Ogólne Jeśli jest to możliwe, należy ustalić przyczynę bezsenności. Przed zastosowaniem preparatów nasennych należy leczyć chorobę zasadniczą, będącą przyczyną bezsenności. Brak działania terapeutycznego po upływie 7 do 14 dni leczenia zolpidemem może wskazywać na wymagającą rozpoznania chorobę psychiczną lub fizyczną.
Poniżej podano ogólne informacje dotyczące objawów, jakie mogą wystąpić po podaniu benzodiazepin lub innych leków nasennych, które należy uwzględnić przed zastosowaniem tych preparatów.
Tolerancja
Regularne stosowanie przez kilka tygodni krótko działających benzodiazepin lub preparatów podobnych do benzodiazepin może powodować zmniejszenie ich działania nasennego.
Uzależnienie
Stosowanie benzodiazepin lub preparatów podobnych do benzodiazepin może powodować fizyczne lub psychiczne uzależnienie. Ryzyko uzależnienia zwiększa się wraz z wielkością dawki i czasem trwania leczenia. Jest ono także większe u pacjentów z chorobami psychicznymi i (lub) uzależnieniem od alkoholu lub leków w wywiadzie. Należy starannie monitorować tych pacjentów podczas leczenia benzodiazepinami lub preparatami podobnymi do benzodiazepin.
U pacjentów, którzy wykazują fizyczne uzależnienie, nagłe odstawienie zolpidemu powoduje wystąpienie objawów odstawiennych, takich jak ból głowy lub mięśni, silny lęk i napięcie psychiczne, niepokój, dezorientacja i drażliwość. W ciężkich przypadkach mogą również wystąpić: utrata poczucia rzeczywistości, depersonalizacja, przeczulica słuchowa, parestezje, światłowstręt, nadwrażliwość na bodźce dźwiękowe i dotyk, omamy i napady drgawkowe.
Bezsenność „z odbicia”
Po przerwaniu stosowania preparatu nasennego może wystąpić przemijający nawrót objawów o nasileniu większym niż te, które były przyczyną leczenia benzodiazepinami lub produktami leczniczymi podobnymi do benzodiazepin. Mogą jednocześnie wystąpić inne objawy, w tym zmiany nastroju, lęk i niepokój.
Pacjenta należy poinformować o ryzyku wystąpienia objawów odstawiennych, aby zmniejszyć jego niepokój w przypadku ich wystąpienia. Podczas stosowania krótko działających benzodiazepin i preparatów podobnych do benzodiazepin - zwłaszcza w dużych dawkach - objawy odstawienne mogą wystąpić w przerwach między podaniem kolejnych dawek. Nagłe odstawienie leku może powodować zwiększone ryzyko wystąpienia objawów odstawiennych, dlatego dawkę należy zmniejszać stopniowo.
Czas trwania leczenia
Czas trwania leczenia powinien być możliwie jak najkrótszy i nie powinien przekraczać 4 tygodni, włączając okres odstawiania preparatu. W przypadku konieczności przedłużenia czasu leczenia należy uprzednio ocenić stan pacjenta.
Rozpoczynając stosowanie zolpidemu należy poinformować pacjenta, że czas trwania leczenia jest ograniczony.
Zaburzenia psychoruchowe dnia następnego
Ryzyko wystąpienia zaburzeń psychoruchowych dnia następnego, w tym zaburzenia zdolności prowadzenia pojazdów, jest zwiększone jeśli:
• zolpidem przyjęto w czasie krótszym niż 8 godzin przed przystąpieniem do wykonywania czynności wymagających przytomności umysłu;
• zastosowano dawkę większą niż zalecana;
• zolpidem zastosowano jednocześnie z innymi lekami działającymi hamująco na ośrodkowy układ nerwowy lub innymi produktami leczniczymi, które zwiększają stężenie zolpidemu we krwi, z alkoholem lub substancjami niedozwolonymi.
Zolpidem należy przyjmować w pojedynczej dawce bezpośrednio przed snem i nie należy przyjmować kolejnej dawki tej samej nocy.
