GLUCOPHAGE

Jedna tabletka powlekana zawiera 850 mg metforminy chlorowodorku ( Metformini hydrochloridum ), co odpowiada 662,9 mg metforminy.

Wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

·  Nadwrażliwość na metforminy chlorowodorek lub którąkolwiek substancję pomocniczą preparatu.

·  Cukrzycowa kwasica ketonowa, stan przedśpiączkowy w cukrzycy.

·  Niewydolność nerek lub zaburzenia nerek (klirens kreatyniny < 60 ml/min).

·  Ostre stany chorobowe wiążące się z ryzykiem niewydolności nerek: odwodnienie, ciężkie zakażenie,wstrząs, donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod (patrz punkt 4.4).

·  Ostre lub przewlekłe choroby mogące być przyczyną niedotlenienia tkanek: niewydolność serca

lub niewydolność oddechowa, niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego, wstrząs

·  Niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem, alkoholizm.

·  Karmienie piersią.

W czasie leczenia metforminy chlorowodorkiem mogą wystąpić niżej wymienione działania niepożądane.

Częstość ich występowania zdefiniowano następująco: bardzo często: ≥1/10; często: > 1/100, < 1/10; niezbyt często: > 1/1000, < 1/100; rzadko ≥1/10 000, < 1/1000; bardzo rzadko: < 1/10 000, nieznana częstość występowania (nie może być określona na podstawie dostępnych danych) .

W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania działania niepożądane są wymienione zgodnie ze zmniejszającym się nasileniem.

Zaburzenia układu nerwowego:

Często :zaburzenia smaku

Zaburzenia żołądka i jelit:

Bardzo często : zaburzenia żołądkowo-jelitowe, jak: nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha i utrata apetytu. Te objawy niepożądane występują najczęściej na początku leczenia i w większości przypadków przemijają samoistnie. Aby im zapobiec, zaleca się przyjmowanie metforminy chlorowodorku w 2 lub 3 dawkach na dobę w czasie posiłku lub po nim. Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego.

Bardzo rzadko: reakcje skórne takie jak rumień, świąd skóry, pokrzywka

Zaburzenia metabolizmu i odżywiania:

Bardzo rzadko : kwasica mleczanowa (patrz: punkt 4.4).

Zmniejszenie wchłaniania witaminy B ₁₂ i zmniejszenie jej stężenia w surowicy podczas długotrwałego leczenia metforminy chlorowodorkiem.

Jeśli u pacjenta stwierdza się niedokrwistość megaloblastyczną, należy wziąć pod uwagę taką etiologię.

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:

Nie znana częstość : pojedyncze doniesienia onieprawidłowych wynikach badań czynności wątroby lub zapalenie wątroby ustępujące po odstawieniu metforminy chlorowodorku.

Dane z publikacji, z obserwacji po wprowadzeniu leku na rynek oraz z kontrolowanych badań

klinicznych na ograniczonej populacji dziecięcej w wieku od 10 do 16 lat leczonej przez 1 rok wskazują, że działania niepożądane mają podobny charakter i nasilenie jak w populacji osób dorosłych.

W monoterapii i w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi :

Zazwyczaj dawka początkowa to jedna tabletka, 2 lub 3 razy na dobę w czasie lub po posiłku.

Po 10-15 dniach należy ustalić dawkę na podstawie stężenia glukozy we krwi. Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego.

Maksymalna zalecana dawka metforminy chlorowodorku wynosi 3 g na dobę, przyjęta w 3 dawkach podzielonych.

W przypadku zamiany innego doustnego leku przeciwcukrzycowego na metforminy chlorowodorek należy odstawić poprzednio stosowany lek i zastosować metforminy chlorowodorek w wyżej podanych dawkach.

W skojarzeniu z insuliną :

Metforminy chlorowodorek i insulina mogą być stosowane jednocześnie w celu uzyskania lepszej kontroli stężenia glukozy we krwi. Metforminy chlorowodorek stosuje się zwykle w dawce początkowej jedna tabletka podawana 2 lub 3 razy na dobę, natomiast dawkę insuliny ustala się na podstawie wyników badania stężenia glukozy we krwi.

Pacjenci w podeszłym wieku:

Z uwagi na ryzyko zaburzeń czynności nerek u pacjentów w podeszłym wieku, dawkę metforminy chlorowodorku należy ustalić na podstawie parametrów czynności nerek. Podczas leczenia konieczna jest regularna kontrola czynności nerek (patrz punkt 4.4).

Dzieci i młodzież :

W monoterapii lub w skojarzeniu z insuliną

·  Glucophage 850 mg tabletki powlekane można stosować u dzieci w wieku powyżej 10 lat i u młodzieży.

·  Zwykle dawka początkowa to 1 tabletka 500 mg lub 850 mg metforminy chlorowodorku raz na dobę w czasie lub po posiłku.

Po 10-15 dniach należy ustalić dawkę na podstawie wartości stężenia glukozy we krwi. Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego. Maksymalna zalecana dawka metforminy chlorowodorku wynosi 2 g na dobę w 2 lub 3 dawkach podzielonych.

Kwasica mleczanowa :

Kwasica mleczanowa jest rzadko występującym ale groźnym (z wysoką śmiertelnością w razie braku natychmiastowego leczenia) powikłaniem metabolicznym mogącym powstać w wyniku kumulacji metforminy chlorowodorku. Zgłoszone przypadki kwasicy mleczanowej u chorych leczonych metforminy chlorowodorkiem występowały przede wszystkim u osób ze znaczną niewydolnością nerek. Ryzyko kwasicy mleczanowej można i należy zmniejszyć poprzez dokładną ocenę również innych czynników ryzyka sprzyjających kwasicy mleczanowej, do których należą: źle kontrolowana glikemia, ketoza, długotrwałe głodzenie, nadużywanie alkoholu, niewydolność wątroby i inne stany związane z niedotlenieniem.

Rozpoznanie

Należy wziąć pod uwagę ryzyko kwasicy mleczanowej w przypadku nietypowych objawów takich jak skurcze mięśni z dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, jak ból brzucha czy ciężkie osłabienie.

Kwasica mleczanowa charakteryzuje się występowaniem duszności kwasiczej, bólu brzucha, hipotermii a następnie śpiączki. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się zmniejszenie pH krwi, zwiększenie stężenia mleczanów we krwi powyżej 5 mmol/l, zwiększenie luki anionowej oraz zwiększenie stosunku stężenia mleczanów do stężenia pirogronianów we krwi. W przypadku podejrzenia kwasicy metabolicznej metforminy chlorowodorek należy odstawić a pacjenta natychmiast umieścić w szpitalu (patrz punkt 4.9).

Czynność nerek:

Ponieważ metforminy chlorowodorek jest wydalany przez nerki, przed rozpoczęciem leczenia oraz regularnie w czasie leczenia należy oznaczać stężenie kreatyniny w surowicy:

·  przynajmniej raz w roku u pacjentów z prawidłową czynnością nerek,

·  przynajmniej 2 do 4 razy w roku u pacjentów, u których stężenia kreatyniny są w górnej granicy normy oraz u osób w podeszłym wieku.

Zaburzenie czynności nerek u osób w podeszłym wieku występuje często i jest bezobjawowe. Szczególną ostrożność należy zachować w sytuacjach, w których czynność nerek może być zaburzona, np. na początku stosowania leków hipotensyjnych, moczopędnych oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Stosowanie środków kontrastujących zawierających jod:

Ponieważ donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod podczas badań radiologicznych może być przyczyną niewydolności nerek, metforminy chlorowodorek należy odstawić przed badaniem lub na czas badania. Leczenie można wznowić nie wcześniej niż po 48 godzinach po badaniu i tylko po ocenieniu czynności nerek i stwierdzeniu, że jest ona prawidłowa (patrz: punkt 4.5).

Zabiegi chirurgiczne:

Metforminy chlorowodorek należy odstawić na 48 godzin przed planowanym zabiegiem chirurgicznym w znieczuleniu ogólnym, przewodowymlub zewnątrzoponowym. Podawanie leku można wznowić nie wcześniej niż po 48 godzinach od zabiegu lub wznowienia żywienia doustnego i tylko po stwierdzeniu, że czynność nerek jest prawidłowa.

Dzieci i młodzież:

Przed rozpoczęciem leczenia metforminy chlorowodorkiem należy potwierdzić rozpoznanie cukrzycy typu 2.

W kontrolowanych badaniach klinicznych trwających rok nie stwierdzono wpływu metforminy chlorowodorku na wzrost i dojrzewanie, ale nie ma długoterminowych badań dotyczących tego zagadnienia. Dlatego zaleca się staranną obserwację dzieci leczonych metforminy chlorowodorkiem, szczególnie przedokresem dojrzewania, z uwzględnieniem wpływu metforminy chlorowodorku na wymienione parametry.

Dzieci w wieku od 10 do 12 lat:

W kontrolowanych badaniach klinicznych wzięło udział jedynie 15 osób w wieku między 10 a 12 lat. Choć skuteczność i bezpieczeństwo metforminy chlorowodorku u tych dzieci nie różniły się od skuteczności i bezpieczeństwa leczenia u starszych dzieci i młodzieży, zaleca się szczególną ostrożność stosując ten lek u dzieci w wieku od 10 do 12 lat.

Inne ostrzeżenia

Wszyscy pacjenci powinni przestrzegać zalecenia diety cukrzycowej z regularnym przyjmowaniem węglowodanów w ciągu dnia. Pacjenci z nadwagą powinni ponadto kontynuować dietę niskokaloryczną.

Należy regularnie wykonywać kontrolne badania laboratoryjne typowe dla cukrzycy.

Metforminy chlorowodorek nie wywołuje hipoglikemii, ale zaleca się ostrożność gdy jest stosowany w skojarzeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika.

Kwasica mleczanowa :

Kwasica mleczanowa jest rzadko występującym ale groźnym (z wysoką śmiertelnością w razie braku natychmiastowego leczenia) powikłaniem metabolicznym mogącym powstać w wyniku kumulacji metforminy chlorowodorku. Zgłoszone przypadki kwasicy mleczanowej u chorych leczonych metforminy chlorowodorkiem występowały przede wszystkim u osób ze znaczną niewydolnością nerek. Ryzyko kwasicy mleczanowej można i należy zmniejszyć poprzez dokładną ocenę również innych czynników ryzyka sprzyjających kwasicy mleczanowej, do których należą: źle kontrolowana glikemia, ketoza, długotrwałe głodzenie, nadużywanie alkoholu, niewydolność wątroby i inne stany związane z niedotlenieniem.

Rozpoznanie

Należy wziąć pod uwagę ryzyko kwasicy mleczanowej w przypadku nietypowych objawów takich jak skurcze mięśni z dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, jak ból brzucha czy ciężkie osłabienie.

Kwasica mleczanowa charakteryzuje się występowaniem duszności kwasiczej, bólu brzucha, hipotermii a następnie śpiączki. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się zmniejszenie pH krwi, zwiększenie stężenia mleczanów we krwi powyżej 5 mmol/l, zwiększenie luki anionowej oraz zwiększenie stosunku stężenia mleczanów do stężenia pirogronianów we krwi. W przypadku podejrzenia kwasicy metabolicznej metforminy chlorowodorek należy odstawić a pacjenta natychmiast umieścić w szpitalu (patrz punkt 4.9).

Czynność nerek:

Ponieważ metforminy chlorowodorek jest wydalany przez nerki, przed rozpoczęciem leczenia oraz regularnie w czasie leczenia należy oznaczać stężenie kreatyniny w surowicy:

·  przynajmniej raz w roku u pacjentów z prawidłową czynnością nerek,

·  przynajmniej 2 do 4 razy w roku u pacjentów, u których stężenia kreatyniny są w górnej granicy normy oraz u osób w podeszłym wieku.

Zaburzenie czynności nerek u osób w podeszłym wieku występuje często i jest bezobjawowe. Szczególną ostrożność należy zachować w sytuacjach, w których czynność nerek może być zaburzona, np. na początku stosowania leków hipotensyjnych, moczopędnych oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Stosowanie środków kontrastujących zawierających jod:

Ponieważ donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod podczas badań radiologicznych może być przyczyną niewydolności nerek, metforminy chlorowodorek należy odstawić przed badaniem lub na czas badania. Leczenie można wznowić nie wcześniej niż po 48 godzinach po badaniu i tylko po ocenieniu czynności nerek i stwierdzeniu, że jest ona prawidłowa (patrz: punkt 4.5).

Zabiegi chirurgiczne:

Metforminy chlorowodorek należy odstawić na 48 godzin przed planowanym zabiegiem chirurgicznym w znieczuleniu ogólnym, przewodowymlub zewnątrzoponowym. Podawanie leku można wznowić nie wcześniej niż po 48 godzinach od zabiegu lub wznowienia żywienia doustnego i tylko po stwierdzeniu, że czynność nerek jest prawidłowa.

Dzieci i młodzież:

Przed rozpoczęciem leczenia metforminy chlorowodorkiem należy potwierdzić rozpoznanie cukrzycy typu 2.

W kontrolowanych badaniach klinicznych trwających rok nie stwierdzono wpływu metforminy chlorowodorku na wzrost i dojrzewanie, ale nie ma długoterminowych badań dotyczących tego zagadnienia. Dlatego zaleca się staranną obserwację dzieci leczonych metforminy chlorowodorkiem, szczególnie przedokresem dojrzewania, z uwzględnieniem wpływu metforminy chlorowodorku na wymienione parametry.

Dzieci w wieku od 10 do 12 lat:

W kontrolowanych badaniach klinicznych wzięło udział jedynie 15 osób w wieku między 10 a 12 lat. Choć skuteczność i bezpieczeństwo metforminy chlorowodorku u tych dzieci nie różniły się od skuteczności i bezpieczeństwa leczenia u starszych dzieci i młodzieży, zaleca się szczególną ostrożność stosując ten lek u dzieci w wieku od 10 do 12 lat.

Inne ostrzeżenia

Wszyscy pacjenci powinni przestrzegać zalecenia diety cukrzycowej z regularnym przyjmowaniem węglowodanów w ciągu dnia. Pacjenci z nadwagą powinni ponadto kontynuować dietę niskokaloryczną.

Należy regularnie wykonywać kontrolne badania laboratoryjne typowe dla cukrzycy.

Metforminy chlorowodorek nie wywołuje hipoglikemii, ale zaleca się ostrożność gdy jest stosowany w skojarzeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika.