Kalendarz alergika: co pyli w kwietniu?

Przyczyn alergii na pyłki

Większość roślin w procesie rozmnażania produkuje pyłek kwiatowy, który zawiera komórki męskie. Aby doszło do kontaktu z komórkami żeńskimi i w efekcie zapłodnienia, pyłek musi zostać przetransportowany. Część roślin wykorzystuje do tego celu zwierzęta (m.in. pszczoły i trzmiele), inne zdają się na łaskę wiatru. Wówczas stężenie pyłków w powietrzu gwałtownie wzrasta, co jest przyczyną występowania alergii pyłkowych.

Objawy alergii wziewnych

Alergie na pyłki roślin należą do grupy tzw. alergii wziewnych, bowiem alergen dostaje się do organizmu poprzez drogi oddechowe. Uciążliwe objawy alergii pojawiają się nagle i mogą towarzyszyć chorym od wczesnej wiosny do późnej jesieni. Zalicza się do nich:

• alergiczny nieżyt nosa – objawia się obfitym katarem, któremu towarzyszy zatkanie nosa, mocny świąd i częste kichanie. Dodatkowo powstała wodnista wydzielina spływa po tylnej ścianie gardła;
• alergiczne zapalenie spojówek – w okolicach powiek pojawia się obrzęk i widoczne zaczerwienienie, oczy łzawią i swędzą;
• astma alergiczna – w wyniku kontaktu z alergenem pojawia się gwałtowny kaszel, a także utrudniające oddychanie duszności i świszczący oddech.

W wyniku tych dolegliwości, osoba chora jest zmęczona i osłabiona. Dodatkowo mogą się pojawić objawy ze strony układu pokarmowego, a także podwyższona temperatura. Część chorych obserwuje u siebie pewne dolegliwości skórne, jak zaczerwienienie, obrzęk czy pokrzywka na odsłoniętych częściach ciała, które miały kontakt z alergenem.

Które rośliny pylą w kwietniu?

• Brzoza - pylenie rozpoczyna w kwietniu i jest jednym z najsilniej uczulających alergenów. Najwyższe stężenie pyłku brzozy w powietrzu przypada na godziny popołudniowe;
• Jesion - pyli niemal równocześnie z brzozą. Jego pyłek jest silnym alergenem, który dodatkowo wchodzi w reakcje krzyżowe m.in. z oliwką i ligustrem (rodzaj popularnego żywopłotu);
• Topola - choć pyli bardzo mocno, a stężenie pyłków jest bardzo wysokie (charakterystyczny biały puch), uczula słabiej, niż wspomniane wcześniej drzewa;
• Wierzba - największe stężenie pyłków przypada właśnie na kwiecień;
• Zarodniki grzybów Cladosporium - zaczynają pylić w kwietniu, a kończą dopiero w okolicach października. Ich rozwojowi sprzyjają wilgoć i słaba wentylacja. Mogą się rozwijać na zewnątrz, jak i we wnętrzach budynków.

W kwietniu pylenie rozpoczyna także grab, cis, dąb oraz zarodniki grzybów Alternaria. Pod koniec miesiąca pylić zaczynają niektóre chwasty i trawy.

Jak radzić sobie z alergią?

Jeżeli objawy alergii na pyłki są wyjątkowo uciążliwe i utrudniają codzienne funkcjonowanie, należy się udać do alergologa. Konieczne jest ustalenie, które alergeny są odpowiedzialne za reakcję naszego organizmu. Można to zrobić na podstawie testów skórnych lub badań krwi.

W leczeniu farmakologicznym najczęściej sięga się po tzw. leki antyhistaminowe, które zmniejszają wydzielanie histaminy - substancji odpowiedzialnej za wystąpienie objawów alergii. Należą do nich takie preparaty, jak Allertec, Amertil, Cezera, Claritine, Zyrtec UCB czy Zyx, które stosuje się doustnie. 

Do złagodzenia kataru alergicznego można sięgnąć po krople, które zmniejszą przekrwienie śluzówki i udrożnią nos (Acatar Control, Otrivin Allergy, Sudafed XyloSpray, Xylorin Alergia). 
Na świąd i zaczerwienienie oczu najbardziej skuteczne będą krople stosowane do worka spojówkowego. Mogą to być zwykłe krople nawilżające, które wypłuczą alergen lub preparaty dodatkowo łagodzące objawy alergii, jak Allergo-Comod, Ektin, Polcrom czy Zabak.

Przy silnych objawach alergii, lekarz może przepisać kortykosterydy do stosowania miejscowego. W niektórych przypadkach konieczne jest stosowanie inhalatorów ze sterydami. Skład i działanie leków można sprawdzić w serwisie KtoMaLek.pl, który umożliwia zarezerwowanie wybranych preparatów w aptece.

Dobre rady dla alergików

W czasie pylenia trudno się ukryć przed pyłkami, jednak można przedsięwziąć pewne działania, które zminimalizują ich działanie. Co możemy zrobić?

• W okresie nasilonego pylenia starajmy się unikać miejsc, w których pylących drzew jest najwięcej.
• Poza domem przebywajmy w godzinach porannych lub wieczornych, gdy pylenie jest słabsze. Idealnym momentem jest wyjście po deszczu.
• Mieszkanie wietrzmy w nocy, a nie w ciągu dnia.
• Regularnie sprzątajmy mieszkanie, usuwając kurz, roztocza i pyłki.
• Po powrocie ze spaceru weźmy szybki prysznic, aby usunąć ze skóry pyłki osiadłe na skórze. Odzież od razu wrzućmy do prania.
• W trakcie jazdy samochodem nie otwierajmy okien. Lepiej korzystać z klimatyzacji, jednak trzeba ją regularnie czyścić.

Autor