Glucophage XR tabletki o przedłużonym uwalnianiu | 500 mg | 60 tabl. | 6 blist.po 10 szt.

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

NAZWA WŁASNA PRODUKTU LECZNICZEGO

GLUCOPHAGE ® XR 500 mg tabletki o przedłużonym uwalnianiu

SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY SUBSTANCJI CZYNNYCH

Jedna tabletka o przedłużonym uwalnianiu zawiera 500 mg Metformini hydrochloridum
(chlorowodorku metforminy), co odpowiada 390 mg metforminy.
Wykaz substancji pomocniczych: patrz punkt 6.1

POSTAĆ FARMACEUTYCZNA

Tabletki o przedłużonym uwalnianiu.

Białe, owalne, dwustronnie wypukłe tabletki o przedłużonym uwalnianiu z napisem „500" po
jednej stronie.

SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
Wskazania do stosowania

Leczenie cukrzycy typu 2 u dorosłych, zwłaszcza u pacjentów otyłych, gdy za pomocą ściśle
przestrzeganej diety i ćwiczeń fizycznych nie można uzyskać prawidłowego stężenia glukozy
we krwi. GLUCOPHAGE XR można stosować w monoterapii lub w skojarzeniu z innymi
doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi lub z insuliną.

U pacjentów z cukrzycą typu 2 i nadwagą leczonych metforminąjako lekiem pierwszego
rzutu w razie nieskuteczności diety wykazano zmniejszenie ilości powikłań cukrzycy (patrz
punkt 5.1).

Dawkowanie i sposób stosowania

W monoterapii lub w skojarzeniu z innymi doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi:
Zwykle dawka początkowa wynosi 500 mg (1 tabletka) na dobę.

Po 10-15 dniach należy ustalić dawkę na podstawie stężenia glukozy we krwi. Powolne
zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony przewodu pokarmowego.
Maksymalna zalecana dawka wynosi 2000 mg (4 tabletki) na dobę. Dawki należy zwiększać
o 500 mg w odstępach tygodniowych do dawki maksymalnej 2000 mg stosowanej raz na
dobę razem z wieczornym posiłkiem. U pacjentów już leczonych metforminą dawka
początkowa preparatu Glucophage® XR powinna być równoważna z dawką dobową
metforminy w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu. W przypadku zamiany innego
doustnego leku przeciwcukrzycowego na Glucophage® XR należy odstawić poprzednio
stosowany lek i zastosować Glucophage® XR w dawce określonej powyżej.

Leczenie skojarzone z insuliną:

Metforminą i insulina mogą być stosowane jednocześnie w celu uzyskania lepszej kontroli
stężenia glukozy we krwi. Preparat Glucophage® XR stosuje się zwykle w dawce
początkowej 500 mg (1 tabletka) na dobę natomiast dawkę insuliny ustala się na podstawie
wyników badania stężenia glukozy we krwi.

Pacjenci w podeszłym wieku:

Z uwagi na ryzyko zaburzeń czynności nerek u pacjentów w podeszłym
metforminy należy ustalić na podstawie parametrów czynności nerek. Podczas leczenia
konieczna jest regularna kontrola czynności nerek (patrz punkt 4.4).

Dzieci:

Z powodu braku odpowiednich danych preparatu Glucophage® XR nie należy stosować u
dzieci.

4.3 Przeciwwskazania

- Nadwrażliwość na chlorowodorek metforminy lub którykolwiek inny składnik preparatu.

- Cukrzycowa kwasica ketonowa, stan przedśpiączkowy w cukrzycy.

- Niewydolność nerek (klirens kreatyniny < 60 ml/min).

- Ostre choroby wiążące się z ryzykiem niewydolności nerek:

• odwodnienie,

• ciężkie zakażenie,

• wstrząs,

• donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod (patrz punkt
4.4).

- Ostre lub przewlekłe choroby mogące być przyczyną niedotlenienia tkanek:

• niewydolność serca lub niewydolność oddechowa,

• niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego,

• wstrząs.

- Niewydolność wątroby, ostre zatrucie alkoholem, alkoholizm

- Karmienie piersią.

