Aloes drzewiasty — właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Aloes drzewiasty — właściwości

Aloes drzewiasty posiada szereg właściwości, które mogą być wykorzystywane w medycynie. Częścią rośliny, z której pozyskuje się surowce, są liście aloesu, zawierające w sobie witaminy A, C, E oraz witaminy z grupy B. Ważnym leczniczym składnikiem aloesu drzewiastego jest śluz składający się z węglowodanów — monosacharydów i polisacharydów. Dzięki nim aloes drzewiasty wykazuje właściwości łagodzące oraz modulujące odporność naszego organizmu.

Aloes drzewiasty — jak wygląda i skąd pochodzi?

Aloes drzewiasty (łac. Aloe arborescens Mill.) wyglądem przypomina rozłożysty krzew z szerokimi i długimi liśćmi. W okresie kwitnienia wytwarza duże kwiatostany koloru pomarańczowego, rzadziej żółtego i czerwonego. Liście aloesu drzewiastego w 98% składają się z wody i pozwalają na jej magazynowanie, co jest niezbędne w klimacie, w którym naturalnie występuje. Dziko rosnący aloes drzewiasty można spotkać na terenach południowej Afryki oraz Półwyspu Arabskiego. W Polsce oraz innych krajach klimatu umiarkowanego możliwe są uprawy szklarniowe aloesu drzewiastego.

Aloes drzewiasty — działanie, wskazania do stosowania

Aloes drzewiasty dzięki dużej zawartości witamin, minerałów oraz polisacharydów wykazuje szereg działań korzystnych dla naszego organizmu. Do najważniejszych należy zaliczyć działanie immunostymulujące, czyli wpływające na poprawę odporności oraz łagodzące na skórę. Działanie łagodzące objawia się dzięki aktywności przeciwzapalnej oraz pobudzającej regenerację naskórka. Preparaty aloesu drzewiastego znajdą również zastosowanie w ochronie przed promieniowaniem światła UV. Aloes drzewiasty dzięki bogatemu i złożonemu składowi wykazuje również działanie przeciwdrobnoustrojowe, zwalczając zarówno bakterie, wirusy, jak i grzyby.

Aloes drzewiasty na wzmocnienie odporności

Aloes drzewiasty jest stosowany do zwiększania odporności jako immunostymulant w postaci wyciągu płynnego z liści. Za działanie modulujące układ odpornościowy odpowiedzialne są przede wszystkim zawarte w liściach aloesu polisacharydy, głównie acemannan. Wpływają one na aktywację limfocytów odpowiedzialnych za zwalczanie drobnoustrojów, poprawiając tym samym w znaczny sposób odpowiedź organizmu na kontakt z różnymi patogenami.

Aloes drzewiasty na podrażnienia skórne

Aloes drzewiasty i preparaty z niego uzyskane znakomicie nadają się do łagodzenia zmian skórnych wywołanych przez oparzenia słoneczne oraz stany zapalne. Aloes drzewiasty dzięki dużej zawartości witamin odżywia skórę oraz pozytywnie wpływa na proces regeneracji naskórka. Dzięki właściwościom absorbującym promieniowanie UV aloes drzewiasty sprawdzi się również w zastosowaniu prewencyjnym przed oparzeniami słonecznymi.

Aloes drzewiasty i jego zastosowanie przeciwbakteryjne

Aloes drzewiasty posiada składniki działające przeciwdrobnoustrojowo, w szczególności przeciwbakteryjnie. Dzięki temu często stosowany jest w leczeniu zmian trądzikowych bakteryjnego pochodzenia. Aloes drzewiasty jest stosowany również jako dodatek do past do zębów, wpływając na zapobieganie powstawaniu próchnicy. 

Aloes drzewiasty — jak dawkować?

Aloes drzewiasty — dawkowanie przy wzmocnieniu odporności

Aloes drzewiasty stosowany w celach wzmocnienia odporności organizmu powinien być stosowany zgodnie z zaleceniami producenta. Wodny wyciąg z liści aloesu drzewiastego odpowiedzialny za tą właściwość dostępny jest na rynku w postaci gotowych do spożycia ampułek z płynem.

Dorośli powinni przyjmować 1 ampułkę preparatu codziennie lub co drugi dzień w okresie od 10 do 20 dni. U dzieci w wieku powyżej 5. roku życia odpowiednia dawka wynosi połowę jednej ampułki również przyjmowaną codziennie lub co drugi dzień przez okres 10 do 20 dni. Po tym okresie zarówno u dzieci, jak i u dorosłych należy zrobić przerwę w dawkowaniu preparatu i powtórzyć cały cykl po okresie 4 tygodni.

Aloes drzewiasty — dawkowanie przy stosowaniu na skórę

Aloes drzewiasty jest stosowany na skórę przede wszystkim w celu zabezpieczenia przed promieniowaniem słonecznym oraz w łagodzeniu skutków oparzenia słonecznego. Do tych celów stosowany jest żel aloesowy lub inne preparaty złożone, które jako jeden ze składników aktywnych posiadają substancje pozyskane z aloesu drzewiastego.

Preparaty do zewnętrznego stosowania z aloesu należy dawkować bezpośrednio na skórę przed narażeniem na promienie słoneczne. W celu łagodzenia objawów po oparzeniu słonecznym preparaty aloesu należy stosować od 2 do 3 razy dziennie aż do momentu złagodzenia objawów.

Leki i suplementy zawierające aloes drzewiasty

Aloes drzewiasty występuje w lekach oraz suplementach diety pod różnymi postaciami. Na polskim rynku można przede wszystkim spotkać preparaty płynne zawierające w sobie wyciąg wodny z liści aloesu lub sok z liści aloesu drzewiastego. Dostępne są również suplementy diety w postaci tabletek i kapsułek, które zawierają sproszkowany ekstrakt z aloesu drzewiastego, jego koncentrat lub wyodrębniony składnik czynny soku aloesowego, czyli alonę.

Aloes drzewiasty w ciąży

Aloes drzewiasty nie ma bezpośrednio wpływu na przebieg ciąży oraz rozwój płodu, jednak doustne stosowanie preparatów zawierających go w swoim składzie mogą wpłynąć na zaburzenie wchłaniania składników pokarmowych. 

Stosowanie preparatów aloesu oraz innych leków i suplementów diety w ciąży i przy karmieniu piersią należy zawsze skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę.

Aloes drzewiasty — przeciwwskazania i środki ostrożności

Aloes drzewiasty uznawany jest za bezpieczną roślinę. Nie należy jednak stosować preparatów zawierających w swoim składzie aloes w okresie 2 tygodni po przebytym szczepieniu, ponieważ jego działanie immunomodulujące może wpłynąć na osłabienie odpowiedzi po szczepieniu. Ostrożność należy zachować również stosując inne leki i preparaty o działaniu modulującym funkcje odpornościowe.

Aloes drzewiasty — możliwe działania niepożądane

Pomimo ogólnego przekonania o bezpieczeństwie aloesu drzewiastego,  przy jego stosowaniu mogą pojawić się działania niepożądane. Aloes drzewiasty może powodować alergie, które objawiają się zaczerwienieniem i pieczeniem skóry po kontakcie zewnętrznym z preparatem. Doustne stosowanie aloesu drzewiastego może skutkować pojawieniem się problemów żołądkowo-jelitowych, nudnościami, biegunką i wymiotami. W celu zapobiegania występowaniu działań niepożądanych należy przestrzegać zalecanego dawkowania. 

Aloes drzewiasty — interakcje z lekami i innymi ziołami

Aloes drzewiasty oraz substancje w nim zawarte nie wykazują bezpośrednich interakcji z lekami i innymi ziołami. Polisacharydy obecne w liściach aloesu mogą zaburzać wchłanianie składników odżywczych oraz przyjmowanych doustnie leków, w związku z czym stosowanie aloesu drzewiastego należy skonsultować z lekarzem przede wszystkim w przypadku przewlekłego przyjmowania innych leków. Szczególną uwagę należy zwrócić na leki silnie działające oraz o wąskim indeksie terapeutycznym, takie jak warfaryna czy digoksyna.

Aloes drzewiasty w Ziołopedii — podsumowanie

Aloes drzewiasty jest bardzo dobrze znaną rośliną, która sprawdzi się zarówno jako ozdoba pomieszczeń, jak i roślina lecznicza. Dzięki dużej zawartości witamin i minerałów może pełnić funkcję odżywczą, co wykorzystują nie tylko producenci leków i suplementów, ale również środków spożywczych dodając do ich składu sok aloesowy lub inne jego przetwory. Zawarte w aloesie drzewiastym polisacharydy mają pozytywny wpływ na budowanie funkcji odpornościowych naszego organizmu.

Bibliografia

1. Fal, A.M., Schönknecht, K., Jambor, J.Immunomodulacyjna rola Biostyminy® i Bioaronu®C w profilaktyce i leczeniu infekcji górnych dróg oddechowych.Wiadomości Lekarskie 2016, tom LXIX, nr 1. str.: 72-79
2. Niedworok, J. Zastosowanie lecznicze aloesu drzewiastego. Wiadomości Zielarskie, 2001, tom 43, numer 11, str.: 5
3. Różański, H. Naturalne metody podnoszenia odporności na infekcje. Immunożywienie. HERBALISM, 2023, T. 7, nr 1, str.: 153–174.

Autor