DIPROPHOS

1 ml preparatu zawiera 6,43 mg dipropionianu betametazonu (Betamethasoni dipropionas) co
odpowiada 5 mg betametazonu oraz 2,63 mg soli sodowej fosforanu betametazonu (Betamethasoni
natrii phosphas) co odpowiada 2 mg betametazonu.

Nadwrażliwość na substancję czynną betametazon lub inne kortykosteroidy, lub na którąkolwiek

substancję pomocniczą. Preparatu nie należy stosować u osób z grzybicą uogólnioną.

Gdy produkt leczniczy jest stosowany w stanach zagrożenia życia, bezwzględne wskazania są bardzo nieliczne.

Przeciwwskazania do stosowania kortykosteroidów: gruźlica, osteoporoza, labilność psychiczna,
choroba wrzodowa, pierwotna jaskra, wczesne zespolenie żył, cukrzyca, zespół Cushinga,
niewydolność nerek oraz zakażenia bakteryjne, grzybicze lub wirusowe.

Ciąża, szczególnie pierwsze trzy miesiące, uważana jest za przeciwwskazanie.

Nie należy stosować kortykosteroidów do leczenia zespołu błon szklistych po urodzeniu.

Działania niepożądane preparatu, podobnie jak innych kortykosteroidów, zależą zarówno od dawki jak
i czasu trwania leczenia. Zazwyczaj działania te są odwracalne lub można je zminimalizować przez
zmniejszenie dawki preparatu; takie postępowanie jest korzystniejsze od przerwania leczenia.

Zaburzenia bilansu płynowego i elektrolitowego ustroju: zatrzymanie sodu, utrata potasu, alkaloza
hipokaliemiczna; zatrzymanie płynów; zastoinowa niewydolność serca u podatnych pacjentów;
nadciśnienie.

Układ mięśniowo-szkieletowy: osłabienie mięśni, miopatia wywołana leczeniem kortykosteroidami,
utrata masy mięśniowej; zaostrzenie objawów miastenii; osteoporoza; kompresyjne złamania
kręgosłupa; martwica aseptyczna głowy kości udowej i ramiennej; patologiczne złamania kości
długich; zerwanie ścięgna; niestabilność stawów (spowodowana wielokrotnymi wstrzyknięciami
dostawowymi).

Przewód pokarmowy: czkawka, wrzód trawienny z ryzykiem perforacji i krwotoku; zapalenie trzustki;
rozdęcie brzucha; wrzodziejące zapalenie przełyku.

Skóra: utrudnione gojenie się ran; atrofia skóry; cienka, delikatna skóra; wybroczyny i krwawe
wylewy podskórne; zaczerwienienie skóry twarzy; wzmożone pocenie się; stłumione reakcje na testy
skórne; odczyny takie jak alergiczne zapalenie skóry, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy.

Objawy neurologiczne: drgawki; wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego krwi z obrzękiem tarczy
nerwu wzrokowego (guz rzekomy mózgu) obserwowany zazwyczaj po leczeniu; zaburzenia
równowagi; bóle głowy.

Objawy endokrynologiczne: nieregularne miesiączkowanie; rozwój zespołu cushingoidalnego;
zahamowanie wzrostu wewnątrzmacicznego płodu lub wzrostu dziecka; wtórny brak reakcji ze strony
kory nadnerczy i przysadki, zwłaszcza w sytuacjach stresu, jak np. po urazie, operacji, chorobie;
obniżona tolerancja na węglowodany, objawy utajonej cukrzycy, obniżone zapotrzebowanie na
insulinę i doustne środki hipoglikemiczne u cukrzyków.

Zaburzenia oka: zaćma podtorebkowa tylna; wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego; jaskra; wytrzeszcz.

Metabolizm: ujemny bilans azotowy związany z katabolizmem białek.

Psychiatria: euforia, nagłe zmiany nastroju; ciężka depresja aż do objawów psychozy; zmiany
osobowości; bezsenność.

Inne: reakcje rzekomoanafilaktyczne lub reakcje nadwrażliwości oraz obniżenie ciśnienia i objawy
przypominające wstrząs.

Ponadto, do innych działań niepożądanych związanych z podawaniem kortykosteroidów drogą
pozajelitową należą rzadkie przypadki ślepoty po wstrzyknięciu leku bezpośrednio do zmiany
chorobowej umiejscowionej na twarzy i głowie; nieprawidłowo nasilona lub zmniejszona pigmentacja
skóry; atrofia skóry lub tkanki podskórnej, ropień jałowy, zaczerwienienie skóry po wstrzyknięciu
dostawowym oraz choroby stawów przypominające artropatię Charcota.

