ORIRAM

Oriram , 2,5 mg

Każda tabletka zawiera 2,5 mg ramiprylu .

Oriram , 5 mg

Każda tabletka zawiera 5 mg ramiprylu .

Oriram , 10 mg

Każda tabletka zawiera 10 mg ramiprylu .

Substancja pomocnicza o znanym działaniu : laktoza.

Oriram , 2,5 mg

Każda tabletka zawiera 10,3 mg laktozy (w postaci laktozy jednowodnej).

Oriram , 5 mg

Każda tabletka zawiera 20,6 mg laktozy (w postaci laktozy jednowodnej).

Oriram , 10 mg

Każda tabletka zawiera 41,2 mg laktozy (w postaci laktozy jednowodnej).

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz CHPL : punkt 6.1.

Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w CHPL w punkcie 6.1, lub i

Obrzęk naczynioruchowy w wywiadzie (dziedziczny, idiopatyczny lub wywołany uprzednim stosowaniem inhibitorów ACE lub antagonistów receptora angiotensyny II - AIIRA ).

Pozaustrojowe procedury lecznicze prowadzące do kontaktu krwi z powierzchniami o ujemnym ładunku elektrycznym (patrz CHPL : punkt 4.5).

Istotne obustronne zwężenie tętnic nerkowych lub zwężenie tętnicy jedynej czynnej nerki.

Drugi i trzeci trymestr ciąży (patrz CHPL : punkty 4.4 i 4.6).

Nie wolno stosować ramiprylu u pacjentów z niedociśnieniem lub w stanie niestabilnym hemodynamicznie .

Jednoczesne stosowanie produktu leczniczego Oriram z produktami zawierającymi aliskiren jest przeciwwskazane u pacjentów z cukrzycą lub zaburzeniem czynności nerek (współczynnik przesączania kłębuszkowego, GFR < 60 ml/min/1,73 m ² ) (patrz CHPL : punkty 4.5 i 5.1).

Profil bezpieczeństwa ramiprylu obejmuje uporczywy suchy kaszel i reakcje wywołane niedociśnieniem. Do ciężkich działań niepożądanych należą: obrzęk naczynioruchowy, hiperkaliemia, zaburzenia czynności nerek lub wątroby, zapalenie trzustki, ciężkie reakcje skórne oraz neutropenia i (lub) agranulocytoza.

Częstość występowania działań niepożądanych została określona następująco: bardzo często (> 1/10); często (> 1/100 do < 1/10); niezbyt często (> 1/1 000 do < 1/100); rzadko (> 1/10 000 do < 1/1 000); bardzo rzadko (< 1/10 000); częstość nieznana (nie może być określona na podstawie dostępnych danych).

W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania objawy niepożądane są wymienione zgodnie ze zmniejszającym się nasileniem.

	Często	Niezbyt często	Rzadko	Bardzo rzadko	Częstość nieznana
Zaburzenia krwi i układu chłonnego		eozynofilia	leukopenia (w tym neutropenia lub agranulocytoza), zmniejszenie liczby erytrocytów, zmniejszenie stężenia hemoglobiny, zmniejszenie liczby płytek		niewydolność szpiku kostnego, pancytopenia, niedokrwistość hemolityczna

			krwi
Zaburzenia układu immunologicznego					reakcje anafilaktyczne i rzekomoanafilak- tyczne, zwiększenie miana przeciwciał przeciwj ądrowych
Zaburzenia endokrynologiczne					zespół niewłaściwego wydzielania hormonu antydiuretycznego ( SIADH )
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania	zwiększenie stężenia potasu we krwi	jadłowstręt, zmniejszenie apetytu			zmniejszenie stężenia sodu we krwi
Zaburzenia psychiczne		obniżenie nastroju, zaburzenia lękowe, nerwowość, niepokój, zaburzenia snu, w tym senność	splątanie		zaburzenia uwagi
Zaburzenia układu nerwowego	ból głowy, zawroty głowy pochodzenia ośrodkowego	parestezja, zawroty głowy pochodzenia obwodowego, brak czucia smaku, zaburzenia smaku	drżenie, zaburzenia równowagi		niedokrwienie mózgu, w tym udar niedokrwienny i przemijający napad niedokrwienny ( TIA ), zaburzenia psychoruchowe, uczucie pieczenia, zaburzenia węchu
Zaburzenia oka		zaburzenia widzenia, w tym niewyraźne widzenie	zapalenie spojówek
Zaburzenia ucha i błędnika			zaburzenia słuchu, szum uszny
Zaburzenia serca		niedokrwienie mięśnia sercowego, w tym dusznica bolesna lub zawał mięśnia sercowego, tachykardia, zaburzenia rytmu serca,

