ELLANITE

Każda tabletka zawiera 0,03 mg etinylestradiolu i 3 mg drospirenonu Substancja pomocnicza o znanym działaniu: laktoza jednowodna 57,07 mg Pełny wykaz substancj i pomocniczych, patrz CHPL : punkt 6.1.

Złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych nie należy stosować w wymienionych poniżej przypadkach. Należy natychmiast przerwać przyjmowanie produktu leczniczego, jeśli dowolna z niżej wymienionych dolegliwości wystąpi po raz pierwszy podczas stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych:

• Nadwrażliwość na substancj ę czynną lub którąkolwiek substancj ę pomocniczą wymienione w CHPL w punkcie 6.1.

• Występowanie lub ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ang. venous thromboembolism , VTE ).

• Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa - czynna (leczona przeciwzakrzepowymi produktami leczniczymi) lub przebyta żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, np. zakrzepica żył głębokich (ang. deep venous thrombosis, DVT ), zatorowość płucna (ang. pulmonary embolism , PE).

• Znana dziedziczna lub nabyta predyspozycja do występowania żylnej choroby zakrzepowo- zatorowej np. oporność na aktywowane białko C (ang. activated protein C, APC ) (w tym czynnik V Leiden ) niedobór antytrombiny III, niedobór białka C, niedobór białka S.

• Rozległy zabieg operacyjny związany z długotrwałym unieruchomieniem (patrz CHPL : punkt 4.4).

• Wysokie ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej wskutek występowania wielu czynników ryzyka (patrz CHPL : punkt 4.4).

• Występowanie lub ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (ang. arterial thromboembolism , ATE ).

• Tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe - czynne (np. zawał mięśnia sercowego) lub objawy prodromalne (np. dławica piersiowa).

• Choroby naczyń mózgowych - czynny udar, przebyty udar lub objawy prodromalne w wywiadzie (np. przemijający napad niedokrwienny, ang. transient ischaemic attack , TIA ).

• Stwierdzona dziedziczna lub nabyta skłonność do występowania tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych np. hiperhomocysteinemia i obecność przeciwciał antyfosfolipidowych (przeciwciała antykardiolipinowe , antykoagulant toczniowy).

• Migrena z ogniskowymi objawami neurologicznymi w wywiadzie.

• Wysokie ryzyko zaburzeń zakrzepowo-zatorowych tętnic z powodu występowania wielu czynników ryzyka (patrz CHPL : punkt 4.4) lub występowania j ednego z poważnych czynników ryzyka, takich jak:

• cukrzyca z powikłaniami naczyniowymi;

• ciężkie nadciśnienie tętnicze;

• ciężka dyslipoproteinemia .

• Ciężka choroba wątroby w wywiadzie lub obecnie, jeśli czynność wątroby nie wróciła do normy

• Ciężka lub ostra niewydolność nerek

• Guz wątroby (złośliwy lub niezłośliwy) w wywiadzie lub obecnie

Istniej ące lub podejrzewane guzy wywołane hormonami płciowymi (np. organów płciowych lub piersi)

Niezdiagnozowane krwawienie z pochwy

Poważne działania niepożądane u osób przyjmuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne omówiono w CHPL w punkcie 4.4.

Zgłaszano następuj ące działania niepożądane związane ze stosowaniem produktu leczniczego Ellanite :

Opis wybranych działań niepożądanych

U kobiet przyjmuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne zaobserwowano zwiększone ryzyko wystąpienia incydentów zakrzepowo-zatorowych i zakrzepów żylnych, w tym zawału mięśnia sercowego, udaru, przejściowego niedokrwienia mózgu, zakrzepów tętniczych i zatorowości płucnej - opisanych szczegółowo w CHPL w punkcie 4.4.

U kobiet przyjmuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne zgłaszano wymienione poniżej poważne działania niepożądane, omówione w CHPL w punkcie 4.4. Ostrzeżenie specj alne i przeciwwskazania do stosowania:

• żylna choroba zakrzepowo-zatorowa;

• tętnicza choroba zakrzepowo-zatorowa;

• nadciśnienie tętnicze;

• guzy wątroby;

• wystąpienie lub pogorszenie stanów chorobowych, których związek ze stosowaniem doustnych złożonych środków antykoncepcyjnych nie jest ewidentny: choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziej ące zapalenie jelita grubego, epilepsja, mięśniaki macicy, porfiria, toczeń rumieniowaty układowy, pemfigoid ciężarnych, pląsawica Sydenhama , zespół hemolityczno-mocznicowy, żółtaczka cholestatyczna ;

• ostuda;

• ostre lub przewlekłe zaburzenia czynności wątroby mogą spowodować konieczność odstawienia złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych do czasu, aż markery wątrobowe powrócą do normy.

• u pacjentek choruj ących na wrodzony obrzęk naczynioruchowy, produkty zawieraj ące estrogeny mogą wywołać lub nasilić objawy obrzęku.

Częstość wykrywania raka piersi u kobiet stosuj ących doustne środki antykoncepcyjne jest bardzo nieznacznie wyższa. Rak piersi występuje rzadko u kobiet poniżej 40 roku życia, zatem zwiększona liczba diagnoz jest mała w stosunku do całkowitego ryzyka zachorowania na raka piersi. Związek przyczynowy z przyjmowaniem złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych jest nieznany. Więcej informacji można znaleźć w punktach 4.3 i 4.4.

Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych

Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Al. Jerozolimskie 181 C, 02-222 Warszawa Tel.: +48 22 49 21 301, Faks: + 48 22 49 21 309, e-mail: ndl @urpl.gov.pl . Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.

Sposób podawania: Podanie doustne

Dawkowanie

Jak przyjmować produkt leczniczy Ellanite

Tabletki należy przyjmować codziennie o tej samej porze w kolejności podanej na blistrze. W razie konieczności tabletkę można popić niewielką ilością płynu. Przez 21 kolejnych dni należy przyjmować jedną tabletkę dziennie. Kolejne opakowania należy rozpoczynać po 7-dniowym okresie odstawienia, w którym zwykle występuje krwawienie z odstawienia. Krwawienie zaczyna się zwykle 2 do 3 dni od przyj ęcia ostatniej tabletki i może nie skończyć się przed rozpocz ęciem kolejnego opakowania.

Jak rozpocz ąć przyjmowanie produktu leczniczego Ellanite

Pacjentka nie stosowała wcześniej ( wpoprzednim miesiącu) antykoncepcji hormonalnej Kobieta powinna rozpocz ąć przyjmowanie tabletek od pierwszego dnia cyklu (czyli pierwszego dnia krwawienia menstruacyjnego).

