Jak uchronić się przed grypą?
Okres jesienno-zimowy to czas rosnącej zachorowalności na infekcje górnych dróg oddechowych. To także moment rozpoczęcia sezonu grypowego, który trwa do początku wiosny. Zakażenie wirusem grypy objawia się wysoką gorączką, kaszlem, bólami głowy i mięśniowo-stawowymi i fatalnym samopoczuciem. Co gorsza, grypa może skończyć się poważnymi powikłaniami, dlatego nie można jej lekceważyć. Odpowiednia profilaktyka może uchronić nas przed infekcją. Jednym ze sposobów zapobiegania grypie jest szczepionka ochronna. Komu przysługuje zniżka na szczepionkę i jak szukać jej w aptekach?
Grypa a przeziębienie – to nie to samo!
Choć objawiają się podobnie, grypa i przeziębienie to dwie różne przypadłości. Przeziębienie rozwija się w wyniku zakażenia górnych dróg oddechowych przez rinowirusy lub koronawirusy, które dostają się do organizmu drogą kropelkową lub poprzez kontakt z zakażonymi przedmiotami, kolonizując jamę nosowo-gardłową. Grypę wywołują wirusy grypy, które dzieli się na kilka typów: A, B i C. Najgroźniejszy dla zdrowia jest wirus grypy typu A, zakażenie pozostałymi ma zazwyczaj łagodny przebieg.
Prócz patogenów wywołujących chorobę, przypadłości te różni także ich przebieg. Przeziębienie rozwija się powoli, a objawy nasilają się stopniowo. Chory może skarżyć się na uciążliwy katar, kaszel, podwyższenie temperatury ciała oraz bóle głowy i złe samopoczucie. Grypa ma znacznie cięższy przebieg i rozwija się gwałtownie, towarzyszy jej wysoka gorączka (powyżej 39° C), bóle mięśniowo-stawowe, kaszel i silne osłabienie. O ile przeziębienie może utrzymywać się około tygodnia, grypa trwa nawet do dwóch tygodni.
Możliwe powikłania grypy
Wiedza na temat objawów grypy i jej przebiegu jest potrzebna, aby w porę zareagować i podjąć odpowiednie leczenie. Zbagatelizowanie symptomów choroby może doprowadzić do powstania groźnych powikłań, na które najbardziej narażone są małe dzieci do 2. roku życia oraz seniorzy, a także kobiety w ciąży i osoby chorujące przewlekle. Zgodnie z danymi WHO każdego roku na grypę choruje 5-10% dorosłych i 20-30% dzieci, a u nawet 5 milionów pacjentów choroba ma ostry przebieg. Niestety 250-500 tysięcy przypadków kończy się zgonem.
Najczęstszymi powikłaniami grypy są: zapalenie ucha środkowego, zapalenie zatok przynosowych oraz zapalenie oskrzeli i płuc. Nieprawidłowo leczona grypa może doprowadzić do rozwoju anginy paciorkowcowej, zapalenia mięśnia sercowego i osierdzia, zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych, a nawet wstrząsu toksycznego i nagłego zgonu sercowego.
Jak chronić się przed grypą? Profilaktyka
Jesienią i zimą nietrudno o złapanie infekcji wirusowej. Nie ma jednej, skutecznej metody, która mogłaby zapobiec zachorowaniu, jednakże odpowiednia profilaktyka może zmniejszyć ryzyko zachorowania i późniejszych powikłań.
Odpowiednia higiena
Dbanie o higienę osobistą oraz przestrzeganie pewnego reżimu sanitarnego pomaga zmniejszyć ryzyko zachorowania. Przede wszystkim starajmy się nie dotykać twarzy dłońmi, zwłaszcza okolic oczu, nosa i ust, gdyż jest to najprostszy sposób przenoszenia wirusa. Ręce myjmy starannie (przynajmniej przez 30 sekund) i regularnie – po wyjściu z toalety, przed posiłkiem, po przyjściu do domu. W razie potrzeby stosujmy żele i płyny antybakteryjne, aby pozbyć się ewentualnych patogenów z powierzchni skóry.
Starajmy się unikać zatłoczonych miejsc i do niezbędnego minimum ograniczmy bezpośredni kontakt z osobami już zarażonymi.
Budowanie odporności – dieta, sport, zdrowy sen
Odporność organizmu zależna jest od wielu czynników i należy dbać o nią przez cały rok. Przyjmowanie reklamowanych suplementów na niewiele się zda, jeśli nie zadbamy o nasze ciało. Co możemy zrobić, żeby wspomóc funkcje obronne naszego organizmu?
- Dobrze zbilansowana dieta – prawidłowo skomponowane posiłki dostarczające odpowiednie dawki mikro- i makroskładników zapewniają właściwe funkcjonowanie układu immunologicznego. Aby zadbać o odporność, dieta powinna być bogata w świeże warzywa i owoce, produkty pełnoziarniste, nasiona i orzechy, zdrowe tłuszcze, nabiał, a także chude mięso i ryby. Przy komponowaniu posiłków warto kierować się wytycznymi Instytutu Żywności i Żywienia oraz aktualną piramidą zdrowego żywienia.
- Wyeliminowanie złych nawyków – pewne czynniki niekorzystnie wpływają na działanie układu odpornościowego. Wśród nich wymienia się sięganie po używki (alkohol, papierosy) i wysoko przetworzoną żywność, narażenie na silny stres, a także nieprawidłową higienę snu. Jeśli zależy nam na budowaniu odporności, weźmy swoje niezdrowe nawyki pod lupę i najlepiej wyeliminujmy je z naszego życia.
- Witaminy i probiotyki – niektórzy mówią, że odporność buduje się w jelitach. Jest w tym sporo prawdy, dlatego warto zadbać o rozwój prawidłowej mikrobioty jelit. Najlepszym rozwiązaniem będzie włączenie do diety produktów bogatych w bakterie probiotyczne, takich jak: fermentowane przetwory mleczne, kapusta kiszona, ogórki kiszone, zakwas z buraków. Z witamin warto przyjrzeć się witaminie D, która wzmacnia działanie układu immunologicznego. Nim jednak rozpoczniemy suplementacje, wybierzmy się do laboratorium i oznaczmy poziom witaminy D we krwi, aby sprawdzić, czy cierpimy na jej niedobór.
- Aktywność fizyczna – badania dowodzą, że regularna aktywność fizyczna o umiarkowanej intensywności zmniejsza ryzyko wystąpienia infekcji górnych dróg oddechowych nawet o 30%. Zdaniem specjalistów umiarkowany wysiłek zwiększa aktywność układu odpornościowego.
Szczepienie przeciw grypie – skuteczna ochrona
Aktualnie w Polsce dostępne 3 szczepionki przeciw grypie – Vaxigrip Tetra, Influvac Tetra i Fluenz Tetra. W tym sezonie grypowym wszystkie zostały objęte refundacją, choć w różnych wskazaniach:
- szczepionkę Vaxigrip Tetra objęto refundacją w wysokości 50% dla pacjentów po 65. roku życia, a seniorzy po 75. roku życia otrzymają ją za darmo w ramach darmowych leków dla seniorów;
- szczepionka Influvac Tetra jest refundowana w 50% dla osób od 18. do 65. roku życia o zwiększonym ryzyku wystąpienia powikłań pogrypowych, a także dla kobiet w ciąży;
- donosowa szczepionka Fluenz Tetra jest refundowana w 50% dla dzieci od 2. do 5. roku życia.
W ostatnim czasie można zaobserwować wzmożone zainteresowanie szczepionkami przeciw grypie. Każdego dnia w serwisie Zapytaj Farmaceutę pojawia się kilkanaście pytań dotyczących dostępności szczepionek w aptekach. Ta tendencja widoczna jest również w aktywności użytkowników na stronie KtoMaLek.pl. Poniższy wykres obrazuje liczbę wyszukiwań szczepionki Vaxigrip Tetra w pierwszych dniach września, która jest znacząco wyższa w porównaniu do analogicznego okresu w roku ubiegłym.
Zwiększone zainteresowanie przekłada się na ograniczoną dostępnośc szczepionki w aptekach. Według danych Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Grypy szczepionki dla osób powyżej 65. i 75. roku życia powinny wkrótce spłynąć do aptek. Szczepionka dla osób między 18. a 65. rokiem życia trafi do aptek na przełomie września i października, a donosowa szczepionka dla dzieci powinna być dostępna już w drugiej połowie września.
Dostępność szczepionki przeciw grypie można z łatwością monitorować w serwisie KtoMaLek.pl. Jak to zrobić? To proste!
➡ Najpierw podaj nazwę miasta lub swoją aktualną lokalizację.
➡ Wpisz nazwę szczepionki i kliknij przycisk "szukaj leku".
Po chwili system wygeneruje listę najbliższych aptek, które posiadają wskazany produkt na stanie. W razie chęci zakupu warto zarezerwować szczepionkę, aby farmaceuta mógł ją dla nas odłożyć. Po wybraniu apteki należy podać dane potrzebne do złożenia rezerwacji i kliknąć przycisk "zarezerwuj leki" i poczekać na potwierdzenie od farmaceuty, które przesłane zostanie drogą mailową. Gdy apteka potwierdzi rezerwację, możemy udać się po zakup leku.
Kliknij i zarezerwuj szczepionkę na grypę w najbliższej aptece!
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.