Piwonia chińska — właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie
Piwonia chińska kojarzona jest z przepiękną rośliną ogrodową. Jednak ma ona także właściwości lecznicze. Jej korzeń od wieków stosowany był w tradycyjnej medycynie chińskiej. Pojawia się także coraz więcej badań potwierdzających jej przydatność w medycynie. W jakich dolegliwościach może pomóc piwonia?
Piwonia chińska — właściwości
W piwonii chińskiej występują monoterpeny, takie jak: peonifloryna, peonina i albifloryna. Do flawonoidów wyizolowanych z piwonii zaliczamy: kemferol, kwercetynę, pelargonidynę, cyjanidynę, luteolinę i naryngeninę. W korzeniu piwonii znaleźć można związki z grupy garbników i stilbenów. Do steroidów występujących w piwonii zaliczamy m.in. β-sitosterol.
Piwonia chińska — jak wygląda i skąd pochodzi?
Piwonia chińska (łac. Paeonia lactiflora) należy do rodziny piwoniowatych (łac. Paeoniaceae). W związku z jej łacińską nazwą bywa określana także peonią. Piwonie chińskie występują w Europie, Azji i zachodniej części Ameryki Północnej.
Piwonia jest rośliną wieloletnią. Sadzona jest w ogrodach jako roślina ozdobna. Istnieją setki odmian piwonii o różnych kolorach i kształtach kwiatów. Roślina osiąga wysokość 50-70 centymetrów. Liście piwonii są 9-klapowe i mają długość do 20 centymetrów. Piwonia kwitnie późną wiosną, w okolicach maja, stąd jej nazwa potoczna — piwonia majowa. Ma przepiękne kwiaty w kolorze białym lub w wielu odcieniach różu. Wielkość kwiatu to około 8-16 centymetrów. W Chinach nazywana jest kwiatem miłości ze względu na swoją wyjątkową urodę.
Surowcem leczniczym jest korzeń piwonii. Może być on pozyskiwany z piwonii białej lub z piwonii czerwonej.
Piwonia chińska — działanie, wskazania do stosowania
W tradycyjnej medycynie chińskiej odwar z korzenia piwonii stosowany był do leczenia bólów i zawrotów głowy, bólów brzucha, bólów mięśni. Ma także długą historię stosowania w zaburzeniach miesiączkowania takich, jak nadmierne krwawienia czy też brak krwawień.
W najnowszych badaniach pojawiają się doniesienia na temat skuteczności piwonii chińskiej w chorobach zapalnych i autoimmunologicznych np. w reumatoidalnym zapaleniu stawów, toczniu rumieniowatym i zapaleniach wątroby.
Piwonia chińska na zapalenie stawów
Monoterpeny zawarte w piwonii zmniejszają reakcje zapalne w organizmie i zapobiegają uszkodzeniu tkanek pod wpływem czynników zapalnych. Podawanie korzenia piwonii zwierzętom z zapaleniem stawów zmniejsza opuchliznę w okolicy stawu. Działanie immunomodulacyjne piwonii ma znaczenie w autoimmunologicznych chorobach stawów. Dodatkowo piwonia zapobiega uszkodzeniu wątroby osób, u których zapalenie stawów leczone jest metotreksatem.
Piwonia chińska na wątrobę
Piwonia chińska ma działanie hepatoprotekcyjne poprzez obniżanie stężenia enzymów wątrobowych — ALAT i AspAT. Za działanie ochronne na wątrobę prawdopodobnie odpowiada peonifloryna, która obniża stężenie prozapalnych interleukin i tym samym zapobiega stłuszczeniu i włóknieniu wątroby. Peonifloryna redukuje objawy problemów z przepływem żółci w wątrobie, które związane są z marskością wątroby oraz hamuje rozwój niewydolności wątroby. W badaniach na zwierzętach z cholestazą (zatrzymaniem żółci) zauważono, że peonifloryna tłumi wzrost poziomu bilirubiny całkowitej i kwasów żółciowych.
Piwonia chińska na miażdżycę
W doświadczeniach na zwierzętach badano wpływ właściwości peonolu na miażdżycę. Okazało się, że peonol zmniejsza ilość blaszek miażdżycowych w aorcie. Dzieje się tak dlatego, że zmniejsza on produkcję czynników prozapalnych i oksydację lipidów. Dzięki temu rozwój blaszek miażdżycowych jest hamowany. Za powstawanie blaszek miażdżycowych odpowiada m.in. przyleganie monocytów (rodzaj białych krwinek) do nabłonka naczyń krwionośnych. Peonol zmniejsza tę zdolność przylegania monocytów do nabłonka.