Przejście ze złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych, systemu terapeutycznego dopochwowegolub systemu transdermalnego ) Optymalnie kobieta powinna rozpocz ąć przyjmowanie produktu leczniczego Ellanite w dzień po przyj ęciu ostatniej tabletki aktywnej (zawieraj ącej substancje czynne) stosowanego uprzednio złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego, a najpóźniej w ostatni dzień okresu odstawienia lub przyjmowania placebo. W przypadku systemu terapeutycznego dopochwowego lub systemu transdermalnego produkt leczniczy należy zacząć przyjmować w dniu usuni ęcia systemu transdermalnego lub systemu terapeutycznego dopochwowego, a najpóźniej w dniu, kiedy przypadałby termin założenia kolejnego systemu transdermalnego lub systemu terapeutycznego dopochwowego.

Przejście z metodyprogestagenowej (tabletka zawierająca tylko progestagen , zastrzyk, implant) lub systemu terapeutycznego domacicznego uwalniaj ącego progestagen (IUS)

W przypadku tabletki zawieraj ącej tylko progestagen metodę antykoncepcji można zmienić dowolnego dnia (w przypadku implantu lub systemu terapeutycznego domacicznego uwalniaj ącego progestagen (IUS) w dniu ich usuni ęcia , w przypadku zastrzyku - w dniu, w którym pacjentka powinna otrzymać kolejny zastrzyk), jednak w każdym przypadku przez pierwszych 7 dni przyjmowania tabletek pacjentka musi stosować dodatkowe zabezpieczenie metodą barierową (np. prezerwatywę).

Po poronieniu w pierwszym trymestrze

Pacjentka może od razu rozpocz ąć przyjmowanie produktu leczniczego. Nie musi w tym przypadku stosować dodatkowych metod antykoncepcji.

Po porodzie lub poronieniu w drugim trymestrze

Zaleca się rozpocz ęcie przyjmowania tabletek między 21. a 28. dniem od porodu lub od poronienia w drugim trymestrze. W przypadku późniejszego rozpocz ęcia przyjmowania produktu leczniczego należy zalecić pacjentce dodatkowe stosowanie metod barierowych przez pierwszych 7 dni. Jeśli jednak wcześniej pacjentka odbyła stosunek płciowy, przed rozpocz ęciem przyjmowania doustnych złożonych środków antykoncepcyjnych należy wykluczyć ciążę albo poczekać do pierwszej menstruacji.

W przypadku kobiet karmi ących piersią, patrz CHPL : punkt 4.6.

Postępowanie w przypadku pomini ęcia tabletki

Jeśli opóźnienie w przyj ęciu tabletki nie przekracza 12 godzin, ochrona antykoncepcyjna nie jest ograniczona. Pacjentka powinna przyj ąć tabletkę natychmiast, gdy sobie o tym przypomni, a kolejne tabletki przyjmować w ustalonych terminach.

Jeśli opóźnienie w przyj ęciu tabletki przekracza 12 godzin, ochrona antykoncepcyjna może być ograniczona. Postępowanie w przypadku nieprzyj ęcia tabletki powinno opierać się na dwóch podstawowych zasadach:

1. w żadnym wypadku nie można przerwać przyjmowania tabletek na dłużej niż 7 dni;

2. dla osiągni ęcia odpowiedniego zahamowania osi podwzgórzowo-przysadkowo-jajnikowej konieczne jest nieprzerwane przyjmowanie tabletek przez 7 dni.

Zatem w codziennej praktyce należy przestrzegać następuj ących zasad:

• Tydzień 1

Pacjentka powinna przyjąć ostatnią zapomnianą tabletkę natychmiast, gdy sobie o tym przypomni, nawet jeśli oznacza to konieczność przyj ęcia równocześnie dwóch tabletek. Kolejne tabletki powinna przyjmować we właściwych terminach. Dodatkowo przez kolejnych 7 dni należy stosować dodatkowe zabezpieczenie metodą barierową, np. prezerwatywę. Jeśli w cią gu poprzednich 7 dni pacjentka odbyła stosunek, powinna brać pod uwagę możliwość ciąży. Im więcej tabletek pacjentka nie przyjęła oraz im stało się to bliżej okresu odstawienia, tym ryzyko zaj ścia w ciążę jest większe.

Tydzień 2

Pacjentka powinna przyjąć ostatnią zapomnianą tabletkę natychmiast, gdy sobie o tym przypomni, nawet jeśli oznacza to konieczność przyj ęcia równocześnie dwóch tabletek. Kolejne tabletki powinna przyjmować we właściwych terminach. Jeśli kobieta przyjmowała tabletki prawidłowo przez 7 dni poprzedzaj ących dzień, w którym zapomniała przyjąć tabletki, nie ma potrzeby stosowania dodatkowych środków antykoncepcyjnych. Jeśli jednak zapomniała o przyj ęciu więcej niż jednej tabletki, należy jej zalecić stosowanie przez 7 dni dodatkowych zabezpieczeń.

• Tydzień 3

Ryzyko ograniczonej skuteczności jest wysokie ze względu na bliskość siedmiodniowego okresu odstawienia. Można jednak jej zapobiec, dostosowując odpowiednio harmonogram przyjmowania tabletek. Jeśli kobieta przyjmowała tabletki prawidłowo przez 7 dni poprzedzaj ących dzień, w którym zapomniała przyj ąć tabletki i będzie postępować zgodnie z jedną z dwóch opisanych niżej metod, nie ma potrzeby stosowania dodatkowych środków antykoncepcyjnych. W innym przypadku powinna postąpić tak, jak opisano w pierwszej metodzie, a ponadto przez kolejnych 7 dni stosować dodatkowe zabezpieczenia.

1. Pacjentka powinna przyj ąć ostatnią zapomnianą tabletkę natychmiast, gdy sobie o tym przypomni, nawet jeśli oznacza to konieczność przyj ęcia równocześnie dwóch tabletek. Kolejne tabletki powinna przyjmować we właściwych terminach. Kolejne opakowanie produktu leczniczego należy rozpocz ąć natychmiast po skończeniu poprzedniego, bez zachowania okresu odstawienia. Krwawienie z odstawienia raczej nie wystąpi aż do czasu ukończenia drugiego opakowania, pacjentka może jednak plamić lub mieć krwawienie śródcykliczne w dniach przyjmowania tabletek.

2. Można także zalecić pacjentce przerwanie przyjmowania tabletek z obecnego opakowania. Powinna następnie zrobić 7-dniową przerwę w ich zażywaniu (wliczając dni, w których zapomniała przyj ąć tabletki), a następnie rozpocz ąć nowe opakowanie.

