OESTROGEL

- Substancją czynną leku jest estradiol (Estradiolum).

- Pozostałe składniki to: etanol 96%, karbomer, trolamina i woda oczyszczona.

Kiedy nie stosować leku Oestrogel:

Jeżeli którykolwiek z poniższych punktów dotyczy pacjentki. W razie wątpliwości dotyczących któregokolwiek z poniższych punktów, przed zastosowaniem leku Oestrogel należy skonsultować się z lekarzem.

• jeżeli pacjentka choruje obecnie lub chorowała na nowotwór piersi lub jeśli występuje jego podejrzenie;

• jeżeli pacjentka choruje na nowotwór złośliwy wrażliwy na działanie estrogenów, jak na przykład nowotwór śluzówki macicy (endometrium) lub jeśli występuje jego podejrzenie;

• jeżeli występuje nieleczone, nadmierne pogrubienie błony śluzowej macicy (rozrost endometrium);

• jeśli u pacjentki występują lub w przeszłości występowały zakrzepy krwi w żyłach (zakrzepica), na przykład w obrębie kończyn dolnych (zakrzepica żył głębokich) lub płuc (zatorowość płucna);

• jeżeli pacjentka ma zaburzenia krzepnięcia krwi (takie jak niedobór białka C, białka S lub antytrombiny);

• jeżeli pacjentka choruje lub w niedawno chorowała na chorobę spowodowaną zakrzepami tętnic; na przykład zawał mięśnia sercowego, udar mózgu lub dusznicę bolesną;

• jeśli u pacjentki występuje obecnie lub występowała w przeszłości choroba wątroby, a wyniki prób wątrobowych nie powróciły do normy;

• jeśli u pacjentki występuje rzadka choroba krwi określana jako „porfiria”, która jest przekazywana rodzinnie (dziedziczona);

• jeśli pacjentka ma uczulenie (nadwrażliwość) na substancję czynną lub którykolwiek z pozostałych składników tego leku;

Jeśli którykolwiek z powyższych objawów wystąpi po raz pierwszy podczas stosowania leku Oestrogel, należy natychmiast przerwać jego przyjmowanie i niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Jak każdy lek, lek ten może powodować działania niepożądane, chociaż nie u każdego one wystąpią. 

Następujące choroby zgłaszane są częściej u kobiet stosujących HTZ niż u kobiet niestosujących HTZ:

o nowotwór piersi,

o nieprawidłowy wzrost lub nowotwór śluzówki macicy (rozrost lub rak endometrium), o nowotwór jajnika,

o zakrzepy krwi w nogach lub płucach (żylna choroba zakrzepowo-zatorowa), o choroby serca, o udar mózgu, o ryzyko wystąpienia otępienia, jeżeli stosowanie HTZ rozpoczęto w wieku powyżej 65 lat.

Często: mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 10 osób: bolesne miesiączkowanie, obfite krwawienia miesiączkowe, niewielkie krwawienie (plamienie), problemy z miesiączką, wydzielina z pochwy, nieoczekiwane krwawienie z pochwy, nieprawidłowe pogrubienie śluzówki macicy (rozrost endometrium), bóle i skurcze brzucha, obrzęk brzucha, mdłości lub wymioty, ból głowy, skurcze mięśni, ból w kończynach, nerwowość i depresja.

Niezbyt często: mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 100 osób: łagodny nowotwór piersi, polipy macicy, powiększenie mięśniaków macicy, wzrost komórek błony śluzowej macicy w nieprawidłowych lokalizacjach, co powoduje ból (endometrioza), ból piersi (mastodynia), nasilenie guzów estrogenozależnych, migrena, zawroty głowy, senność, bóle stawów (artralgia), zakrzepica żył powierzchownych lub głębokich, ból i obrzęk żył (zakrzepowe zapalenie żył), obrzęk rąk, stóp i stawów skokowych (obrzęk obwodowy), świąd, zatrzymanie sodu w ciele, uczucie puchnięcia, zmiana masy ciała, wysypka, swędzenie, brązowe plamy na skórze (ostuda), zmienione wyniki prób wątrobowych, guzy wątroby, kamienie żółciowe.

Rzadko: mogą wystąpić u nie więcej niż 1 na 1 000 osób: nietolerancja soczewek kontaktowych, ciężkie reakcje alergiczne (zagrażające życiu), nieprawidłowe wyniki prób wątrobowych, zażółcenie skóry lub białek oczu wskazujące na zaburzenia czynności wątroby, nietolerancja glukozy (szczególnie u chorych na cukrzycę), bóle kości, pogorszenie padaczki (drgawki), zmiany popędu płciowego, przebarwienia skóry, trądzik, podwyższone ciśnienie tętnicze.

