Gradówka - przyczyny powstawania i metody leczenia

Jak powstaje gradówka?

Pod pojęciem gradówka (łac. chalazion) kryje się miejscowy, przewlekły stan zapalnych gruczołów łojowych (gruczołów Meiboma) zlokalizowanych w tarczkach powiek. Gradówka powstaje na skutek zaczopowania ujścia tych gruczołów, konsekwencją czego jest nagromadzenie się w tym miejscu złogów łoju i powstanie stanu zapalnego. W efekcie na powiece pojawia się niebolesny lub mało bolesny guzek. Początkowe objawy gradówki z wyglądu mogą przypominać jęczmień, dlatego też często obie te infekcje są ze sobą mylone. Nierzadko też gradówka pojawia się jako w następstwie jęczmienia, jako jego powikłanie. 

Objawy gradówki

Objawy gradówki często bywają mylone z jęczmieniem - jest jednak pomiędzy nimi kilka charakterystycznych różnic, które ułatwiają ich prawidłowe rozpoznanie. Jęczmień objawia się obrzękiem i zaczerwienieniem powieki, które mogą ograniczyć pole widzenia. Jęczmieniowi towarzyszy ból i zwiększona wrażliwość na dotyk - są to jedne z tych objawów, które pozwalają odróżnić go od gradówki, bo ta z kolei nie daje objawów bólowych. Jęczmień pojawia się nagle i najczęściej ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni, maksymalnie kilku tygodni. Czasami jednak może on przerodzić się w przewlekłe zapalenie, czyli gradówkę. W przebiegu gradówki na górnej lub dolnej powiece pojawia się guzek, który nie boli, ani nie jest uwrażliwiony na dotyk - i jest to druga istotna różnica pomiędzy nim a jęczmieniem. Często pojawieniem się guzka poprzedzają inne, dodatkowe objawy takie jak: uczucie piasku w oku, zmęczenie oczu, wydzielina na oku obecna po przebudzeniu, pieczenie oraz świąd.

W przypadku, gdy zaobserwujemy u siebie powyższe objawy najlepiej od razu udać się do lekarza rodzinnego, aby potwierdzić swoje podejrzenia i upewnić się, że z naszym okiem nie dzieje się nic poważniejszego. Z wizytą nie wolno zwlekać szczególnie jeśli objawy utrzymują się przez dłuższy czas, bądź jeśli towarzyszy im ból lub zmiana ostrości widzenia. Jeśli zaistnieje taka potrzeba, lekarz skieruje nas w celu dalszej diagnostyki do okulisty. 

Jak skutecznie leczyć gradówkę?

Leczenie gradówki wymaga cierpliwości, ponieważ objawy nie ustąpią z dnia na dzień. Nieleczona gradówka, podobnie jak jęczmień, jest w stanie ustąpić samoistnie, jednak wymaga to dłuższego czasu. Można jednak spróbować przyspieszyć proces gojenia, stosując kilka sprawdzonych metod. Do jednych z najskuteczniejszych sposobów leczenia gradówki zalicza się robienie ciepłych okładów na oko oraz masaż powieki. Ciepły kompres pomaga upłynnić wydzielinę i usprawnia jej odpływ, a dzięki temu zapobiega jej zaleganiu, czopowaniu i rozwojowi stanu zapalnego. Do wykonania takiego kompresu można użyć np. specjalnych, wygrzewających maseczek na oczy (Posiforlid Maseczka na oczy). Okłady należy wykonywać regularnie, kilka razy dziennie. Niekiedy, w celu ograniczenia infekcji, lekarz może zalecić stosowanie maści z antybiotykiem, a w cięższych przypadkach nawet doustną antybiotykoterapię. Jeśli pomimo tego, objawy gradówki w dalszym ciągu się utrzymują i przybierają na sile, niewykluczone, że konieczna będzie interwencja chirurgiczna polegająca na nacięciu ropnia i usunięciu zalegającej wydzieliny.

Czy da się zapobiec gradówce?

Osoby, u których problem gradówki i jęczmienia często nawraca powinny zwrócić szczególną uwagę na zachowanie odpowiedniej higieny oka. Dokładne, codzienne oczyszczenie brzegów powiek może skutecznie zredukować częstotliwość ich pojawiania się. Warto również regularnie wykonywać masaże powiek i wygrzewać je wykorzystując do tego ciepłe okłady, podobnie jak w ma to miejsce w przebiegu leczenia gradówki. Takie działanie pozwoli zapobiec gromadzeniu się złogów łoju i powstawaniu stanów zapalnych. W aptekach dostępne są specjalne chusteczki (Blephaclean Chusteczki d/higieny powiek, DEMOXOFT Clean Chust, HexaClean Chust.) i płyny micelarne (BLEPHASOL Płyn micelarny d/powiek, DEMOXOFT Płyn) do codziennej higieny oka. Jeśli jęczmień lub gradówka często pojawiają na naszych powiekach warto zainwestować w tego typu produkty i stosować je w codziennej pielęgnacji oczu  - a ich dostępność w Twojej okolicy możesz sprawdzić w serwisie KtoMaLek.pl.

Autor