Jeśli kobieta zapomniała o przyjmowaniu tabletek, a w pierwszym zwykłym okresie odstawienia nie występuje krwawienie, należy wziąć pod uwagę możliwość zaj ścia w ciąży.

Zalecenia w przypadku zaburzeń żołądkowo-jelitowych

W przypadku poważnych zaburzeń żołądkowo-jelitowych (tj. wymiotów lub biegunki) wchłanianie substancji czynnych może być niekompletne i należy zastosować dodatkowe środki antykoncepcyjne. W przypadku wymiotów występuj ących w cią gu 3-4 godzin od przyj ęcia tabletki, należy jak najszybciej zażyć nową tabletkę (z opakowania zapasowego). Nową tabletkę należy zażyć, jeśli jest to możliwe, w cią gu 12 godzin od zwykłego terminu przyjmowania produktu leczniczego. Jeśli upłynie więcej niż 12 godzin, należy zastosować się do rad podanych w CHPL w punkcie 4.2 „Postępowanie w przypadku pomini ęcia tabletki". Jeśli kobieta nie chce zmieniać zwykłego harmonogramu przyjmowania tabletek, może użyć tabletek z innego opakowania.

Jak przesunąć termin krwawienia z odstawienia

Aby opóźnić termin krwawienia z odstawienia kobieta powinna rozpocz ąć przyjmowanie tabletek produktu leczniczego Ellanite z nowego opakowania bez zachowania okresu odstawienia. Termin ten można przedłużać według potrzeby aż do skończenia przyjmowania tabletek z drugiego opakowania. W tym okresie u kobiety może wystąpić krwawienie śródcykliczne lub plamienie. Następnie po 7-dniowym okresie odstawienia można wznowić regularne przyjmowanie produktu leczniczego Ellanite .

W celu przesuni ęcia rozpocz ęcia krwawienia z odstawienia na inny dzień tygodnia niż wynika z harmonogramu, kobieta może dowolnie skrócić okres odstawienia. Im krótszy ten okres, tym większe ryzyko, że krwawienie z odstawienia nie wystąpi, natomiast podczas przyjmowania tabletek z kolejnego opakowania, kobieta może plamić lub mieć krwawienie śródcykliczne (tak samo, jak w przypadku opóźnienia terminu krwawienia z odstawienia).

Informacje dodatkowe dotycz ące populacji szczególnych

Dzieci i młodzież

Produkt leczniczy Ellanite jest przeznaczony wyłącznie dla kobiet, które rozpocz ęły menstruacj ę. Na podstawie danych epidemiologicznych zebranych w populacji ponad 2000 dziewcząt w wieku poniżej 18 roku życia nie stwierdzono, aby bezpieczeństwo i skuteczność stosowania produktu leczniczego w tej grupie wiekowej różniły się od występuj ących u kobiet powyżej 18 roku życia.

Ostrzeżenia

• Jeśli występuje którykolwiek z poniższych stanów lub czynników ryzyka, należy omówić z pacjentką zasadność stosowania produktu leczniczego Ellanite .

• W razie pogorszenia lub wystąpienia po raz pierwszy któregokolwiek z wymienionych stanów lub czynników ryzyka kobieta powinna zgłosić się do lekarza prowadz ącego , który zadecyduje, czy konieczne jest przerwanie stosowania produktu leczniczego Ellanite .

• W przypadku podejrzewanych lub zdiagnozowanych żylnych albo tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych należy przerwać stosowanie złożonej antykoncepcji hormonalnej. W przypadku rozpocz ęcia leczenia przeciwzakrzepowego należy, ze względu na jego teratogenność (kumaryny), wdrożyć odpowiednią alternatywną metodę antykoncepcji.

• Zaburzenia układu krążenia.

Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej

Stosowanie jakichkolwiek złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych wiąże się ze zwiększonym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana. Stosowanie produktów zawieraj ących lewonorgestrel , norgestimat lub noretisteron jest związane z najmniejszym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Stosowanie innych produktów, takich jak produkt leczniczy Ellanite może być związane z dwukrotnie większym ryzykiem. Decyzja o zastosowaniu produktu spoza grupy najmniejszego ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej powinna zostać podjęta wyłącznie po rozmowie z pacjentką, w celu zapewnienia, że rozumie ona ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej związane z produktem leczniczym Ellanite , jak obecne czynniki ryzyka wpływają na to ryzyko oraz, że ryzyko żylnej choroby zakrzepowo - zatorowej jest największe w pierwszym roku stosowania. Istnieją pewne dowody świadcz ące , że ryzyko zwiększa się, gdy złożone hormonalne środki antykoncepcyjne są przyjmowane ponownie po przerwie w stosowaniu wynosz ącej 4 tygodnie lub więcej.

U około 2 na 10 000 kobiet, które nie stosują złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych i nie są w ciąży, w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Jakkolwiek ryzyko to może być znacznie wyższe, w zależności od czynników ryzyka występuj ących u danej pacjentki (patrz CHPL : poniżej).

Szacuje się ¹ , że spośród 10 000 kobiet, które stosuj ą złożone hormonalne środki antykoncepcyjne zawieraj ące drospirenon , u około 9 do 12 kobiet w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo- zatorowa, w porównaniu do około 6 ² kobiet stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne zawieraj ące lewonorgestrel .

W obydwu sytuacjach liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadaj ących na okres roku jest mniejsza niż oczekiwana liczba przypadków u kobiet w ciąży lub w okresie poporodowym.

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa może być śmiertelna w 1-2% przypadków.

1 Częstość została oszacowana na podstawie wszystkich dostępnych danych epidemiologicznych,

z wykorzystaniem ryzyka względnego dla różnych produktów leczniczych w porównaniu do złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawieraj ących lewonorgestrel .

2 Punkt środkowy z zakresu od 5 do 7 na 10 000 kobiet w okresie roku, w oparciu o relatywne ryzyko wynosz ące około 2,3 do 3,6 dla złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawieraj ących lewonorgestrel w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana.

Liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadaj ących na 10 000 kobiet w okresie roku

U pacjentek stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne niezwykle rzadko zgłaszano przypadki zakrzepicy w innych naczyniach krwionośnych, np. wątrobowych, krezkowych, nerkowych lub w żyłach i tętnicach siatkówki.

Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej

Ryzyko żylnych powikłań zakrzepowo-zatorowych u pacjentek stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne może znacząco wzrosnąć w przypadku występowania dodatkowych czynników ryzyka, szczególnie jeśli występuje kilka czynników ryzyka jednocześnie (patrz CHPL : tabela).

Stosowanie produktu leczniczego Ellanite jest przeciwwskazane, jeśli u pacjentki występuje jednocześnie kilka czynników ryzyka, zwiększaj ących ryzyko zakrzepicy żylnej (patrz CHPL : punkt 4.3). Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników - w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko żylnej choroby zakrzepowo- zatorowej. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy przepisywać złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz CHPL : punkt 4.3).

Tabela: Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej

Nie osiągni ęto konsensusu, co do możliwej roli żylaków oraz zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych na wystąpienie lub progresję żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Należy uwzględnić zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej w ciąży oraz w szczególności w 6-tygodniowym okresie poporodowym („Ciąża i laktacja" patrz CHPL : punkt 4.6.).

Objawy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej)

Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następuj ących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne środki antykoncepcyjne.

Objawy zakrzepicy żył głębokich (ang. deep vein thrombosis, DVT ) mogą obejmować:

- jednostronny obrzęk nogi i (lub) stopy lub obrzęk wzdłuż żyły w nodze;

- ból lub tkliwość w nodze, które mogą być odczuwane wyłącznie w czasie stania lub chodzenia;

- zwiększona temperatura w zmienionej chorobowo nodze; czerwona lub przebarwiona skóra nogi.

Objawy zatorowości płucnej (ang. pulmonary embolism , PE) mogą obejmować:

- nagły napad niewyjaśnionego spłycenia oddechu lub przyspieszenia oddechu;

- nagły napad kaszlu, który może być połączony z krwiopluciem;

- ostry ból w klatce piersiowej;

- ciężkie zamroczenie lub zawroty głowy;

- przyspieszone lub nieregularne bicie serca.

Niektóre z tych objawów (np. „spłycenie oddechu", „kaszel") są niespecyficzne i mogą być niepoprawnie zinterpretowane jako występuj ące częściej lub mniej poważne stany (np. infekcje dróg oddechowych). Inne objawy zamkni ęcia naczyń mogą obejmować: nagły ból, obrzęk oraz lekko niebieskie przebarwienie kończyn.

Jeżeli zamkni ęcie naczynia wystąpi w oku, objawy mogą obejmować bezbolesne zaburzenia widzenia, które mogą przekształcić się w utratę widzenia. W niektórych przypadkach utrata widzenia może nastąpić niemal natychmiast.

Ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Badania epidemiologiczne wykazały związek pomiędzy stosowaniem hormonalnych środków antykoncepcyjnych, a zwiększonym ryzykiem tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (zawału mięśnia sercowego) lub incydentów naczyniowo-mózgowych (np. przemijaj ącego napadu niedokrwiennego, udaru). Przypadki tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych mogą być śmiertelne.

Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Ryzyko wystąpienia tętniczych powikłań zakrzepowo-zatorowych lub napadów naczyniowo-mózgowych u pacjentek stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne jest zwiększone u kobiet, u których występuj ą czynniki ryzyka (patrz CHPL : tabela). Stosowanie produktu leczniczego Ellanite jest przeciwwskazane, jeżeli u pacjentki występuje jeden poważny lub jednocześnie kilka czynników ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, które stawiają pacjentkę w grupie wysokiego ryzyka zakrzepicy tętniczej (patrz CHPL : punkt 4.3). Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników - w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy przepisywać złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz CHPL : punkt 4.3).

Tabela: Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Objawy tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następuj ących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne środki antykonc epcyjne .

Objawy napadu naczyniowo-mózgowego mogą obejmować:

- nagłe zdrętwienie lub osłabienie twarzy, rąk lub nóg, szczególnie po jednej stronie ciała;

- nagłe trudności z chodzeniem, zawroty głowy, utratę równowagi lub koordynacji;

- nagłe splątanie, trudności z mówieniem lub rozumieniem;

- nagłe zaburzenia widzenia w jednym oku lub obydwu oczach;

- nagłe, ciężkie lub długotrwałe bóle głowy bez przyczyny;

- utratę przytomności lub omdlenie z drgawkami lub bez drgawek.

Przejściowe objawy sugeruj ące , że zdarzenie jest przemijaj ącym napadem niedokrwiennym (ang. transient ischaemic attack , TIA ).

Objawy zawału serca (ang. myocardial infarction , MI) mogą być następuj ące :

- ból, uczucie dyskomfortu, ociężałość, uczucie ściskania lub pełności w klatce piersiowej, ramieniu lub poniżej mostka;

- uczucie dyskomfortu promieniuj ące do pleców, szczęki, gardła, ramienia, żołądka;

- uczucie pełności, niestrawności lub zadławienia;

- pocenie się, nudności, wymioty lub zawroty głowy;

- skrajne osłabienie, niepokój lub spłycenie oddechu;

- przyspieszone lub nieregularne bicie serca.

Guzy

W niektórych badaniach epidemiologicznych stwierdzano zwiększone ryzyko występowania raka szyjki macicy u kobiet, które przez dłuższy czas (> 5 lat) stosowały złożone doustne środki antykoncepcyjne, niemniej nadal istnieje wątpliwość, w jakim zakresie można przypisać ten fakt współistniej ącym skutkom zachowań seksualnych i innych czynników, na przykład wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV).

Metaanaliza 54 badań epidemiologicznych wykazała, że u kobiet aktualnie stosuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne istnieje nieznacznie podwyższone ryzyko względne (RR = 1,24) zachorowania na raka piersi. Podwyższone ryzyko stopniowo zanika w cią gu 10 lat od odstawienia doustnych hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Rak piersi występuje rzadko u kobiet poniżej 40 roku życia, zatem duża liczba diagnoz tej choroby u kobiet obecnie lub w przeszłości przyjmuj ących doustne złożone środki antykoncepcyjne jest mała w stosunku do całkowitego ryzyka zachorowania na raka piersi. Te badania nie przedstawiają dowodów na przyczynowość. Stwierdzony schemat podwyższonego ryzyka może wynikać z wcześniejszej diagnozy raka piersi u kobiet stosuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne, biologicznych skutków stosowania tych środków lub połączenia obu tych czynników. Zdiagnozowany u kobiet przyjmuj ących kiedykolwiek złożone doustne środki antykoncepcyjne rak piersi jest zwykle w stadium mniej zaawansowanym klinicznie niż u kobiet, które nigdy nie przyjmowały takich środków.