Podczas stosowania HTZ mogą wystąpić następujące działania niepożądane:

• łagodne i złośliwe nowotwory, na które mają wpływ hormony estrogenowe, np. rak błony śluzowej macicy (rak endometrium);

• zawał mięśnia sercowego oraz udar mózgu;

• choroby pęcherzyka żółciowego;

• choroby skóry, takie jak plamica naczyniowa (niewielkie plamki krwi pod skórą);

• objawy otępienia;

• zakrzepica żył i zatorowość płucna występują częściej u osób stosujących HTZ niż u osób niestosujących HTZ.

• ryzyko nowotworu piersi jest nieznacznie większe u kobiet stosujących HTZ i wzrasta z liczbą lat stosowania HTZ. Szacuje się, że rak piersi wystąpi u około 32 spośród 1000 kobiet w wieku 50-64 lata niestosujących HTZ. Szacuje się, że na 1000 kobiet stosujących HTZ przez 5 lat lub w ostatnim czasie występuje około 2 do 6 dodatkowych przypadków raka piersi. W przypadku stosowania HTZ przez 10 lat wzrost ten może sięgać nawet około 5 do 19 dodatkowych przypadków na 1000 użytkowniczek. Liczba dodatkowych przypadków raka piersi nie zależy od wieku rozpoczęcia stosowania HTZ (pod warunkiem, że stosowanie HTZ rozpoczęto w wieku od 45 do 65 lat). 

• u kobiet z zachowaną macicą stosujących HTZ zawierającą tylko estrogeny ryzyko zachorowania na raka błony śluzowej macicy wzrasta wraz z liczbą lat stosowania HTZ. Szacuje się, że spośród 1000 kobiet w wieku 50-65 lat niestosujących hormonalnej terapii zastępczej u około 5 wystąpi rak macicy. W zależności od czasu trwania i wielkości dawki szacuje się, że na 1000 kobiet stosujących wyłącznie estrogen wystąpi około 10-60 dodatkowych przypadków raka błony śluzowej macicy. W przypadku jednoczesnego stosowania progestagenu ryzyka tego można w dużym stopniu uniknąć.

Zgłaszano następujące działania niepożądane w przypadku stosowania innych HTZ:

• choroby pęcherzyka żółciowego,

• różne zaburzenia skórne:

- przebarwienia skóry, zwłaszcza na twarzy lub szyi, określane jako „plamy ciążowe” (ostuda ciężarnych),

- bolesne czerwonawe guzki skórne (rumień guzowaty),

- wysypka z rumieniowymi zmianami w kształcie plamek lub pierścieni (rumień wielopostaciowy).

Jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy niepożądane, w tym wszelkie objawy niepożądane niewymienione w ulotce, należy powiedzieć o tym lekarzowi lub farmaceucie. Działania niepożądane można zgłaszać bezpośrednio do Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al. Jerozolimskie

181C, 02-222 Warszawa, tel. +48 22 49 21 301, faks + 48 22 49 21 309, strona internetowa https://smz.ezdrowie.gov.pl

Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

Dzięki zgłaszaniu działań niepożądanych można będzie zgromadzić więcej informacji na temat bezpieczeństwa stosowania leku.

Ten lek należy zawsze stosować zgodnie z zaleceniami lekarza lub farmaceuty. W razie wątpliwości należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Lekarz zaleci jak najmniejszą dawkę w celu leczenia objawów jak najkrócej. W przypadku wrażenia, że działanie leku jest za mocne lub za słabe, należy powiedzieć o tym lekarzowi.

Oestrogel to żel zawierający żeński hormon estradiol. Po rozprowadzeniu na skórze żel wysycha w ciągu 5 minut, a hormon szybko się wchłania i dostaje do krwiobiegu. Nałożyć jak najcieńszą warstwę żelu na całe ramię, po wewnętrznej i zewnętrznej stronie od nadgarstka po bark i (lub) na wewnętrznej powierzchni ud. Rozprowadzić żel na jak największej powierzchni skóry.

NIE stosować żelu na piersi ani na błony śluzowe, w szczególności nie stosować na błonę śluzową sromu lub pochwy.

Przed użyciem nowej butelki z żelem należy najpierw napełnić pompkę poprzez naciśnięcie i odrzucić pierwszą dawkę.

Jedno naciśnięcie pompki dostarcza 1,25 g żelu (1 porcja), co odpowiada 0,75 mg estradiolu. 

Gdzie nakładać lek Oestrogel

Ramiona od nadgarstka do barku Wewnętrzna strona ud

• Najmniejsza zwykle stosowana dawka to JEDNA porcja (1,25 g żelu); należy ją nałożyć na jedno ramię, od nadgarstka do barku i (lub) na wewnętrzną powierzchnię uda.

W pojemniku znajduje się co najmniej 60 dawek (porcji) żelu.