		kołatanie serca, obrzęki obwodowe
Zaburzenia	niedociśnie-	nagłe	zwężenie		objaw Raynauda
naczyniowe	nie,	zaczerwienie-	naczyń
	niedociśnienie	nie twarzy	krwionośnych,
	ortostatyczne,		hipoperfuzja,
	omdlenie		zapalenie naczyń krwionośnych
Zaburzenia	suchy,	skurcz
układu	drażniący	oskrzeli, w tym
oddechowego,	kaszel,	zaostrzenie
klatki	zapalenie	objawów
piersiowej i	oskrzeli,	astmy, obrzęk
śródpiersia	zapalenie	błony śluzowej
	zatok przynosowych, duszność	nosa
Zaburzenia	zapalenie	zapalenie	zapalenie języka		aftowe zapalenie
żołądka i jelit	błony	trzustki (w			jamy ustnej
	śluzowej	sporadycznych
	przewodu	przypadkach
	pokarmowego,	zakończone
	zaburzenia	zgonem
	trawienia,	podczas
	dyskomfort w	stosowania
	jamie	inhibitorów
	brzusznej,	ACE ),
	niestrawność,	zwiększenie
	biegunka,	aktywności
	nudności,	enzymów
	wymioty	trzustkowych, obrzęk naczynioruchowy jelita cienkiego, ból w nadbrzuszu, w tym zapalenie błony śluzowej żołądka, zaparcie, suchość błony śluzowej jamy ustnej
Zaburzenia		zwiększenie	żółtaczka		ostra
wątroby i dróg		aktywności	cholestatyczna,		niewydolność
żółciowych		transaminaz i	uszkodzenie		wątroby,
		(lub) stężenia	hepatocytów		cholestatyczne
		bilirubiny			lub cytolityczne
		sprzężonej			zapalenie wątroby (sporadycznie zakończone zgonem)
Zaburzenia	wysypka,	obrzęk	złuszczające	reakcje	toksyczne
skóry i tkanki	zwłaszcza	naczynioru-	zapalenie skóry,	nadwra-	martwicze
podskórnej	plamkowo-	chowy - w	pokrzywka,	żliwości	oddzielanie się
	grudkowa	wyjątkowych	onycholiza	na	naskórka, zespół
		przypadkach	(oddzielenie się	światło	Stevensa-
		zwężenie dróg	płytki paznokcia		Johnsona, rumień
		oddechowych	od łożyska)		wielopostaciowy,
		wywołane			pęcherzyca,
		obrzękiem			zaostrzenie
		naczynioru-			łuszczycy,
		chowym może			zapalenie skóry o
		zakończyć się			typie łuszczycy,
		zgonem;			wysypka o typie
		świąd,			pęcherzycy lub
		nadmierne			liszaja na skórze
		pocenie się			lub błonach śluzowych, łysienie
Zaburzenia	kurcze mięśni,	ból stawów
mięśniowo- szkieletowe i tkanki łącznej	ból mięśni
Zaburzenia		zaburzenia
nerek i dróg		czynności
moczowych		nerek, w tym ostra niewydolność nerek, wielomocz, nasilenie uprzednio istniejącego białkomoczu, zwiększenie stężenia azotu mocznikowego we krwi, zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi
Zaburzenia		przemijająca			ginekomastia
układu		impotencja,
rozrodczego i		obniżenie
piersi		libido
Zaburzenia	ból w klatce	gorączka	osłabienie
ogólne i stany	piersiowej,
w miejscu podania	zmęczenie

Dzieci i młodzież

Bezpieczeństwo stosowania ramiprylu było monitorowane w dwóch badaniach klinicznych z udziałem 325 dzieci i młodzieży, w wieku od 2 do 16 lat. Podczas gdy rodzaj i nasilenie działań niepożądanych jest podobne do obserwowanych u dorosłych, częstość występowania następujących działań niepożądanych jest większa u dzieci:

Tachykardia, przekrwienie błony śluzowej nosa i zapalenie błony śluzowej nosa - często (> 1/100 do < 1/10) u dzieci i młodzieży oraz niezbyt często (> 1/1 000 do < 1/100) u dorosłych.

Zapalenie spojówek - często (> 1/100 do < 1/10) u dzieci i młodzieży oraz rzadko (> 1/10 000 do < 1/1 000) u dorosłych.

Drżenie i pokrzywka - niezbyt często (> 1/1 000 do < 1/100) u dzieci i młodzieży oraz rzadko (> 1/10 000 do < 1/1 000) u dorosłych.

Ogólny profil bezpieczeństwa ramiprylu u dzieci i młodzieży nie różni się znacząco od profilu bezpieczeństwa u dorosłych.

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Al. Jerozolimskie 181 C

02 - 222 Warszawa

Tel.: + 48 22 49 21 301

Faks: + 48 22 49 21 309

E-mail: ndl @urpl.gov.pl

Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

Dawkowanie

Dorośli

Pacjenci leczeni lekami moczopędnymi

Po rozpoczęciu stosowania produktu leczniczego Oriram może wystąpić niedociśnienie; jest to bardziej prawdopodobne u pacjentów leczonych jednocześnie lekami moczopędnymi. Należy zachować ostrożność, ponieważ w tej grupie pacjentów może występować odwodnienie i (lub) hiponatremia .

Jeśli jest to możliwe, leki moczopędne należy odstawić 2 do 3 dni przed rozpoczęciem leczenia produktem leczniczym Oriram (patrz CHPL : punkt 4.4).

U pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, u których nie zaprzestano stosowania diuretyków, leczenie produktem leczniczym Oriram należy rozpocząć od dawki 1,25 mg. Należy kontrolować czynność nerek i stężenie potasu w surowicy. Dalsze dawkowanie produktu leczniczego Oriram należy ustalać w zależności od docelowych wartości ciśnienia tętniczego.

Nadciśnienie tętnicze

Dawkę należy dostosować indywidualnie, zgodnie ze stanem klinicznym pacjenta (patrz CHPL : punkt 4.4) i uzyskaną kontrolą ciśnienia tętniczego.

Produkt leczniczy Oriram może być stosowany w monoterapii lub w skojarzeniu z lekami przeciwnadciśnieniowymi z innych grup (patrz CHPL : punkty 4.3, 4.4, 4.5 i 5.1).

Dawka początkowa

Dawkę produktu leczniczego Oriram należy zwiększać stopniowo, zalecana dawka początkowa to 2,5 mg na dobę.

U pacjentów ze znaczną aktywacją układu renina-angiotensyna-aldosteron może wystąpić znaczne obniżenie ciśnienia tętniczego po podaniu dawki początkowej. U tych pacjentów zalecane jest rozpoczynanie leczenia od dawki 1,25 mg, pod nadzorem lekarza (patrz CHPL : punkt 4.4).

Dostosowywanie dawki i dawka podtrzymująca

Dawkę można podwajać w odstępie dwóch do czterech tygodni w celu stopniowego osiągnięcia docelowych wartości ciśnienia tętniczego. Maksymalna dawka produktu leczniczego Oriram wynosi 10 mg na dobę. Lek jest zazwyczaj podawany w pojedynczej dawce dobowej.

Profilaktyka chorób układu sercowo-naczyniowego

Dawka początkowa

Zalecana dawka początkowa produktu leczniczego Oriram wynosi 2,5 mg raz na dobę.

Dostosowywanie dawki i dawka podtrzymująca

Dawkę należy stopniowo zwiększać, w zależności od tolerancji substancji czynnej przez pacjenta. Zaleca się podwojenie dawki po jednym do dwóch tygodni leczenia, a po kolejnych dwóch do trzech tygodni zwiększenie do docelowej dawki podtrzymującej, wynoszącej 10 mg raz na dobę. patrz CHPL : także wyżej - dawkowanie u pacjentów leczonych lekami moczopędnymi.

Leczenie choroby nerek

Pacjenci z cukrzycą i mikroalbuminurią

Dawka początkowa

Zalecana dawka początkowa ramiprylu to 1,25 mg raz na dobę.

Dostosowywanie dawki i dawka podtrzymująca

Dawkę należy stopniowo zwiększać w zależności od tolerancji substancji czynnej przez pacjenta. Zaleca się podwojenie dawki dobowej do 2,5 mg po dwóch tygodniach leczenia, a następnie do 5 mg po kolejnych dwóch tygodniach.

Pacjenci z cukrzycą i z przynajmniej jednym czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego

Dawka początkowa

Zalecana dawka początkowa ramiprylu to 2,5 mg raz na dobę.

Dostosowywanie dawki i dawka podtrzymująca

Dawkę należy stopniowo zwiększać, w zależności od tolerancji substancji czynnej przez pacjenta. Zaleca się podwojenie dawki dobowej do 5 mg po jednym do dwóch tygodni leczenia, a następnie do 10 mg po kolejnych dwóch lub trzech tygodniach. Dawka docelowa wynosi 10 mg na dobę.

Pacjenci z nefropatią o etiologii innej niż cukrzycowa, określonej na podstawie białkomoczu > 3 g na dobę

Dawka początkowa

Zalecana dawka początkowa ramiprylu to 1,25 mg raz na dobę.