W rzadkich przypadkach u pacjentek stosuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne diagnozowano łagodne guzy wątroby, a w bardzo rzadkich - złośliwe guzy wątroby. W odosobnionych przypadkach guzy te prowadziły do zagrażaj ących życiu krwotoków wewnętrznych. Guzy wątroby należy rozważać w diagnostyce różnicowej, w przypadku występowania u kobiet przyjmuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne silnego bólu w górnej części brzucha, powiększenia wątroby lub oznak krwotoku wewnętrznego.

Ryzyko zachorowania na raka trzonu macicy lub jajników jest niższe w przypadku przyjmowania wyższych dawek złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych (50 pg etinylestradiolu ). Nadal nie zostało potwierdzone, czy dotyczy to także złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych stosowanych w niższych dawkach.

Inne przypadki

Składnik progestagenowy produktu leczniczego Ellanite jest antagonistą aldosteronu o właściwościach oszczędzaj ących potas. W większości przypadków nie należy oczekiwać wzrostu poziomu potasu. Jednak w badaniach klinicznych u niektórych pacjentek z łagodną lub umiarkowaną niewydolnoś cią nerek, przyjmuj ących produkty lecznicze oszczędzaj ące potas, przy przyjmowaniu drospirenonu zanotowano nieznaczny, nieistotny statystycznie wzrost poziomu potasu w surowicy. Dlatego podczas pierwszego cyklu leczenia u pacjentek z objawami niewydolnoś ci nerek i poziomem potasu w surowicy mieszcz ącym się w górnym zakresie referencyjnym przed rozpocz ęciem przyjmowania tabletek, a zwłaszcza w przypadku równoczesnego przyjmowania produktów leczniczych oszczędzaj ących potas, należy sprawdzać poziom potasu w surowicy. patrz CHPL : także punkt 4.5.

Występowanie hipertriglicerydemii u pacjentki lub w wywiadzie rodzinnym może oznaczać większe ryzyko zachorowania na zapalenie trzustki podczas stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

U wielu kobiet przyjmuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne zanotowano nieznaczny wzrost ciśnienia krwi, jednak przypadki wzrostu istotnego klinicznie są rzadkie. Tylko w tych rzadkich przypadkach uzasadnione jest natychmiastowe zaprzestanie stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Złożonedoustne środki antykoncepcyjne należy odstawić, jeśli w trakcie ich stosowania u pacjentek z wcześniejszym nadciśnieniem utrzymuje się stale podwyższone ciśnienie lub wystąpi istotny wzrost ciśnienia krwi, nie reaguj ące właściwie na leczenie przeciwnadciśnieniowe . W uzasadnionych przypadkach można wznowić podawanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych, jeśli leczenie przeciwnadciśnieniowe spowoduje spadek ciśnienia do wartości prawidłowych.

Zarówno podczas ciąży, jak i przyjmowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych opisywano występowanie lub pogorszenie przebiegu następuj ących stanów chorobowych (choć ich związek z tymi środkami nie jest jednoznaczny): żółtaczka i (lub) świąd związany z cholestazą, kamienie żółciowe, porfiria, toczeń rumieniowaty układowy, zespół hemolityczno-mocznicowy, pląsawica Sydenhama , pemfigoid ciężarnych, utrata słuchu związana z otosklerozą.

U pacjentek choruj ących na wrodzony obrzęk naczynioruchowy, produkty zawieraj ące estrogeny mogą wywołać lub nasilić objawy obrzęku.

Ostre lub przewlekłe zaburzenia czynności wątroby mogą spowodować konieczność odstawienia złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych do czasu, aż markery wątrobowe powrócą do normy. Nawrót żółtaczki cholestatycznej i (lub) świądu związanego z cholestazą, które uprzednio pojawiły się w ciąży lub przy wcześniejszym stosowaniu hormonów płciowych wymuszają konieczność odstawienia złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

Złożone doustne środki antykoncepcyjne mogą mieć wpływ na obwodową insulinooporność lub tolerancję glukozy, nie ma jednak dowodu na konieczność zmiany trybu leczenia u kobiet choruj ących na cukrzycę stosuj ących doustne złożone środki antykoncepcyjne o niskiej zawartości substancji czynnej (< 0,05 mg etinylestradiolu ). Kobiety z cukrzycą należy uważnie obserwować, szczególnie w początkowym okresie stosowania przez nie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

Kobiety stosuj ące złożone doustne środki antykoncepcyjne zgłaszały pogorszenie depresji endogennej, epilepsji, choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziej ącego zapalenia jelita grubego.

Czasami może pojawić się ostuda, zwłaszcza u kobiet, które chorowały na ostudę ciążową. Kobiety z tendencją do występowania ostudy powinny unikać kontaktu ze światłem słonecznym lub promieniowaniem ultrafioletowym podczas przyjmowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

Jedna tabletka tego produktu leczniczego zawiera 57,07 mg laktozy. Pacjentki z rzadką wrodzoną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zaburzeniem wchłaniania glukozy-galaktozy, które stosują dietę bezlaktozową, powinny uwzględnić ten fakt.

Wymagane badania lekarskie

Przed rozpocz ęciem lub wznowieniem stosowania produktu leczniczego Ellanite należy zebrać kompletny wywiad lekarski (w tym wywiad rodzinny) i sprawdzić, czy pacjentka nie jest w ciąży. Należy dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi oraz przeprowadzić badanie fizykalne, biorąc pod uwagę

przeciwwskazania (patrz CHPL : punkt 4.3) oraz ostrzeżenia (patrz CHPL : punkt 4.4). Ważne jest zwrócenie uwagi kobiety na informacje dotycz ące zakrzepicy żył i tętnic, w tym na ryzyko stosowania produktu leczniczego Ellanite w porównaniu z innymi złożonymi hormonalnymi środkami antykoncepcyjnymi, objawy żylnych i tętniczych zaburzeń zakrzepowo- zatorowych, znane czynniki ryzyka oraz zalecane postępowanie w przypadku podejrzenia zakrzepicy.

Należy również polecić kobietom dokładne przeczytanie ulotki i stosowanie się do znajduj ących się w niej zaleceń. Częstość i rodzaj badań powinny zostać określone w oparciu o obowiązuj ące wytyczne i dostosowane do każdej pacjentki.

Należy poinformować kobiety, że hormonalne środki antykoncepcyjne nie chronią przed zarażeniem wirusem HIV (AIDS) oraz innym chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Ograniczona skuteczność

Skuteczność złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych może być ograniczona w przypadku nieprzyj ęcia tabletek (patrz CHPL : punkt 4.2), zaburzeń żołądkowo-jelitowych (patrz CHPL : punkt 4.2) lub stosowania innych produktów (patrz CHPL : punkt 4.5).

