LISINOPRIL GENOPTIM

Lisinopril Genoptim , 5 mg, tabletki

Każda tabletka zawiera 5 mg lizynoprylu ( Lisinoprilum ) w postaci lizynoprylu dwuwodnego.

Lisinopril Genoptim , 10 mg, tabletki

Każda tabletka zawiera 10 mg lizynoprylu ( Lisinoprilum ) w postaci lizynoprylu dwuwodnego.

Lisinopril Genoptim , 20 mg, tabletki

Każda tabletka zawiera 20 mg lizynoprylu ( Lisinoprilum ) w postaci lizynoprylu dwuwodnego.

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz CHPL : punkt 6.1.

- Nadwrażliwość na substancję czynną, na inne inhibitory konwertazy angiotensyny ( ACE ) lub na kt órąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w CHPL w punkcie 6.1.

- Obrzęk naczynioruchowy w wywiadzie w związku z wcześniejszym stosowaniem inhibitora ACE .

- Dziedziczny lub idiopatyczny obrzęk naczynioruchowy.

- Drugi i trzeci trymestr ciąży (patrz CHPL : punkty 4.4 i 4.6).

- Jednoczesne stosowanie produktu leczniczego Lisinopril Genoptim z produktami zawierającymi aliskiren jest przeciwwskazane u pacjentów z cukrzycą lub zaburzeniem czynności nerek

(współczynnik przesączania kłębuszkowego, GFR < 60 ml/min/1,73 m ² ) (patrz CHPL : punkty 4.5 i 5.1).

Podczas leczenia lizynoprylem i innymi inhibitorami ACE obserwowano i zgłoszono następuj ące działania niepożądane, z podaną częstością: bardzo często (> 1/10), często (> 1/100 do < 1/10), niezbyt często (> 1/1 000 do < 1/100), rzadko (> 1/10 000 do < 1/1 000), bardzo rzadko (< 1/ 10 000), nieznana (częstość nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

Dzieci i młodzież

Dane dotycz ące bezpieczeństwa stosowania pochodz ące z badań klinicznych wskazują, że lizynopryl jest ogólnie dobrze tolerowany u dzieci i młodzieży z nadciśnieniem tętniczym oraz jego profil bezpieczeństwa w tej grupie wiekowej jest porównywalny do profilu bezpieczeństwa u pacjentów dorosłych.

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa, tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309 e-mail: ndl @urpl.gov.pl

Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

Dawkowanie

Dawkę należy określić indywidualnie w zależności od profilu pacjenta i uzyskanych wartości ciśnienia tętniczego (patrz CHPL : punkt 4.4).

Nadciśnienie tętnicze

Lizynopryl może być stosowany w monoterapii lub w skojarzeniu z lekami przeciwnadciśnieniowymi z innych grup (patrz CHPL : punkty 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1).

Dawka początkowa

U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym zazwyczaj zalecana dawka początkowa wynosi 10 mg. U pacjentów ze znacznym pobudzeniem układu renina-angiotensyna-aldosteron (zwłaszcza w przypadku nadciśnienia naczyniowo- nerkowego, zaburzeń wodno-elektrolitowych,, niewyrównanej niewydolności serca lub ciężkiego nadciśnienia tętniczego) może wystąpić nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego po podaniu dawki początkowej. U tych pacjentów zalecana jest dawka początkowa 2,5 mg do 5 mg, a leczenie należy rozpoczynać pod ścisłą kontrolą lekarską. W przypadku zaburzeń czynności nerek konieczne jest zastosowanie mniejszej dawki początkowej (patrz CHPL : Tabela 1 poniżej).

Dawka podtrzymująca

Zazwyczaj stosowana skuteczna dawka podtrzymująca to 20 mg, podawane w pojedynczej dawce dobowej.

Na ogół, jeśli pożądany skutek nie został osiągnięty w okresie 2 do 4 tygodni, dawkę można zwiększyć. Maksymalna dawka stosowana w długotrwałych, kontrolowanych badaniach klinicznych wynosiła 80 mg na dobę.

Pacjenci otrzymujący leki moczopędne

Po rozpoczęciu leczenia lizynoprylem może wystąpić objawowe niedociśnienie tętnicze. Jest to bardziej prawdopodobne u pacjentów leczonych lekami moczopędnymi. Dlatego też należy zachować ostrożność, ponieważ u tych pacj entów mogą występować zaburzenia wodno-elektrolitowe. Jeżeli jest to możliwe, należy odstawić lek moczopędny 2 do 3 dni przed rozpoczęciem leczenia lizynoprylem . U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, u kt órych nie można przerwać podawania leku moczopędnego, leczenie lizynoprylem należy rozpocząć od dawki 5 mg. Należy monitorować czynność nerek i stężenie potasu w surowicy. Kolejne dawki lizynoprylu należy określić na podstawie uzyskanych wartości ciśnienia tętniczego. W razie potrzeby można wznowić podawanie leku moczopędnego (patrz CHPL : punkty 4.4 i 4.5).

Dostosowanie dawki w zaburzeniach czynności nerek

Dawkowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy określić na podstawie klirensu kreatyniny, tak jak przedstawiono w Tabeli 1, poniżej.

Tabela 1 Dostosowanie dawki w zaburzeniach czynności nerek

* Dawkę i (lub) częstość podawania należy dostosować w zależności od uzyskanych wartości ciśnienia tętniczego.

