzegaj sposobu dawkowania opisanego na opakowaniu lub w ulotce. 

Leki i suplementy zawierające balsamowiec mirra

W Polsce dostępna jest głównie żywica z balsamowca mirra lub olejek mirrowy.

Balsamowiec mirra w ciąży

Nie należy przyjmować mirry w ciąży. Może mieć ona działanie poronne. 

Nie zaleca się jej używania także podczas karmienia piersią. 

Balsamowiec mirra – przeciwwskazania i środki ostrożności

Pacjenci z epilepsją, chorobami wątroby oraz dzieci powinny unikać przyjmowania balsamowca mirra. 

Balsamowiec mirra – możliwe działania niepożądane

Olejek lotny z mirry ma działanie drażniące na skórę, drogi oddechowe oraz układ pokarmowy, co może prowadzić do reakcji alergicznych czy nudności. 

Z tego powodu, w tradycyjnej medycynie chińskiej, przed skorzystaniem z żywicy zaleca się jej podgrzanie, by zmniejszyć zawartość olejku.

Balsamowiec mirra – interakcje z lekami i innymi ziołami

Mirra zmniejsza biodostępność, a więc także działanie, cyklosporyny. Co więcej, jednoczesne przyjmowanie mirry z lekami przeciwcukrzycowymi może zmniejszać ich efektywność. 

Za część interakcji, w które wchodzi mirra, odpowiedzialny jest zawarty w niej eugenol. Może mieć on wpływ na skuteczność wielu leków. Jeśli stosujesz jakieś leki, przed rozpoczęciem stosowania doustnych preparatów zawierających balsamowiec mirra skonsultuj się z lekarzem.

Balsamowiec mirra w Ziołopedii – podsumowanie

Balsamowiec mirra to roślina dosyć egzotyczna i mało znana w Polsce. W innych rejonach świata natomiast stosowana jest od tysięcy lat. Właściwości lecznicze mirry to przede wszystkim działanie odkażające, przeciwzapalne oraz wspomagające gojenie ran.