Należy nakładać jedną porcję żelu Oestrogel codziennie, przez 21 dni (3 tygodnie) a następnie zrobić 7 dni przerwy (1 tydzień)

Nakładanie żelu Oestrogel:

• pacjentka musi samodzielnie nakładać żel,

• żel nakładać wieczorem lub rano, najlepiej po umyciu, o tej samej porze każdego dnia.

• przez godzinę po nałożeniu żelu należy unikać kontaktu skóry z innymi osobami dorosłymi i dziećmi.

Rozprowadzić żel NA JAK NAJWIĘKSZEJ POWIERZCHNI ramienia od nadgarstka do barku i (lub) po wewnętrznej stronie ud, na nieuszkodzonej zdrowej skórze.

Jeśli po upływie pięciu minut po nałożeniu żelu skóra pozostanie lepka, oznacza to, że prawdopodobnie żel nie został rozprowadzony wystarczająco cienko. Następnym razem rozprowadzić żel na większej powierzchni ramion i barków i/lub po wewnętrznej stronie ud.

Po nałożeniu żelu na skórę, zawsze dokładnie umyć ręce wodą z mydłem.

• Pacjentki z zachowaną macicą:

Lekarz zaleci najmniejszą skuteczną dawkę, jaka jest potrzebna.

Należy nakładać jedną porcję żelu Oestrogel codziennie, przez 21 dni (3 tygodnie) a następnie zrobić

7 dni przerwy (1 tydzień).

Długotrwałe stosowanie estrogenów bez dodatku progestagenu (np. progesteron) zwiększa ryzyko wystąpienia raka endometrium u kobiet z zachowaną macicą. W tym celu estrogeny należy stosować razem z progesteronem przez co najmniej 12 do 14 dni w miesiącu. Prawdopodobnie lekarz zaleci leczenie progesteronem. Progesteron należy przyjmować przez co najmniej 12 do 14 dni w cyklu miesięcznym.

W 4. tygodniu, kiedy nie stosuje się estrogenu nie stosuje się też progestagenu. Może wtedy wystąpić krwawienie z odstawienia („miesiączka”).

• Pacjentki po usunięciu macicy:

W przypadku choroby, w której komórki błony śluzowej macicy znajdują się także w innych miejscach poza macicą (endometrioza), leczenia estrogenami nie wolno łączyć z progestagenami, jeśli u pacjentki usunięto macicę.

Jeśli pacjentka stosuje Oestrogel w leczeniu objawów pomenopauzalnych i zauważy, że działanie leku Oestrogel jest za mocne lub za słabe, powinna skonsultować się z lekarzem.

Lekarz poinformuje pacjentkę, jak długo należy stosować lek Oestrogel. Ważne jest, aby stosować się do tego zalecenia. Nie należy przedwcześnie przerywać leczenia; należy to najpierw omówić z lekarzem.

Nieprzyjemne uczucie w piersiach (napięcie piersi), krwawienie lub nerwowość mogą stanowić objawy przedawkowania, które z reguły ustępują po zmniejszeniu ilości stosowanego żelu. W takich przypadkach należy zmniejszyć dawkę leku za zgodą lekarza prowadzącego.

W przypadku zastosowania większej niż zalecana dawki leku Oestrogel należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą.

Nie należy stosować dawki podwójnej następnego dnia w celu uzupełnienia pominiętej dawki. Jeśli do następnej dawki pozostało mniej niż 12 godzin, należy przyjąć dawkę o zwykłej porze. Jeśli do następnej dawki pozostało więcej niż 12 godzin, należy natychmiast zastosować pominiętą dawkę i przyjąć kolejną dawkę o zwykłej porze.

Przed operacją należy poinformować chirurga o stosowaniu leku Oestrogel. Może być konieczne zaprzestanie stosowania leku Oestrogel na 4 do 6 tygodni przed operacją w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia zakrzepu. Należy poradzić się lekarza odnośnie momentu, od którego można ponownie stosować lek Oestrogel.

W razie jakichkolwiek dalszych wątpliwości związanych ze stosowaniem tego leku należy zwrócić się do lekarza lub farmaceuty.

Należy poinformować lekarza, jeżeli u pacjentki występuje obecnie lub występował w przeszłości którykolwiek z następujących stanów, ponieważ mogą one nawracać lub nasilać się podczas leczenia lekiem Oestrogel.

Należy częściej zgłaszać się na badania kontrolne, jeśli którakolwiek z poniższych sytuacji dotyczy pacjentki:

o mięśniaki macicy;

o rozrost błony śluzowej macicy poza jamą macicy (endometrioza) lub wcześniejsze przypadki nadmiernego rozrostu błony śluzowej macicy (rozrost endometrium);

o zwiększone ryzyko zaburzeń zakrzepowo-zatorowych; o zwiększone ryzyko nowotworu wrażliwego na estrogen (na przykład, gdy matka, siostra lub babka pacjentki chorowała na nowotwór piersi);

o wysokie ciśnienie krwi; o choroby wątroby, takie jak łagodny guz wątroby; o cukrzyca; o kamienie żółciowe; o migrena lub silne bóle głowy; o choroba układu odpornościowego, która wpływa na wiele narządów w organizmie (toczeń rumieniowaty układowy, SLE); o padaczka; o astma;

o choroba wpływająca na błonę bębenkową i słyszenie (otoskleroza); o bardzo duże stężenie tłuszczów we krwi (trójglicerydów); o zatrzymanie płynów w organizmie z powodu chorób serca lub nerek.