Dawkowanie preparatu jest różne w różnych wskazaniach i należy ustalić je indywidualnie dla
każdego pacjenta, w zależności od rodzaju choroby, jej nasilenia i odpowiedzi na leczenie.

Na początku leczenia należy ustalić najmniejszą skuteczną dawkę, która umożliwia uzyskanie
zadowalającej odpowiedzi na leczenie. Jeśli w czasie leczenia u pacjenta nie następuje poprawa (brak
odpowiedzi na leczenie) należy przerwać podawanie preparatu i rozpocząć podawanie innego
preparatu.

Leczenie ogólne: w leczeniu ogólnym dawka początkowa wynosi 1-2 ml preparatu w większości
wskazań. Dawkę tę można powtórzyć w razie potrzeby. Preparat podaje się w głębokim wstrzyknięciu
w mięsień pośladkowy. Dawkowanie i częstość podawania preparatu zależy od nasilenia objawów
choroby oraz od odpowiedzi na leczenie. W ciężkich stanach chorobowych, takich jak toczeń
rumieniowaty lub stany astmatyczne, w celu ratowania życia pacjenta, może być konieczne podanie
początkowo 2 ml zawiesiny.

W leczeniu chorób dermatologicznych są skuteczne domięśniowe wstrzyknięcia 1 ml preparatu. W
zależności od odpowiedzi na leczenie, dawkę tę można powtórzyć.

W chorobach układu oddechowego złagodzenie objawów następuje w ciągu kilku godzin po
domięśniowym wstrzyknięciu preparatu. Zmniejszenie nasilenia objawów uzyskuje się po podaniu 1-
2 ml preparatu pacjentom z astmą oskrzelową, katarem siennym, alergicznym zapaleniem oskrzeli i
alergicznym nieżytem nosa.

W leczeniu ostrego lub przewlekłego zapalenia kaletki dobre wyniki uzyskuje się po podaniu 1-2 ml
preparatu we wstrzyknięciu domięśniowym. W razie konieczności dawkę tę można powtórzyć.

Leczenie miejscowe: jednoczesne podanie miejscowo działającego środka znieczulającego jest rzadko
konieczne. U pacjentów wymagających podania takiego środka, preparat można zmieszać z 1% lub
2% roztworem prokainy lub lidokainy. Można również zastosować podobne środki znieczulające o
działaniu miejscowym. Nie należy stosować środków znieczulających zawierających metylparaben,
propylparaben, fenol, itd. Do strzykawki najpierw pobiera się odpowiednią dawkę Diprophos, później
lek znieczulający, a następnie krótko wstrząsa.

U pacjentów z ostrym zapaleniem kaletki podnaramiennej, podbarkowej, podskórnej łokciowej i
przedrzepkowej, dokaletkowe wstrzyknięcie 1-2 ml preparatu może złagodzić ból i przywrócić pełny
zakres ruchów w ciągu kilku godzin. Przewlekłe zapalenie kaletki można leczyć mniejszymi dawkami
leku po opanowaniu ostrych objawów zapalenia. W ostrym zapaleniu ścięgien i maziówki, zapaleniu
ścięgna, zapaleniu tkanek okołościęgnowych podanie jednej dawki preparatu powinno złagodzić
objawy choroby. W przewlekłych postaciach tych chorób może być konieczne powtórne podanie
preparatu, w zależności od stanu pacjenta.

Po podaniu 0,5-2 ml preparatu we wstrzyknięciu dostawowym, złagodzenie bólu i sztywności
związanych z reumatoidalnym zapaleniem stawów oraz zapaleniem kości i stawów może nastąpić w
ciągu dwóch do czterech godzin. Działanie leku, trwa w większości przypadków, co najmniej cztery
tygodnie.

Podanie preparatu we wstrzyknięciu dostawowym jest dobrze tolerowane przez tkanki stawowe i
okołostawowe. Zaleca się następujące dawkowanie: duże stawy (kolano, biodro, bark) 1-2 ml; stawy
średnie (łokieć, nadgarstek, staw skokowy) 0,5-1 ml; stawy małe (stopa, dłoń, klatka piersiowa) 0,25-
0,5 ml.

