Ketmia szczawiowa (hibiskus) — właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Ketmia szczawiowa — właściwości

Ketmia szczawiowa to roślina charakteryzująca się bogatym składem chemicznym. Jej głównymi składnikami aktywnymi są glikozydy antocyjanidynowe, takie jak: 3-sambubiozyd cyjanidyny, hibiscyna, a także cyjanidynyny, np. delfinidyna. Innymi związkami zawartymi w hibiskusie są flawonoidy, tj. gossypetin. W znaczącej ilości ketmia szczawiowa zawiera również kwasy organiczne, tj. kwas askorbinowy, cytrynowy, bursztynowy, szczawiowy, winowy, jabłkowy, hibiskusowy i hydroksycytrynowy. W roślinie zawarte są również sole mineralne, witaminy i węglowodany, głównie glukoza.

Taki skład chemiczny determinuje wiele cennych właściwości leczniczych hibiskusa. Zaliczamy do nich działanie wykrztuśne, przeciwutleniające, moczopędne, a także pobudzanie pracy żołądka, celem zwiększenia wydzielania kwasu solnego. Ponadto hibiskus wspiera pracę serca, obniża ciśnienie krwi i glukozy w osoczu, wspiera proces odchudzania i wykazuje właściwości przeciwmiażdżycowe.

Ketmia szczawiowa — jak wygląda i skąd pochodzi?

Ketmia szczawiowa (łac. Hibiscus sabdariffa), tak jak wcześniej wspomniano, nazywana jest również hibiskusem. Hibiscus sabdariffa należy do rodziny ślazowatych (łac. Malvaceae). Roślina ta pochodzi najprawdopodobniej z Afryki, natomiast obecnie nigdzie nie występuje dziko. Jest gatunkiem uprawianym, najczęściej w Indiach i krajach arabskich. Ketmia szczawiowa jest byliną osiągającą nawet do 3 m wysokości. Dolne łodygi są zdrewniałe, natomiast górne — zielone. Liście są skrętoległe i dłoniasto 3-5 klapowane. Kwiaty hibiskusa są jasno lub ciemnoczerwone. Posiadają kształt dzbanka, a górna część kwiatu, podzielona jest na 5 odgiętych działek. Surowcem leczniczym ketmii szczawiowej są kwiaty, które mają kwaśny smak.

Ketmia szczawiowa — działanie, wskazania do stosowania

Już w medycynie ludowej stosowano ketmię szczawiową przy wielu dolegliwościach. Roślina ta przynosiła ulgę przy kaszlu, przeziębieniach, wysokim ciśnieniu, miażdżycy czy wysokim poziomie glukozy. Ponadto używano jej także przy chorobach dróg moczowych. 

Obecnie hibiskus często dodawany jest do wielu napojów i mieszanek na pragnienie lub lekkie odwodnienie. Działa dietetycznie i wzmacnia organizm.

Ketmia szczawiowa na układ sercowo-naczyniowy

Ketmia szczawiowa działa przeciwmiażdżycowo, obniża ciśnienie krwi, a także wzmacnia pracę serca. Z tego powodu będzie dobrym dodatkiem do diety osób borykających się z miażdżycą, nadciśnieniem tętniczym, chorobami serca, otyłością i osłabieniem będącym konsekwencją wspomnianych chorób. Ponadto roślina ta wspiera odchudzanie.

Ketmia szczawiowa na wzmocnienie organizmu

Ketmia szczawiowa często dodawana jest do wielu napojów, nie tylko ze względu na charakterystyczny kolor. Roślinę tę często można znaleźć jako składnik napojów przeznaczonych osobom lekko odwodnionym, a także starającym się utrzymać prawidłową wagę. Ketmia szczawiowa wzmacnia organizm, działa antyoksydacyjnie i dietetycznie. Ponadto hibiskus sprawdzi się przy przeziębieniu oraz związanym z infekcją osłabieniu organizmu. Z tego powodu można wdrożyć go do codziennej diety.

