Alkoholizm - leczenie alkoholizmu, przyczyny, objawy

Skuteczne leczenie alkoholizmu jest procesem długotrwałym, który trwa od momentu jego rozpoczęcia do końca życia, ponieważ osoba chora przez całe życie ma do czynienia z ryzykiem powrotu do nałogu, dlatego nawet najmniejsze ilości alkoholu w jakiejkolwiek formie (nawet syropów czy słodyczy z zawartością alkoholu) muszą zostać całkowicie wyeliminowane z życia takiej osoby. Konieczne jest także wsparcie ze strony bliskich oraz profesjonalna opieka medyczna.

Alkoholizm, czyli problem psychiczny i fizyczny

Jest to choroba skomplikowana, łącząca w sobie elementy somatyczne związane z przystosowaniem organizmu do obecności alkoholu oraz elementy psychiczne, w których zawierają się zarówno przyczyny, jak i skutki choroby. 

Uzależnienie fizyczne

• Jest to skutek regularnego spożywania alkoholu w dużych ilościach. Metabolizm człowieka przyzwyczaja się do przyjmowania etanolu, domagając się z czasem coraz większych dawek, ponieważ wraz ze wzrastającym spożyciem zwiększa się także odporność na jego działanie. W przypadku przerwania picia pojawia się tak zwany zespół odstawienia, którzy objawia się w postaci:
• drżenia języka, powiek lub dłoni
• nudności i wymiotów
• wzrostu ciśnienia tętniczego krwi
• tachykardii
• bólu głowu
• zaburzeń snu
• osłabienia i złego samopoczucia
• omamów

Siła z jaką występują te objawy zależy od tego jak bardzo głębokie jest dla organizmu uzależnienie. Nie muszą występować wszystkie, jednak w przypadkach naprawdę silnego uzależniania właśnie tak się dzieje - do tego mogą pojawić się powikłania w postaci majaczenia alkoholowego (potocznie zwanego delirium) lub napadów padaczkowych. Właśnie z tego względu leczenie alkoholizmu powinno przebiegać przy asyście lekarzy, którzy przy pomocy środków farmakologicznych będą w stanie załagodzić objawy zespołu odstawienia. 

Uzależnienie psychiczne

Leczenie zespołu odstawienia zajmuje zazwyczaj kilka dni. W przypadku pracy w aspekcie psychicznym leczenie tak naprawdę nigdy się nie kończy. Pod względem psychologicznym alkoholizm często bywa konsekwencją przytłoczenia emocjonalnego lub dużej ilości stresu w życiu codziennym. Osoby chore często nie zdają sobie sprawy ze swojego problemu i nie dostrzegają jaki wpływ wywierają na otoczenie - swoją rodzinę, przyjaciół czy współpracowników. Chociaż nawet jeśli alkoholik jest świadomy swojego problemu i chce przestać pić, mimo tego uwarunkowania, które wytworzyły się w jego psychice skutecznie to uniemożliwiają. Taka osoba traktuje alkohol jak naturalny sposób radzenia sobie z problemami lub czyni jego spożywanie pewnego rodzaju codziennym rytuałem, przez co samodzielne uporanie się z uzależnieniem często bywa niemożliwe.

Klasyfikacja alkoholizmu

Podział grup alkoholików określa stopień uzależnienia biorąc pod uwagę czynniki takie jak ilości spożywanego alkoholu, częstotliwość jego spożywania oraz regularność z jaką się to dzieje. W zależności od tego z jaką grupą mamy do czynienia stopień trudności leczenia alkoholizmu jest różny. Klasyfikacja ta przedstawia się następująco

Epizodyczne nadmierne picie

W tym przypadku nie ma zauważalnej regularności w piciu. Zdarza się ono stosunkowo rzadko, a epizody oddzielane są dłuższymi przerwami. Natomiast nadmierna ilość spożywanego alkoholu odgrywa tu kluczową rolę. Osoba zaliczająca się do tej grupy spożywa alkohol niezbyt często, ale w bardzo dużych ilościach.