Dostosowywanie dawki i dawka podtrzymująca

Dawkę należy stopniowo zwiększać, w zależności od tolerancji substancji czynnej przez pacjenta. Zaleca się podwojenie dawki do 2,5 mg raz na dobę po dwóch tygodniach leczenia, a następnie do 5 mg po kolejnych dwóch tygodniach.

Objawowa niewydolność serca

Dawka początkowa

U pacjentów w stanie stabilnym po zastosowaniu leku moczopędnego zalecana dawka początkowa wynosi 1,25 mg raz na dobę.

Dostosowywanie dawki i dawka podtrzymująca

Dawkę ramiprylu należy zwiększać stopniowo, podwajając ją, co jeden do dwóch tygodni, do osiągnięcia maksymalnej dawki 10 mg na dobę. Zaleca się podawanie dawki dobowej w dwóch dawkach podzielonych.

Prewencja wtórna po ostrym zawale mięśnia sercowego z niewydolnością serca Dawka początkowa

U pacjenta w stanie stabilnym klinicznie i hemodynamicznie , po 48 godzinach od ostrego zawału mięśnia sercowego, należy podać dawkę początkową wynosząca 2,5 mg dwa razy na dobę przez trzy doby. Jeśli dawka 2,5 mg jest źle tolerowana, należy podawać 1,25 mg dwa razy na dobę przez dwie doby przed zwiększeniem dawki do 2,5 mg, a następnie 5 mg dwa razy na dobę. Jeżeli nie można zwiększyć dawki do 2,5 mg dwa razy na dobę, należy zaprzestać leczenia.

patrz CHPL : także wyżej - dawkowanie u pacjentów leczonych lekami moczopędnymi.

Dostosowywanie dawki i dawka podtrzymująca

Dawkę dobową należy stopniowo zwiększać, podwajając ją w odstępach od jednej do trzech dób, aż do osiągnięcia docelowej dawki podtrzymującej 5 mg dwa razy na dobę.

Jeśli jest to możliwe dawkę podtrzymującą należy podawać w dwóch dawkach podzielonych.

Jeżeli nie można zwiększyć dawki do 2,5 mg dwa razy na dobę, należy zaprzestać leczenia. Nadal brakuje wystarczających danych dotyczących leczenia pacjentów z ciężką (klasy IV wg NYHA ) niewydolnością serca, bezpośrednio po zawale serca. W przypadku podjęcia decyzji dotyczącej leczenia pacjentów z tej grupy, zalecane jest rozpoczynanie od dawki 1,25 mg raz na dobę. Należy zachować szczególną ostrożność podczas zwiększania dawki.

Szczególne grupy pacjentów

Pacjenci z zaburzeniami czynności nerek

Dawkę dobową u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek należy ustalić na podstawie klirensu kreatyniny (patrz CHPL : punkt 5.2):

- jeżeli klirens kreatyniny wynosi > 60 ml/min, nie ma potrzeby dostosowywania dawki początkowej (2,5 mg na dobę); maksymalna dawka dobowa wynosi 10 mg;

- jeżeli klirens kreatyniny wynosi 30-60 ml/min, nie ma potrzeby dostosowywania dawki początkowej (2,5 mg na dobę); maksymalna dawka dobowa wynosi 5 mg;

- jeżeli klirens kreatyniny wynosi 10-30 ml/min, dawka początkowa wynosi 1,25 mg na dobę a maksymalna dawka dobowa wynosi 5 mg;

- pacjenci z nadciśnieniem tętniczym poddawani hemodializoterapii : ramipryl jest usuwany przez dializę w niewielkim stopniu; dawka początkowa wynosi 1,25 mg na dobę, a maksymalna dawka dobowa wynosi 5 mg; produkt leczniczy należy podawać kilka godzin po zakończeniu hemodializy.

Pacjenci z zaburzeniami czynności wątroby (patrz CHPL : punkt 5.2)

U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby leczenie ramiprylem należy rozpoczynać tylko pod ścisłym nadzorem lekarza, a maksymalna dawka dobowa wynosi 2,5 mg ramiprylu .

Pacjenci w podeszłym wieku

Należy zastosować mniejszą dawkę początkową, którą należy zwiększać bardziej stopniowo ze względu na zwiększone ryzyko działań niepożądanych, zwłaszcza u pacjentów w bardzo podeszłym wieku i wyniszczonych. Należy rozważyć zastosowanie dawki początkowej wynoszącej 1,25 mg.