• zażółcenie skóry lub białek oczu (żółtaczka). Mogą to być objawy choroby wątroby;

• znaczny wzrost ciśnienia krwi (objawami mogą być ból głowy, zmęczenie, zawroty głowy);

• migrenopodobne bóle głowy, które występują po raz pierwszy;

• ciąża;

• oznaki powstawania zakrzepu, takie jak:

- bolesna opuchlizna i zaczerwienienie nóg;

- nagły ból w klatce piersiowej;

- trudności w oddychaniu;

Uwaga: Oestrogel nie jest środkiem antykoncepcyjnym. Jeżeli od ostatniej miesiączki minęło mniej niż 12 miesięcy lub gdy pacjentka ma poniżej 50 lat, mogą być konieczne dodatkowe środki antykoncepcyjne, aby zapobiec zajściu w ciążę. Należy poradzić się lekarza.

Stosowanie wyłącznie estrogenowej HTZ zwiększa ryzyko nadmiernego pogrubienia błony śluzowej macicy (rozrostu endometrium) oraz raka śluzówki macicy (raka endometrium).

Dodatkowe stosowanie progestagenu przez co najmniej 12 dni w każdym 28-dniowym cyklu chroni pacjentkę przed tym zwiększonym ryzykiem. Lekarz przepisze osobno progesteron, jeżeli pacjentka ma zachowaną macicę. Jeżeli macica została usunięta (histerektomia), należy omówić z lekarzem, czy stosowanie tego leku bez progesteronu jest bezpieczne.

W przypadku kobiet z zachowaną macicą, które nie korzystają z HTZ, średnio u 5 na 1 000 kobiet w przedziale wiekowym od 50 do 65 lat zostanie zdiagnozowany rak endometrium.

U kobiet w wieku od 50 do 65 lat z zachowaną macicą, które stosują wyłącznie estrogenową HTZ, u 10-60 kobiet na 1 000 zdiagnozowany zostanie rak endometrium (tj. od 5 do 55 dodatkowych przypadków), w zależności od dawki oraz okresu przyjmowania leku.

Oestrogel zawiera większą dawkę estrogenów niż inne HTZ zawierające tylko estrogeny. Ryzyko wystąpienia raka endometrium podczas stosowania leku Oestrogel w skojarzeniu z progestagenem nie jest znane.

Podczas pierwszych 3 do 6 miesięcy leczenia lekiem Oestrogel mogą wystąpić nieregularne lub lekkie krwawienia (plamienie). Jeśli jednak nieregularne krwawienie:

- trwa dłużej niż 6 miesięcy,

- rozpoczyna się po stosowaniu leku Oestrogel od ponad 6 miesięcy,

- utrzymuje się po zakończeniu stosowania leku Oestrogel,

należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Podczas stosowania leku Oestrogel z progestagenem (tj. progesteronem) raz w miesiącu wystąpi krwawienie (tzw. krwawienie z odstawienia). Jeżeli jednak wystąpi krwawienie o nieznanej przyczynie lub plamienie poza krwawieniem z odstawienia, które:

• trwa dłużej niż przez pierwsze 6 miesięcy,

• pojawia się, gdy pacjentka stosuje Oestrogel przez ponad 6 miesięcy,

• utrzymuje się po zakończeniu stosowania leku Oestrogel, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Dane potwierdzają, że przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ), w postaci skojarzenia estrogenu i progestagenu lub samego estrogenu zwiększa ryzyko wystąpienia raka piersi. Dodatkowe ryzyko zależy od tego, jak długo pacjentka stosuje HTZ. To dodatkowe ryzyko ujawnia się po 3 latach stosowania HTZ. Po zakończeniu HTZ dodatkowe ryzyko będzie się z czasem zmniejszać, ale ryzyko może się utrzymywać przez 10 lat lub dłużej, jeśli HTZ trwała ponad 5 lat.

Porównanie

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 54 lat, które nie stosują HTZ, rak piersi zostanie rozpoznany u średnio u 13 do 17 na 1 000 kobiet w okresie 5 lat.

W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną pięcioletnią estrogenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 16-17 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 0 do 3 przypadków).

W przypadku kobiet w wieku od 50 lat, które rozpoczną pięcioletnią estrogenowo-progestagenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 21 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 4 do 8 przypadków).

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, rak piersi zostanie rozpoznany u średnio 27 na 1 000 kobiet w okresie 10 lat.

W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną 10-letnią estrogenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 34 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 7 przypadków).

W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną 10-letnią estrogenowo-progestagenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 48 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 21 przypadków).

• Należy regularnie badać piersi. Należy skontaktować się z lekarzem, jeżeli pojawią się zmiany takie jak:

• wgłębienia na skórze,

• zmiany w obrębie brodawki sutkowej,

• wszelkie widoczne lub wyczuwalne guzki.

Dodatkowo, zaleca się udział w oferowanych programach przesiewowych badań mammograficznych. Ważne jest, aby w przypadku przesiewowej mammografii poinformować personel wykonujący badanie o stosowaniu HTZ, ponieważ lek może powodować zwiększenie radiologicznej gęstości piersi, co może wpływać na wynik mammografii. W miejscach o zwiększonej gęstości mammografia może nie wykazać wszystkich guzków.

Nowotwór jajnika występuje rzadko - znacznie rzadziej niż nowotwór piersi. Stosowanie HTZ obejmującej tylko estrogeny lub skojarzenie estrogenów i progestagenów wiąże się z nieznacznie zwiększonym ryzykiem raka jajnika.

Ryzyko nowotworu jajnika zależy od wieku. Na przykład, u kobiet w wieku 50-54 lat, które nie stosują HTZ, nowotwór jajnika zostanie rozpoznany u 2 kobiet na 2 000 w okresie 5 lat. U kobiet, które przyjmowały HTZ przez 5 lat, wystąpi u około 3 kobiet na 2 000 użytkowniczek (tj. około 1 dodatkowy przypadek).

Ryzyko zakrzepów żylnych jest ok. 1,3 do 3-krotnie większe w przypadku kobiet stosujących HTZ, zwłaszcza w pierwszym roku leczenia, niż u kobiet, które jej nie stosują.

Zakrzepy krwi mogą być poważne, a jeśli trafią do płuc, mogą spowodować ból w klatce piersiowej, duszność, omdlenie, a nawet zgon.

Prawdopodobieństwo powstania zakrzepów w żyłach zwiększa się z wiekiem i w zależności od występowania następujących czynników. Należy poinformować lekarza, jeśli którakolwiek z poniższych sytuacji dotyczy pacjentki:

- pacjentka nie może chodzić przez dłuższy czas z powodu rozległego zabiegu chirurgicznego, urazu lub choroby,

- pacjentka jest otyła (BMI > 30 kg/m²),

- pacjentka ma problemy z krzepnięciem krwi, które wymagają długotrwałego leczenia lekiem zapobiegającym zakrzepom krwi,

- jeżeli którykolwiek z bliskich krewnych miał zakrzep w kończynie dolnej, płucu lub innym narządzie,

- pacjentka ma toczeń rumieniowaty układowy (ang. systemic lupus erythematosus, SLE), - pacjentka choruje na raka.

Objawy wskazujące na obecność zakrzepów krwi należy natychmiast przerwać stosowanie leku Oestrogel i natychmiast skontaktować się z lekarzem.

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, w ciągu 5 lat średnio u 4-7 na 1 000 prawdopodobnie wystąpi zakrzep żylny.

U kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które stosowały złożoną estrogenowo-progestagenową HTZ przez ponad 5 lat, w 9-12 przypadkach na 1 000 wystąpi zakrzep żylny (tzn. o 5 przypadków więcej).

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, z usuniętą macicą, które stosowały wyłącznie estrogenową HTZ przez 5 lat, zakrzep pojawi się u 5-8 kobiet na 1 000 (tzn. o 1 przypadek więcej).

Brak jest dowodów naukowych potwierdzających, że HTZ może zapobiegać zawałom mięśnia sercowego.

Kobiety w wieku powyżej 60 lat, które stosują złożoną estrogenowo-progestagenową HTZ, są nieznacznie bardziej narażone na choroby serca niż kobiety, które nie stosują HTZ.

W przypadku kobiet, którym usunięto macicę, i które stosują wyłącznie estrogenową terapię, nie ma zwiększonego ryzyka chorób serca.

Ryzyko udaru mózgu jest około 1,5 raza większe u osób stosujących HTZ niż u osób niestosujących tych środków. Liczba dodatkowych przypadków udaru mózgu spowodowanego stosowaniem HTZ zwiększa się z wiekiem.

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, średnio u 8 na 1 000 w ciągu 5 lat prawdopodobnie wystąpi udar niedokrwienny mózgu.

Spośród kobiet w wieku 50-59 lat, które stosują HTZ, wystąpi 11 takich przypadków na 1 000 osób korzystających z terapii, w ciągu 5 lat (tzn. o 3 przypadki więcej).

• Stosowanie leku Oestrogel może prowadzić do gromadzenia się płynów w organizmie. Dlatego w przypadku zaburzenia czynności serca lub nerek pacjentka musi być uważnie monitorowana podczas stosowania leku Oestrogel.