4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania

Kwasica mleczanowa:

Kwasica mleczanowa jest rzadko występującym ale groźnym (z wysoką śmiertelnością w
razie braku natychmiastowego leczenia) powikłaniem metabolicznym mogącym powstać w
wyniku kumulacji metforminy. Zgłoszone przypadki kwasicy mleczanowej u pacjentów
leczonych metforminą występowały przede wszystkim u osób ze znaczną niewydolnością
nerek. Ryzyko kwasicy mleczanowej można i należy zmniejszyć poprzez dokładną ocenę
również innych czynników ryzyka sprzyjających kwasicy mleczanowej, do których należą: źle
kontrolowana glikemia, ketoza, długotrwałe głodzenie, nadużywanie alkoholu, niewydolność
wątroby i inne stany związane z niedotlenieniem.

Rozpoznanie

Kwasica mleczanowa charakteryzuje się występowaniem duszności, kwaśnego oddechu, bólu
brzucha, hipotermii, a następnie śpiączki. W badaniach laboratoryjnych stwierdza się
zmniejszenie pH krwi, zwiększenie stężenia mleczanów we krwi powyżej 5 mmol/1,
zwiększenie luki anionowej oraz zwiększenie stosunku stężenia mleczanów do stężenia
pirogronianów we krwi. W przypadku podejrzenia kwasicy metabolicznej metforminę należy
odstawić, a pacjenta niezwłocznie umieścić w szpitalu (patrz punkt 4.9).

Czynność nerek:

Ponieważ metforminą jest wydalana przez nerki, przed rozpoczęciem leczenia oraz regularnie
w czasie leczenia należy oznaczać stężenie kreatyniny w surowicy:

• u pacjentów z prawidłową czynnością nerek przynajmniej raz w roku,

• przynajmniej 2-4 razy w roku u pacjentów, u których stężenie kreatyniny na górnej granicy normy
oraz u osób w podeszłym wieku.
Zaburzenie czynności nerek u osób w podeszłym wieku występuje często i )
bezobjawowe. Szczególną ostrożność należy zachować w sytuacjach, w których czynność
nerek może być zaburzona, np. na początku stosowania leków hipotensyjnych lub
moczopędnych oraz niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Stosowanie środków kontrastujących zawierających jod:

Ponieważ donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod podczas badań
radiologicznych może być przyczyną niewydolności nerek, metforminę należy odstawić przed
badaniem lub w momencie badania. Leczenie można wznowić nie wcześniej niż po 48
godzinach od badania i tylko po stwierdzeniu, że czynność nerek jest prawidłowa (patrz
punkt 4.5).

Zabiegi chirurgiczne:

Chlorowodorek metforminy należy odstawić na 48 godzin przed planowanym zabiegiem
chirurgicznym w znieczuleniu ogólnym. Podawanie leku można wznowić nie wcześniej niż
po 48 godzinach od zabiegu.
Inne ostrzeżenia:

Podczas stosowania metforminy należy przestrzegać zaleceń diety cukrzycowej z regularnym
przyjmowaniem węglowodanów w ciągu dnia. Pacjenci z nadwagą powinni ponadto
kontynuować dietę niskokaloryczną.

Należy regularnie wykonywać badania laboratoryjne zalecane w cukrzycy.

Sama metformina nie wywołuje hipoglikemii, ale zaleca się ostrożność w razie stosowania jej

w skojarzeniu z insuliną lub pochodnymi sulfonylomocznika.

Otoczka tabletki może być widoczna w stolcu. Należy poinformować o tym pacjenta.

4.5 Interakcje z innymi lekami i inne rodzaje interakcji

Nie zaleca się jednoczesnego stosowania metforminy z następującymi substancjami:

Alkohol

Podczas ostrego zatrucia alkoholem istnieje zwiększone ryzyko kwasicy mleczanowej,
szczególnie w przypadku: głodzenia lub niedożywienia, niewydolności wątroby.
Należy unikać spożywania alkoholu i leków zawierających alkohol.

Środki kontrastujące zawierające jod (patrz punkt 4.4):

Donaczyniowe podanie środków kontrastujących zawierających jod może prowadzić do
niewydolności nerek, a w jej wyniku do kumulacji metforminy zwiększającej ryzyko kwasicy
mleczanowej.

