- Nagłe przerwanie leczenia
Nagłe przerwanie stosowania sotalolu może spowodować nadwrażliwość na katecholaminy. Opisywano związane z tym pojedyncze przypadki zaostrzenia dławicy piersiowej, zaburzeń rytmu serca i niekiedy zawał mięśnia sercowego. Zaleca się ścisłą obserwację pacjentów (zwłaszcza z chorobą niedokrwienną serca), u których przerywa się długotrwałe leczenie sotalolem. Jeśli to możliwe, dawkę preparatu należy zmniejszać stopniowo przez 1 do 2 tygodni, włączając w razie konieczności leczenie zastępcze. Nagłe odstawienie preparatu może ujawnić utajoną niewydolność wieńcową i spowodować nadciśnienie tętnicze krwi.
Najbardziej niebezpiecznym działaniem niepożądanym leków przeciwarytmicznych klasy I i III (takich jak sotalol) jest pogorszenie istniejących zaburzeń rytmu serca i wywoływanie nowych arytmii. Leki, które wydłużają odstęp QT mogą wywoływać zaburzenia rytmu serca typu torsade de pointes. Czynniki ryzyka tych zaburzeń obejmują: wydłużenie odstępu QT, zmniejszenie częstości akcji serca, zmniejszenie stężenia potasu i magnezu, duże stężenie sotalolu w osoczu, jednoczesne stosowanie sotalolu i innych leków, które mogą spowodowować zaburzenia rytmu typu torsade de pointes „(patrz punkt 4.5). Ryzyko wystąpienia zaburzeń typu torsade de pointes jest większe u kobiet. Częstość występowania zaburzeń rytmu typu torsade de pointes jest zależna od dawki. Zaburzenia te występują zwykle w ciągu 7 dni po rozpoczęciu leczenia lub zwiększeniu dawki leku i mogą postępować
w kierunku migotania komór. W badaniach klinicznych z udziałem pacjentów z utrwalonym częstoskurczem komorowym/migotaniem komór częstość występowania ciężkiej proarytmii wynosiła < 2% przy dawkach sotalolu do 320 mg. Przy większych dawkach częstość ta zwiększała się ponaddwukrotnie.
Innymi czynnikami ryzyka dla zaburzeń rytmu serca typu torsade de pointes są nadmierne wydłużenie odstępu QTc oraz kardiomegalia i zastoinowa niewydolność serca w wywiadzie. U pacjentów z utrwalonym częstoskurczem komorowym i zastoinową niewydolnością serca w wywiadzie ryzyko wystąpienia proarytmii jest największe i wynosi 7%.
Proarytmia może wystąpić nie tylko na początku leczenia, ale również przy każdym zwiększaniu dawki preparatu. Stosowanie dawki początkowej 80 mg i następnie stopniowe jej zwiększanie redukuje ryzyko proarytmii. U pacjentów otrzymujących sotalol należy zachować ostrożność, gdy wartość QTc podczas leczenia przekracza 500 msek, a przy wartości ponad 550 msek należy poważnie rozważyć zmniejszenie dawki lub zaprzestanie leczenia. Jednak ze względu na wielorakie czynniki ryzyka dla zaburzeń rytmu serca typu torsade de pointes zaleca się zachowanie ostrożności bez względu na wartość odstępu QTc.
Sotalolu nie należy stosować u pacjentów z hipokaliemią lub hipomagnezemią bez uprzedniego wyrównania tych zaburzeń ze względu na możliwość nadmiernego wydłużenia odstępu QT i zwiększenia możliwości wystąpienia zaburzeń rytmu serca typu torsade de pointes. U pacjentów z ciężką lub długotrwałą biegunką lub u pacjentów otrzymujących jednocześnie preparaty zmniejszające ilość magnezu i (lub) potasu należy zwrócić szczególną uwagę na równowagę elektrolitową i kwasowo-zasadową.
- Zastoinowa niewydolność serca
Zablokowanie receptorów beta-adrenergicznych może spowodować dalsze zahamowanie kurczliwości mięśnia sercowego i nasilić niewydolność serca. Zaleca się ostrożność na początku leczenia pacjentów z dysfunkcją lewej komory, kontrolowaną stosowaniem takich leków, jak inhibitory konwertazy angiotensyny, leki moczopędne, glikozydy naparstnicy itd.
W takim przypadku należy zastosować małą dawkę początkową sotalolu i zwiększać ją ostrożnie.
§ Niedawno przebyty zawał mięśnia sercowego
U pacjentów po przebytym zawale serca z upośledzoną czynnością lewokomorową należy określić stosunek ryzyka do korzyści ze stosowania sotalolu. Pacjenci tacy wymagają uważnego monitorowania podczas rozpoczynania leczenia i w trakcie zwiększania dawki..
Preparatu SotaHEXAL 40 nie należy stosować u pacjentów z frakcją wyrzutową lewej komory ≤ 40% bez ciężkich zaburzeń rytmu komorowego.
Należy unikać nadmiernego wydłużenia odstępu QT (> 500 msek), które może być oznaką toksyczności. W badaniach klinicznych bardzo często obserwowano występowanie bradykardii zatokowej u pacjentów z zaburzeniami rytmu serca, którzy otrzymywali sotalol. Bradykardia zwiększa ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca typu torsade de pointes. U mniej niż 1% pacjentów występuje zahamowanie zatokowe, zatrzymanie akcji węzła zatokowoprzedsionkowego i dysfunkcja węzła zatokowego. Częstość występowania bloku przedsionkowokomorowego stopnia II lub III wynosi około 1%.
U pacjentów przyjmujących leki beta-adrenolityczne, u których w przeszłości występowały reakcje anafilaktyczne w odpowiedzi na różne alergeny, reakcje po ponownej ekspozycji mogą być cięższe niż uprzednio. Reakcja anafilaktyczna u tych chorych może być trudniejsza do opanowania standardowymi dawkami adrenaliny.
Podobnie, jak inne leki beta-adrenolityczne, sotalol należy stosować ostrożnie u pacjentów poddawanych zabiegom chirurgicznym z zastosowaniem środków znieczulających, które powodują depresję mięśnia sercowego (jak cyklopropan lub trichloroetylen).
Sotalol należy odstawić na 48 do 72 godzin przed planowanym zabiegiem chirurgicznym lub porodem. Jeśli konieczne jest wykonanie doraźnej operacji, nagłe odstawienie leku może wywołać ciężką dławicę piersiową lub zaburzenia rytmu serca. Nadwrażliwości na katecholoaminy można przeciwdziałać premedykacją siarczanem atropiny (dożylnie w dawce od 0,25 mg do 2,0 mg). Do znieczulenia ogólnego nie należy stosować eteru, chloroformu, cyklopropanu, trichloroetanu, metoksyfluranu i enfluranu.
Sotalol może maskować istotne objawy początku ostrej hipoglikemii, np. tachykardię. Preparat należy stosować ostrożnie u chorych z cukrzycą (zwłaszcza cukrzycą chwiejną) lub u których w przeszłości występowały epizody hipoglikemii.
Zablokowanie receptorów beta-adrenergicznych może maskować niektóre objawy nadczynności tarczycy (np. tachykardię). U pacjentów, u których możliwe jest wystąpienie nadczynności tarczycy, nie należy nagle przerywać leczenia beta-adrenolitykami ze względu na ryzyko nasilenia objawów nadczynności, z przełomem tarczycowym włącznie.
Leki beta-adrenolityczne w rzadkich przypadkach mogą zaostrzać objawy łuszczycy.
U pacjentów z alkoholizmem leki beta-adrenolityczne mogą spowodować niewydolność serca.
§ Laktoza
Preparat SotaHEXAL zawiera laktozę. Preparat nie powinien być stosowany u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy.