Podagrycznik pospolity — właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Podagrycznik pospolity — właściwości

Podagrycznik pospolity jest rośliną, która pod względem właściwości leczniczych jest słabo poznana. Niektóre badania wykazały, że Aegopodium podagraria ma właściwości przeciwzapalne, przeciwnowotworowe i moczopędne. Najprawdopodobniej odpowiadają za nie zawarte w nim poliacetyleny, takie jak falkarinol, falkarindiol, falkarinon i farkalinolon. Poliacetyleny są charakterystyczną grupą związków fitochemicznych występującą w rodzinie, do której należy podagrycznik pospolity. Zawarte są one w każdej części tej rośliny. 

Aegopodium podagraria zawiera również olejki eteryczne, złożone głównie z mono- i seskwiterpenów. Skład olejków eterycznych, w zależności od miejsca występowania, może się różnić, zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym. Najczęściej znajdziemy w nim α-pinen, β-pinen, limonen, myrcen, octan etylu, p-cymen i sabinen. 

Oprócz olejków eterycznych i poliacetylenów podagrycznik zawiera liczne związki fenolowe z grupy kwasów fenolowych, kumaryn i flawonoidów. 

Taki skład chemiczny warunkuje działanie przeciwzapalne, moczopędne, przeciwnowotworowe, przeciwutleniające, a także przeciwreumatyczne podagrycznika.

Podagrycznik pospolity — jak wygląda i skąd pochodzi?

Podagrycznik pospolity (łac. Aegopodium podagraria), znany jest również jako kurza stopka. Należy do rodziny selerowatych (łac. Apiaceae) i występuje pospolicie w prawie całej Europie, Zachodniej Azji, a także Ameryce Północnej, do której został zawleczony. 

Kurza stopka osiąga do około 1 metra wysokości. Roślina ta lubi zacienione i wilgotne miejsca, dlatego łatwo ją znaleźć w lasach czy przy ogrodzeniach. Podagrycznik pospolity posiada gładkie lub lekko owłosione, rozgałęzione łodygi, natomiast liście są podwójnie trójlistkowe i mają długie ogonki. Inne mogą być jajowate, ostre lub pojedynczo trójdzielne. Jest to zależne od poziomu występowania liścia. Roślina kwitnie od czerwca do lipca, kwiaty są zebrane w baldachy złożone po około 12-20 sztuk. Mają biały lub lekko różowy kolor i są charakterystycznie zagięte do środka. Owocem podagrycznika jest tzw. rozłupnia. Surowcem leczniczym jest ziele podagrycznika. 

Podagrycznik pospolity — działanie, wskazania do stosowania

Podagrycznik pospolity, tak jak wcześniej wspomniano, ma działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, moczopędne i przeciwreumatyczne. Już nasi przodkowie wiedzieli o wykorzystaniu kurzej stopki w dolegliwościach dróg moczowych, a także przy bólach reumatycznych. Ponadto stosowano ją w formie okładów na rany, a także jako nasiadówki przy żylakach odbytu. W formie naparów podagrycznik pospolity był stosowany w celu poprawy przemiany materii. 

Podagrycznik pospolity na układ moczowy

Podagrycznik pospolity działa moczopędnie. Z tego powodu sprawdzi się idealnie przy chorobach układu moczowego, takich jak kamica nerkowa, zapalenie pęcherza czy zapalenie nerek, a także przy dnie moczanowej. Ponadto kurza stopka ma działanie przeciwzapalne, co również jest przydatne w powyższych schorzeniach. 

Podagrycznik pospolity na choroby reumatyczne

Już w medycynie ludowej wiedziano o działaniu przeciwreumatycznym podagrycznika pospolitego. Stosowano go przy chorobie zwyrodnieniowej stawów, polimialgii reumatycznej i ogólnie przy bólach reumatycznych. Niestety, obecnie występuje niewystarczająca ilość badań, która dostarcza dostatecznego potwierdzenia tego działania podagrycznika pospolitego.

Podagrycznik pospolity na hemoroidy

Podagrycznik pospolity w formie nasiadówek można stosować przy żylakach odbytu, czyli hemoroidach. W tym schorzeniu wykorzystuje się jego działanie przeciwzapalne i ściągające. Ponadto może być dobrym rozwiązaniem przy żylakach nóg, mimo iż brakuje informacji naukowych na temat zastosowania podagrycznika przy różnego typu żylakach.

Podagrycznik pospolity — jak dawkować? 

Podagrycznik pospolity w ilości 1 łyżki należy zalać szklanką gorącej wody i pozostawić na 15 minut. Tak sporządzony napar można spożywać 2-3 razy dziennie. 

Leki i suplementy zawierające podagrycznik pospolity

Podagrycznik pospolity wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych na układ moczowy, ale występuje także jako czyste zioło. Ponadto na polskim rynku dostępne są suplementy diety zawierające ekstrakt z podagrycznika, głównie przeznaczone dla osób z artretyzmem, bólami reumatycznymi czy hemoroidami. 

Podagrycznik pospolity w ciąży

Ze względu na małą ilość danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania podagrycznika pospolitego w ciąży, kobiety ciężarne, a także karmiące piersią nie powinny spożywać tej rośliny.

Podagrycznik pospolity — przeciwwskazania i środki ostrożności

Osoby wrażliwe, na którykolwiek składnik podagrycznika pospolitego, a także dzieci, kobiety w ciąży i karmiące piersią nie powinny stosować tej rośliny.

Podagrycznik pospolity — możliwe działania niepożądane

Brakuje danych dotyczących możliwych działań niepożądanych wywołanych przez podagrycznik pospolity.

Podagrycznik pospolity — interakcje z lekami i innymi ziołami

Brakuje danych dotyczących możliwych interakcji podagrycznika pospolitego z lekami i innymi ziołami. Osoby, które przyjmują inne leki bądź zioła, powinny najpierw skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą, przed rozpoczęciem przyjmowania podagrycznika pospolitego. 

Podagrycznik pospolity w Ziołopedii — podsumowanie

Podagrycznik pospolity występuje powszechnie w Polsce. Posiada wiele właściwości leczniczych, od działania przeciwzapalnego, moczopędnego po przeciwreumatyczne. Od dawna podagrycznik stosowany był w leczeniu dny moczanowej, infekcji pęcherza moczowego i hemoroidów. Jest to roślina, na której warto się skupić, biorąc pod uwagę jej liczne właściwości lecznicze. Z tego powodu istnieje potrzeba, aby zwiększyć ilość badań skupiających się na tej roślinie.

Bibliografia

1. Kunstman, P., Wojcińska, M., & Popławska, P. (2012). Goutweed (Aegopodium podagraria L.). Postępy Fitoterapii.
2. Jakubczyk, K., Kwiatkowski, P., Sienkiewicz, M., & Janda, K. (2017). The content of polyphenols in extract from goutweed (Aegopodium podagraria L.) and their antistaphylococcal activity. Postępy Fitoterapii.
3. Aegopodium podagraria L. Materia Medica Opoliensis. Dostępne na: https://mmo.uni.opole.pl/details?item=gatunki&id=82 (Dostęp 20.04.24)

Autor