W schorzeniach dermatologicznych preparat można podawać we wstrzyknięciach bezpośrednio do
zmiany chorobowej. Odpowiedź na leczenie można zaobserwować w pewnych zmianach nie
leczonych bezpośrednio, co przypisuje się niewielkiemu ogólnoustrojowemu działaniu betametazonu.
W razie podania bezpośredniego do zmiany chorobowej, zaleca się wstrzyknięcie śródskórne (nie
podskórne) dawki 0,2 ml/cm2 pc. Lek należy wstrzyknąć równomiernie, posługując się małą
strzykawką i igłą. Całkowita ilość preparatu podanego miejscowo nie powinna przekroczyć 1 ml na
tydzień.

Preparat jest skuteczny w leczeniu chorób stóp poddających się leczeniu kortykosteroidami. Zapalenie
kaletki pod odciskiem można opanować podając lek w dwóch kolejnych wstrzyknięciach po 0,25 ml.
W stanach chorobowych, takich jak sztywny paluch, szpotawość piątego palca stopy i ostre dnawe
zapalenie stawów złagodzenie objawów może nastąpić szybko. Do większości wstrzyknięć można
używać małej strzykawki do wstrzyknięć podskórnych. Zalecane dawki leku, które należy podawać w
odstępach około tygodniowych to: zapalenie kaletki pod odciskiem nad stawem 0,25-0,5 ml; zapalenie
kaletki pod ostrogą piętową 0,5 ml; zapalenie kaletki nad sztywnym paluchem 0,5 ml; zapalenie
kaletki nad szpotawym piątym palcem stopy 0,5 ml; torbiel galaretowata okołostawowa 0,25-0,5 ml;
ból śródstopia 0,25-0,5 ml; zapalenie pochewki ścięgna 0,5 ml; zapalenie okostnej kości sześciennej
0,5 ml; ostre dnawe zapalenie stawów 0,5-1 ml.

Po uzyskaniu poprawy, należy ustalić odpowiednią dawkę podtrzymującą stopniowo zmniejszając
dawkę początkową preparatu, aż do ustalenia najmniejszej skutecznej dawki.

Jeśli pacjent jest narażony na sytuacje stresowe, nie mające związku z chorobą podstawową,
konieczne może być zwiększenie dawki preparatu. Jeżeli lek ma być odstawiony po długotrwałym
stosowaniu, dawkę należy zmniejszać stopniowo.

Preparatu nie należy stosować w postaci wstrzyknięć dożylnych i podskórnych.
Podczas podawania preparatu należy ściśle przestrzegać zasad aseptyki.

Preparat zawiera dwa estry betametazonu, z których jeden - sól sodowa fosforanu betametazonu -
ulega szybkiemu wchłanianiu z miejsca podania. Z tego względu należy wziąć pod uwagę możliwość
wystąpienia działań ogólnoustrojowych wywołanych przez rozpuszczalny związek betametazonu.
Brak danych potwierdzających bezpieczeństwo profilaktycznego stosowanie kortykosteroidów
powyżej 32 tygodnia ciąży. Przed zastosowaniem kortykosteroidów należy rozważyć korzyści i
ryzyko dla matki i płodu wynikające ze stosowania kortykosteroidów w tym okresie ciąży.

Nie należy stosować kortykosteroidów do leczenia zespołu błon szklistych po urodzeniu. W
profilaktycznym leczeniu zespołu błon szklistych u wcześniaków, kortykosteroidów nie należy
podawać ciężarnym w stanie przedrzucawkowym i w okresie rzucawki lub przy uszkodzeniu łożyska.

Należy zachować ostrożność podając preparat we wstrzyknięciu domięśniowym pacjentom z
idiopatyczną plamicą małopłytkową.

Kortykosteroidy należy podawać w głębokim wstrzyknięciu do dużych mas mięśniowych, aby
uniknąć ryzyka miejscowego zaniku tkanki.

Po podaniu kortykosteroidów do tkanek miękkich, bezpośrednio do zmiany chorobowej lub do stawu
mogą wystąpić zarówno miejscowe jak i ogólnoustrojowe działania leku.

Konieczne jest każdorazowe badanie płynu stawowego, aby wykluczyć obecność zakażenia. Należy
unikać miejscowego podania leku do stawów, w których wcześniej rozpoznano zakażenie. Znaczne
nasilenie bólu i miejscowego obrzęku, dalsze ograniczenie możliwości poruszania stawem, gorączka i
złe samopoczucie wskazują na septyczne zapalenie stawu. Jeśli rozpoznanie to potwierdzi się, należy
zastosować odpowiedni antybiotyk.

