Kołdra obciążeniowa – wreszcie się wyśpisz i rozwiążesz wiele problemów zdrowotnych

Kołdra obciążeniowa – jaka jest jej historia

Podstawą stworzenia kołdry obciążeniowej, takiej, jaką możemy znaleźć pod adresem sleep-changer.com/pl/koldry-obciazeniowe/ i zastosowania w leczeniu różnych przypadłości była praca dr Temple Grandin. Sama będąc osobą autystyczną, prowadziła badania potwierdzające wysuniętą wcześniej hipotezę dr A. Jean Ayres, twórczyni teorii integracji sensorycznej. Głosiła ona, że nacisk na ciało pozwala uspokoić i zrelaksować osoby z autyzmem, znacznie redukując towarzyszące tej chorobie uczucia niepokoju i pobudzenia.

W praktyce zastosowano to znacznie później, w latach 90 ubiegłego stulecia, kiedy terapeutka Tina Champange wszyła obciążenie do używanego przez siebie przykrycia i szczegółowo opisała jego działanie w kontekście przeciwdziałania depresji, negatywnym skutkom stresu i gwałtownym huśtawkom nastroju. Wykazała także skuteczność kołdry obciążeniowej w ograniczeniu bezsenności, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, również tych ze zdiagnozowanym spektrum autyzmu.

Kołdra obciążeniowa – czym różni się od tradycyjnych modeli

Przeważająca większość ludzi nadal śpi pod zwykłą kołdrą, a najważniejszym czynnikiem warunkującym jej wybór jest wypełnienie, przeważnie materiał syntetyczny, rzadziej naturalny puch. Takie przykrycie spełnia praktycznie tylko jedną funkcję, zapewnia nam ciepło, lecz nic poza tym.

Kołdra obciążeniowa, nazywana również kołdrą sensoryczną, wyglądem zewnętrznym niewiele różni się od tej zwykłej. Tak samo posiada kolorową poszewkę wykonaną z bezpiecznych materiałów, lecz różnica tkwi w wypełnieniu, którym są drobne kamyczki lub, znacznie częściej, niewielkie szklane kulki. One właśnie stanowią obciążenie poprzez delikatny nacisk stymulujące czucie głębokie i tak korzystnie wpływające na liczne aspekty zdrowotne.

Kołdra obciążeniowa – na jakiej zasadzie opiera się jej działanie

Działanie kołdry obciążeniowej, wypełnionej kilkoma lub więcej kilogramami szklanych kulek, opiera się na stymulacji układu proprioceptywnego, czyli wspomnianego czucia głębokiego. Jest to jeden z układów zmysłowych w ludzkim organizmie, składający się z receptorów umieszczonych w mięśniach, stawach, oczach i uszach, odpowiedzialny za:

• odczuwanie położenia ciała i jego ciężaru;
• kontrolę nad ruchami umożliwiającą zachowanie równowagi;
• ruchy ciała wykonywane bez kontroli wzroku;
• ruchy o zróżnicowanej sile, między innymi te, pozwalające na wykonywanie precyzyjnych czynności;
• stopniowanie napięcia mięśniowego, we współdziałaniu z układem przedsionkowym.

Optymalny poziom obciążenia wkładu kołdry sensorycznej, dobranego do masy ciała użytkownika, wycisza, uspokaja, pozwala szybciej zasnąć i spokojnie, bez nerwów przespać całą noc. Jest możliwe także dzięki podwyższeniu ilości serotoniny, „hormonu szczęścia”, redukującego negatywne skutki stresu oraz melatoniny, kolejnego hormonu, którego właściwy poziom zapewnia głęboki sen.

Kołdra obciążeniowa – kiedy warto ją używać

Ten rodzaj kołdry jest przeznaczony dla niemal każdego, z wyjątkiem osób objętych przeciwwskazaniami, zalecany zarówno dorosłym, jak i dzieciom, dla których także bez problemu znajdziemy dopasowaną do ich potrzeb kołderkę obciążeniową. Jednak kołdra obciążeniowa to przede wszystkim ważny element leczenia i profilaktyki wielu zaburzeń, o wysokiej skuteczności potwierdzonej badaniami, najlepiej sprawdzający się przy takich dolegliwościach jak:

Autyzm i choroby neurodegeneracyjne

Przeciwdziałanie skutkom tej choroby, także u osób z zespołem Aspergera, to jedno z podstawowych zastosowań, jakie ma kołdra obciążeniowa. Autyzmowi towarzyszy wiele objawów, w tym również zaburzenia snu i zasypiania, a te łagodzi delikatny nacisk kołdry otulającej chorego, dającej mu tak potrzebne uczucie wyciszenia, uspokojenia oraz bezpieczeństwa i w rezultacie spokojniejszy sen. Zaobserwowano także jej korzystny wpływ na dzienną aktywność, przede wszystkim poprawę zdolności komunikacyjnych chorego, lepsze nawiązywanie kontaktu z otoczeniem, znacznie ułatwiające prowadzenie terapii.

Podobne rezultaty uzyskano u pacjentów z chorobami neurodegeneracyjnymi, przede wszystkim chorobą Alzheimera. Jednym z jej objawów są trudności z zaśnięciem, często połączone z depresją, które uda się zredukować z pomocą kołdry sensorycznej umożliwiającej przespanie całej nocy bez żadnych gwałtownych reakcji.

ADHD

Coraz powszechniej spotykana choroba wieku dziecięcego, nadpobudliwość psychoruchowa z deficytem uwagi, kolejna, której najbardziej uciążliwe objawy pomoże zminimalizować właśnie kołderka obciążeniowa. Jej skuteczność potwierdziły badania przeprowadzone w 2015 roku, zmniejszenie objawów ADHD dotyczących:

• problemów z zaśnięciem;
• niskiej jakości snu niegwarantującego wypoczynku;
• gwałtownych, niekontrolowanych ruchów ciała, występujących także podczas snu i powodujących kilkukrotne budzenie się w nocy;
• bezdechu sennego, stanowiącego poważne zagrożenie dla zdrowia dziecka.

Nakrycie dziecka kołdrą z właściwie dobranym obciążeniem, zgodnie z opisanymi niżej zasadami jej stosowania, pozwoli mu się wyspać, jednocześnie poprawiając jego uwagę i skupienie w ciągu dnia.

Bezsenność

Uważana już za chorobę cywilizacyjną naszych czasów, a na zaburzenia ją powodujące narzeka coraz większa część naszego społeczeństwa. W leczeniu bezsenności można stosować różne metody, nie tylko farmakologiczne, warto także przemyśleć użycie kołdry obciążeniowej, a skuteczność w tej kwestii zweryfikowała w 2020 roku trójka naukowców, Ekholm, Spulber i Adler.

Uzyskali oni pozytywne wyniki, wykazujące, że osoby z takimi przyczynami bezsenności, jak ADHD, depresja, czy stany lękowe, zaczęły lepiej sypiać. Jeśli zaczniemy przykrywać się kołdrą sensoryczną, zminimalizujemy także ryzyko wystąpienia:

• uczucia zmęczenia i senności w ciągu dnia;
• spadku koncentracji i pogorszenia pamięci;
• wzrostu nadwagi lub otyłości;
• zaburzeń wzroku;
• chorób serca i układu krążenia;
• problemów z trawieniem i przemianą materii;
• cukrzycy typu 2;
• zaburzeń funkcji seksualnych, spadku libido, a u mężczyzn problemów ze wzwodem.

Stres

Bardzo często przyczyną zaburzeń snu jest stres zakłócający uregulowany rytm dobowy, objawiający się napadami lękowymi, stanami depresyjnymi i silną nerwicą. W 2013 roku przeprowadzono badania nad grupą kobiet z takimi objawami, u których kołdra obciążeniowa wyraźnie je zredukowała. Zmniejszyła się jednocześnie częstotliwość ataków paniki, a brak negatywnych bodźców docierających do mózgu podczas snu wydatnie podniósł jakość wypoczynku.