Nawykowe picie nadmierne

Jak wskazuje nazwa, osoby zaliczające się do tej grupy uczyniły ze spożywania alkoholu nawyk. Ilość wypijanego alkoholu jest duża - do tego dochodzi też regularność i systematyczność jego spożycia. Różnicą, która oddziela ten typ alkoholizmu od nałogu alkoholowego, jest to, że w tym przypadku pijący nie utracił jeszcze całkowitej kontroli nad spożywaniem alkoholu - to znaczy, że jest w stanie przerwać picie z własnej woli.

Nałóg alkoholowy

Zwany także toksykomanią alkoholową jest najcięższym typem alkoholizmu. Do tej grupy zaliczają się prawie wszystkie osoby, których problem określony jest jako alkoholizm przewlekły. Występuje tutaj uzależnienie fizyczne, a osoba chora traci kontrolę nad spożyciem - nie jest w stanie przerwać picia. Przy najdalej posuniętych przypadkach tego typu alkoholizmu występują zaburzenia psychiczne i różnego rodzaju powikłania. Nałóg alkoholowy charakteryzuje się widocznymi skutkami na tle fizycznym, psychicznym i społecznym.

Czym objawia się alkoholizm?

Znaczna część objawów, dzięki którym można odpowiednio wcześnie (aby leczenie alkoholizmu było jak najmniej skomplikowane) ma charakter psychiczny. Najprędzej jest je więc w stanie zauważyć osoba uzależniona - jednak nie zawsze pozwala to skutecznie przeciwdziałać chorobie. Do takich objawów zaliczają się: 

• wewnętrzny przymus/potrzeba picia;
• utrata kontroli, pod względem ilości spożytego alkoholu oraz momentu kiedy trzeba przerwać spożywanie;
• zwiększona tolerancja na alkohol;
• alkohol staje się centralnym elementem życia;
• luki w pamięci i problemy z zachowaniem świadomości;
• potrzeba udowodnienia, że jest się w stanie kontrolować picie.

Ostatnim objawem jest zespół odstawienia, który jednak jest widoczny dla otoczenia. Ze względu na to, że większość wymienionych objawów jest subiektywna, a osoby uzależnione mają nawyk ukrywania ich przed innymi - zazwyczaj bardzo skutecznie - należy być wyczulonym także na sygnały, które są bezpośrednio powiązane z byciem alkoholikiem. Najłatwiej zauważalnymi zmianami u osoby uzależnionej jest jej charakter i zachowanie - alkoholicy stają się przygnębieni, nerwowi i drażliwi, często też bardziej zazdrośni. Poza tym do tego dochodzi wygląd, z racji tego, że alkohol powoduje odwodnienie - co skutkuje poszarzeniem i wyblaknięciem cery, pogłębiają się zmarszczki, a twarz staje się opuchnięta, oczy podkrążone, skóra zaś czasem bywa zaczerwieniona.
Tak pogarszający się wygląd może być też argumentem w uświadomieniu chorej osobie problemu i czego skutkiem powinna być terapia alkoholizmu.

Jakie mogą być przyczyny choroby alkoholowej?

Przyczyn powstania alkoholizmu może być wiele i zawsze jest to kwestia indywidualna - każda terapia dla alkoholika jest inna, ponieważ złożoność samego problemu wymaga takiego podejścia. Przyczyny alkoholizmu możemy podzielić na przyczyny medyczne, genetyczne, psychologiczne, socjologiczne i pedagogiczne.
Przyczyna medyczna

Wiąże się ona ze wspomnianym wcześniej uzależnieniem fizycznym i zespołem odstawienia. Możliwym jest, że bezpośrednią przyczyną alkoholizmu stanie się uwarunkowanie organizmu, który zacznie potrzebować coraz większych ilości tego środka psychoaktywnego. Najczęściej jednak aspekt fizyczny jest skutkiem uzależnienia, którego przyczyna leży gdzieś indziej. Leczenie alkoholizmu pod względem fizycznym odbywa się poprzez detoks alkoholowy.