• HTZ nie zapobiega utracie pamięci. Istnieją pewne dowody na większe ryzyko utraty pamięci u kobiet, które rozpoczynają stosowanie HTZ po ukończeniu 65. roku życia. Należy poradzić się lekarza.

Niektóre leki mogą wpływać na działanie leku Oestrogel. Może to prowadzić do nieregularnych krwawień. Odnosi się to do następujących leków:

• innych leków stosowanych na skórę (np. leki przeciwnowotworowe);

• leków stosowanych w leczeniu padaczki (jak np. fenobarbital, fenytoina i karbamazepina);

• leków stosowanych w leczeniu gruźlicy (jak np. ryfampicyna, ryfabutyna);

• leków stosowanych w leczeniu zakażenia HIV (takich jak newirapina, efawirenz, rytonawir i nelfinawir);

• produktów ziołowych zawierających ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum).

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, w tym o lekach wydawanych bez recepty, lekach ziołowych, innych produktach naturalnych lub kosmetykach do pielęgnacji skóry zawierających alkohol, środki czyszczące lub detergenty.

Jeżeli konieczne jest wykonanie badania krwi, należy poinformować personel laboratorium o stosowaniu leku Oestrogel, ponieważ może on wpłynąć na wyniki niektórych badań.

Oestrogel jest zalecany do stosowania jedynie u kobiet w okresie pomenopauzalnym.

Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę, powinna przerwać stosowanie leku Oestrogel i skontaktować się z lekarzem.

Ten lek zawiera 500 mg alkoholu (etanolu) w każdej dawce 1,25 g, co jest równoważne 400 mg/g (40% w/w). Może powodować pieczenie uszkodzonej skóry.

Należy poinformować lekarza, jeżeli u pacjentki występuje obecnie lub występował w przeszłości którykolwiek z następujących stanów, ponieważ mogą one nawracać lub nasilać się podczas leczenia lekiem Oestrogel.

Należy częściej zgłaszać się na badania kontrolne, jeśli którakolwiek z poniższych sytuacji dotyczy pacjentki:

o mięśniaki macicy;

o rozrost błony śluzowej macicy poza jamą macicy (endometrioza) lub wcześniejsze przypadki nadmiernego rozrostu błony śluzowej macicy (rozrost endometrium);

o zwiększone ryzyko zaburzeń zakrzepowo-zatorowych; o zwiększone ryzyko nowotworu wrażliwego na estrogen (na przykład, gdy matka, siostra lub babka pacjentki chorowała na nowotwór piersi);

o wysokie ciśnienie krwi; o choroby wątroby, takie jak łagodny guz wątroby; o cukrzyca; o kamienie żółciowe; o migrena lub silne bóle głowy; o choroba układu odpornościowego, która wpływa na wiele narządów w organizmie (toczeń rumieniowaty układowy, SLE); o padaczka; o astma;

o choroba wpływająca na błonę bębenkową i słyszenie (otoskleroza); o bardzo duże stężenie tłuszczów we krwi (trójglicerydów); o zatrzymanie płynów w organizmie z powodu chorób serca lub nerek.

• zażółcenie skóry lub białek oczu (żółtaczka). Mogą to być objawy choroby wątroby;

• znaczny wzrost ciśnienia krwi (objawami mogą być ból głowy, zmęczenie, zawroty głowy);

• migrenopodobne bóle głowy, które występują po raz pierwszy;

• ciąża;

• oznaki powstawania zakrzepu, takie jak:

- bolesna opuchlizna i zaczerwienienie nóg;

- nagły ból w klatce piersiowej;

- trudności w oddychaniu;

Uwaga: Oestrogel nie jest środkiem antykoncepcyjnym. Jeżeli od ostatniej miesiączki minęło mniej niż 12 miesięcy lub gdy pacjentka ma poniżej 50 lat, mogą być konieczne dodatkowe środki antykoncepcyjne, aby zapobiec zajściu w ciążę. Należy poradzić się lekarza.

Stosowanie wyłącznie estrogenowej HTZ zwiększa ryzyko nadmiernego pogrubienia błony śluzowej macicy (rozrostu endometrium) oraz raka śluzówki macicy (raka endometrium).

Dodatkowe stosowanie progestagenu przez co najmniej 12 dni w każdym 28-dniowym cyklu chroni pacjentkę przed tym zwiększonym ryzykiem. Lekarz przepisze osobno progesteron, jeżeli pacjentka ma zachowaną macicę. Jeżeli macica została usunięta (histerektomia), należy omówić z lekarzem, czy stosowanie tego leku bez progesteronu jest bezpieczne.

W przypadku kobiet z zachowaną macicą, które nie korzystają z HTZ, średnio u 5 na 1 000 kobiet w przedziale wiekowym od 50 do 65 lat zostanie zdiagnozowany rak endometrium.