RLS

Zespół niespokojnych nóg, następne schorzenie objawiające się nadmierną aktywnością ruchową, niekontrolowanymi ruchami podczas snu. W zmniejszeniu ich częstotliwości, a z czasem i w całkowitym powstrzymaniu, może pomóc wypełnienie kołdry obciążeniowej, delikatnie naciskające i utrzymujące kończyny dolne w jednym położeniu.

Dolegliwości bólowe

Mające zróżnicowane przyczyny i nasilenie objawów, powodowane między innymi przez zespół przewlekłego bólu, zmiany zwyrodnieniowe kości i stawów, zmiany reumatyczne, w tym i reumatoidalne zapalenie stawów. Ich przyczyna może także być fibromialgia, czyli przewlekła niezapalna choroba reumatyczna tkanek miękkich, lecz w każdym z tych przypadków warto zdać się na lecznicze działanie kołdry obciążeniowej. Pod jej naciskiem ból zostaje rozłożony na większą powierzchnię ciała i mniej odczuwalny, pozwalając się wyspać, często nawet bez tabletek przeciwbólowych.

Kołdra obciążeniowa – przeciwwskazania do jej użycia

Mimo niewątpliwych zalet, kołdry z wypełnieniem ze szklanych kulek nie można używać, jeśli chorujemy na:

• choroby układu oddechowego np. astmę lub obturacyjny bezdech senny;
• choroby serca i układu krwionośnego;
• niskie napięcie mięśniowe;
• zaburzenia ciśnienia krwi, nadciśnienie lub niedociśnienie, czyli hipotonię;
• schorzenia mogące powodować upośledzenia ruchowe;
• klaustrofobię;
• epilepsję;
• choroby skóry objawiające się owrzodzeniem, ranami lub podrażnieniem naskórka
• podwyższoną łamliwość kości, wrodzoną lub będącą skutkiem osteoporozy.

Kołdra sensoryczna jest także niewskazana dla kobiet w ciąży, obciążenie może bowiem stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka.

Kołdra obciążeniowa – dopasowanie wagi i czasu używania

Decydując się na spanie pod kołdrą obciążeniową, powinniśmy dopasować ją indywidualnie do przyszłego użytkownika. Podstawą jest właściwe obliczenie wagi wypełnienia, które powinno stanowić 10% masy ciała, czyli osoba o wadze 70 kg musi zakupić kołdrę o wadze 7 kg. Równie proste jest dopasowanie rozmiaru, a obowiązująca zasada mówi, że długość musi być o 20 cm większa od wzrostu.

Podobne zasady obowiązują w przypadku dzieci, należy jednak pamiętać, że pod obciążeniem nie powinny spać maluchy poniżej 3 roku życia lub ważące mniej niż 22 kg, a ewentualne zastosowanie kołdry warto wcześniej skonsultować z lekarzem pediatrą.

Równie ważne jest stopniowe przyzwyczajenie organizmu do spania pod większym niż zwykle ciężarem, podzielone na etapy i odmienne dla dzieci oraz osób dorosłych.

Dzieci – 2 etapy:

• etap 1, czas trwania 7 dni, używanie kołdry od 10 do 15 minut dziennie;
• etap 2, powyżej 7 dnia, przykrywanie dziecka przez 20 – 30 minut dziennie.

Dorośli – 4 etapy:

• etap 1, do 3 dni, użycie kołdry 10 – 15 minut dziennie;
• etap 2, trwający od 4 do 10 dnia, przykrywanie się przez 30 – 60 minut dziennie;
• etap 3, od 11 do 20 dnia, przykrywanie się nawet 120 minut dziennie;
• etap 4, rozpoczynający się powyżej 21 dnia, kiedy można już przespać pod taką kołdrą całą noc.

Autor