Dzieci i młodzież

Dotychczas nie ustalono bezpieczeństwa i skuteczności ramiprylu u dzieci i młodzieży. Obecnie dostępne dane dotyczące ramiprylu są opisane w punktach 4.8, 5.1, 5.2 i 5.3, jednakże nie można ustalić zaleceń dotyczących dawkowania.

Sposób podawania

Podanie doustne.

Zaleca się przyjmowanie produktu leczniczego Oriram codziennie o tej samej porze.

Produkt leczniczy Oriram może być stosowany przed, w trakcie lub po posiłku, ponieważ przyjmowanie posiłków nie wpływa na jego biodostępność (patrz CHPL : punkt 5.2). Tabletki należy połykać popijając płynem, nie wolno ich kruszyć ani żuć.

Szczególne grupy pacjentów

Ciąża

Nie należy rozpoczynać stosowania inhibitorów ACE , takich jak ramipryl lub AIIRA w okresie ciąży. Jeżeli kontynuacja leczenia inhibitorem ACE lub AIIRA nie jest konieczna, u pacjentek planujących ciążę należy zastosować inne leczenie przeciwnadciśnieniowe , o potwierdzonym profilu

bezpieczeństwa stosowania w okresie ciąży. W momencie potwierdzenia ciąży stosowanie inhibitorów ACE lub AIIRA należy natychmiast przerwać, a jeśli jest to konieczne, należy rozpocząć inne leczenie (patrz CHPL : punkty 4.3 i 4.6).

Pacjenci szczególnie narażeni na niedociśnienie

Pacjenci ze znacznym pobudzeniem układu renina-angiotensyna-aldosteron

U pacjentów ze znacznym pobudzeniem układu renina-angiotensyna-aldosteron istnieje zwiększone ryzyko nagłego, znacznego zmniejszenia ciśnienia tętniczego i pogorszenia czynności nerek w przebiegu zahamowania ACE , szczególnie, jeśli inhibitor ACE lub stosowany jednocześnie diuretyk jest podawany po raz pierwszy, a także podczas pierwszego zwiększenia dawki.

Znaczne pobudzenie układu renina-angiotensyna-aldosteron, wymagające nadzoru medycznego, w tym monitorowania ciśnienia tętniczego, występuje w przypadku:

- pacjentów z ciężkim nadciśnieniem tętniczym,

- pacjentów z niewyrównaną zastoinową niewydolnością serca,

- pacjentów z hemodynamicznie istotnym utrudnieniem napływu bądź odpływu z lewej komory serca (np. zwężenie zastawki aorty lub zastawki dwudzielnej),

- pacjentów z jednostronnym zwężeniem tętnicy nerkowej, z drugą czynną nerką,

- pacjentów, u których występuje lub może wystąpić odwodnienie lub hiponatremia (w tym pacjentów leczonych diuretykami),

- pacjentów z marskością wątroby i (lub) wodobrzuszem,

- pacjentów poddawanych rozległym zabiegom chirurgicznym lub znieczulanych środkami mogącymi wywoływać niedociśnienie.

Zazwyczaj przed rozpoczęciem leczenia zaleca się wyrównanie odwodnienia, hipowolemii lub hiponatremii (jakkolwiek u pacjentów z niewydolnością serca należy starannie rozważyć podjęcie powyższych działań, uwzględniając ryzyko przeciążenia objętościowego).

Podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron ( RAAS )

Istnieją dowody na to, że jednoczesne stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny ( ACE ), antagonistów receptora angiotensyny II ( AIIRA ) lub aliskirenu zwiększa ryzyko niedociśnienia, hiperkaliemii oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostrej niewydolności nerek). W związku z tym nie zaleca się podwójnego blokowania układu RAA poprzez jednoczesne zastosowanie inhibitorów ACE , antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu (patrz CHPL : punkty 4.5 i 5.1).

Jeśli podwójna blokada układu RAA jest bezwzględnie konieczna, należy ją stosować wyłącznie pod nadzorem specjalisty oraz często kontrolować czynność nerek, stężenie elektrolitów oraz ciśnienie tętnicze.

U pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy stosować jednocześnie inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.

Przemijająca lub przewlekła niewydolność serca po zawale mięśnia sercowego

Pacjenci zagrożeni niedokrwieniem mięśnia sercowego lub mózgu w przypadku ostrego niedociśnienia Rozpoczynanie leczenia wymaga ścisłego nadzoru lekarza.

Pacjenci w podeszłym wieku patrz CHPL : punkt 4.2.

Zabiegi chirurgiczne

W miarę możliwości wskazane jest odstawienie inhibitorów konwertazy angiotensyny, takich jak ramipryl , na dzień przed zabiegiem chirurgicznym.