Kortykosteroidów nie należy podawać we wstrzyknięciach do niestabilnych stawów, miejsc
zakażonych oraz przestrzeni międzykręgowych. Wielokrotne wstrzyknięcia do stawów u pacjentów z
zapaleniem kości i stawów może pogłębić destrukcję stawów. Należy unikać wstrzykiwania
kortykosteroidów bezpośrednio w samo ścięgno, ponieważ takie postępowanie może przyczynić się do
zerwania ścięgna.

Po zakończeniu leczenia kortykosteroidami podawanymi dostawowo pacjent powinien oszczędzać
leczony staw, w którym nastąpiło złagodzenie objawów chorobowych.

Donoszono o rzadkich przypadkach reakcji rzekomo anafilaktycznych u pacjentów otrzymujących
kortykosteroidy drogą pozajelitową i z tego względu należy podjąć odpowiednie środki
zapobiegawcze przed podaniem leku, zwłaszcza u pacjentów z uczuleniem na leki w wywiadzie.

W przypadku długotrwałego leczenia kortykosteroidami, należy rozważyć zastosowanie doustnej
postaci leku, po dokonaniu oceny potencjalnych korzyści i ryzyka związanych z tą decyzją.

U pacjentów z remisją bądź nasileniem procesu chorobowego może być konieczna zmiana
dawkowania, w zależności od odpowiedzi na leczenie oraz narażenia pacjenta na stres fizyczny lub
emocjonalny, związany np. z ciężkimi infekcjami, zabiegiem operacyjnym lub urazem. Po
zakończeniu długotrwałego leczenia kortykosteroidami lub leczenia z zastosowaniem dużych dawek
tych leków. Należy monitorować pacjentów nawet do 12 miesięcy po przerwaniu kuracji.

Kortykosteroidy mogą maskować objawy zakażeń, może również dojść do rozwoju nowych zakażeń
w czasie stosowania kortykosteroidów. W tym okresie mogą wystąpić trudności w zwalczeniu
infekcji, a także możliwe jest zmniejszenie odporności pacjentów na zakażenia.

Długotrwałe podawanie kortykosteroidów może wiązać się z występowaniem zaćmy podtorebkowej
tylnej (zwłaszcza u dzieci), jaskry z możliwym uszkodzeniem nerwów wzrokowych oraz z nasileniem
zakażeń oczu wywołanych grzybami lub wirusami.

Średnie oraz duże dawki kortykosteroidów mogą spowodować wzrost ciśnienia krwi, zatrzymywanie
soli i wody oraz wzmożone wydzielanie potasu. Działania te są mniej prawdopodobne, gdy pacjent
otrzymuje syntetyczne pochodne kortykosteroidów, z wyjątkiem leczenia dużymi dawkami tych
leków. Można rozważyć ograniczenie soli w diecie pacjenta oraz uzupełnianie potasu. Wszystkie
kortykosteroidy zwiększają wydzielanie wapnia.

W czasie leczenia kortykosteroidami pacjenci nie powinni być szczepieni na ospę. Nie należy również
wykonywać innych szczepień ochronnych, zwłaszcza podczas stosowania dużych dawek
kortykosteroidów, ze względu na ryzyko powikłań neurologicznych i brak odpowiedzi
immunologicznej. Szczepienia mogą być wykonywane, u pacjentów otrzymujących kortykosteroidy w
leczeniu substytucyjnym, np. w chorobie Addisona.

Pacjenci przyjmujący immunosupresyjne dawki kortykosteroidów powinni unikać kontaktu z osobami
chorymi na ospę wietrzną i odrę, a w razie kontaktu z tymi chorobami powinni zasięgnąć porady
lekarza. Jest to szczególnie ważne u dzieci.

Leczenie kortykosteroidami pacjentów z czynną gruźlicą należy ograniczyć do przypadków gruźlicy
piorunującej lub rozsianej, w której kortykosteroidy podaje się z odpowiednimi środkami
przeciwgruźliczymi.

Jeśli zastosowanie kortykosteroidów jest wskazane u pacjentów z gruźlicą utajoną lub z dodatnim
odczynem tuberkulinowym konieczna jest ścisła obserwacja pacjentów, ponieważ w tych przypadkach
możliwy jest nawrót choroby. Podczas długotrwałej terapii kortykosteroidami pacjenci powinni
profilaktycznie otrzymywać chemioterapeutyki. W przypadku profilaktycznego stosowania
ryfampicyny, należy wziąć pod uwagę nasilenie klirensu wątrobowego kortykosteroidów, wówczas
może być konieczna modyfikacja dawkowania kortykosteroidu.

W leczeniu danego schorzenia należy stosować najniższą skuteczną dawkę kortykosteroidu; dawkę
należy zmniejszać stopniowo.

W przypadku zbyt gwałtownego odstawienia kortykosteroidu może wystąpić wtórna niedomoga kory
nadnerczy, którą można zminimalizować przez stopniowe zmniejszanie dawki kortykosteroidu.
Względna niedomoga kory nadnerczy może utrzymywać się przez kilka miesięcy po przerwaniu
leczenia; dlatego jeśli pacjent jest w tym okresie narażony na stres, leczenie kortykosteroidami należy
wznowić. Jeśli pacjent już otrzymuje kortykosteroidy, dawkę tych leków można zwiększyć. Ze
względu na możliwe zaburzenia wydzielania mineralokortykoidów, należy jednocześnie podawać sól
i(lub) mineralokortykosteroid.

Działanie kortykosteroidów nasila się u osób z niedoczynnością tarczycy lub z marskością wątroby.

Zaleca się ostrożne stosowanie kortykosteroidów u pacjentów z zakażeniem oka wirusem opryszczki,
z uwagi na możliwą perforację rogówki.

U osób leczonych kortykosteroidami mogą wystąpić zaburzenia psychiczne. Kortykosteroidy mogą
nasilać już istniejącą chwiejność emocjonalną lub tendencję do stanów psychotycznych.

Należy zachować ostrożność podając kortykosteroidy w następujących sytuacjach: nieswoistym
wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, jeśli istnieje ryzyko zagrażającej perforacji jelita, ropnia lub
innego zakażenia z wydzielaniem ropy; zapaleniu uchyłka; świeżych zespoleniach jelitowo-
jelitowych; czynnym lub utajonym wrzodzie trawiennym; niewydolności nerek; nadciśnieniu;
osteoporozie i miastenii.

Powikłania leczenia kortykosteroidami zależą od dawki leku i czasu trwania leczenia, dlatego w
każdym przypadku należy ocenić korzyści względem ryzyka dla pacjenta.

Kortykosteroidy mogą wywoływać zaburzenia wzrostu oraz zahamowanie wytwarzania endogennych
kortykosteroidów u niemowląt i dzieci, dlatego też należy kontrolować wzrost i rozwój pacjentów z tej
grupy wiekowej poddanych długotrwałemu leczeniu kortykosteroidami.

U niektórych pacjentów kortykosteroidy mogą wpływać na ruchliwość oraz liczbę plemników.

Preparatu nie należy stosować w postaci wstrzyknięć dożylnych i podskórnych.
Podczas podawania preparatu należy ściśle przestrzegać zasad aseptyki.

Preparat zawiera dwa estry betametazonu, z których jeden - sól sodowa fosforanu betametazonu -
ulega szybkiemu wchłanianiu z miejsca podania. Z tego względu należy wziąć pod uwagę możliwość
wystąpienia działań ogólnoustrojowych wywołanych przez rozpuszczalny związek betametazonu.
Brak danych potwierdzających bezpieczeństwo profilaktycznego stosowanie kortykosteroidów
powyżej 32 tygodnia ciąży. Przed zastosowaniem kortykosteroidów należy rozważyć korzyści i
ryzyko dla matki i płodu wynikające ze stosowania kortykosteroidów w tym okresie ciąży.

Nie należy stosować kortykosteroidów do leczenia zespołu błon szklistych po urodzeniu. W
profilaktycznym leczeniu zespołu błon szklistych u wcześniaków, kortykosteroidów nie należy
podawać ciężarnym w stanie przedrzucawkowym i w okresie rzucawki lub przy uszkodzeniu łożyska.

Należy zachować ostrożność podając preparat we wstrzyknięciu domięśniowym pacjentom z
idiopatyczną plamicą małopłytkową.

Kortykosteroidy należy podawać w głębokim wstrzyknięciu do dużych mas mięśniowych, aby
uniknąć ryzyka miejscowego zaniku tkanki.

Po podaniu kortykosteroidów do tkanek miękkich, bezpośrednio do zmiany chorobowej lub do stawu
mogą wystąpić zarówno miejscowe jak i ogólnoustrojowe działania leku.