Ograniczona kontrola cyklu

W przypadku stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych może wystąpić krwawienie (plamienie lub krwawienie z odstawienia), szczególnie w pierwszych miesiącach ich stosowania. Dlatego ocena ewentualnych nieregularnych krwawień jest zasadna dopiero po okresie adaptacyjnym, trwaj ącym około trzech cykli.

Jeśli nieregularne krwawienia utrzymują się lub pojawią się ponownie po cyklach regularnych, wówczas należy rozważyć przyczyny inne niż hormonalne i wykonać badania diagnostyczne wykluczaj ące nowotwór złośliwy lub ciążę. Konieczne może być łyżeczkowanie jamy macicy.

U niektórych kobiet w okresie odstawienia tabletek może nie występować krwawienie z odstawienia. Jeśli złożone doustne środki antykoncepcyjne były przyjmowane zgodnie z zaleceniami opisanymi w CHPL w punkcie 4.2., istnieje nikłe prawdopodobieństwo, aby kobieta była w ciąży. Jeśli jednak środki te nie były przyjmowane zgodnie z zaleceniami przed pierwszym epizodem braku krwawienia z odstawienia albo jeśli w dwóch cyklach nie wystąpiło krwawienie z odstawienia, wówczas przed kontynuacją przyjmowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych należy wykluczyć ciążę.

Ostrzeżenia

• Jeśli występuje którykolwiek z poniższych stanów lub czynników ryzyka, należy omówić z pacjentką zasadność stosowania produktu leczniczego Ellanite .

• W razie pogorszenia lub wystąpienia po raz pierwszy któregokolwiek z wymienionych stanów lub czynników ryzyka kobieta powinna zgłosić się do lekarza prowadz ącego , który zadecyduje, czy konieczne jest przerwanie stosowania produktu leczniczego Ellanite .

• W przypadku podejrzewanych lub zdiagnozowanych żylnych albo tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych należy przerwać stosowanie złożonej antykoncepcji hormonalnej. W przypadku rozpocz ęcia leczenia przeciwzakrzepowego należy, ze względu na jego teratogenność (kumaryny), wdrożyć odpowiednią alternatywną metodę antykoncepcji.

• Zaburzenia układu krążenia.

Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej

Stosowanie jakichkolwiek złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych wiąże się ze zwiększonym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana. Stosowanie produktów zawieraj ących lewonorgestrel , norgestimat lub noretisteron jest związane z najmniejszym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Stosowanie innych produktów, takich jak produkt leczniczy Ellanite może być związane z dwukrotnie większym ryzykiem. Decyzja o zastosowaniu produktu spoza grupy najmniejszego ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej powinna zostać podjęta wyłącznie po rozmowie z pacjentką, w celu zapewnienia, że rozumie ona ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej związane z produktem leczniczym Ellanite , jak obecne czynniki ryzyka wpływają na to ryzyko oraz, że ryzyko żylnej choroby zakrzepowo - zatorowej jest największe w pierwszym roku stosowania. Istnieją pewne dowody świadcz ące , że ryzyko zwiększa się, gdy złożone hormonalne środki antykoncepcyjne są przyjmowane ponownie po przerwie w stosowaniu wynosz ącej 4 tygodnie lub więcej.

U około 2 na 10 000 kobiet, które nie stosują złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych i nie są w ciąży, w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Jakkolwiek ryzyko to może być znacznie wyższe, w zależności od czynników ryzyka występuj ących u danej pacjentki (patrz CHPL : poniżej).

Szacuje się ¹ , że spośród 10 000 kobiet, które stosuj ą złożone hormonalne środki antykoncepcyjne zawieraj ące drospirenon , u około 9 do 12 kobiet w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo- zatorowa, w porównaniu do około 6 ² kobiet stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne zawieraj ące lewonorgestrel .

W obydwu sytuacjach liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadaj ących na okres roku jest mniejsza niż oczekiwana liczba przypadków u kobiet w ciąży lub w okresie poporodowym.

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa może być śmiertelna w 1-2% przypadków.

1 Częstość została oszacowana na podstawie wszystkich dostępnych danych epidemiologicznych,

z wykorzystaniem ryzyka względnego dla różnych produktów leczniczych w porównaniu do złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawieraj ących lewonorgestrel .

2 Punkt środkowy z zakresu od 5 do 7 na 10 000 kobiet w okresie roku, w oparciu o relatywne ryzyko wynosz ące około 2,3 do 3,6 dla złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawieraj ących lewonorgestrel w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana.

Liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadaj ących na 10 000 kobiet w okresie roku

U pacjentek stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne niezwykle rzadko zgłaszano przypadki zakrzepicy w innych naczyniach krwionośnych, np. wątrobowych, krezkowych, nerkowych lub w żyłach i tętnicach siatkówki.

Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej

Ryzyko żylnych powikłań zakrzepowo-zatorowych u pacjentek stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne może znacząco wzrosnąć w przypadku występowania dodatkowych czynników ryzyka, szczególnie jeśli występuje kilka czynników ryzyka jednocześnie (patrz CHPL : tabela).

Stosowanie produktu leczniczego Ellanite jest przeciwwskazane, jeśli u pacjentki występuje jednocześnie kilka czynników ryzyka, zwiększaj ących ryzyko zakrzepicy żylnej (patrz CHPL : punkt 4.3). Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników - w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko żylnej choroby zakrzepowo- zatorowej. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy przepisywać złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz CHPL : punkt 4.3).

Tabela: Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej

Nie osiągni ęto konsensusu, co do możliwej roli żylaków oraz zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych na wystąpienie lub progresję żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.

Należy uwzględnić zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej w ciąży oraz w szczególności w 6-tygodniowym okresie poporodowym („Ciąża i laktacja" patrz CHPL : punkt 4.6.).

Objawy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości płucnej)

Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następuj ących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne środki antykoncepcyjne.

Objawy zakrzepicy żył głębokich (ang. deep vein thrombosis, DVT ) mogą obejmować:

- jednostronny obrzęk nogi i (lub) stopy lub obrzęk wzdłuż żyły w nodze;

- ból lub tkliwość w nodze, które mogą być odczuwane wyłącznie w czasie stania lub chodzenia;

- zwiększona temperatura w zmienionej chorobowo nodze; czerwona lub przebarwiona skóra nogi.