Monitorowanie czynności nerek

Czynność nerek należy oceniać przed i w trakcie leczenia, a dawkowanie należy dostosowywać zwłaszcza w początkowych tygodniach leczenia. Szczególnie dokładne monitorowanie jest wymagane u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (patrz CHPL : punkt 4.2). Istnieje ryzyko zaburzenia czynności nerek, zwłaszcza u pacjentów z zastoinową niewydolnością serca lub po przeszczepieniu nerki.

Nadwrażliwość/Obrzęk naczynioruchowy

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym ramiprylem , obserwowano obrzęk naczynioruchowy (patrz CHPL : punkt 4.8).

U pacjentów przyjmujących jednocześnie inhibitory mTOR (np. temsyrolimus , ewerolimus , syrolimus ) lub wildagliptynę istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia obrzęku naczynioruchowego (np. obrzęk dróg oddechowych lub języka, z zaburzeniami oddychania lub bez takich zaburzeń) (patrz CHPL : punkt 4.5).

W przypadku wystąpienia obrzęku naczynioruchowego należy przerwać leczenie ramiprylem .

Należy natychmiast zastosować leczenie ratunkowe oraz obserwować pacjenta przez przynajmniej 12 do 24godzin i wypisać ze szpitala dopiero po całkowitym ustąpieniu objawów.

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym ramiprylem , obserwowano przypadki obrzęku naczynioruchowego jelit (patrz CHPL : punkt 4.8). U tych pacjentów występował ból brzucha (z nudnościami i wymiotami lub bez).

Reakcje anafilaktyczne podczas odczulania

Prawdopodobieństwo i nasilenie reakcji anafilaktycznych i rzekomoanafilaktycznych na jad owadów i inne alergeny zwiększa się pod wpływem zahamowania ACE . Należy rozważyć czasowe zaprzestanie stosowania ramiprylu przed odczulaniem.

Hiperkaliemia

U niektórych pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym ramiprylem odnotowano przypadki hiperkaliemii. Do czynników ryzyka wystąpienia hiperkaliemii należą: niewydolnością nerek, wiek > 70 lat, niekontrolowana cukrzyca, przyjmowanie soli potasu, diuretyków oszczędzających potas i innych substancji czynnych zwiększających stężenie potasu w osoczu (np. heparyna, kotrimoksazol , będący skojarzeniem trimetoprimu i sulfametoksazolu ), a także zaburzenia, takie jak odwodnienie, ostra dekompensacja serca i kwasica metaboliczna. Jeżeli jednoczesne stosowanie wyżej wymienionych substancji jest wskazane, należy regularnie monitorować stężenie potasu w surowicy (patrz CHPL : punkt 4.5).

Hiponatremia

U niektórych pacjentów leczonych ramiprylem obserwowano występowanie zespołu niewłaściwego wydzielania hormonu antydiuretycznego ( SIADH ) z następczą hiponatremią. U pacjentów w podeszłym wieku oraz innych pacjentów z grupy ryzyka hiponatremii zaleca się regularne monitorowanie stężenia sodu w surowicy.

Neutropenia i (lub) agranulocytoza

Do rzadko obserwowanych zaburzeń należą neutropenia i (lub) agranulocytoza, jak również małopłytkowość i niedokrwistość. Opisywano także zahamowanie czynności szpiku kostnego. Należy regularnie oznaczać liczbę leukocytów w celu wykrycia ewentualnej leukopenii. Częstsze oznaczanie jest zalecane na początku leczenia oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, ze współistniejącą kolagenozą (np. toczniem rumieniowatym lub twardziną) oraz u pacjentów otrzymujących inne produkty lecznicze, które mogą wywoływać zmiany w morfologii krwi (patrz CHPL : punkty 4.5 i 4.8).

Różnice etniczne

Obrzęk naczynioruchowy wywołany inhibitorami ACE występuje częściej w grupie pacjentów rasy czarnej niż w pozostałych grupach etnicznych. Tak jak pozostałe inhibitory ACE , ramipryl może być mniej skuteczny w obniżaniu ciśnienia tętniczego u pacjentów rasy czarnej niż w pozostałych grupach etnicznych, prawdopodobnie ze względu na większą częstość występowania nadciśnienia tętniczego z małą aktywnością reninową osocza w populacji osób rasy czarnej z nadciśnieniem tętniczym.

Kaszel

W trakcie stosowania inhibitorów ACE opisywano występowanie kaszlu. Typowy kaszel jest nieproduktywny, uporczywy i ustępuje po zaprzestaniu leczenia. Kaszel wywołany inhibitorami ACE należy brać pod uwagę w diagnostyce różnicowej kaszlu.