Dawkę można stopniowo zwiększać, aż do uzyskania kontroli ciśnienia tętniczego lub do maksymalnej dawki wynoszącej 40 mg na dobę.

Stosowanie u dzieci i młodzieży w wieku 6-16 lat z nadciśnieniem tętniczym

Zalecana dawka początkowa wynosi 2,5 mg raz na dobę u pacjentów o masie ciała od 20 do < 50 kg oraz 5 mg raz na dobę u pacjentów o masie ciała > 50 kg. Dawkę należy dostosować indywidualnie, do dawki maksymalnej wynoszącej 20 mg na dobę u pacjentów o masie ciała od 20 do < 50 kg oraz 40 mg u pacjentów o masie ciała > 50 kg. U dzieci i młodzieży nie badano dawek większych niż 0,61 mg/kg (lub powyżej 40 mg) (patrz CHPL : punkt 5.1).

U dzieci z zaburzoną czynnością nerek należy rozważyć zastosowanie mniej szej dawki początkowej lub wydłużenie odstępu pomiędzy dawkami.

Niewydolność serca

U pacjentów z objawową niewydolnością serca lizynopryl należy stosować dodatkowo do leków moczopędnych oraz, jeżeli to konieczne, preparatów naparstnicy lub beta-adrenolityków.

Leczenie lizynoprylem należy rozpoczynać od dawki początkowej wynoszącej 2,5 mg raz na dobę, pod ścisłą kontrolą lekarską, w celu ustalenia początkowego wpływu na wartość ciśnienia tętniczego. Dawkę lizynoprylu należy zwiększać:

- nie więcej niż o 10 mg;

- nie częściej niż co 2 tygodnie;

- do największej dawki tolerowanej przez pacjenta, maksymalnie do 35 mg raz na dobę. Dawkę należy dostosować na podstawie indywidualnej reakcji klinicznej pacjenta.

U pacjentów z grupy dużego ryzyka wystąpienia niedociśnienia objawowego, np. pacjentów z niedoborem soli z hiponatremią lub bez, pacjentów ze zmniejszoną objętością krwi krążącej lub pacjentów stosuj ących duże dawki leków moczopędnych, należy wyrównać istniej ące zaburzenia, jeżeli to możliwe, przed rozpoczęciem stosowania lizynoprylu . Należy monitorować czynność nerek i stężenie potasu w surowicy (patrz CHPL : punkt 4.4).

Ostry zawał mięśnia sercowego

Pacjenci powinni otrzymywać odpowiednie standardowe leczenie, czyli leki trombolityczne , kwas acetylosalicylowy i beta-adrenolityki. Można podać dożylnie lub przezskórnie triazotan glicerolu, jednocześnie z lizynoprylem .

Dawka początkowa (w ciągu pierwszych 3 dób od wystąpienia zawału)

Leczenie lizynoprylem można rozpocząć w ciągu 24 godzin od wystąpienia objawów. Nie należy rozpoczynać leczenia, jeśli ciśnienie skurczowe jest mniejsze niż 100 mmHg .

Pierwsza dawka lizynoprylu wynosi 5 mg, podana doustnie, kolejne dawki to 5 mg po 24 godzinach, 10 mg po 48 godzinach, a następnie 10 mg raz na dobę. U pacjentów z niskim ciśnieniem skurczowym (120 mmHg lub niższym) na początku leczenia lub w ciągu pierwszych 3 dni po zawale, należy stosować mniejszą dawkę - 2,5 mg doustnie (patrz CHPL : punkt 4.4).

W przypadku zaburzeń czynności nerek (klirens kreatyniny < 80 ml/min), dawkę początkową lizynoprylu należy dostosować na podstawie klirensu kreatyniny u pacjenta (patrz CHPL : Tabela 1).

Dawka podtrzymująca

Dawka podtrzymująca wynosi 10 mg raz na dobę. Jeśli wystąpi niedociśnienie tętnicze (ciśnienie skurczowe mniejsze bądź równe 100 mmHg ), można zastosować dawkę podtrzymuj ąc ą wynosz ąc ą 5 mg, kt órą można czasowo zmniejszyć do 2,5 mg, w razie potrzeby. W przypadku utrzymywania się niedociśnienia tętniczego (ciśnienie skurczowe krwi poniżej 90 mmHg przez dłużej niż godzinę) lizynopryl należy odstawić.

Leczenie należy kontynuować przez 6 tygodni, a następnie ponownie ocenić stan pacjenta. U pacjentów, u kt órych wystąpią objawy niewydolności serca należy kontynuować leczenie lizynoprylem (patrz CHPL : punkt 4.4).

Nerkowe powikłania cukrzycy

U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą typu II z rozpoczynaj ąc ą się nefropatią, dawka lizynoprylu wynosi 10 mg raz na dobę. Dawkę można zwiększyć do 20 mg raz na dobę, jeżeli jest to konieczne, w celu osiągnięcia wartości ciśnienia rozkurczowego w pozycji siedzącej poniżej 90 mmHg .

W przypadku zaburzeń czynności nerek (klirens kreatyniny < 80 ml/min), dawkę początkową lizynoprylu należy dostosować na podstawie klirensu kreatyniny u pacjenta (patrz CHPL : Tabela 1).