Objawy zatorowości płucnej (ang. pulmonary embolism , PE) mogą obejmować:

- nagły napad niewyjaśnionego spłycenia oddechu lub przyspieszenia oddechu;

- nagły napad kaszlu, który może być połączony z krwiopluciem;

- ostry ból w klatce piersiowej;

- ciężkie zamroczenie lub zawroty głowy;

- przyspieszone lub nieregularne bicie serca.

Niektóre z tych objawów (np. „spłycenie oddechu", „kaszel") są niespecyficzne i mogą być niepoprawnie zinterpretowane jako występuj ące częściej lub mniej poważne stany (np. infekcje dróg oddechowych). Inne objawy zamkni ęcia naczyń mogą obejmować: nagły ból, obrzęk oraz lekko niebieskie przebarwienie kończyn.

Jeżeli zamkni ęcie naczynia wystąpi w oku, objawy mogą obejmować bezbolesne zaburzenia widzenia, które mogą przekształcić się w utratę widzenia. W niektórych przypadkach utrata widzenia może nastąpić niemal natychmiast.

Ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Badania epidemiologiczne wykazały związek pomiędzy stosowaniem hormonalnych środków antykoncepcyjnych, a zwiększonym ryzykiem tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (zawału mięśnia sercowego) lub incydentów naczyniowo-mózgowych (np. przemijaj ącego napadu niedokrwiennego, udaru). Przypadki tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych mogą być śmiertelne.

Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Ryzyko wystąpienia tętniczych powikłań zakrzepowo-zatorowych lub napadów naczyniowo-mózgowych u pacjentek stosuj ących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne jest zwiększone u kobiet, u których występuj ą czynniki ryzyka (patrz CHPL : tabela). Stosowanie produktu leczniczego Ellanite jest przeciwwskazane, jeżeli u pacjentki występuje jeden poważny lub jednocześnie kilka czynników ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, które stawiają pacjentkę w grupie wysokiego ryzyka zakrzepicy tętniczej (patrz CHPL : punkt 4.3). Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników - w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy przepisywać złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz CHPL : punkt 4.3).

Tabela: Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Objawy tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych

Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następuj ących objawów należy natychmiast zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne środki antykonc epcyjne .

Objawy napadu naczyniowo-mózgowego mogą obejmować:

- nagłe zdrętwienie lub osłabienie twarzy, rąk lub nóg, szczególnie po jednej stronie ciała;

- nagłe trudności z chodzeniem, zawroty głowy, utratę równowagi lub koordynacji;

- nagłe splątanie, trudności z mówieniem lub rozumieniem;

- nagłe zaburzenia widzenia w jednym oku lub obydwu oczach;

- nagłe, ciężkie lub długotrwałe bóle głowy bez przyczyny;

- utratę przytomności lub omdlenie z drgawkami lub bez drgawek.

Przejściowe objawy sugeruj ące , że zdarzenie jest przemijaj ącym napadem niedokrwiennym (ang. transient ischaemic attack , TIA ).

Objawy zawału serca (ang. myocardial infarction , MI) mogą być następuj ące :

- ból, uczucie dyskomfortu, ociężałość, uczucie ściskania lub pełności w klatce piersiowej, ramieniu lub poniżej mostka;

- uczucie dyskomfortu promieniuj ące do pleców, szczęki, gardła, ramienia, żołądka;

- uczucie pełności, niestrawności lub zadławienia;

- pocenie się, nudności, wymioty lub zawroty głowy;

- skrajne osłabienie, niepokój lub spłycenie oddechu;

- przyspieszone lub nieregularne bicie serca.

Guzy

W niektórych badaniach epidemiologicznych stwierdzano zwiększone ryzyko występowania raka szyjki macicy u kobiet, które przez dłuższy czas (> 5 lat) stosowały złożone doustne środki antykoncepcyjne, niemniej nadal istnieje wątpliwość, w jakim zakresie można przypisać ten fakt współistniej ącym skutkom zachowań seksualnych i innych czynników, na przykład wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV).

Metaanaliza 54 badań epidemiologicznych wykazała, że u kobiet aktualnie stosuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne istnieje nieznacznie podwyższone ryzyko względne (RR = 1,24) zachorowania na raka piersi. Podwyższone ryzyko stopniowo zanika w cią gu 10 lat od odstawienia doustnych hormonalnych środków antykoncepcyjnych. Rak piersi występuje rzadko u kobiet poniżej 40 roku życia, zatem duża liczba diagnoz tej choroby u kobiet obecnie lub w przeszłości przyjmuj ących doustne złożone środki antykoncepcyjne jest mała w stosunku do całkowitego ryzyka zachorowania na raka piersi. Te badania nie przedstawiają dowodów na przyczynowość. Stwierdzony schemat podwyższonego ryzyka może wynikać z wcześniejszej diagnozy raka piersi u kobiet stosuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne, biologicznych skutków stosowania tych środków lub połączenia obu tych czynników. Zdiagnozowany u kobiet przyjmuj ących kiedykolwiek złożone doustne środki antykoncepcyjne rak piersi jest zwykle w stadium mniej zaawansowanym klinicznie niż u kobiet, które nigdy nie przyjmowały takich środków.

W rzadkich przypadkach u pacjentek stosuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne diagnozowano łagodne guzy wątroby, a w bardzo rzadkich - złośliwe guzy wątroby. W odosobnionych przypadkach guzy te prowadziły do zagrażaj ących życiu krwotoków wewnętrznych. Guzy wątroby należy rozważać w diagnostyce różnicowej, w przypadku występowania u kobiet przyjmuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne silnego bólu w górnej części brzucha, powiększenia wątroby lub oznak krwotoku wewnętrznego.

Ryzyko zachorowania na raka trzonu macicy lub jajników jest niższe w przypadku przyjmowania wyższych dawek złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych (50 pg etinylestradiolu ). Nadal nie zostało potwierdzone, czy dotyczy to także złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych stosowanych w niższych dawkach.

Inne przypadki

Składnik progestagenowy produktu leczniczego Ellanite jest antagonistą aldosteronu o właściwościach oszczędzaj ących potas. W większości przypadków nie należy oczekiwać wzrostu poziomu potasu. Jednak w badaniach klinicznych u niektórych pacjentek z łagodną lub umiarkowaną niewydolnoś cią nerek, przyjmuj ących produkty lecznicze oszczędzaj ące potas, przy przyjmowaniu drospirenonu zanotowano nieznaczny, nieistotny statystycznie wzrost poziomu potasu w surowicy. Dlatego podczas pierwszego cyklu leczenia u pacjentek z objawami niewydolnoś ci nerek i poziomem potasu w surowicy mieszcz ącym się w górnym zakresie referencyjnym przed rozpocz ęciem przyjmowania tabletek, a zwłaszcza w przypadku równoczesnego przyjmowania produktów leczniczych oszczędzaj ących potas, należy sprawdzać poziom potasu w surowicy. patrz CHPL : także punkt 4.5.