Substancje pomocnicze

Produkt leczniczy Oriram zawiera laktozę. Pacjenci z rzadką dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni przyjmować tego leku.

Szczególne grupy pacjentów

Ciąża

Nie należy rozpoczynać stosowania inhibitorów ACE , takich jak ramipryl lub AIIRA w okresie ciąży. Jeżeli kontynuacja leczenia inhibitorem ACE lub AIIRA nie jest konieczna, u pacjentek planujących ciążę należy zastosować inne leczenie przeciwnadciśnieniowe , o potwierdzonym profilu

bezpieczeństwa stosowania w okresie ciąży. W momencie potwierdzenia ciąży stosowanie inhibitorów ACE lub AIIRA należy natychmiast przerwać, a jeśli jest to konieczne, należy rozpocząć inne leczenie (patrz CHPL : punkty 4.3 i 4.6).

Pacjenci szczególnie narażeni na niedociśnienie

Pacjenci ze znacznym pobudzeniem układu renina-angiotensyna-aldosteron

U pacjentów ze znacznym pobudzeniem układu renina-angiotensyna-aldosteron istnieje zwiększone ryzyko nagłego, znacznego zmniejszenia ciśnienia tętniczego i pogorszenia czynności nerek w przebiegu zahamowania ACE , szczególnie, jeśli inhibitor ACE lub stosowany jednocześnie diuretyk jest podawany po raz pierwszy, a także podczas pierwszego zwiększenia dawki.

Znaczne pobudzenie układu renina-angiotensyna-aldosteron, wymagające nadzoru medycznego, w tym monitorowania ciśnienia tętniczego, występuje w przypadku:

- pacjentów z ciężkim nadciśnieniem tętniczym,

- pacjentów z niewyrównaną zastoinową niewydolnością serca,

- pacjentów z hemodynamicznie istotnym utrudnieniem napływu bądź odpływu z lewej komory serca (np. zwężenie zastawki aorty lub zastawki dwudzielnej),

- pacjentów z jednostronnym zwężeniem tętnicy nerkowej, z drugą czynną nerką,

- pacjentów, u których występuje lub może wystąpić odwodnienie lub hiponatremia (w tym pacjentów leczonych diuretykami),

- pacjentów z marskością wątroby i (lub) wodobrzuszem,

- pacjentów poddawanych rozległym zabiegom chirurgicznym lub znieczulanych środkami mogącymi wywoływać niedociśnienie.

Zazwyczaj przed rozpoczęciem leczenia zaleca się wyrównanie odwodnienia, hipowolemii lub hiponatremii (jakkolwiek u pacjentów z niewydolnością serca należy starannie rozważyć podjęcie powyższych działań, uwzględniając ryzyko przeciążenia objętościowego).

Podwójna blokada układu renina-angiotensyna-aldosteron ( RAAS )

Istnieją dowody na to, że jednoczesne stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny ( ACE ), antagonistów receptora angiotensyny II ( AIIRA ) lub aliskirenu zwiększa ryzyko niedociśnienia, hiperkaliemii oraz zaburzenia czynności nerek (w tym ostrej niewydolności nerek). W związku z tym nie zaleca się podwójnego blokowania układu RAA poprzez jednoczesne zastosowanie inhibitorów ACE , antagonistów receptora angiotensyny II lub aliskirenu (patrz CHPL : punkty 4.5 i 5.1).

Jeśli podwójna blokada układu RAA jest bezwzględnie konieczna, należy ją stosować wyłącznie pod nadzorem specjalisty oraz często kontrolować czynność nerek, stężenie elektrolitów oraz ciśnienie tętnicze.

U pacjentów z nefropatią cukrzycową nie należy stosować jednocześnie inhibitorów ACE oraz antagonistów receptora angiotensyny II.

Przemijająca lub przewlekła niewydolność serca po zawale mięśnia sercowego

Pacjenci zagrożeni niedokrwieniem mięśnia sercowego lub mózgu w przypadku ostrego niedociśnienia Rozpoczynanie leczenia wymaga ścisłego nadzoru lekarza.

Pacjenci w podeszłym wieku patrz CHPL : punkt 4.2.

Zabiegi chirurgiczne

W miarę możliwości wskazane jest odstawienie inhibitorów konwertazy angiotensyny, takich jak ramipryl , na dzień przed zabiegiem chirurgicznym.

Monitorowanie czynności nerek

Czynność nerek należy oceniać przed i w trakcie leczenia, a dawkowanie należy dostosowywać zwłaszcza w początkowych tygodniach leczenia. Szczególnie dokładne monitorowanie jest wymagane u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek (patrz CHPL : punkt 4.2). Istnieje ryzyko zaburzenia czynności nerek, zwłaszcza u pacjentów z zastoinową niewydolnością serca lub po przeszczepieniu nerki.