U kobiet w wieku od 50 do 65 lat z zachowaną macicą, które stosują wyłącznie estrogenową HTZ, u 10-60 kobiet na 1 000 zdiagnozowany zostanie rak endometrium (tj. od 5 do 55 dodatkowych przypadków), w zależności od dawki oraz okresu przyjmowania leku.

Oestrogel zawiera większą dawkę estrogenów niż inne HTZ zawierające tylko estrogeny. Ryzyko wystąpienia raka endometrium podczas stosowania leku Oestrogel w skojarzeniu z progestagenem nie jest znane.

Podczas pierwszych 3 do 6 miesięcy leczenia lekiem Oestrogel mogą wystąpić nieregularne lub lekkie krwawienia (plamienie). Jeśli jednak nieregularne krwawienie:

- trwa dłużej niż 6 miesięcy,

- rozpoczyna się po stosowaniu leku Oestrogel od ponad 6 miesięcy,

- utrzymuje się po zakończeniu stosowania leku Oestrogel,

należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Podczas stosowania leku Oestrogel z progestagenem (tj. progesteronem) raz w miesiącu wystąpi krwawienie (tzw. krwawienie z odstawienia). Jeżeli jednak wystąpi krwawienie o nieznanej przyczynie lub plamienie poza krwawieniem z odstawienia, które:

• trwa dłużej niż przez pierwsze 6 miesięcy,

• pojawia się, gdy pacjentka stosuje Oestrogel przez ponad 6 miesięcy,

• utrzymuje się po zakończeniu stosowania leku Oestrogel, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.

Dane potwierdzają, że przyjmowanie hormonalnej terapii zastępczej (HTZ), w postaci skojarzenia estrogenu i progestagenu lub samego estrogenu zwiększa ryzyko wystąpienia raka piersi. Dodatkowe ryzyko zależy od tego, jak długo pacjentka stosuje HTZ. To dodatkowe ryzyko ujawnia się po 3 latach stosowania HTZ. Po zakończeniu HTZ dodatkowe ryzyko będzie się z czasem zmniejszać, ale ryzyko może się utrzymywać przez 10 lat lub dłużej, jeśli HTZ trwała ponad 5 lat.

Porównanie

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 54 lat, które nie stosują HTZ, rak piersi zostanie rozpoznany u średnio u 13 do 17 na 1 000 kobiet w okresie 5 lat.

W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną pięcioletnią estrogenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 16-17 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 0 do 3 przypadków).

W przypadku kobiet w wieku od 50 lat, które rozpoczną pięcioletnią estrogenowo-progestagenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 21 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 4 do 8 przypadków).

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, rak piersi zostanie rozpoznany u średnio 27 na 1 000 kobiet w okresie 10 lat.

W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną 10-letnią estrogenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 34 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 7 przypadków).

W przypadku kobiet w wieku 50 lat, które rozpoczną 10-letnią estrogenowo-progestagenową HTZ, liczba zachorowań wyniesie 48 na 1 000 pacjentek (tj. dodatkowe 21 przypadków).

• Należy regularnie badać piersi. Należy skontaktować się z lekarzem, jeżeli pojawią się zmiany takie jak:

• wgłębienia na skórze,

• zmiany w obrębie brodawki sutkowej,

• wszelkie widoczne lub wyczuwalne guzki.

Dodatkowo, zaleca się udział w oferowanych programach przesiewowych badań mammograficznych. Ważne jest, aby w przypadku przesiewowej mammografii poinformować personel wykonujący badanie o stosowaniu HTZ, ponieważ lek może powodować zwiększenie radiologicznej gęstości piersi, co może wpływać na wynik mammografii. W miejscach o zwiększonej gęstości mammografia może nie wykazać wszystkich guzków.

Nowotwór jajnika występuje rzadko - znacznie rzadziej niż nowotwór piersi. Stosowanie HTZ obejmującej tylko estrogeny lub skojarzenie estrogenów i progestagenów wiąże się z nieznacznie zwiększonym ryzykiem raka jajnika.

Ryzyko nowotworu jajnika zależy od wieku. Na przykład, u kobiet w wieku 50-54 lat, które nie stosują HTZ, nowotwór jajnika zostanie rozpoznany u 2 kobiet na 2 000 w okresie 5 lat. U kobiet, które przyjmowały HTZ przez 5 lat, wystąpi u około 3 kobiet na 2 000 użytkowniczek (tj. około 1 dodatkowy przypadek).

Ryzyko zakrzepów żylnych jest ok. 1,3 do 3-krotnie większe w przypadku kobiet stosujących HTZ, zwłaszcza w pierwszym roku leczenia, niż u kobiet, które jej nie stosują.

Zakrzepy krwi mogą być poważne, a jeśli trafią do płuc, mogą spowodować ból w klatce piersiowej, duszność, omdlenie, a nawet zgon.

