Środki do dezynfekcji skóry

Dezynfekcja skóry

Z koniecznością odkażania skóry spotykamy się na co dzień. Dezynfekujemy skórę rąk przed każdym wejściem do sklepu, poradni czy urzędu. Przed podaniem zastrzyku, operacją lub badaniem personel medyczny odkaża skórę pacjenta i swoją. Co to jest dezynfekcja i czemu służy? Jak wybrać odpowiedni preparat odkażający?

Co to jest dezynfekcja?

Dezynfekcja, czyli odkażanie, to działanie, którego celem jest zniszczenie drobnoustrojów, takich jak wirusy, bakterie, grzyby i pierwotniaki, w szczególności tych chorobotwórcze. Dezynfekcja może dotyczyć skaleczeń i ran bądź zdrowej skóry, a także przedmiotów i powierzchni. Wykonujemy odkażanie, jeśli mieliśmy bezpośredni kontakt z materiałem, w którym mogą być obecne chorobotwórcze drobnoustroje, ale także profilaktycznie przed zabiegami czy w życiu codziennym, chroniąc się przed infekcjami.

Po co stosujemy antyseptyki?

Antyseptyki to związki chemiczne, które hamują lub spowalniają wzrost drobnoustrojów chorobotwórczych na powierzchni skóry, błon śluzowych i ran. Nazwa pochodzi od połączenia dwóch greckich słów: anti - przeciw oraz sepsis - gnicie. Stosujemy je, aby zapobiegać rozwinięciu się infekcji. Dezynfekuje się miejsce, w którym ma być podany zastrzyk czy wykonana operacja, dodatkowo personel medyczny odkaża ręce przed każdym zabiegiem. Również w codziennym życiu każdy z nas stosuje na dłonie środki dezynfekujące, aby zmniejszyć przenoszenie wirusów i bakterii. Ważne jest, aby w przypadku zadrapania czy zranienia oczyścić skórę i nie dopuścić do rozwoju drobnoustrojów oraz utrudnionego gojenia rany.

Jakie antyseptyki stosujemy do dezynfekcji skóry?

Wśród preparatów stosowanych do dezynfekcji skóry wyróżniamy

• roztwory jodu,
• jodopowidon,
• nadtlenek wodoru,
• chlorheksydyna,
• oktenidyna,
• mleczan etakrydyny,
• fiolet gencjanowy,
• nadmanganian potasu,
• poliheksanid,
• roztwory alkoholu.

Zastosowania antyseptyków są różne, każdy ma także swoje wady i zalety. Warto przy wyborze kierować się tym, czy preparat ma być stosowany na zdrową skórę czy na rany, jak długo będzie trzeba go stosować, dla kogo jest przeznaczony oraz czy łatwo będzie go można aplikować.

Preparaty do dezynfekcji skóry. Jakie i kiedy stosować?

W zależności od rodzaju preparatu należy stosować go w nieco inny sposób.

Roztwory jodu

Roztwory jodu, wodny roztwór – Płyn Lugola i spirytusowy – Jodyna, mogą być stosowane do odkażania nieuszkodzonej skóry, ewentualnie w przypadku otarć i niewielkich zranień. Nie stosujemy ich dłużej niż 14 dni. Nie łączymy ich z wodą utlenioną i preparatami ze srebrem, ponieważ wzajemnie osłabiają swój efekt działania.

Jodopowidon

Jodopowidon jest silnym środkiem o szerokim spektrum działania (bakterie Gram-dodatnie, bakterie Gram-ujemne, beztlenowce, drożdżaki, grzyby, pierwotniaki). W postaci roztworu używany do dezynfekcji skóry przed zastrzykiem, pobraniem krwi, biopsją, transfuzją i przed zabiegami operacyjnymi. Jodopowidon może też być stosowany jako maść przy infekcjach bakteryjnych i grzybiczych skóry. Nie należy łączyć jodopowidonu z oktenidyną (Octenisept, Octenilin), gdyż wytrąca się trudny do usunięcia, brunatny osad.

Nadtlenek wodoru

Nadtlenek wodoru, czyli popularna woda utleniona. Obecnie stosuje się ją tylko w przypadku małych zadrapań i otarć, nie odkaża ona zdrowej skóry. Badania wskazują też na jej niewielką skuteczność antyseptyczną.

Chlorheksydyna

Chlorheksydyna jest stosowana w roztworach wodnych i alkoholowych, do odkażania skóry przed zabiegami (m.in. rąk personelu medycznego), a także pola operacyjnego. Popularna w stomatologii przy stanach zapalnych dziąseł i jamy ustnej.

Oktenidyna

Oktenidyna jest jednym z najskuteczniejszych preparatów do dezynfekcji skóry. Stosuje się ją w trakcie i po zabiegach diagnostycznych i operacyjnych, a także do oczyszczania ran oraz pielęgnacji szwów.

Mleczan etakrydyny

Mleczan etakrydyny jest bezpieczny do przemywania, tworzenia okładów na skórę, a także na błony śluzowe i niewielkie rany.

Fiolet gencjanowy

Fiolet gencjanowy stosuje się głównie w stanach zapalnych skóry. Należy jednak pamiętać, że preparat silnie barwi skórę i ubrania.

Nadmanganian potasu

Nadmanganian potasu po rozpuszczeniu w wodzie jest dobrym środkiem odkażającym do przemywania skóry, a także owrzodzeń i ropiejących ran. Roztwór należy użyć od razu po przygotowaniu. Stosowany zbyt długo podrażnia skórę i zabarwia ją na brązowo.

Poliheksanid

Poliheksanid ma właściwości dezynfekujące skórę i jest stosowany głównie na rany, gdyż przyspiesza ich gojenie. Dobrze sprawdzi się przy oparzeniach pierwszego i drugiego stopnia.

Roztwory alkoholu

Roztwory alkoholu, głównie alkohol etylowy w stężeniu około 70% skutecznie dezynfekuje skórę, jest często stosowany w preparatach używanych profilaktycznie każdego dnia, aby zmniejszać ryzyko zakażenia wirusami i bakteriami. Wchodzi w skład wielu żeli i preparatów do odkażania rąk, z dodatkiem substancji zapachowych i nawilżających skórę, np. gliceryny. Stosuje się również preparaty zawierające alkohol izopropylowy, a także mieszaninę różnych alkoholi . Roztwory alkoholu mogą być przygotowane w postaci gazików nasączonych płynem, gotowych do bezpośredniego użycia.

Dostępność preparatów do dezynfekcji skóry w najbliższej aptece, bez wychodzenia z domu, sprawdzisz na portalu KtoMaLek.pl.