Właściwości oregano i jego zastosowania
Redakcja KtoMaLek.pl 2022-04-11 11:12

Oregano to popularne zioło, chętnie stosowane w kuchni. Nadaje potrawom przyjemny smak i aromat, jednak jego zastosowania wykraczają poza strefę kulinarną. Jakie właściwości kryje w sobie oregano?
Oregano – aromatyczne ziele
Oregano, a właściwie lebiodka pospolita (łac. Origanum vulgare) należy do roślin z rodziny jasnotowatych. Można je spotkać w wielu krajach Europy (przede wszystkim basenu Morza Środziemnego) i Azji Środkowej, gdzie gęsto porasta dobrze nasłonecznione pagórki. Nazwa oregano pochodzi od greckich słów „oros” (góra) i „ganos”, co można przetłumaczyć jako „ozdobę góry”, gdyż oregano często płoży się na zboczach greckich gór, rozsiewając swój intensywny zapach. W Polsce oregano nazywa się również dzikim majerankiem lub macierzanką wysoką.
Wyróżnia się kilka gatunków oregano, a każdy z nich wyróżnia się innym zapachem. Roślina ta kwitnie od czerwca do września, dając drobne, różowoliliowe kwiaty. Oregano jest rośliną miododajną, w krajach śródziemnomorskich bardzo popularny jest miód z kwiatów oregano, który odznacza się mocno wyczuwalnym aromatem tej tego zioła.
Wartości odżywcze oregano
Najcenniejszym składnikiem oregano jest pozyskiwany z niego olejek eteryczny – olejek tymolowy, w którego skład wchodzą tymol, karwakrol i seskwiterpeny. Związki te wykazują silne działanie bakteriobójcze i grzybobójcze, dlatego olejek z oregano stanowi przedmiot badań jako substancja do konserwacji żywności. Ponadto w liściach oregano obecne są kwasy organiczne (m.in. kwas rozmarynowy, kawowy, ursolowy), garbniki, flawonoidy oraz fitosterole, jak również pewne ilości witamin i związków mineralnych.
Zastosowania oregano
Oregano wykorzystywano do różnych celów jeszcze w starożytności. Stanowiła istotny element różnych obrządków rytualnych, gdyż była uznawana za symbol szczęścia, a także skuteczne ziele przeciwko czarom. Oregano wykorzystywano też do aromatyzowania wody, a także jako alternatywę dla dużo droższych i trudniej dostępnych herbaty i tytoniu. Ponadto liście i kwiaty lebiodki stosowano w barwieniu tkanin i wełny.
Przede wszystkim jednak oregano wykorzystywano jako przyprawę (a także konserwant do żywności) i roślinę leczniczą. Pomagało na dolegliwości żołądkowe, łagodziło choroby górnych dróg oddechowych, uśmierzało różne dolegliwości bólowe, a nawet miało być swego rodzaju antidotum na ukąszenia jadowitych zwierząt.
Co dzisiaj wiadomo na temat właściwości oregano? Przebadano przede wszystkim olejek z oregano, który odznacza się wysoką zawartością tymolu i karwakrolu. Badania dowodzą, że substancje te działają przeciwpasożytniczo, a także hamują wzrost licznych bakterii Gram-dodatnich i Gram-ujemnych (np. Escherichia Coli, Staphylococcus aureus, Listeria monocytogenes) oraz drożdżaków (np. Candida albicans) i pleśni (np. Aspergillus flavus). Badacze interesują się też potencjałem antyoksydacyjnym oregano, dzięki któremu może ono stanowić wsparcie w zwalczaniu chorób cywilizacyjnych, w tym schorzeń sercowo-naczyniowych, cukrzycy czy nowotworów.
W ziołolecznictwie oregano stosowane jest jako środek na schorzenia dróg oddechowych, w celu złagodzenia odruchu kaszlowego oraz wspomagająco przy odkrztuszaniu zalegającej wydzieliny. Ma również pomagać w schorzeniach przewodu trawiennego, łagodząc wzdęcia, działając przeciwbiegunkowo, wiatropędnie i przeciwskurczowo.
Jak wykorzystać oregano?
Chcąc wykorzystać właściwości oregano najlepiej zastosować je w kuchni. Do tego celu można użyć suszu dostępnego w sklepach lub świeżego ziela, które z powodzeniem można uprawiać w przydomowym ogródku lub w doniczce na okiennym parapecie. Oregano stanowi świetny dodatek aromatyzujący do sosów, zup, dań mięsnych, makaronów, past oraz flagowego dania kuchni włoskiej – pizzy.
Napar z oregano może służyć jako płukanka w przebiegu stanów zapalnych śluzówki jamy ustnej i gardła. Tak przygotowaną herbatę z oregano można też pić jako element wspomagający leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Można skorzystać również z gotowych preparatów dostępnych w aptekach (np. Swanson Oregano, Now Foods Oregano Oil).
Przeciwwskazania do stosowania oregano
Choć oregano wydaje się niezwykle zdrowe, w nadmiarze może szkodzić. Z jego stosowaniem powinny uważać kobiety w ciąży, gdyż może ono działać rozkurczowo na mięśnie macicy. Ostrożność powinny też zachować kobiety karmiące piersią.
Spożywanie dużych ilości olejku z oregano może zaburzać wchłanianie żelaza, a także wchodzić w interakcję z niektórymi lekami.
Wszystkie treści zamieszczone w Serwisie, w tym artykuły dotyczące tematyki medycznej, mają wyłącznie charakter informacyjny. Dokładamy starań, aby zawarte informacje były rzetelne, prawdziwe i kompletne, jednakże nie ponosimy odpowiedzialności za rezultaty działań podjętych w oparciu o nie, w szczególności informacje te w żadnym wypadku nie mogą zastąpić wizyty u lekarza.