Nadwrażliwość/Obrzęk naczynioruchowy

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym ramiprylem , obserwowano obrzęk naczynioruchowy (patrz CHPL : punkt 4.8).

U pacjentów przyjmujących jednocześnie inhibitory mTOR (np. temsyrolimus , ewerolimus , syrolimus ) lub wildagliptynę istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia obrzęku naczynioruchowego (np. obrzęk dróg oddechowych lub języka, z zaburzeniami oddychania lub bez takich zaburzeń) (patrz CHPL : punkt 4.5).

W przypadku wystąpienia obrzęku naczynioruchowego należy przerwać leczenie ramiprylem .

Należy natychmiast zastosować leczenie ratunkowe oraz obserwować pacjenta przez przynajmniej 12 do 24godzin i wypisać ze szpitala dopiero po całkowitym ustąpieniu objawów.

U pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym ramiprylem , obserwowano przypadki obrzęku naczynioruchowego jelit (patrz CHPL : punkt 4.8). U tych pacjentów występował ból brzucha (z nudnościami i wymiotami lub bez).

Reakcje anafilaktyczne podczas odczulania

Prawdopodobieństwo i nasilenie reakcji anafilaktycznych i rzekomoanafilaktycznych na jad owadów i inne alergeny zwiększa się pod wpływem zahamowania ACE . Należy rozważyć czasowe zaprzestanie stosowania ramiprylu przed odczulaniem.

Hiperkaliemia

U niektórych pacjentów leczonych inhibitorami ACE , w tym ramiprylem odnotowano przypadki hiperkaliemii. Do czynników ryzyka wystąpienia hiperkaliemii należą: niewydolnością nerek, wiek > 70 lat, niekontrolowana cukrzyca, przyjmowanie soli potasu, diuretyków oszczędzających potas i innych substancji czynnych zwiększających stężenie potasu w osoczu (np. heparyna, kotrimoksazol , będący skojarzeniem trimetoprimu i sulfametoksazolu ), a także zaburzenia, takie jak odwodnienie, ostra dekompensacja serca i kwasica metaboliczna. Jeżeli jednoczesne stosowanie wyżej wymienionych substancji jest wskazane, należy regularnie monitorować stężenie potasu w surowicy (patrz CHPL : punkt 4.5).

Hiponatremia

U niektórych pacjentów leczonych ramiprylem obserwowano występowanie zespołu niewłaściwego wydzielania hormonu antydiuretycznego ( SIADH ) z następczą hiponatremią. U pacjentów w podeszłym wieku oraz innych pacjentów z grupy ryzyka hiponatremii zaleca się regularne monitorowanie stężenia sodu w surowicy.

Neutropenia i (lub) agranulocytoza

Do rzadko obserwowanych zaburzeń należą neutropenia i (lub) agranulocytoza, jak również małopłytkowość i niedokrwistość. Opisywano także zahamowanie czynności szpiku kostnego. Należy regularnie oznaczać liczbę leukocytów w celu wykrycia ewentualnej leukopenii. Częstsze oznaczanie jest zalecane na początku leczenia oraz u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, ze współistniejącą kolagenozą (np. toczniem rumieniowatym lub twardziną) oraz u pacjentów otrzymujących inne produkty lecznicze, które mogą wywoływać zmiany w morfologii krwi (patrz CHPL : punkty 4.5 i 4.8).

Różnice etniczne

Obrzęk naczynioruchowy wywołany inhibitorami ACE występuje częściej w grupie pacjentów rasy czarnej niż w pozostałych grupach etnicznych. Tak jak pozostałe inhibitory ACE , ramipryl może być mniej skuteczny w obniżaniu ciśnienia tętniczego u pacjentów rasy czarnej niż w pozostałych grupach etnicznych, prawdopodobnie ze względu na większą częstość występowania nadciśnienia tętniczego z małą aktywnością reninową osocza w populacji osób rasy czarnej z nadciśnieniem tętniczym.

Kaszel

W trakcie stosowania inhibitorów ACE opisywano występowanie kaszlu. Typowy kaszel jest nieproduktywny, uporczywy i ustępuje po zaprzestaniu leczenia. Kaszel wywołany inhibitorami ACE należy brać pod uwagę w diagnostyce różnicowej kaszlu.

Substancje pomocnicze

Produkt leczniczy Oriram zawiera laktozę. Pacjenci z rzadką dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni przyjmować tego leku.