Bylica boże drzewko — właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Bylica boże drzewko – właściwości

Bylica boże drzewko wykazuje właściwości wysuszające i rozgrzewające, co przyczyniło się do używania jej przez ludzi w epoce renesansu jako środka leczącego choroby dróg rodnych wywołane zimnem i wilgocią.

Roślinie przypisywano właściwości przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciwbólowe, moczopędne czy pobudzające apetyt. Bylica miała również zastosowanie w leczeniu chorób skóry.

W najnowszych badaniach wykazano również zdolność hamowania proliferacji komórek niektórych nowotworów. 

Bylica boże drzewko – jak wygląda i skąd pochodzi?

Bylica boże drzewko (łac. Artemisia abrotanum) to roślina pochodząca z Europy Wschodniej, Kaukazu, Zakaukazia i Turcji. Należy do półkrzewów i może osiągać wysokość do nawet 1,5 metra. 

Pędy tej rośliny są mocno rozgałęzione, a liście dwukrotnie pierzastosieczne mają kolor sino-zielony. Kwiaty bylicy boże drzewko są natomiast niewielkimi, żółtozielonymi koszyczkami. 

Ziele bylicy boże drzewko charakteryzuje się specyficznym zapachem przypominającym zapach Coca-Coli, dlatego niektórzy nazywają ją również „drzewkiem cola”.

Bylica boże drzewko – działanie, wskazania do stosowania

Artemisia abrotanum od wieków stosowana była w medycynie ludowej jako medykament pomagający w leczeniu dolegliwości wątrobowych i chorób dróg żółciowych. Swoje miejsce w tradycyjnej medycynie znalazła przede wszystkim w krajach Azji Środkowej i Mniejszej, a także w Centralnej Europie. Natomiast w medycynie chińskiej bylica wykorzystywana była w leczeniu chorób płuc, w tym astmy i gruźlicy.

Bylica boże drzewko dzięki substancjom czynnym takim, jak olejek eteryczny, kwasy fenolowe, kumaryna czy flawonoidy wykazuje wiele właściwości leczniczych. Badania wykazały działanie m.in. przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne, przeciwutleniające czy przeciwalergiczne. Dodatkowo olejek eteryczny pochodzący z tej rośliny jest pomocny w odstraszaniu owadów, co przyczynia się do zmniejszania ryzyka zachorowania na choroby przenoszone przez np. komary i kleszcze. 

Bylica boże drzewko jako środek przeciwbakteryjny i przeciwgrzybiczy

Etanolowy ekstrakt z Artemisia abrotanum wykazuje właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze. W badaniach udowodniono jego skuteczność wobec bakterii i grzybów chorobotwórczych, takich jak bakteria Klebsiella pneumoniae czy grzyb Candida albicans. Olejki eteryczne wykazywały również wpływ na bakterie Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Proteus vulgaris i wielu innym. Co więcej, zaobserwowano także umiarkowane hamowanie wzrostu bakterii Propionibacterium acnes, odpowiedzialnego za powstawanie trądziku. 

Właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze bylica boże drzewko zawdzięcza przede wszystkim obecności borneolu, cymenu, kamfory czy terpineolu w olejku eterycznym. Działanie przeciwko bakteriom i grzybom jest zależne od stężenia ekstraktu Artemisia abrotanum.

Bylica boże drzewko w kosmetologii

Artemisia abrotanum dzięki swoim właściwościom antybakteryjnym, a w szczególności aktywności wobec bakterii Propionibacterium acnes, może być stosowana w kosmetykach używanych u osób z cerą trądzikową. Co więcej, ekstrakty z bylicy boże drzewko używane są w produktach przeznaczonych do nawilżania i pielęgnacji skóry dłoni i twarzy. 

Bylica boże drzewko - właściwości przeciwnowotworowe

W badaniach przeprowadzonych w ostatnich latach udowodniono działanie przeciwnowotworowe ekstraktów z liści Artemisia abrotanum. Prawdopodobnie dzięki zawartości m.in. borneolu, cymenu, kamfory, aromadendrenu i kwasu chlorogenowego, ekstrakt wykazuje aktywność wobec komórek nowotworowych rhabdomyosarcomy, komórek nowotowrowych z linii białaczki limfoblastycznej T, gruczolakoraka piersi i szyjki macicy, a także gruczolakoraka jelita grubego. 

Bylica boże drzewko  – jak dawkować?

Produkty zawierające Artemisia abrotanum mogą występować w postaci płynów doustnych czy tabletek. Ich dawkowanie powinno być zgodne z tym zalecanym przez producenta na ulotce.

Przepis na przyrządzenie naparu z bylicy boże drzewko obejmuje zalanie jednej łyżeczki suszu jedną szklanką wrzącej wody i zaparzanie przez około 20 minut. Tak przygotowany napar powinno się spożywać maksymalnie 3 - 4 razy dziennie, przed jedzeniem, w ilościach nie większych niż ⅓ szklanki. 

Leki i suplementy zawierające bylicę boże drzewko 

Bylica boże drzewko może być składnikiem płynu doustnego stosowanego w zaburzeniach żołądkowo-jelitowych, a także tabletek. Dostępne są też suszone liście bylicy, z których można przyrządzić napar.

Bylica boże drzewko w ciąży

Nie zaleca się stosowania preparatów zawierających Artemisia abrotanum w czasie ciąży. Przed wdrożeniem jakiejkolwiek suplementacji podczas ciąży należy skonsultować się z ginekologiem!

Bylica boże drzewko – przeciwwskazania i środki ostrożności

Część preparatów zawierających bylicę boże drzewko sporządzana jest na bazie etanolu. Z tego powodu nie powinno się ich używać u osób z padaczką, chorobami wątroby, chorobą wrzodową i u dzieci. Chęć rozpoczęcia suplementacji powinno się skonsultować z lekarzem.

Bylica boże drzewko – możliwe działania niepożądane

Bylica boże drzewko może być odpowiedzialna za wystąpienie reakcji alergicznej. Poza tym u niektórych powoduje nudności i zaparcia.

Bylica boże drzewko – interakcje z lekami i innymi ziołami

Nie są znane interakcje bylicy boże drzewko z innymi lekami i suplementami.

Bylica boże drzewko  w Ziołopedii – podsumowanie

Artemisia abrotanum to roślina stosowana od wieków w medycynie. Dzięki badaniom jej właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwutleniające czy przeciwnowotworowe zostały udowodnione. Należy jednak pamiętać, żeby zawsze skonsultować chęć wprowadzenia jej suplementacji z lekarzem.

Pomimo wielu prozdrowotnych właściwości bylicy boże drzewko, bardzo ważne jest, aby jej suplementacja nie zastępowała leków potrzebnych do wyleczenia bądź kontrolowania chorób wymienionych w tekście. Leki są produktami standaryzowanymi, a ich działanie jest przebadane i udowodnione zgodnie ze ściśle określonymi procedurami.

Bibliografia

1. Ekiert, H., Knut, E., Świątkowska, J., Klin, P., Rzepiela, A., Tomczyk, M., & Szopa, A. (2021). Artemisia abrotanum L. (Southern Wormwood)-History, Current Knowledge on the Chemistry, Biological Activity, Traditional Use and Possible New Pharmaceutical and Cosmetological Applications. Molecules (Basel, Switzerland), 26(9), 2503.
2. Taleghani, A., Emami, S. A., & Tayarani-Najaran, Z. (2020). Artemisia: a promising plant for the treatment of cancer. Bioorganic & medicinal chemistry, 28(1), 115180.

Autor