Prawdopodobieństwo powstania zakrzepów w żyłach zwiększa się z wiekiem i w zależności od występowania następujących czynników. Należy poinformować lekarza, jeśli którakolwiek z poniższych sytuacji dotyczy pacjentki:

- pacjentka nie może chodzić przez dłuższy czas z powodu rozległego zabiegu chirurgicznego, urazu lub choroby,

- pacjentka jest otyła (BMI > 30 kg/m²),

- pacjentka ma problemy z krzepnięciem krwi, które wymagają długotrwałego leczenia lekiem zapobiegającym zakrzepom krwi,

- jeżeli którykolwiek z bliskich krewnych miał zakrzep w kończynie dolnej, płucu lub innym narządzie,

- pacjentka ma toczeń rumieniowaty układowy (ang. systemic lupus erythematosus, SLE), - pacjentka choruje na raka.

Objawy wskazujące na obecność zakrzepów krwi należy natychmiast przerwać stosowanie leku Oestrogel i natychmiast skontaktować się z lekarzem.

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, w ciągu 5 lat średnio u 4-7 na 1 000 prawdopodobnie wystąpi zakrzep żylny.

U kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które stosowały złożoną estrogenowo-progestagenową HTZ przez ponad 5 lat, w 9-12 przypadkach na 1 000 wystąpi zakrzep żylny (tzn. o 5 przypadków więcej).

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, z usuniętą macicą, które stosowały wyłącznie estrogenową HTZ przez 5 lat, zakrzep pojawi się u 5-8 kobiet na 1 000 (tzn. o 1 przypadek więcej).

Brak jest dowodów naukowych potwierdzających, że HTZ może zapobiegać zawałom mięśnia sercowego.

Kobiety w wieku powyżej 60 lat, które stosują złożoną estrogenowo-progestagenową HTZ, są nieznacznie bardziej narażone na choroby serca niż kobiety, które nie stosują HTZ.

W przypadku kobiet, którym usunięto macicę, i które stosują wyłącznie estrogenową terapię, nie ma zwiększonego ryzyka chorób serca.

Ryzyko udaru mózgu jest około 1,5 raza większe u osób stosujących HTZ niż u osób niestosujących tych środków. Liczba dodatkowych przypadków udaru mózgu spowodowanego stosowaniem HTZ zwiększa się z wiekiem.

W przypadku kobiet w wieku od 50 do 59 lat, które nie stosują HTZ, średnio u 8 na 1 000 w ciągu 5 lat prawdopodobnie wystąpi udar niedokrwienny mózgu.

Spośród kobiet w wieku 50-59 lat, które stosują HTZ, wystąpi 11 takich przypadków na 1 000 osób korzystających z terapii, w ciągu 5 lat (tzn. o 3 przypadki więcej).

• Stosowanie leku Oestrogel może prowadzić do gromadzenia się płynów w organizmie. Dlatego w przypadku zaburzenia czynności serca lub nerek pacjentka musi być uważnie monitorowana podczas stosowania leku Oestrogel.

• HTZ nie zapobiega utracie pamięci. Istnieją pewne dowody na większe ryzyko utraty pamięci u kobiet, które rozpoczynają stosowanie HTZ po ukończeniu 65. roku życia. Należy poradzić się lekarza.

Niektóre leki mogą wpływać na działanie leku Oestrogel. Może to prowadzić do nieregularnych krwawień. Odnosi się to do następujących leków:

• innych leków stosowanych na skórę (np. leki przeciwnowotworowe);

• leków stosowanych w leczeniu padaczki (jak np. fenobarbital, fenytoina i karbamazepina);

• leków stosowanych w leczeniu gruźlicy (jak np. ryfampicyna, ryfabutyna);

• leków stosowanych w leczeniu zakażenia HIV (takich jak newirapina, efawirenz, rytonawir i nelfinawir);

• produktów ziołowych zawierających ziele dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum).

Należy powiedzieć lekarzowi lub farmaceucie o wszystkich lekach przyjmowanych przez pacjenta obecnie lub ostatnio, w tym o lekach wydawanych bez recepty, lekach ziołowych, innych produktach naturalnych lub kosmetykach do pielęgnacji skóry zawierających alkohol, środki czyszczące lub detergenty.

Jeżeli konieczne jest wykonanie badania krwi, należy poinformować personel laboratorium o stosowaniu leku Oestrogel, ponieważ może on wpłynąć na wyniki niektórych badań.

Oestrogel jest zalecany do stosowania jedynie u kobiet w okresie pomenopauzalnym.

Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę, powinna przerwać stosowanie leku Oestrogel i skontaktować się z lekarzem.

Ten lek zawiera 500 mg alkoholu (etanolu) w każdej dawce 1,25 g, co jest równoważne 400 mg/g (40% w/w). Może powodować pieczenie uszkodzonej skóry.