Stosowanie u osób w podeszłym wieku

W badaniach klinicznych nie zaobserwowano zmian dotycz ących skuteczności lub profilu bezpieczeństwa leku, związanych z wiekiem pacjenta. Jednakże, jeżeli u pacjentów w podeszłym wieku występuje pogorszenie czynności nerek, należy dostosować się do wskazówek podanych w tabeli 1, w celu ustalenia dawki początkowej lizynoprylu . Później dawkę modyfikuje się w zależności od uzyskanych wartości ciśnienia tętniczego.

Stosowanie u pacjentów po przeszczepieniu nerki

Brak doświadczeń dotycz ących stosowania lizynoprylu u pacjentów po niedawno przebytym przeszczepieniu nerki. Dlatego nie zaleca się leczenia produktem Lisinopril Genoptim .

Dzieci i młodzież

Doświadczenie dotycz ące skuteczności i bezpieczeństwa stosowania u dzieci w wieku > 6 lat z nadciśnieniem tętniczym jest ograniczone, brak natomiast danych dotycz ących stosowania w innych wskazaniach (patrz CHPL : punkt 5.1). Nie zaleca się stosowania lizynoprylu u dzieci we wskazaniach innych niż nadciśnienie tętnicze.

Nie zaleca się stosowania lizynoprylu u dzieci w wieku poniżej 6 lat lub z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek ( GFR < 30 ml/min/1,73m ² ) (patrz CHPL : punkt 5.2).

Sposób podawania

Lisinopril Genoptim należy stosować doustnie, w pojedynczej dawce dobowej. Podobnie jak w przypadku innych leków stosowanych raz na dobę, lizynopryl należy przyjmować codziennie o tej samej porze. Pokarm nie wpływa na wchłanianie produktu leczniczego.

Niedociśnienie tętnicze objawowe

U pacjentów z niepowikłanym nadciśnieniem tętniczym, objawowe niedociśnienie tętnicze występuje rzadko. U pacjentów z nadciśnieniem, otrzymuj ących lizynopryl , prawdopodobieństwo wystąpienia niedociśnienia tętniczego jest większe w przypadku zmniejszonej objętości wewnątrznaczyniowej, np. w wyniku leczenia moczopędnego, diety z ograniczeniem soli, dializoterapii, biegunki lub wymiotów albo w przypadku ciężkiego nadciśnienia tętniczego reninozależnego (patrz CHPL : punkty 4.5 i 4.8). Obserwowano objawowe niedociśnienie tętnicze u pacjentów z niewydolnością serca, z współistniej ąc ą niewydolnością nerek lub bez. Największe ryzyko niedociśnienia występuje u pacjentów z bardziej nasiloną niewydolnością serca, co odzwierciedla stosowanie dużych dawek diuretyków pętlowych, hiponatremia lub zaburzenia czynności nerek. U pacjentów z grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia niedociśnienia objawowego należy ściśle monitorować rozpoczęcie leczenia i dostosowanie dawki. Podobne zalecenia odnoszą się także do pacjentów z chorobą niedokrwienną serca lub chorobami naczyniowo-mózgowymi, u kt órych nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego może spowodować zawał serca lub incydent naczyniowo-mózgowy.

W razie wystąpienia niedociśnienia tętniczego, pacj enta należy położyć na plecach i, w razie potrzeby, podać sól fizjologiczną (0,9% roztwór chlorku sodu) we wlewie dożylnym. Przemijaj ące niedociśnienie tętnicze nie stanowi przeciwwskazania do stosowania kolejnych dawek, kt óre zazwyczaj można podawać bez trudności po zwiększeniu ciśnienia tętniczego na skutek uzupełnienia objętości wewnątrznaczyniowej.

U niektórych pacjentów z niewydolnością serca, z prawidłowym lub niskim ciśnieniem tętniczym, może wystąpić dodatkowe obniżenie ciśnienia tętniczego po podaniu lizynoprylu . Działanie to jest spodziewane i zazwyczaj nie stanowi powodu przerwania leczenia. Jeżeli niedociśnienie stanie się objawowe, konieczne może być zmniejszenie dawki lub przerwanie leczenia lizynoprylem .

Niedociśnienie tętnicze w przebiegu ostrego zawału mięśnia sercowego

Nie wolno rozpoczynać leczenia lizynoprylem u pacjentów z ostrym zawałem serca, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo dalszego, ciężkiego pogorszenia stanu hemodynamicznego po zastosowaniu leku rozszerzaj ącego naczynia. Do tej grupy zalicza się pacjentów z ciśnieniem skurczowym wynosz ącym

100 mmHg lub mniej, lub pacjentów we wstrząsie kardiogennym . W czasie pierwszych 3 dób od wystąpienia zawału dawkę należy zmniejszyć, jeśli ciśnienie skurczowe wynosi 120 mmHg lub mniej. Jeżeli ciśnienie skurczowe wynosi 100 mmHg lub mniej dawkę podtrzymuj ąc ą należy zmniejszyć do 5 mg lub czasowo do 2,5 mg. Jeżeli niedociśnienie tętnicze się utrzymuje (ciśnienie skurczowe krwi poniżej 90 mmHg przez dłużej niż godzinę) należy odstawić lizynopryl .

Zwężenie zastawki aorty i zastawki dwudzielnej/kardiomiopatiaprzerostowa

Podobnie jak w przypadku innych inhibitorów ACE , należy zachować ostrożność podczas podawania lizynoprylu pacjentom ze zwężeniem zastawki dwudzielnej i zwężeniem drogi odpływu krwi z lewej komory serca, tak jak ma to miejsce w przypadku zwężenia zastawki aorty lub kardiomiopatii przerostowej.