Przed badaniem lub w momencie badania metforminę należy odstawić. Leczenie można
wznowić nie wcześniej niż po 48 godzinach od badania i tylko w przypadku zbadania
czynności nerek i stwierdzenia że jest prawidłowa.

Metforminę należy stosować ostrożnie z następującymi substancjami:

Glikokortykosteroidy (podawanie ogólne i miejscowe), leki pobudzające receptory fiT
adrenergiczne i leki moczopędne wykazują wewnętrzną aktywność hiperglikemiczną.
Pacjenta należy poinformować o konieczności częstej kontroli stężenia glukozy we krwi,
szczególnie na początku leczenia. W razie potrzeby należy indywidualnie dostosować dawkę
leku przeciwcukrzycowego w czasie jednoczesnego stosowania takich leków oraz po ich
odstawieniu.

Inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE) mogą zmniejszać stężenie glukozA1fr/)s krwi. W
razie potrzeby należy indywidualnie dostosować dawkę leku przeciwcukrzycowego w czasie
jednoczesnego stosowania inhibitorów ACE oraz po ich odstawieniu.

4.6 Ciąża i laktacja

Nie ma dotychczas odpowiednich danych epidemiologicznych. Badania na zwierzętach nie
wykazały szkodliwego wpływu metforminy na ciążę, rozwój zarodka i płodu, przebieg
porodu czy rozwój dziecka po urodzeniu (patrz również punkt 5.3).
W razie planowania ciąży jak i w czasie ciąży nie należy stosować metforminy. Cukrzycę
należy wówczas leczyć insuliną, aby uzyskać stężenia glukozy we krwi jak najbliższe
wartości prawidłowych i zmniejszyć ryzyko wad rozwojowych płodu związanych z
nieprawidłowym stężeniem glukozy we krwi.

Metforminą przenika do mleka samic szczura. Dane na ten temat u ludzi nie są dostępne.
Decyzję o tym, czy odstawić metforminę czy przerwać karmienie piersią należy podjąć
indywidualnie oceniając znaczenie stosowania leku u danej kobiety.

4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń
mechanicznych w ruchu

Glucophage® XR stosowany w monoterapii nie powoduje hipoglikemii i tym samym nie ma
wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych i obsługiwania urządzeń
mechanicznych w ruchu.

Należy jednak zwrócić pacjentowi uwagę na ryzyko wystąpienia hipoglikemii w przypadku
stosowania metforminy jednocześnie z innymi lekami przeciwcukrzycowymi (pochodne
sulfonylomocznika, insulina, repaglinid).

4.8 Działania niepożądane

W czasie leczenia metforminą mogą wystąpić niżej wymienione działania niepożądane.
Działania niepożądane mogą występować bardzo często: > 1/10; często: > 1/100, < 1/10;
niezbyt często: > 1/1000, < 1/100; rzadko > 1/10000, < 1/1000; bardzo rzadko: < 1/10000 i w
pojedynczych doniesieniach.

Zaburzenia metabolizmu i odżywiania:

Bardzo rzadko: zmniejszenie wchłaniania witaminy B12 i zmniejszenie jej stężenia w
surowicy podczas długotrwałego leczenia metforminą. Jeśli u chorego
stwierdza się niedokrwistość megaloblastyczną, należy wziąć pod uwagę taką
etiologię.

Bardzo rzadko: kwasica mleczanowa (patrz: punkt 4.4. Specjalne ostrzeżenia i szczególne
środki ostrożności dotyczące stosowania).

Zaburzenia układu nerwowego:
Często: zaburzenia smaku

Zaburzenia żołądkowo-jelitowe:

Bardzo często: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, jak nudności, wymioty, biegunka, ból

brzucha i utrata apetytu. Te objawy niepożądane występują najczęściej na
początku leczenia i w większości przypadków przemijają samoistnie.
Powolne zwiększanie dawki może poprawić tolerancję leku ze strony
przewodu pokarmowego.