Uwarunkowanie genetyczne

Alkoholizm nie jest chorobą dziedziczną, nie można zatem uznać genów za jej bezpośrednią przyczynę. Zostało jednak udowodnione naukowo, że genetyka ma pewien wpływ na podatność i skłonność do stania się alkoholikiem. Gen ma ułatwić rozwój choroby i analogicznie w stosunku do tego, leczenie alkoholizmu staje się przez to trudniejsze. Faktem jest to, że gen nie może być bezpośrednią przyczyną wystąpienia choroby, ale jedynie w połączeniu z innymi przyczynami czyni ją groźniejszą. Osoba posiadająca ten gen może nigdy nie zostać alkoholikiem - równie dobrze osoba, u której on nie występuje może stać się alkoholikiem. Przyczynami bezpośrednimi są przyczyny psychologiczne, socjologiczne i pedagogiczne.

Psychologia

Z punktu widzenia psychologów alkoholizm powodowany jest przez problemy w życiu - a raczej potrzebę poradzenia sobie z nimi. Na pozór picie jest na to sposobem. Spożywanie alkoholu działa jak mechanizm obronny, który stwarzając chwilowe poczucie euforii pozwala uciec od trudności pod kątem finansowym czy społecznym. Przez picie alkoholicy tłumią także intensywne emocje, z którymi nie potrafią sobie poradzić w żaden inny sposób. W takim przypadku sposobem na leczenie alkoholizmu będzie uświadomienie choremu, że picie nie rozwiązuje problemów - w stosunku do tego trzeba przedstawić alternatywny i skuteczny sposób na to.

Przyczyny socjologiczne i pedagogiczne

Z socjologicznego punktu widzenia alkoholizm może być reakcją na transformacje zachodzące we współczesnym świecie i idące w parze z nimi zmiany cywilizacyjne. Znaczna ilość bodźców i konieczność adaptacji generują wiele czynników zwiększających ryzyko wystąpienia alkoholizmu. Reagując na zmiany ludzie przekształcają swój naturalny system wartości, przez co stają się nieszczęśliwi - skutkiem tego są problemy, z którymi część społeczeństwa próbuje sobie poradzić właśnie przez alkohol.
Swoją drogą pojawia się też aspekt pedagogiczny, uznający za możliwą przyczynę alkoholizmu wydarzenia, które miały miejsce w procesie socjalizacji jednostki. Mogą to być złe warunki w rodzinie i model wychowania, wadliwy system szkolnictwa lub kontakt z osobami uzależnionymi. Wszystkie te czynniki mogą być przyczyną wystąpienia alkoholizmu w przeszłości, dlatego ważna jest dbałość o odpowiednią edukację i pogłębianie świadomości na każdym etapie życia.

Skutki alkoholizmu

W przypadku niepodjęcia działania, jakim jest terapia leczenia alkoholizmu osoba chora wywiera coraz silniejszy wpływ na siebie i najbliższe otoczenie. Z jednej strony prowadząc do wykluczenia społecznego, konfliktów rodzinnych, możliwości utraty pracy - co z kolei prowadzi do problemów finansowych i pogłębienia problemów rodzinnych. Z drugiej strony przyczyny choroby pogłębiają się, prowadząc do coraz poważniejszych konsekwencji społecznych. Osoba uzależniona staje się toksyczna i ma negatywny wpływ na osoby zarówno z bliskiego jak i dalekiego otoczenia. Najpoważniejsze konsekwencje jednak dotyczą bezpośrednio chorego. Zaczynając od problemów zdrowotnych jak marskość wątroby, zapalenie żołądka, niedożywienie, wyniszczenie, uszkodzenie układu nerwowego, zanik mięśni i zaburzenia psychiczne - skutki są widoczne przede wszystkim w psychice, ponieważ alkohol wywiera znaczny wpływ na mózg. Alkoholik ma skłonności do depresji, staje się agresywny, a jego poczucie moralności staje się upośledzone, przez co może posunąć się do kradzieży, pobicia lub nawet tak ciężkich przestępstw jak gwałt czy zabójstwo. Jeśli nie jest stosowana terapia dla alkoholików, w bardzo dużej ilości przypadków choroba kończy się śmiercią.

Leczenie alkoholizmu - jak wygląda terapia dla uzależnionych od alkoholu?