Zaburzenia czynności nerek

W przypadku zaburzeń czynności nerek (klirens kreatyniny < 80 ml/min), dawkowanie początkowe lizynoprylu należy dostosować na podstawie klirensu kreatyniny (patrz CHPL : punkt 4.2; Tabela 1), a następnie w zależności od reakcj i pacj enta na leczenie. U tych pacj entów należy monitorowanie stężenie potasu i kreatyniny w osoczu.

U pacjentów z niewydolnością serca , niedociśnienie tętnicze występuj ące po rozpoczęciu leczenia inhibitorami ACE może powodować dalsze pogorszenie czynności nerek. W takim przypadku opisywano występowanie ostrej niewydolności nerek, zazwyczaj odwracalnej.

U niektórych pacjentów z obustronnym zwężeniem tętnic nerkowych lub zwężeniem tętnicy jedynej czynnej nerki, kt órzy byli leczeni inhibitorami ACE , odnotowano zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy, zazwyczaj ustępuj ące po przerwaniu leczenia. Jest to najbardziej prawdopodobne u pacjentów z niewydolnością nerek. W przypadku współistnienia nadciśnienia naczyniowo-nerkowego, występuje zwiększone ryzyko ciężkiego niedociśnienia tętniczego i niewydolności nerek. U tych pacjentów leczenie należy rozpoczynać pod ścisłym nadzorem lekarza od małej dawki i ostrożnie zwiększać dawkę. Ponieważ leki moczopędne mogą być czynnikiem ryzyka powyższych zaburzeń, należy je odstawić i kontrolować czynność nerek przez kilka pierwszych tygodni leczenia lizynoprylem .

U niektórych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym bez istniejącej wcześniej choroby naczyniowej nerek występowało zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy, zazwyczaj niewielkie i przemijaj ące , zwłaszcza, jeżeli lizynopryl był stosowany jednocześnie z lekiem moczopędnym. Jest to bardziej prawdopodobne u pacjentów z istniejącymi wcześniej zaburzeniami czynności nerek. Konieczne może być zmniejszenie dawki i (lub) odstawienie leku moczopędnego i (lub) lizynoprylu .

W ostrym zawale mięśnia sercowego nie należy rozpoczynać leczenia lizynoprylem u pacjentów z objawami zaburzeń czynności nerek, określonymi jako stężenie kreatyniny w surowicy większe niż 177 pmol/l i (lub) białkomocz powyżej 500 mg/24 h . Jeżeli zaburzenia czynności nerek rozwiną się w trakcie leczenia lizynoprylem (stężenie kreatyniny w surowicy większe niż 265 pmol/l lub podwojenie wartości sprzed leczenia), lekarz powinien rozważyć odstawienie lizynoprylu .

Nadwrażliwość/ Obrzęk naczynioruchowy

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym lizynoprylem , w rzadkich przypadkach zgłaszano występowanie obrzęku naczynioruchowego twarzy, kończyn, warg, j ęzyka , głośni i (lub) krtani. Powyższe objawy mogą wystąpić w dowolnym momencie leczenia. W takich przypadkach lizynopryl należy natychmiast odstawić, wdrożyć odpowiednie leczenie i monitorować stan pacjenta, aż do całkowitego ustąpienia obj awów przed wypisaniem. Nawet w przypadkach, kiedy występuje tylko obrzęk j ęzyka , bez zaburzeń oddychania, pacjenci mogą wymagać przedłużonej obserwacji, ponieważ leczenie lekami przeciwhistaminowymi i kortykosteroidami może nie być wystarczaj ące .

Bardzo rzadko obrzęk naczynioruchowy krtani lub j ęzyka może zakończyć się zgonem. U pacjentów z obrzękiem j ęzyka , głośni lub krtani istnieje prawdopodobieństwo niedrożności dróg oddechowych, szczególnie u osób po przebytym zabiegu na drogach oddechowych. W takich przypadkach należy natychmiast zastosować leczenie ratunkowe, kt óre może obejmować podanie adrenaliny i (lub) utrzymanie drożności dróg oddechowych. Pacjent powinien pozostać pod ścisłą kontrolą lekarza, aż do całkowitego i trwałego ustąpienia objawów.

Inhibitory konwertazy angiotensyny częściej wywołuj ą obrzęk naczynioruchowy u pacjentów rasy czarnej w porównaniu z pacjentami innych ras.

U pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym w wywiadzie, nie związanym ze stosowaniem inhibitorów ACE , może występować zwiększone ryzyko obrzęku naczynioruchowego podczas leczenia inhibitorem ACE (patrz CHPL : punkt 4.3).

Reakcje rzekomoanafilaktyczne u pacjentów poddawanych dializoterapii

U pacjentów dializowanych z użyciem błon dializacyjnych o dużej przepuszczalności (np. AN 69) i jednocześnie stosuj ących inhibitor ACE opisywano reakcje rzekomoanafilaktyczne . U tych pacjentów należy rozważyć zastosowanie błon dializacyjnych innego typu lub leku przeciwnadciśnieniowego z innej grupy.

Reakcje rzekomoanafilaktyczne podczas aferezy lipoprotein o małej gęstości ( LDL )

U pacjentów otrzymuj ących inhibitory ACE podczas aferezy lipoprotein o małej gęstości ( LDL ) z zastosowaniem siarczanu dekstranu rzadko występowały zagrażaj ące życiu reakcje rzekomoanafilaktyczne . Reakcjom tym można zapobiec odstawiaj ąc czasowo inhibitor ACE przed każdą aferezą.

Leczenie odczulaj ące

U pacjentów przyjmuj ących inhibitory ACE podczas leczenia odczulaj ącego (np. jadem owadów błonkoskrzydłych) występowały reakcje rzekomoanafilaktyczne . U tych pacjentów unikano wystąpienia opisywanych reakcji, czasowo odstawiaj ąc inhibitory ACE , ale nawracały one, gdy przypadkowo ponownie zastosowano produkt leczniczy.

Niewydolność wątroby

Bardzo rzadko przyjmowanie inhibitorów ACE było związane z zespołem rozpoczynaj ącym się żółtaczką zastoinową, postępuj ącym do piorunującej martwicy wątroby i prowadz ącym (czasem) do zgonu. Mechanizm powstawania tego zespołu nie został poznany. U pacjentów przyjmuj ących lizynopryl , u kt órych wystąpiła żółtaczka lub znaczne zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, należy przerwać stosowanie lizynoprylu i zastosować odpowiednie leczenie.

Neutropenia / Agranulocytoza

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE obserwowano przypadki neutropenii / agranulocytozy, małopłytkowości i niedokrwistości. U pacjentów z prawidłową czynnością nerek i bez innych czynników ryzyka, neutropenia występuje rzadko. Neutropenia i agranulocytoza ustępują po przerwaniu stosowania inhibitora ACE . Lizynopryl należy stosować szczególnie ostrożnie u pacjentów z kolagenozami, przyjmuj ących leki immunosupresyjne, allopurynol lub prokainamid oraz u pacjentów, u kt órych współistnieją te czynniki, zwłaszcza w przypadku istniej ących wcześniej zaburzeń czynności nerek. U niektórych pacjentów rozwinęły się ciężkie zakażenia, w kilku przypadkach nie odpowiadaj ące na intensywną antybiotykoterapię. Jeśli lizynopryl jest stosowany u takich pacjentów, zaleca się okresowe kontrolowanie ilości krwinek białych, a pacjentów należy poinformować, aby zgłaszali wszelkie objawy zakażenia.

Podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron ( RAA )

Istnieją dowody, iż jednoczesne stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny ( ACE ), antagonistów receptora angiotensyny II ( AIIRA ) lub aliskirenu zwiększa ryzyko niedociśnienia, hiperkaliemii oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostrej niewydolności nerek). Dlatego nie zaleca się podwójnej blokady układu RAA poprzez jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE , antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu (patrz CHPL : punkty 4.5 i 5.1).

Jeśli zastosowanie podwójnej blokady układu RAA jest absolutnie konieczne, należy ją stosować wyłącznie pod nadzorem specjalisty ze ścisłym monitorowaniem czynności nerek, stężenia elektrolitów oraz ciśnienia tętniczego.

U pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy stosować jednocześnie inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.

Rasa

Leczenie inhibitorami konwertazy angiotensyny powoduje częstsze występowanie obrzęku naczynioruchowego u pacjentów rasy czarnej niż u pacjentów innych ras.

Podobnie jak w przypadku innych inhibitorów ACE , lizynopryl może być mniej skuteczny w obniżaniu ciśnienia tętniczego u pacjentów rasy czarnej niż u pacjentów innych ras, prawdopodobnie wskutek większej częstości występowania małej aktywności reninowej osocza u pacjentów rasy czarnej z nadciśnieniem tętniczym.

Kaszel

W trakcie leczenia inhibitorami ACE zgłaszano występowanie kaszlu. Charakterystyczny jest suchy, uporczywy kaszel, kt óry ustępuje po przerwaniu leczenia. Kaszel związany z przyjmowaniem inhibitorów ACE należy wziąć pod uwagę w diagnostyce różnicowej kaszlu.

Zabiegi chirurgiczne/ Znieczulenie

U pacjentów poddanych dużym zabiegom chirurgicznym lub w trakcie znieczulenia środkami o właściwościach hipotensyjnych, lizynopryl może hamować powstawanie angiotensyny II, wtórne do kompensacyjnego uwalniania reniny. Jeżeli wystąpi niedociśnienie, kt óre jest przypuszczalnie wynikiem takiego działania, można je wyrównać zwiększaj ąc objętość wewnątrznaczyniową.

Hiperkaliemia

U niektórych pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym lizynoprylem obserwowano zwiększenie stężenia potasu w surowicy krwi. Do pacjentów zagrożonych wystąpieniem hiperkaliemii należą pacjenci z niewydolnością nerek, cukrzycą, stosujący jednocześnie leki moczopędne oszczędzaj ące potas, suplementy potasu lub substytuty soli kuchennej zawieraj ące potas, jak również pacjenci, kt órzy przyjmuj ą inne leki zwiększaj ące stężenie potasu w surowicy (np. heparynę). Jeśli jednoczesne stosowanie wyżej wymienionych leków jest konieczne, zaleca się regularną kontrolę stężenia potasu w surowicy (patrz CHPL : punkt 4.5).

Pacjenci z cukrzycą

U pacjentów z cukrzycą, leczonych doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, należy ściśle monitorować stężenie glukozy we krwi podczas pierwszego miesiąca stosowania inhibitora ACE (patrz CHPL : punkt 4.5).

Lit

Zazwyczaj nie zaleca się jednoczesnego stosowania litu i lizynoprylu (patrz CHPL : punkt 4.5).