Niepamięć
Stosowanie benzodiazepin lub produktów podobnych do benzodiazepin może powodować niepamięć następczą, która zwykle występuje po kilku godzinach od przyjęcia leku. W celu zmniejszenia ryzyka, pacjent powinien mieć zapewnioną możliwość nieprzerwanego, 8 godzinnego snu.
Reakcje psychiczne i paradoksalne
Podczas stosowania benzodiazepin lub preparatów podobnych do benzodiazepin mogą wystąpić następujące reakcje: niepokój, pobudzenie, drażliwość, agresywne zachowanie, urojenia, napady złości, koszmary senne, omamy, psychozy, somnambulizm, nasilenie bezsenności, nieodpowiednie zachowanie i inne zaburzenia zachowania. Jeśli takie objawy wystąpią, należy przerwać stosowanie preparatu. Reakcje te częściej występują u pacjentów w podeszłym wieku.
Szczególne grupy pacjentów
Pacjenci w podeszłym wieku i osłabieni
U tych pacjentów należy stosować mniejszą dawkę. Ze względu na działanie zwiotczające mięśnie nasila się ryzyko upadku i w jego następstwie złamania biodra, szczególnie u pacjentów w podeszłym wieku wstających w nocy z łóżka.
Pacjenci z niewydolnością nerek
Pomimo że nie jest konieczna zmiana dawki, należy zachować ostrożność u pacjentów z niewydolnością nerek.
Pacjenci z przewlekłą niewydolnością oddechową
U pacjentów z przewlekłą niewydolnością oddechową należy ostrożnie stosować zolpidem, ponieważ stwierdzono, że benzodiazepiny hamują układ oddechowy. Objawami nasilenia niewydolności oddechowej mogą być także niepokój i pobudzenie.
Pacjenci z ostrą niewydolnością wątroby
Nie jest wskazane stosowanie benzodiazepin i preparatów podobnych do benzodiazepin u pacjentów z ciężką niewydolnością wątroby, ponieważ mogą nasilać ryzyko wystąpienia encefalopatii.
Stosowanie u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi:
Nie zaleca się stosowania benzodiazepin i preparatów podobnych do benzodiazepin jako leków I rzutu u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi.
Stosowanie u pacjentów z depresją
Zolpidem należy ostrożnie stosować u pacjentów z objawami depresji, pomimo że nie wykazano jego klinicznych, farmakokinetycznych ani farmakodynamicznych interakcji z selektywnymi inhibitorami wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI). U tych pacjentów mogą wystąpić skłonności samobójcze, dlatego ze względu na możliwość celowego przedawkowania należy przepisywać lek w jak najmniejszym dostępnym opakowaniu. Benzodiazepiny i preparaty podobne do benzodiazepin nie powinny być stosowane w monoterapii depresji lub lęku związanego z depresją, gdyż mogą nasilać skłonności samobójcze u tych pacjentów. W czasie stosowania zolpidemu u pacjenta może ujawnić się istniejąca uprzednio depresja. Ze względu na to, że bezsenność może być objawem depresji, pacjenta należy zbadać, jeśli objawy bezsenności utrzymują się.
Stosowanie u pacjentów uzależnionych od alkoholu lub leków
U pacjentów z uzależnieniem od alkoholu lub leków w wywiadzie należy zachować wyjątkową ostrożność, stosując benzodiazepiny i preparaty podobne do benzodiazepin. Ze względu na ryzyko wystąpienia tolerancji i uzależnienia, stosowanie zolpidemu u tych pacjentów powinno odbywać się pod ścisłą kontrolą lekarską.
Somnambulizm i towarzyszące mu zachowania:
Chodzenie we śnie oraz inne związane z tym zachowania, takie jak „prowadzenie samochodu podczas snu”, przygotowywanie i spożywanie posiłków, telefonowanie lub uprawianie seksu – z jednoczesną niepamięcią tych zdarzeń. Ryzyko wystąpienia tych zachowań może się nasilać po spożyciu alkoholu lub zażyciu innych substancji działających hamująco na ośrodkowy układ nerwowy, podobnie jak w przypadku stosowania zolpidemu w dawkach większych niż maksymalna zalecana dawka. U pacjentów, u których wystąpią takie zachowania, należy zdecydowanie rozważyć zaprzestanie stosowania zolpidemu.