Ketmia szczawiowa na drogi moczowe

Mało osób wie o korzystnym wpływie ketmii szczawiowej na drogi moczowe. Hibiskus działa moczopędnie, przeciwzapalnie i wzmacnia układ odpornościowy, dlatego sprawdzi się w chorobach układu moczowego takich, jak stany zapalne nerek i dolnych dróg moczowych. Ketmia szczawiowa często dodawana jest do mieszanek wspierających układ moczowy. 

Ketmia szczawiowa — jak dawkować?

Suszone kwiaty ketmii szczawiowej w ilości 1-2 łyżeczki należy zalać szklanką wody i zagotować całość do wrzenia. Następnie pozostawić do wystygnięcia. Tak sporządzony napar można przyjmować 1-2 razy dziennie. Ketmię szczawiową, która występuje w postaci suplementu diety, bądź jako dodatek do mieszanki ziołowej, należy dawkować według zaleceń producenta.

Leki i suplementy zawierające ketmię szczawiową

Na polskim rynku ketmia szczawiowa dostępna jest jako dodatek w mieszankach ziołowych, a także jako osobny, wysuszony surowiec roślinny. Ponadto dodawana jest do niektórych syropów, nalewek, a także występuje jako suplement diety.

Ketmia szczawiowa w ciąży

Brakuje dokładnych danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania ketmii szczawiowej u kobiet w ciąży, a także kobiet karmiących piersią. Z tego powodu, jeśli planowane jest wdrożenie ketmii szczawiowej do codziennej diety, to należy ten fakt skonsultować z lekarzem.

Ketmia szczawiowa — przeciwwskazania i środki ostrożności

Przeciwwskazaniami do stosowania ketmii szczawiowej jest nadwrażliwość na którąkolwiek substancję zawartą w tej roślinie. Ponadto ostrożność powinny zachować kobiety ciężarne, karmiące piersią, a także dzieci poniżej 12. roku życia. 

Ketmia szczawiowa — możliwe działania niepożądane

Brakuje danych dotyczących możliwych działań niepożądanych wywoływanych przez ketmię szczawiową. Z tego powodu należy zachować ostrożność podczas jej stosowania. W szczególności dotyczy to kobiet w ciąży, karmiących piersią i dzieci. 

Ketmia szczawiowa — interakcje z lekami i innymi ziołami

Niektóre dane wskazują na możliwe interakcje ketmii szczawiowej z lekami obniżającymi ciśnienie, kofeiną, diklofenakiem, chlorochiną i paracetamolem. Dochodziło do zmiany farmakokinetyki wymienionych leków, natomiast nie zaobserwowano dalszych skutków tych interakcji. 

Ketmia szczawiowa w Ziołopedii — podsumowanie

Ketmia szczawiowa, czyli hibiskus, często dodawana jest do różnych napojów, a także mieszanek ziołowych, w celu nadania im charakterystycznego, czerwonego koloru. Hibiskus posiada wiele cennych właściwości leczniczych, działa przeciwmiażdżycowo, dietetycznie i antyoksydacyjnie. Ponadto ma przyjemny, kwaśny smak i jest łatwo dostępny. Warto więc wdrożyć go do swojej diety. 

Bibliografia

1. Wong, P. K., Yusof, S., Ghazali, H. M., & Che Man, Y. B. (2002). Physico‐chemical characteristics of roselle (Hibiscus sabdariffa L.). Nutrition & Food Science, 32(2), 68-73.
2. Nnam, N. M., & Onyeke, N. G. (2003). Chemical composition of two varieties of sorrel (Hibiscus sabdariffa L.), calyces and the drinks made from them. Plant Foods for Human Nutrition, 58, 1-7.
3. Hibiscus. Available on: https://www.drugs.com/npp/hibiscus.html (17.06.2024)

Autor