Ciąża

Nie należy rozpoczynać podawania inhibitorów ACE w okresie ciąży. Jeżeli nie jest konieczna kontynuacja leczenia inhibitorami ACE , u pacjentek planuj ących ciążę należy rozpocząć alternatywne leczenie przeciwnadciśnieniowe , podaj ąc leki, kt óre mają ustalony profil bezpieczeństwa stosowania podczas ciąży. W przypadku potwierdzenia ciąży należy natychmiast przerwać podawanie inhibitorów ACE oraz, w razie potrzeby, rozpocząć alternatywne leczenie (patrz CHPL : punkty 4.3 i 4.6).

Niedociśnienie tętnicze objawowe

U pacjentów z niepowikłanym nadciśnieniem tętniczym, objawowe niedociśnienie tętnicze występuje rzadko. U pacjentów z nadciśnieniem, otrzymuj ących lizynopryl , prawdopodobieństwo wystąpienia niedociśnienia tętniczego jest większe w przypadku zmniejszonej objętości wewnątrznaczyniowej, np. w wyniku leczenia moczopędnego, diety z ograniczeniem soli, dializoterapii, biegunki lub wymiotów albo w przypadku ciężkiego nadciśnienia tętniczego reninozależnego (patrz CHPL : punkty 4.5 i 4.8). Obserwowano objawowe niedociśnienie tętnicze u pacjentów z niewydolnością serca, z współistniej ąc ą niewydolnością nerek lub bez. Największe ryzyko niedociśnienia występuje u pacjentów z bardziej nasiloną niewydolnością serca, co odzwierciedla stosowanie dużych dawek diuretyków pętlowych, hiponatremia lub zaburzenia czynności nerek. U pacjentów z grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia niedociśnienia objawowego należy ściśle monitorować rozpoczęcie leczenia i dostosowanie dawki. Podobne zalecenia odnoszą się także do pacjentów z chorobą niedokrwienną serca lub chorobami naczyniowo-mózgowymi, u kt órych nadmierne obniżenie ciśnienia tętniczego może spowodować zawał serca lub incydent naczyniowo-mózgowy.

W razie wystąpienia niedociśnienia tętniczego, pacj enta należy położyć na plecach i, w razie potrzeby, podać sól fizjologiczną (0,9% roztwór chlorku sodu) we wlewie dożylnym. Przemijaj ące niedociśnienie tętnicze nie stanowi przeciwwskazania do stosowania kolejnych dawek, kt óre zazwyczaj można podawać bez trudności po zwiększeniu ciśnienia tętniczego na skutek uzupełnienia objętości wewnątrznaczyniowej.

U niektórych pacjentów z niewydolnością serca, z prawidłowym lub niskim ciśnieniem tętniczym, może wystąpić dodatkowe obniżenie ciśnienia tętniczego po podaniu lizynoprylu . Działanie to jest spodziewane i zazwyczaj nie stanowi powodu przerwania leczenia. Jeżeli niedociśnienie stanie się objawowe, konieczne może być zmniejszenie dawki lub przerwanie leczenia lizynoprylem .

Niedociśnienie tętnicze w przebiegu ostrego zawału mięśnia sercowego

Nie wolno rozpoczynać leczenia lizynoprylem u pacjentów z ostrym zawałem serca, jeżeli istnieje niebezpieczeństwo dalszego, ciężkiego pogorszenia stanu hemodynamicznego po zastosowaniu leku rozszerzaj ącego naczynia. Do tej grupy zalicza się pacjentów z ciśnieniem skurczowym wynosz ącym

100 mmHg lub mniej, lub pacjentów we wstrząsie kardiogennym . W czasie pierwszych 3 dób od wystąpienia zawału dawkę należy zmniejszyć, jeśli ciśnienie skurczowe wynosi 120 mmHg lub mniej. Jeżeli ciśnienie skurczowe wynosi 100 mmHg lub mniej dawkę podtrzymuj ąc ą należy zmniejszyć do 5 mg lub czasowo do 2,5 mg. Jeżeli niedociśnienie tętnicze się utrzymuje (ciśnienie skurczowe krwi poniżej 90 mmHg przez dłużej niż godzinę) należy odstawić lizynopryl .

Zwężenie zastawki aorty i zastawki dwudzielnej/kardiomiopatiaprzerostowa

Podobnie jak w przypadku innych inhibitorów ACE , należy zachować ostrożność podczas podawania lizynoprylu pacjentom ze zwężeniem zastawki dwudzielnej i zwężeniem drogi odpływu krwi z lewej komory serca, tak jak ma to miejsce w przypadku zwężenia zastawki aorty lub kardiomiopatii przerostowej.

Zaburzenia czynności nerek

W przypadku zaburzeń czynności nerek (klirens kreatyniny < 80 ml/min), dawkowanie początkowe lizynoprylu należy dostosować na podstawie klirensu kreatyniny (patrz CHPL : punkt 4.2; Tabela 1), a następnie w zależności od reakcj i pacj enta na leczenie. U tych pacj entów należy monitorowanie stężenie potasu i kreatyniny w osoczu.

U pacjentów z niewydolnością serca , niedociśnienie tętnicze występuj ące po rozpoczęciu leczenia inhibitorami ACE może powodować dalsze pogorszenie czynności nerek. W takim przypadku opisywano występowanie ostrej niewydolności nerek, zazwyczaj odwracalnej.

