Choroby oczu – rodzaje, diagnostyka, leczenie

Jakie są najczęstsze przyczyny chorób oczu?

Pogorszenie wzroku może nastąpić z bardzo wielu przyczyn. Zaburzenia najczęściej rozwijają się powoli, przez co wielu pacjentów bagatelizuje początkowe objawy, mogące świadczyć o rozwoju groźnych chorób.

Często do pogorszenia wzroku dochodzi z wiekiem. Pacjenci zgłaszają, że zaczynają widzieć mniej wyraźnie, odczuwają ból, łzawienie lub suchość oczu, a nawet zawroty głowy. Wielu z nich wychodzi z założenia, że wystarczy zakupić w aptece lub sklepie okulary “do czytania”, by rozwiązać nasilający się problem. Jednak dysfunkcje wzroku, zwłaszcza w późniejszym wieku, mogą być jednym z objawów innych chorób, takich jak cukrzyca, choroby układu krążenia czy miażdżyca. Nieleczone mogą prowadzić do całkowitej ślepoty oraz innych powikłań narządowych. 

Do innych przyczyn chorób oczu należą wszelkiego rodzaju infekcje, urazy mechaniczne, nowotwory czy polekowe zmiany w narządzie wzroku.

Jakie są rodzaje chorób oczu?

Choroby oczu to wszelkiego rodzaju dysfunkcje, powodujące zaburzenia widzenia lub utratę wzroku. Do tej grupy zaliczamy zarówno schorzenia dotykające bezpośrednio poszczególnych struktur gałki ocznej, jak i dotyczące powiek oraz nerwu wzrokowego. Jest ich tak wiele, że nie sposób omówić każdej z osobna, dlatego w tym artykule skupimy się na najbardziej powszechnych. 

Zespół suchego oka

Zespół suchego oka obejmuje grupę chorób oczu, w przebiegu których mamy do czynienia z nieprawidłowym nawilżeniem powierzchni oka. Przyczyny tego zjawiska mogą być bardzo różne, od nieprawidłowej budowy kanalików łzowych, zbyt szybkiego wysychania filmu łzowego, aż po jego niewłaściwy skład. Suche oko może być również objawem: 

• innych chorób (Zespół Sjogrena, choroba Parkinsona),
• stosowania leków (przeciwarytmicznych, przeciwhistaminowych, czy antykoncepcji),
• występować po wszelkiego rodzaju zabiegach wykonywanych na oku, jak na przykład laserowa korekcja wzroku. 

Efektem jest nieustanne wysychanie powierzchni oka. Najbardziej charakterystyczne objawy zespołu suchego oka to: 

• pieczenie oczu,
• znaczne przekrwienie,
• częste pocieranie oczu,
• uczucie piasku pod powiekami.

Diagnozę stawia okulista na podstawie wywiadu oraz kilku testów. Leczenie polega przeważnie na łagodzeniu objawów, za pomocą preparatów nawilżających oko, zawierających kwas hialuronowy, jego sól sodową, trehalozę, oleje mineralne lub HPMC (Hyal-Drop Multi, Thealoz Duo, Hylo Care czy Hyabak).

Zaburzenie układu optycznego oka – nadwzroczność, krótkowzroczność i astygmatyzm

Wady te związane są z nieprawidłowym miejscem ogniskowania promieni świetlnych w gałce ocznej, co wynika z niewłaściwej budowy aparatu optycznego oka. Pacjenci mogą mieć problemy z widzeniem rzeczy odległych (krótkowzroczność), bliskich (nadwzroczność) lub nie widzą dobrze ani z bliska, ani z daleka (astygmatyzm). Są to jedne z najczęstszych chorób oczu diagnozowanych u osób z zaburzeniami wzroku. Diagnozę przeprowadza się za pomocą skiaskopii oraz refraktometrii, a leczenie polega na korygowaniu wady za pomocą odpowiednich szkieł, soczewek lub operacyjnie, poprzez laserową korekcję wzroku.

Stany zapalne oraz infekcje oczu

Do najczęstszych chorób infekcyjnych oczu należą zapalenia i zakażenia spojówek wywołane przez bakterie, wirusy, wszelkiego rodzaju urazy mechaniczne lub alergie. Objawiają się zazwyczaj podrażnieniem i zaczerwienieniem oczu, obrzękiem, wodnistą lub ropną wydzieliną, nadmiernym łzawieniem, a także światłowstrętem. Leczenie, w zależności od przyczyny, polega na płukaniu oka za pomocą soli fizjologicznej oraz podawaniu antybiotyków w postaci kropli lub maści (gentamycyna, tobramycyna) chemioterapeutyków (ofloksacyna, lewofloksacyna, cyprofloksacyna). Powszechne jest również stosowanie leków przeciwzapalnych z grupy NLPZ czy glikokortykosteroidów miejscowo.

Jaskra

Jaskra objawia się ograniczeniem pola widzenia i stopniowym zanikiem ostrości wzroku, co związane jest z postępującym uszkodzeniem nerwu wzrokowego. Dochodzi do niego na skutek zwiększonego ciśnienia w gałce ocznej, spowodowanego nadmierną produkcją lub utrudnionym odpływem cieczy wodnistej z gałki ocznej. Leczenie polega na podawaniu leków obniżających ciśnienie w oku, zawierających m. in. analogi prostaglandyn, beta-blokery czy inne leki o podobnym działaniu. 

Zaćma

Zaćma jest chorobą oczu, objawiającą się zamglonym i nieostrym widzeniem.  U jej podłoża leży postępujący proces mętnienia soczewki. Przyczyny powstawania zaćmy wciąż nie zostały w pełni poznane, a najskuteczniejszą metodą leczenia jest jej operacyjne usunięcie.

Pamiętaj, że każdy niepokojący, nawet najdrobniejszy objaw, związany z zaburzeniem widzenia należy skonsultować z lekarzem. 

Dostępność wybranych preparatów w najbliższej aptece, bez wychodzenia z domu, sprawdzisz na portalu KtoMaLek.pl. 

Autor