Leczenie alkoholików odbywa się poprzez trzy główne etapy. Chociaż samo leczenie z alkoholizmu rozpoczyna się w momencie, kiedy zaczyna się też terapia od alkoholu, przed jej podjęciem osoba chora musi być do tego gotowa. Po pierwsze musi być ona świadoma swojego problemu oraz wyrażać chęć zainicjowania terapii. Bardzo często osoba chora nie jest w stanie uporać się sama z problemem, z tego względu pojawia się potrzeba skorzystania z profesjonalnych usług - pomóc może szpital lub specjalny ośrodek uzależnień alkoholowych, który oferuje leczenie dla alkoholików.

Detoksykacja - metoda farmakologiczna

Samo leczenie alkoholizmu rozpoczyna się procesem odtrucia. Jest to zarazem pierwszy etap z jakiego składa się terapia alkoholików. Cały ten etap polega na przejściu przez alkoholowy zespół abstynencyjny (zespół odstawienia) łagodząc jego objawy dzięki środkom farmakologicznym. W zależności od tego jak długi był ostatni cykl picia, zwany także ciągiem alkoholowym oraz stopnia zaawansowania samego uzależnienia długość odtrucia bywa różna. Jeśli nie występują żadne komplikacje, a zapewniona opieka jest odpowiednia, etap powinien trwać maksymalnie 10 dni.

Zrozumienie przyczyn, skutków i nauczenie się jak sobie z nimi radzić

Na tym etapie psychoterapeuta lub inna osoba za to odpowiedzialna, musi na neutralnej przestrzeni, jaką jest np. ośrodek dla uzależnionych od alkoholu, wskazać osobie chorej elementy i fakty z życia, które były konsekwencją alkoholizmu. Cały proces opiera się na stworzeniu systemu wewnętrznej motywacji prowadzącej do podejmowania działań mających na celu zwalczenie choroby. 
Niezwykle ważnym elementem podczas tego etapu jest pokazanie alkoholikowi konkretnych korzyści związanych z abstynencją i leczeniem. Należy doprowadzić do stanu, w którym osoba chora uzna, że alienacja od przyczyny uzależnienia w postaci spożywania alkoholu lub jakiejkolwiek innej nie jest rozwiązaniem problemu i nie prowadzi do niczego konstruktywnego. Na tym etapie konieczne jest wsparcie lekarzy specjalistów, terapeutów i rodziny, tylko wtedy są szanse na powodzenie. Skuteczna terapia alkoholowa w ośrodku powinna zajmować co najmniej od sześciu do ośmiu tygodni.

Życie po terapii

Ostatni etap leczenia jest zarazem najdłuższym. Zaczyna się od momentu wyjścia z ośrodka i trwa do końca życia. Całkowite wyleczenie się z alkoholizmu nie jest niestety możliwe, a utrzymanie abstynencji po zakończeniu bezpośredniej terapii może być trudne. Ważne jest na tym etapie wsparcie najbliższych, rozwijanie pasji, hobby, czerpanie radości z życia na możliwie jak najwięcej sposobów. Konstruktywne radzenie sobie z problemami jest tutaj absolutną koniecznością.

Jak dużą rolę w terapii odgrywa ośrodek dla uzależnionych od alkoholu?

Najczęściej na zaawansowanym etapie choroby nie ma możliwości aby przejść przez proces leczenie bez pomocy specjalistów. Ośrodki dysponują odpowiednio przeszkolonym personelem i adekwatną przestrzenią, dzięki czemu możliwe jest poprawne zdiagnozowanie problemu i przeciwdziałanie mu.
Prywatny Ośrodek Terapii Leczenia Uzależnień Tratwa jest miejscem, w którym dzięki profesjonalnej terapii i zawodowej opiece lekarskiej możliwa jest skuteczna walka z uzależnieniem. Personel ośrodka przeszedł w większości tę samą drogę co obecni pacjenci, co czyni to miejsce odpowiednim dla osób, które nie chcą iść na terapię, obawiając się braku zrozumienia i obwiniania ich pod kątem problemu.
 
Tratwa Prywatny Ośrodek Terapii Leczenia Uzależnień 
ul. Beskidzka 8
43-460 Wisła
Masz pytania? Ty lub Twój  bliski potrzebuje pomocy? 
Zadzwoń lub napisz!
Tel.: +48 666 03 05 05
E-mail: tratwaosrodek@gmail.com
 
WWW: https://tratwa.pl/

Autor