U niektórych pacjentów z obustronnym zwężeniem tętnic nerkowych lub zwężeniem tętnicy jedynej czynnej nerki, kt órzy byli leczeni inhibitorami ACE , odnotowano zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy, zazwyczaj ustępuj ące po przerwaniu leczenia. Jest to najbardziej prawdopodobne u pacjentów z niewydolnością nerek. W przypadku współistnienia nadciśnienia naczyniowo-nerkowego, występuje zwiększone ryzyko ciężkiego niedociśnienia tętniczego i niewydolności nerek. U tych pacjentów leczenie należy rozpoczynać pod ścisłym nadzorem lekarza od małej dawki i ostrożnie zwiększać dawkę. Ponieważ leki moczopędne mogą być czynnikiem ryzyka powyższych zaburzeń, należy je odstawić i kontrolować czynność nerek przez kilka pierwszych tygodni leczenia lizynoprylem .

U niektórych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym bez istniejącej wcześniej choroby naczyniowej nerek występowało zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy, zazwyczaj niewielkie i przemijaj ące , zwłaszcza, jeżeli lizynopryl był stosowany jednocześnie z lekiem moczopędnym. Jest to bardziej prawdopodobne u pacjentów z istniejącymi wcześniej zaburzeniami czynności nerek. Konieczne może być zmniejszenie dawki i (lub) odstawienie leku moczopędnego i (lub) lizynoprylu .

W ostrym zawale mięśnia sercowego nie należy rozpoczynać leczenia lizynoprylem u pacjentów z objawami zaburzeń czynności nerek, określonymi jako stężenie kreatyniny w surowicy większe niż 177 pmol/l i (lub) białkomocz powyżej 500 mg/24 h . Jeżeli zaburzenia czynności nerek rozwiną się w trakcie leczenia lizynoprylem (stężenie kreatyniny w surowicy większe niż 265 pmol/l lub podwojenie wartości sprzed leczenia), lekarz powinien rozważyć odstawienie lizynoprylu .

Nadwrażliwość/ Obrzęk naczynioruchowy

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym lizynoprylem , w rzadkich przypadkach zgłaszano występowanie obrzęku naczynioruchowego twarzy, kończyn, warg, j ęzyka , głośni i (lub) krtani. Powyższe objawy mogą wystąpić w dowolnym momencie leczenia. W takich przypadkach lizynopryl należy natychmiast odstawić, wdrożyć odpowiednie leczenie i monitorować stan pacjenta, aż do całkowitego ustąpienia obj awów przed wypisaniem. Nawet w przypadkach, kiedy występuje tylko obrzęk j ęzyka , bez zaburzeń oddychania, pacjenci mogą wymagać przedłużonej obserwacji, ponieważ leczenie lekami przeciwhistaminowymi i kortykosteroidami może nie być wystarczaj ące .

Bardzo rzadko obrzęk naczynioruchowy krtani lub j ęzyka może zakończyć się zgonem. U pacjentów z obrzękiem j ęzyka , głośni lub krtani istnieje prawdopodobieństwo niedrożności dróg oddechowych, szczególnie u osób po przebytym zabiegu na drogach oddechowych. W takich przypadkach należy natychmiast zastosować leczenie ratunkowe, kt óre może obejmować podanie adrenaliny i (lub) utrzymanie drożności dróg oddechowych. Pacjent powinien pozostać pod ścisłą kontrolą lekarza, aż do całkowitego i trwałego ustąpienia objawów.

Inhibitory konwertazy angiotensyny częściej wywołuj ą obrzęk naczynioruchowy u pacjentów rasy czarnej w porównaniu z pacjentami innych ras.

U pacjentów z obrzękiem naczynioruchowym w wywiadzie, nie związanym ze stosowaniem inhibitorów ACE , może występować zwiększone ryzyko obrzęku naczynioruchowego podczas leczenia inhibitorem ACE (patrz CHPL : punkt 4.3).

Reakcje rzekomoanafilaktyczne u pacjentów poddawanych dializoterapii

U pacjentów dializowanych z użyciem błon dializacyjnych o dużej przepuszczalności (np. AN 69) i jednocześnie stosuj ących inhibitor ACE opisywano reakcje rzekomoanafilaktyczne . U tych pacjentów należy rozważyć zastosowanie błon dializacyjnych innego typu lub leku przeciwnadciśnieniowego z innej grupy.

Reakcje rzekomoanafilaktyczne podczas aferezy lipoprotein o małej gęstości ( LDL )

U pacjentów otrzymuj ących inhibitory ACE podczas aferezy lipoprotein o małej gęstości ( LDL ) z zastosowaniem siarczanu dekstranu rzadko występowały zagrażaj ące życiu reakcje rzekomoanafilaktyczne . Reakcjom tym można zapobiec odstawiaj ąc czasowo inhibitor ACE przed każdą aferezą.

Leczenie odczulaj ące

U pacjentów przyjmuj ących inhibitory ACE podczas leczenia odczulaj ącego (np. jadem owadów błonkoskrzydłych) występowały reakcje rzekomoanafilaktyczne . U tych pacjentów unikano wystąpienia opisywanych reakcji, czasowo odstawiaj ąc inhibitory ACE , ale nawracały one, gdy przypadkowo ponownie zastosowano produkt leczniczy.

Niewydolność wątroby

Bardzo rzadko przyjmowanie inhibitorów ACE było związane z zespołem rozpoczynaj ącym się żółtaczką zastoinową, postępuj ącym do piorunującej martwicy wątroby i prowadz ącym (czasem) do zgonu. Mechanizm powstawania tego zespołu nie został poznany. U pacjentów przyjmuj ących lizynopryl , u kt órych wystąpiła żółtaczka lub znaczne zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, należy przerwać stosowanie lizynoprylu i zastosować odpowiednie leczenie.

Neutropenia / Agranulocytoza

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE obserwowano przypadki neutropenii / agranulocytozy, małopłytkowości i niedokrwistości. U pacjentów z prawidłową czynnością nerek i bez innych czynników ryzyka, neutropenia występuje rzadko. Neutropenia i agranulocytoza ustępują po przerwaniu stosowania inhibitora ACE . Lizynopryl należy stosować szczególnie ostrożnie u pacjentów z kolagenozami, przyjmuj ących leki immunosupresyjne, allopurynol lub prokainamid oraz u pacjentów, u kt órych współistnieją te czynniki, zwłaszcza w przypadku istniej ących wcześniej zaburzeń czynności nerek. U niektórych pacjentów rozwinęły się ciężkie zakażenia, w kilku przypadkach nie odpowiadaj ące na intensywną antybiotykoterapię. Jeśli lizynopryl jest stosowany u takich pacjentów, zaleca się okresowe kontrolowanie ilości krwinek białych, a pacjentów należy poinformować, aby zgłaszali wszelkie objawy zakażenia.

Podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron ( RAA )

Istnieją dowody, iż jednoczesne stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny ( ACE ), antagonistów receptora angiotensyny II ( AIIRA ) lub aliskirenu zwiększa ryzyko niedociśnienia, hiperkaliemii oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostrej niewydolności nerek). Dlatego nie zaleca się podwójnej blokady układu RAA poprzez jednoczesne stosowanie inhibitorów ACE , antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu (patrz CHPL : punkty 4.5 i 5.1).

Jeśli zastosowanie podwójnej blokady układu RAA jest absolutnie konieczne, należy ją stosować wyłącznie pod nadzorem specjalisty ze ścisłym monitorowaniem czynności nerek, stężenia elektrolitów oraz ciśnienia tętniczego.

U pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy stosować jednocześnie inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.

Rasa

Leczenie inhibitorami konwertazy angiotensyny powoduje częstsze występowanie obrzęku naczynioruchowego u pacjentów rasy czarnej niż u pacjentów innych ras.

Podobnie jak w przypadku innych inhibitorów ACE , lizynopryl może być mniej skuteczny w obniżaniu ciśnienia tętniczego u pacjentów rasy czarnej niż u pacjentów innych ras, prawdopodobnie wskutek większej częstości występowania małej aktywności reninowej osocza u pacjentów rasy czarnej z nadciśnieniem tętniczym.

Kaszel

W trakcie leczenia inhibitorami ACE zgłaszano występowanie kaszlu. Charakterystyczny jest suchy, uporczywy kaszel, kt óry ustępuje po przerwaniu leczenia. Kaszel związany z przyjmowaniem inhibitorów ACE należy wziąć pod uwagę w diagnostyce różnicowej kaszlu.

Zabiegi chirurgiczne/ Znieczulenie

U pacjentów poddanych dużym zabiegom chirurgicznym lub w trakcie znieczulenia środkami o właściwościach hipotensyjnych, lizynopryl może hamować powstawanie angiotensyny II, wtórne do kompensacyjnego uwalniania reniny. Jeżeli wystąpi niedociśnienie, kt óre jest przypuszczalnie wynikiem takiego działania, można je wyrównać zwiększaj ąc objętość wewnątrznaczyniową.

Hiperkaliemia

U niektórych pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym lizynoprylem obserwowano zwiększenie stężenia potasu w surowicy krwi. Do pacjentów zagrożonych wystąpieniem hiperkaliemii należą pacjenci z niewydolnością nerek, cukrzycą, stosujący jednocześnie leki moczopędne oszczędzaj ące potas, suplementy potasu lub substytuty soli kuchennej zawieraj ące potas, jak również pacjenci, kt órzy przyjmuj ą inne leki zwiększaj ące stężenie potasu w surowicy (np. heparynę). Jeśli jednoczesne stosowanie wyżej wymienionych leków jest konieczne, zaleca się regularną kontrolę stężenia potasu w surowicy (patrz CHPL : punkt 4.5).

Pacjenci z cukrzycą

U pacjentów z cukrzycą, leczonych doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub insuliną, należy ściśle monitorować stężenie glukozy we krwi podczas pierwszego miesiąca stosowania inhibitora ACE (patrz CHPL : punkt 4.5).

Lit

Zazwyczaj nie zaleca się jednoczesnego stosowania litu i lizynoprylu (patrz CHPL : punkt 4.5).

Ciąża

Nie należy rozpoczynać podawania inhibitorów ACE w okresie ciąży. Jeżeli nie jest konieczna kontynuacja leczenia inhibitorami ACE , u pacjentek planuj ących ciążę należy rozpocząć alternatywne leczenie przeciwnadciśnieniowe , podaj ąc leki, kt óre mają ustalony profil bezpieczeństwa stosowania podczas ciąży. W przypadku potwierdzenia ciąży należy natychmiast przerwać podawanie inhibitorów ACE oraz, w razie potrzeby, rozpocząć alternatywne leczenie (patrz CHPL : punkty 4.3 i 4.6).