Piwonia chińska na cukrzycę
Związki występujące w piwonii chińskiej wpływają na poziom glukozy we krwi poprzez ułatwienie wnikania glukozy do komórek, uwolnienie większej ilości insuliny oraz wpływ na wchłanianie i metabolizm węglowodanów. W badaniach na zwierzętach wykazano również, że spowalniają rozwój uszkodzenia nerek na skutek cukrzycy. Niektóre związki zmniejszają również poziom hemoglobiny glikowanej. Piwonia zapobiega także glikacji białek w układzie nerwowym, co ma potencjał w hamowaniu rozwoju neuropatii cukrzycowych (uszkodzenia nerwów). Piwonia hamuje aktywność alfa-glukozydazy - enzymu odpowiedzialnego za trawienie węglowodanów w przewodzie pokarmowym. Tym samym przyczynia się do zmniejszenia wchłaniania cukrów i zapobiega wzrostowi poziomu glukozy we krwi po posiłku.
Piwonia chińska — jak dawkować?
W zależności od gatunku i postaci dawkowanie waha się w granicach 1-3 gramów surowca przyjmowanych 3 razy dziennie. Sprawdź opakowanie lub ulotkę twojego preparatu, aby uzyskać dokładne informacje o jego dawkowaniu.
Leki i suplementy zawierające piwonię chińską
Na rynku dostępny jest suszony korzeń piwonii oraz kapsułki z ekstraktem z piwonii. Ekstrakty z piwonii mogą być standaryzowane na peoniflorynę. Jeśli możesz, wybierz ekstrakt ze standaryzacją. Dzięki temu będziesz wiedział, jaką dawkę substancji czynnej przyjmujesz.
Piwonia chińska w ciąży
Wydaje się, że piwonia nie wpływa na rozwój płodu ani masę urodzeniową noworodka, jeśli jest przyjmowana w zalecanych, bezpiecznych dawkach.
Piwonia chińska — przeciwwskazania i środki ostrożności
Brak danych na temat dolegliwości, w których należy unikać przyjmowania piwonii chińskiej.
Piwonia chińska — możliwe działania niepożądane
Piwonia chińska jest dobrze tolerowana. Okazjonalnie zdarzają się dolegliwości żołądkowo-jelitowe oraz alergie skórne.
Piwonia chińska — interakcje z lekami i innymi ziołami
Piwonia chińska ma słabe działanie przeciwpłytkowe, dlatego nie powinna być łączona z lekami przeciwkrzepliwymi, takimi jak warfaryna czy aspiryna.
Piwonia chińska w Ziołopedii — podsumowanie
Korzeń piwonii chińskiej ma szerokie zastosowanie. Jego właściwości antyoksydacyjne i przeciwzapalne pomogą w leczeniu zapalenia stawów i miażdżycy. Ekstrakt z korzenia piwonii ma też działanie przeciwcukrzycowe. Suplementacja piwonii wydaje się bezpieczna, choć dalej nie została ona do końca przebadana.
Bibliografia
- Parker, S., May, B., Zhang, C., Zhang, A. L., Lu, C., & Xue, C. C. (2016). A Pharmacological Review of Bioactive Constituents of Paeonia lactiflora Pallas and Paeonia veitchii Lynch. Phytotherapy research : PTR, 30(9), 1445–1473. https://doi.org/10.1002/ptr.5653
- Zhang, W., & Dai, S. M. (2012). Mechanisms involved in the therapeutic effects of Paeonia lactiflora Pallas in rheumatoid arthritis. International immunopharmacology, 14(1), 27–31. https://doi.org/10.1016/j.intimp.2012.06.001
Autor
Redakcja KtoMaLek.pl - Zespół redakcyjny KtoMaLek.pl tworzą doświadczeni farmaceuci, którzy specjalizują się w różnych obszarach tematyki zdrowotnej. Doświadczenie zdobyte w zawodzie oraz wiedza uzyskana podczas studiów farmaceutycznych, pozwalają na tworzenie merytorycznych treści zgodnych z EBM (and. Evidence-based Medicine), opartych na rzetelnych źródłach — aktualnych badaniach naukowych, branżowych podręcznikach i książkach. Za praktyką podążają również pasja i niesłabnąca chęć do poszerzania wiedzy oraz dzielenia się nią z pacjentami. Dzięki temu użytkownicy otrzymują dostęp do ciekawych i angażujących materiałów edukacyjnych.