Zaburzenia wątroby i dróg źołciowych

Pojedyncze doniesienia: nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby lub zapalenie

wątroby ustępujące po odstawieniu metforminy

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej

Bardzo rzadko: reakcje skórne takie jak rumień, świąd skóry, pokrzywka.
4.9 Przedawkowanie

Po jednorazowym przyjęciu 85 g metforminy nie obserwowano hipoglikemii, jednakże w
takich przypadkach może wystąpić kwasica mleczanowa. Przedawkowanie metforminy lub
współistnienie innych czynników ryzyka może spowodować kwasicę mleczanową. Kwasica
mleczanowa jest to stan zagrożenia życia, który wymaga leczenia szpitalnego.
Najskuteczniejszą metodą usuwania mleczanów i metforminy z organizmu jest hemodializa.

5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1. Właściwości farmakodynamiczne

Doustne leki przeciwcukrzycowe; pochodne biguanidu

Kod ATC: A 10 BA 02 Przewód pokarmowy i metabolizm

Metformina jest lekiem z grupy pochodnych biguanidów o właściwościach

przeciwhiperglikemicznych, który obniża stężenia glukozy na czczo i po posiłkach. Nie

pobudza wydzielania insuliny i dzięki temu nie powoduje hipoglikemii.

Metformina ma trzy mechanizmy działania przeciwcukrzycowego:

1) Zmniejsza wytwarzanie glukozy w wątrobie poprzez hamowanie głukoneogenezy i
glikogenolizy.

2) W mięśniach zwiększa wrażliwość na insulinę wzmagając obwodowy wychwyt
glukozy i jej zużycie.

3) Opóźnia absorpcj ę glukozy w j elicie.

Metformina pobudza wewnątrzkomórkową syntezę glikogenu działając na syntazę glikogenu.
Metformina zwiększa zdolności transportowe wszystkich rodzajów nośników glukozy przez
błony komórkowe (GLUT).

U ludzi, niezależnie od wpływu na glikemię, metformina korzystnie wpływa na metabolizm
lipidów. W kontrolowanych średnio- i długoterminowych badaniach klinicznych wykazano,
że metformina w dawkach terapeutycznych zmniejsza stężenie cholesterolu całkowitego,
cholesterolu frakcji LDL i trójglicerydów.

Skuteczność kliniczna:

Prospektywne badania z randomizacją (UKPDS) potwierdziły długotrwałe korzyści
intensywnej kontroli glikemii w cukrzycy typu 2. W badaniu UKPDS stosowano Glucophage
w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu.

Analiza wyników uzyskanych u pacjentów z nadwagą leczonych metforminą, po
nieskutecznym leczeniu samą dietą wykazała:

• Istotne zmniejszenie absolutnego ryzyka powikłań cukrzycy w grupie leczonej
metforminą (29,8 przypadków powikłań/ 1000 pacjento-lat) w porównaniu z samą dietą
(43,3 przypadków powikłań/ 1000 pacjento-lat), p=0,0023 i w porównaniu z grupą
pacjentów leczonych pochodnymi sulfonylomocznika i insuliną w monoterapii (40,1
przypadków powikłań/ 1000 pacjento-lat), p=0,0034.

• Istotne zmniejszenie absolutnego ryzyka śmiertelności związanej z cukrzycą:
metformina 7,5 przypadków powikłań/ 1000 pacjento-lat, sama dieta 12,7 przypadków
powikłań/ 1000 pacjento-lat, p=0,017.

• Istotne zmniejszenie absolutnego ryzyka śmiertelności ogólnej metformin na 13,5
przypadków powikłań/ 1000 pacjento-lat, sama dieta 20,6 przypadków powikłań/ 1000
pacjento-lat (p=0,011), grupa pacjentów leczonych pochodnymi sulfonylomocznika i
insuliną w monoterapii 18,9 przypadków powikłań/ 1000 pacjento-lat (p=0,021).

• Istotne zmniejszenie absolutnego ryzyka zawału serca: metforminą 11 przypadków
powikłań/ 1000 pacjento-lat, sama dieta 18 przypadków powikłań/ 1000 pacjento-lat
(p=0,01).

W przypadku stosowania metforminy jako leku drugiego rzutu w skojarzeniu z pochodną
sulfonylomocznika, nie wykazano korzyści dotyczących odległego rokowania.

W cukrzycy typu 1 u niektórych pacjentów stosowano metforminę z insuliną, ale klinicznie
korzyści tego połączenia nie zostały oficjalnie ustalone.

5.2. Właściwości farmakokinetyczne

Wchłanianie

Po doustnym podaniu tabletki o przedłużonym uwalnianiu wchłanianie metforminy jest
istotnie opóźnione w porównaniu z tabletkami o natychmiastowym uwalnianiu, a maksymalne
stężenie występuje po 7 godz. (Tmax). Maksymalne stężenie metforminy podawanej w
tabletkach o natychmiastowym uwalnianiu występuje po 2,5 godz.(Tmax).
Podobnie jak dla postaci o natychmiastowym uwalnianiu w stanie równowagi dynamicznej
Cmax i AUC (pole pod krzywą stężenie-czas) nie są proporcjonalnie zwiększone do podanej
dawki. AUC po podaniu pojedynczej dawki 2000 mg metforminy w tabletkach o
przedłużonym uwalnianiu jest podobne do wartości AUC po podaniu 1000 mg metforminy o
natychmiastowym uwalnianiu dwa razy na dobę. Zmienność Cmax i AUC u jednego pacjenta
dla metforminy o przedłużonym uwalnianiu jest porównywalna ze zmiennością obserwowaną
dla metforminy o natychmiastowym uwalnianiu. Choć AUC zmniejsza się o 30% w
przypadku, gdy tabletkę o przedłużonym uwalnianiu podaje się na czczo, Cmax i Tmax
pozostają niezmienione. Rodzaj posiłku nie wpływa na wchłanianie metforminy z tabletek o
przedłużonym uwalnianiu. Nie obserwuje się akumulacji leku po powtarzanych dawkach
2000 mg metforminy w postaci tabletek o przedłużonym uwalnianiu.

Dystrybucja

Metforminą w nieznacznym stopniu wiąże się z białkami osocza. Metforminą przenika do
erytrocytów. Maksymalne stężenie leku we krwi jest mniejsze niż w osoczu i występuje mniej
więcej w tym samym czasie. Krwinki czerwone są prawdopodobnie drugim kompartmentem
dystrybucji metforminy. Średnia objętość dystrybucji (Vd) wynosi 63-276 1.
Metabolizm

Metforminą jest wydalana z moczem w postaci niezmienionej. Nie zidentyfikowano żadnych
metabolitów metforminy u ludzi.

Wydalanie

Klirens nerkowy metforminy jest większy niż 400 ml/min, co wskazuje, iż metforminą jest
wydalana w wyniku przesączania kłębuszkowego i wydzielania kanalikowego. Po podaniu
doustnym okres półtrwania wynosi około 6,5 godz.

W zaburzeniach czynności nerek klirens nerkowy jest zmniejszony proporcjonalnie do
klirensu kreatyniny, w związku z tym okres półtrwania jest wydłużony. Prowadzi to do
zwiekszenia stężenia metforminy w osoczu.

5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie

Dane przedkliniczne pochodzące z konwencjonalnych badań farmakologicznych dotyczących
bezpieczeństwa stosowania leku, toksyczności dawki wielokrotnej, genotoksyczności,
karcynogenności i toksycznego wpływu na rozród, nie wykazały niebezpieczeństwa
stosowania u ludzi.

6. DANE FARMACEUTYCZNE

6.1. Wykaz substancji pomocniczych

magnezu stearynian, karmeloza sodowa, hypromeloza, celuloza mikrokrystaliczna.

6.2. Niezgodności

Nie dotyczy

6.3. Okres trwałości

3 lata

6.4. Specjalne środki ostrożności przy przechowywaniu

Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania.

6.5. Rodzaj i zawartość opakowania

30 tabletek o przedłużonym uwalnianiu w blistrach
60 tabletek o przedłużonym uwalnianiu w blistrach

6.6. Instrukcja dotycząca przygotowania produktu leczniczego do stosowania i usuwania
jego pozostałości

Brak szczególnych wymagań.

7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU

Merck Sante s.a.s.
37, rue Saint-Romain
69008 Lyon
Francja

8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU

12244

9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU/ DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA

10. 17.05.2006 - 16.05.2011

DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO