Normy cukrzycy - jaki jest prawidłowy poziom cukru we krwi?

Cukrzyca - choroba przewlekła związana z wysokim poziomem cukru we krwi

Cukrzyca jest chorobą przewlekłą i postępującą, dlatego wykrycie jej to dopiero początek przygód pacjenta z pomiarami glikemii. Osoba ze świeżo rozpoznaną cukrzycą musi przejść szkolenie z lekarzem, pielęgniarką oraz dietetykiem. 

Normy cukru a kryteria rozpoznania cukrzycy

Cukrzycę zdiagnozować można w trzech poniższych przypadkach:

• Wartość przygodnej glikemii jest większa niż 200 mg/dl wraz z objawami hiperglikemii m.in. zwiększone pragnienie, wielomocz, senność, zmęczenie czy zmiany masy ciała.
• Dwukrotne badanie glikemii na czczo w różnych dniach dające wartości większe niż 126 mg/dl nawet bez występowania objawów.
• Wartość doustnego testu tolerancji glukozy wyższa niż 200 mg/dl.

Badanie poziomu cukru u pacjentów z grupy ryzyka 

Gdy występują czynniki zwiększonego ryzyka wystąpienia cukrzycy, badania w tym kierunku należy przeprowadzić raz w roku bez względu na wiek danej osoby. Do tych czynników zalicza się:

• nadwaga lub otyłość;
• dodatni wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy;
• niska aktywność fizyczna;
• występowanie insulinooporności w poprzednim badaniu;
• nadciśnienie tętnicze;
• zaburzenia gospodarki lipidowej;
• choroby układu sercowo - naczyniowego;
• u kobiet: występowanie cukrzycy ciążowej, zespół policystycznych jajników.

Samokontrola glikemii - normy cukru w profilu dobowym

Chory kilkukrotnie w ciągu dnia powinien wykonywać samodzielnie oznaczenia stężenia glukozy we krwi włośniczkowej za pomocą glukometru. Wszystkie uzyskane wyniki należy zapisywać w dzienniczku samokontroli i pokazać lekarzowi podczas wizyty. Ilość oznaczeń poziomu cukru lekarz dostosowuje indywidualnie do pacjenta. Najbardziej miarodajny jest dobowy profil glikemii, czyli stężenia glukozy oznaczone w czasie, kiedy są przewidywane skrajne wartości glikemii, np. na czczo, przed głównymi posiłkami, przed snem, w godzinach nocnych czy w około 1-2 h po spożyciu posiłku.

Badania laboratoryjne - normy cukrzycy podczas leczenia

Glikemia na czczo powinna być oznaczona w próbce krwi pobranej 8-14 godzin od ostatniego posiłku - badanie w czasie rzeczywistym. Wartość referencyjna nie różni się w przypadku osób już chorujących na cukrzycę i wynosi 61-99 mg/dl.

Doustny test tolerancji glukozy -  normy cukru w badaniu

Badanie to jest potocznie nazywane krzywą cukrową i polega na oznaczeniu glikemii na czczo, a następnie spożyciu przez pacjenta 75 g glukozy rozpuszczonej w 250 - 300ml wody w ciągu 5 minut i ponownym oznaczeniu glikemii po 120 minutach. Podczas wykonywania badania, nie można spożywać posiłków, pić i wykonywać żadnej aktywności fizycznej. Tak duża jednorazowa dawka glukozy obciąża trzustkę, więc wykonuje się je w celu rozpoznania zaburzeń gospodarki węglowodanowej, a o potrzebie ponownego badania musi zdecydować lekarz. Musi minąć co najmniej półroczny odstęp czasu pomiędzy badaniami. Wartość referencyjna to glikemia <140 mg/dl w 120 minucie testu.

Hemoglobina glikowana - retrospektywna ocena poziomu cukru

Przy prawidłowym okresie przeżycia erytrocytów (ok. 120 dni) poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) odzwierciedla średnie stężenie glukozy we krwi w okresie 3-4 miesięcy przed wykonaniem badania. Im wyższy jej odsetek, tym wyższe były u danej osoby średnie stężenia glukozy we krwi i tym samym świadczy o gorszym wyrównaniu glikemii.

Prawidłowe wartości hemoglobiny glikowanej 

Jej wartość referencyjna wynosi ≤ 7 % i jest to kryterium ogólne wyrównania gospodarki węglowodanowej. Natomiast nieznacznie inne wartości są pożądane w następujących przypadkach:

• HbA1c ≤ 6,5 % - zalecane jest u osób z cukrzycą typu 1, krótkotrwałą cukrzycą typu 2, a także u dzieci i młodzieży;
• HbA1c ≤ 8% dopuszcza się u osób w zaawansowanym wieku, z powikłaniami naczyniowymi oraz z chorobami współistniejącymi;
• HbA1c ≤ 6% wymagana jest u u kobiet planujących ciążę i będących w ciąży.

Jak często należy oznaczać hemoglobinę glikowaną w przebiegu cukrzycy?

W przypadku pacjentów ze stabilnym przebiegiem choroby, którzy osiągają zamierzone cele leczenia, oznaczenie HbA1c należy wykonywać raz w roku. Natomiast u pacjentów, którzy nie osiągają celów leczenia lub tych, u których dokonano zmiany sposobu leczenia, należy wykonywać oznaczenie tego wskaźnika co najmniej raz na kwartał.

Groźne powikłania cukrzycy, gdy poziom cukru jest niewyrównany

Jak już wcześniej wspomniano, cukrzyca jest schorzeniem przewlekłym, czyli raz zdiagnozowana będzie z pacjentem przez całe jego życie. Leczenie polega na “wyrównaniu cukrzycy” - to znaczy, na osiągnięciu najlepszej wartości glikemii, ciśnienia tętniczego krwi, cholesterolu, masy ciała i wielu innych parametrów. Wszystko po to, aby zapobiec groźnym powikłaniom cukrzycy, które są bezpośrednią przyczyną zgonów:

• makroangiopatie cukrzycowe: choroba naczyń mózgowych, naczyń sercowych i naczyń obwodowych oraz stopa cukrzycowa;
• mikroangiopatie cukrzycowe: retinopatia, nefropatia, neuropatia.

Jak wspomóc farmakoterapię i mieć prawidłowy poziom cukru?

Warto wspomóc leczenie cukrzycy stosująć również suplementy zawierajace wyciąg z morwy białej czy czarnuszki, które mają udowodnione działanie wspomagające wyrównanie glikemii we krwi. Znaleźć je możemy w preparatach dostępnych w aptekach np.: Morwa Biała Extra Oleofarm, Morwa Biała Forte Medifar, Czarnuszka Olej Oleofarm, Czarnuszka Nasiona Intenson. 

Dostępność w najbliższej aptece możesz sprawdzić bez wychodzenia z domu na portalu KtoMaLek.pl.

Autor