Z powodu wielu ciężkich działań niepożądanych amiodaron powinien być stosowany
w nawracających, zagrażających życiu arytmiach komorowych tylko w przypadku, gdy inne
stosowane produkty okażą się nieskuteczne lub gdy pacjent nie toleruje innych leków.
Leczenie tym produktem powinno być prowadzone przez doświadczonego lekarza, który posiada
dostęp do odpowiedniej aparatury umożliwiającej monitorowanie działania leku. Ponadto lekarz
powinien być przygotowany do przeciwdziałania zagrażającym życiu arytmiom, które mogą wystąpić
po zastosowaniu leczenia amiodaronem,
Amiodaron może powodować poważne działania niepożądane dotyczące oka, serca, płuc, wątroby,
tarczycy, skóry i obwodowego układu nerwowego (patrz rozdział 4.8). Ponieważ działania te mogą
mieć odległy charakter, pacjentów leczonych długotrwale należy kontrolować. Działania niepożądane
są zależne od dawki, dlatego należy stosować najmniejsze skuteczne dawki.
Przed zabiegiem chirurgicznym należy poinformować anestezjologa o przyjmowaniu przez pacjenta
amiodaronu (patrz punkty 4.5 i 4.8).
U pacjentów po operacjach pomostów naczyniowych (by-pass) stosujących amiodaron może rozwinąć
się niedociśnienie,
U pacjentów po przebytych zabiegach chirurgicznych, stosujących amiodaron obserwowano zespół
ostrej niewydolności oddechowej.
Zaburzenia układu krążenia (patrz punkt 4.8)
Zbyt duże dawki amiodaronu mogą powodować ciężką brady kard i
ę
i zaburzenia przewodzenia
z pojawiającym się rytmem pochodzącym wyłącznie z komór, szczególnie u pacjentów w podeszłym
wieku lub leczonych glikozydami nasercowymi. W takich przypadkach leczenie amiodaronem należy
przerwać. Jeśli zachodzi taka potrzeba można podać leki (3-adrenergiczne lub glukagon.
Ze względu na długi okres półtrwania amiodaronu, w przypadku ciężkiej i objawowej bradykardii
należy rozważyć wszczepienie rozrusznika.
Amiodaron stosowany doustnie nie jest przeciwwskazany u pacjentów z utajoną lub objawową
niewydolnością serca. Należy jednak zachować ostrożność szczególnie wtedy, gdy istniejąca
niewydolność serca mogłaby się nasilić. W takich przypadkach amiodaron może być stosowany
z innymi lekami.
Działanie farmakologiczne amiodaronu powoduje zmiany w badaniu EKG: wydłużenie odstępu QT
(związane z wydłużeniem okresu repolaryzacji) z możliwym powstaniem fali U i zaburzeniem fali T.
Jednak te zmiany nie powodują działania toksycznego.
U pacjentów w podeszłym wieku, częstość akcji serca może się znacznie zmniejszyć.
W przypadku wystąpienia bloku przedsionkowo-komorowego 2. lub 3. stopnia, bloku zatokowo-
przedsionkowego lub bloku dwupęczkowego, leczenie należy przerwać.
Amiodaron wykazuje słabe działanie proarytmiczne. Donoszono o występowaniu nowego typu
zaburzeń rytmu serca lub pogorszeniu leczonych zaburzeń rytmu serca, czasami kończących się
zgonem. Jest to ważne, ale trudne do rozróżnienia, czy wynika to z braku skuteczności leku, który
wykazuj e działanie proarytmiczne, czy jest związane z nasileniem zaburzeń rytmu serca. Działanie
proarytmiczne amiodaronu jest zwłaszcza rezultatem interakcji z innymi lekami i zaburzeń
elektrolitowych (patrz punkt 4.5 i 4.8).
Przed rozpoczęciem leczenia amiodaronem zaleca się wykonanie badań EKG oraz stężenia potasu
w surowicy. Monitorowanie EKG jest zalecane również w czasie leczenia.
Amiodaron może podnosić próg defibrylacji i (lub) próg stymulacji u pacjentów z wszczepionym
kardiowerter-defibrylatorem lub rozrusznikiem serca, i tym samym zaburzać skuteczność tych
urządzeń. Zaleca się regularne kontrolowanie prawidłowego działania urządzenia po rozpoczęciu
leczenia lub przy zmianie dawkowania.
Zaburzenia endokrynologiczne (patrz punkt 4.8)
Amiodaron może powodować niedoczynność lub nadczynność tarczycy;, zwłaszcza u pacjentów z
występowaniem w przeszłości zaburzeń tarczycy.
Przed rozpoczęciem leczenia u wszystkich pacjentów należy przeprowadzić monitoring kliniczny i
biologiczny (w tym usTSH). Monitorowanie powinno być wykonywane podczas leczenia co 6
miesięcy i przez kilka miesięcy po zakończeniu leczenia. Jest to szczególnie ważne u osób w
podeszłym wieku.
U pacjentów z wywiadem wskazującym na podwyższone ryzyko wystąpienia zaburzeń tarczycy,
zalecane jest regularne kontrolowanie czynności tego narządu. W przypadku podejrzenia zaburzeń
czynności tarczycy należy zbadać poziom usTSH w surowicy.
Amiodaron zawiera jod i może w ten sposób wpływać na wychwyt jodu radioaktywnego. Natomiast
wyniki testów czynności tarczycy (wolna wolna T4 i usTSH) pozostają wiarygodne.
Amiodaron hamuje przekształcanie lewotyroksyny (T
4)
do trójjodotyroniny (T
3)
na obwodzie i może
niekiedy powodować zmiany biochemiczne u pacjentów z prawidłową czynnością tarczycy (wzrost
aktywności wolnej T
4
w surowicy; aktywność wolnej Tj jest nieznacznie obniżona, a nawet na
prawidłowym poziomie). W takich przypadkach nie ma powodu przerywania leczenia, jeśli nie
występująkliniczne lub biologiczne (usTSH) objawy choroby tarczycy.
Niedoczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy można podejrzewać, jeśli wystąpią następujące objawy: zwiększenie
masy ciała, nietolerancja zimna, zmniejszona aktywność, ciężka bradykardia. Diagnoza jest
oparta na zwiększeniu aktywności usTSH w surowicy i nasilonej odpowiedzi TSH na TRH.
Aktywności T3 i T4 mogą być zmniejszone. Prawidłową czynność tarczycy osiąga się zwykle w
ciągu 3 miesięcy po zakończeniu leczenia. W sytuacjach zagrażających życiu, leczenie
amiodaronem można kontynuować, w połączeniu z lewotyroksyną. Dawkę lewotyroksyny
dostosowuje się do aktywności TSH.
Nadczynność tarczycy
Podczas leczenia lub do kilku miesięcy po zakończeniu leczenia amiodaronem może wystąpić
nadczynność tarczycy. Kliniczne objawy, takie jak utrata masy ciała, osłabienie, niepokój,
przyspieszenie akcji serca, wystąpienie zaburzeń rytmu serca, dusznica, zastoinowa
niewydolność serca powinny zwrócić uwagę lekarza.
Diagnoza jest oparta na zmniejszeniu aktywności w surowicy usTSH, zwiększeniu aktywności Tj
i zmniejszeniu odpowiedzi TSH na TRH. Może wystąpić także zwiększenie aktywności rT3.
W przypadku wystąpienia nadczynności tarczycy, amiodaron należy odstawić. Ustąpienie
objawów występuje zwykle po kilku miesiącach od zakończenia leczenia amiodaronem, chociaż
zgłaszano występowanie ciężkich przypadków nadczynności tarczycy, czasami śmiertelnych.
Kliniczną poprawę poprzedzają prawidłowe wyniki badań laboratoryjnych czynności tarczycy.
Do leczenia ciężkiej nadczynności tarczycy stosuje się leki przeciwtarczycowe; na początku
leczenia może być konieczne podanie dużych dawek tych leków. Nie zawsze są one skuteczne,
dlatego przez kilka tygodni może być konieczne podawanie kortykosteroidów (np. 1 mg/kg mc.
prednizolonu).
Zaburzenia oka (patrz punkt 4.8)
W przypadku wystąpienia niewyraźnego widzenia lub obniżenia ostrości wzroku należy
niezwłocznie przeprowadzić kompletne badanie okulistyczne, w tym badanie oftalmoskopem.
Wystąpienie neuropatii nerwu wzrokowego i (lub) zapalenia nerwu wzrokowego wymaga
odstawienia amiodaronu z powodu możliwości rozwoju ślepoty. Zaleca się również
wykonywanie raz w roku badania okulistycznego, jeśli niewyraźne widzenie lub obniżenie
ostrości wzroku nie wystąpiły.
Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych (patrz punkt 4.8)
Amiodaron jest związany z występowaniem różnych zaburzeń wątroby, w tym marskości, zapalenia
wątroby, żółtaczki i niewydolności wątroby. Istnieją doniesienia o występowaniu zgonów szczególnie
w wyniku długotrwałego leczenia; jednak rzadko występowały one wkrótce po rozpoczęciu
podawania amiodaronu dożylnie. Zaleca się monitorowanie czynności wątroby, szczególnie
transaminaz, przed leczeniem i następnie co 6 miesięcy.
Na początku leczenia, może niekiedy wystąpić zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (1,5
do 3 razy ponad prawidłowe wartości). Te nieprawidłowości mogą ustąpić po zmniejszeniu dawki
amiodaronu lub niekiedy spontanicznie.
Bardzo rzadko mogą wystąpić ostre zaburzenia wątroby z podwyższoną aktywnością transaminaz w
surowicy i (lub) żółtaczką; w takich przypadkach leczenie należy przerwać.
Istnieją doniesienia o występowaniu przewlekłych chorób wątroby. Postawienie diagnozy powinno
sugerować wystąpienie nieprawidłowych wyników w testach wątrobowych, które mogą mieć
niewielkie nasilenie (zwiększenie aktywności aminotransferaz 1,5 do 5 razy ponad prawidłowe
wartości) lub objawów klinicznych (możliwe powiększenie wątroby) podczas leczenia dłużej niż 6
miesięcy. Dlatego zaleca się rutynowe wykonywanie testów czynności wątroby. Te nieprawidłowości
zwykle ustępują po odstawieniu amiodaronu; donoszono jednak o przypadkach zgonów. Badania
histologiczne mogą przypominać pseudoalkoholowe zapalenie wątroby, mogą być jednak zmienne i
obejmować marskość.
Pomimo, że w literaturze nie ma doniesień o nasileniu działania niepożądanych po alkoholu, należy
poinformować pacjentów o ograniczaniu przyjmowania alkoholu podczas leczenia amiodaronem.
Zaburzenia układu nerwowego (patrz punkt 4.8)
Amiodaron może powodować czuciowo-ruchową obwodową neuropatię i (lub) miopatię. Oba te
zaburzenia mogą być ciężkie. Chociaż ich ustąpienie występuje zwykle w ciągu kilku miesięcy po
odstawieniu amiodaronu, jednak czasami może być niecałkowite.
Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia (patrz punkt 4.8)
Wystąpienie duszności i nieproduktywnego kaszlu może być związane z toksycznym działaniem
amiodaronu na płuca (zapalenie płuc z nadwrażliwości, pęcherzykowe / śródmiąższowe
zapalenie lub zwłóknienie płuc, zapalenie opłucnej, zarostowe zapalenie oskrzelików płucnych z
zapaleniem płuc), Objawy mogą obejmować duszność (która może być ciężka i nie związana z
chorobą serca), nieproduktywny kaszel i pogorszenie ogólnego stanu pacjenta (zmęczenie, utrata
masy ciała i gorączka). Początek jest zazwyczaj powolny, jednak postęp choroby może być
szybki.
Podczas gdy większość przypadków występowała podczas długotrwałego leczenia, kilka z nich
zanotowano wkrótce po rozpoczęciu leczenia.
Przed rozpoczęciem leczenia pacjentów należy dokładnie zbadać i poddać badaniu
radiologicznemu klalki piersiowej.
Jeśli
podczas leczenia podejrzewa się toksyczne działanie na
płuca, badania te należy powtórzyć wraz z dodatkowymi testami oceniającymi czynność płuc, a
jeśli możliwe ocenić „transfer factor". Pierwotne zmiany radiologiczne mogą być trudne do
rozróżnienia od zatoru żył płucnych. Toksyczne działanie na płuca może być odwracalne (z
zastosowaniem terapii kortykosteroidami lub bez), jeżeli terapia amiodaronem zostanie szybko
zakończona. Objawy kliniczne często ustępują w ciągu kilku tygodni, natomiast poprawa zmian
radiologicznych i czynności płuc postępuje wolniej. U niektórych pacjentów stan może ulec
pogorszeniu, pomimo odstawienia amiodaronu.
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej (patrz punkt 4,8)
Należy poinformować pacjentów o konieczności unikania ekspozycji na światło słoneczne podczas
leczenia oraz stosowania środków chroniących przed światłem słonecznym w czasie terapii.
Amiodaron powoduje nadwrażliwość na światło, która może utrzymywać się przez kilka miesięcy od
zaprzestania leczenia.
Najczęściej występującymi objawami są: mrowienie, oparzenia i rumień na powierzchni skóry, która
poddana została działaniu promieni słonecznych, jednak niekiedy mogą wystąpić reakcje
fototoksyczne z wystąpieniem pęcherzy.