Występowanie hipertriglicerydemii u pacjentki lub w wywiadzie rodzinnym może oznaczać większe ryzyko zachorowania na zapalenie trzustki podczas stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

U wielu kobiet przyjmuj ących złożone doustne środki antykoncepcyjne zanotowano nieznaczny wzrost ciśnienia krwi, jednak przypadki wzrostu istotnego klinicznie są rzadkie. Tylko w tych rzadkich przypadkach uzasadnione jest natychmiastowe zaprzestanie stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Złożonedoustne środki antykoncepcyjne należy odstawić, jeśli w trakcie ich stosowania u pacjentek z wcześniejszym nadciśnieniem utrzymuje się stale podwyższone ciśnienie lub wystąpi istotny wzrost ciśnienia krwi, nie reaguj ące właściwie na leczenie przeciwnadciśnieniowe . W uzasadnionych przypadkach można wznowić podawanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych, jeśli leczenie przeciwnadciśnieniowe spowoduje spadek ciśnienia do wartości prawidłowych.

Zarówno podczas ciąży, jak i przyjmowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych opisywano występowanie lub pogorszenie przebiegu następuj ących stanów chorobowych (choć ich związek z tymi środkami nie jest jednoznaczny): żółtaczka i (lub) świąd związany z cholestazą, kamienie żółciowe, porfiria, toczeń rumieniowaty układowy, zespół hemolityczno-mocznicowy, pląsawica Sydenhama , pemfigoid ciężarnych, utrata słuchu związana z otosklerozą.

U pacjentek choruj ących na wrodzony obrzęk naczynioruchowy, produkty zawieraj ące estrogeny mogą wywołać lub nasilić objawy obrzęku.

Ostre lub przewlekłe zaburzenia czynności wątroby mogą spowodować konieczność odstawienia złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych do czasu, aż markery wątrobowe powrócą do normy. Nawrót żółtaczki cholestatycznej i (lub) świądu związanego z cholestazą, które uprzednio pojawiły się w ciąży lub przy wcześniejszym stosowaniu hormonów płciowych wymuszają konieczność odstawienia złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

Złożone doustne środki antykoncepcyjne mogą mieć wpływ na obwodową insulinooporność lub tolerancję glukozy, nie ma jednak dowodu na konieczność zmiany trybu leczenia u kobiet choruj ących na cukrzycę stosuj ących doustne złożone środki antykoncepcyjne o niskiej zawartości substancji czynnej (< 0,05 mg etinylestradiolu ). Kobiety z cukrzycą należy uważnie obserwować, szczególnie w początkowym okresie stosowania przez nie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

Kobiety stosuj ące złożone doustne środki antykoncepcyjne zgłaszały pogorszenie depresji endogennej, epilepsji, choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziej ącego zapalenia jelita grubego.

Czasami może pojawić się ostuda, zwłaszcza u kobiet, które chorowały na ostudę ciążową. Kobiety z tendencją do występowania ostudy powinny unikać kontaktu ze światłem słonecznym lub promieniowaniem ultrafioletowym podczas przyjmowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.

Jedna tabletka tego produktu leczniczego zawiera 57,07 mg laktozy. Pacjentki z rzadką wrodzoną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy typu Lapp lub zaburzeniem wchłaniania glukozy-galaktozy, które stosują dietę bezlaktozową, powinny uwzględnić ten fakt.

Wymagane badania lekarskie

Przed rozpocz ęciem lub wznowieniem stosowania produktu leczniczego Ellanite należy zebrać kompletny wywiad lekarski (w tym wywiad rodzinny) i sprawdzić, czy pacjentka nie jest w ciąży. Należy dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi oraz przeprowadzić badanie fizykalne, biorąc pod uwagę

przeciwwskazania (patrz CHPL : punkt 4.3) oraz ostrzeżenia (patrz CHPL : punkt 4.4). Ważne jest zwrócenie uwagi kobiety na informacje dotycz ące zakrzepicy żył i tętnic, w tym na ryzyko stosowania produktu leczniczego Ellanite w porównaniu z innymi złożonymi hormonalnymi środkami antykoncepcyjnymi, objawy żylnych i tętniczych zaburzeń zakrzepowo- zatorowych, znane czynniki ryzyka oraz zalecane postępowanie w przypadku podejrzenia zakrzepicy.

Należy również polecić kobietom dokładne przeczytanie ulotki i stosowanie się do znajduj ących się w niej zaleceń. Częstość i rodzaj badań powinny zostać określone w oparciu o obowiązuj ące wytyczne i dostosowane do każdej pacjentki.

Należy poinformować kobiety, że hormonalne środki antykoncepcyjne nie chronią przed zarażeniem wirusem HIV (AIDS) oraz innym chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Ograniczona skuteczność

Skuteczność złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych może być ograniczona w przypadku nieprzyj ęcia tabletek (patrz CHPL : punkt 4.2), zaburzeń żołądkowo-jelitowych (patrz CHPL : punkt 4.2) lub stosowania innych produktów (patrz CHPL : punkt 4.5).

Ograniczona kontrola cyklu

W przypadku stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych może wystąpić krwawienie (plamienie lub krwawienie z odstawienia), szczególnie w pierwszych miesiącach ich stosowania. Dlatego ocena ewentualnych nieregularnych krwawień jest zasadna dopiero po okresie adaptacyjnym, trwaj ącym około trzech cykli.

Jeśli nieregularne krwawienia utrzymują się lub pojawią się ponownie po cyklach regularnych, wówczas należy rozważyć przyczyny inne niż hormonalne i wykonać badania diagnostyczne wykluczaj ące nowotwór złośliwy lub ciążę. Konieczne może być łyżeczkowanie jamy macicy.

U niektórych kobiet w okresie odstawienia tabletek może nie występować krwawienie z odstawienia. Jeśli złożone doustne środki antykoncepcyjne były przyjmowane zgodnie z zaleceniami opisanymi w CHPL w punkcie 4.2., istnieje nikłe prawdopodobieństwo, aby kobieta była w ciąży. Jeśli jednak środki te nie były przyjmowane zgodnie z zaleceniami przed pierwszym epizodem braku krwawienia z odstawienia albo jeśli w dwóch cyklach nie wystąpiło krwawienie z odstawienia, wówczas przed kontynuacją przyjmowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych należy wykluczyć ciążę.