Konieczne jest każdorazowe badanie płynu stawowego, aby wykluczyć obecność zakażenia. Należy
unikać miejscowego podania leku do stawów, w których wcześniej rozpoznano zakażenie. Znaczne
nasilenie bólu i miejscowego obrzęku, dalsze ograniczenie możliwości poruszania stawem, gorączka i
złe samopoczucie wskazują na septyczne zapalenie stawu. Jeśli rozpoznanie to potwierdzi się, należy
zastosować odpowiedni antybiotyk.

Kortykosteroidów nie należy podawać we wstrzyknięciach do niestabilnych stawów, miejsc
zakażonych oraz przestrzeni międzykręgowych. Wielokrotne wstrzyknięcia do stawów u pacjentów z
zapaleniem kości i stawów może pogłębić destrukcję stawów. Należy unikać wstrzykiwania
kortykosteroidów bezpośrednio w samo ścięgno, ponieważ takie postępowanie może przyczynić się do
zerwania ścięgna.

Po zakończeniu leczenia kortykosteroidami podawanymi dostawowo pacjent powinien oszczędzać
leczony staw, w którym nastąpiło złagodzenie objawów chorobowych.

Donoszono o rzadkich przypadkach reakcji rzekomo anafilaktycznych u pacjentów otrzymujących
kortykosteroidy drogą pozajelitową i z tego względu należy podjąć odpowiednie środki
zapobiegawcze przed podaniem leku, zwłaszcza u pacjentów z uczuleniem na leki w wywiadzie.

W przypadku długotrwałego leczenia kortykosteroidami, należy rozważyć zastosowanie doustnej
postaci leku, po dokonaniu oceny potencjalnych korzyści i ryzyka związanych z tą decyzją.

U pacjentów z remisją bądź nasileniem procesu chorobowego może być konieczna zmiana
dawkowania, w zależności od odpowiedzi na leczenie oraz narażenia pacjenta na stres fizyczny lub
emocjonalny, związany np. z ciężkimi infekcjami, zabiegiem operacyjnym lub urazem. Po
zakończeniu długotrwałego leczenia kortykosteroidami lub leczenia z zastosowaniem dużych dawek
tych leków. Należy monitorować pacjentów nawet do 12 miesięcy po przerwaniu kuracji.

Kortykosteroidy mogą maskować objawy zakażeń, może również dojść do rozwoju nowych zakażeń
w czasie stosowania kortykosteroidów. W tym okresie mogą wystąpić trudności w zwalczeniu
infekcji, a także możliwe jest zmniejszenie odporności pacjentów na zakażenia.

Długotrwałe podawanie kortykosteroidów może wiązać się z występowaniem zaćmy podtorebkowej
tylnej (zwłaszcza u dzieci), jaskry z możliwym uszkodzeniem nerwów wzrokowych oraz z nasileniem
zakażeń oczu wywołanych grzybami lub wirusami.

Średnie oraz duże dawki kortykosteroidów mogą spowodować wzrost ciśnienia krwi, zatrzymywanie
soli i wody oraz wzmożone wydzielanie potasu. Działania te są mniej prawdopodobne, gdy pacjent
otrzymuje syntetyczne pochodne kortykosteroidów, z wyjątkiem leczenia dużymi dawkami tych
leków. Można rozważyć ograniczenie soli w diecie pacjenta oraz uzupełnianie potasu. Wszystkie
kortykosteroidy zwiększają wydzielanie wapnia.

W czasie leczenia kortykosteroidami pacjenci nie powinni być szczepieni na ospę. Nie należy również
wykonywać innych szczepień ochronnych, zwłaszcza podczas stosowania dużych dawek
kortykosteroidów, ze względu na ryzyko powikłań neurologicznych i brak odpowiedzi
immunologicznej. Szczepienia mogą być wykonywane, u pacjentów otrzymujących kortykosteroidy w
leczeniu substytucyjnym, np. w chorobie Addisona.

Pacjenci przyjmujący immunosupresyjne dawki kortykosteroidów powinni unikać kontaktu z osobami
chorymi na ospę wietrzną i odrę, a w razie kontaktu z tymi chorobami powinni zasięgnąć porady
lekarza. Jest to szczególnie ważne u dzieci.

Leczenie kortykosteroidami pacjentów z czynną gruźlicą należy ograniczyć do przypadków gruźlicy
piorunującej lub rozsianej, w której kortykosteroidy podaje się z odpowiednimi środkami
przeciwgruźliczymi.

Jeśli zastosowanie kortykosteroidów jest wskazane u pacjentów z gruźlicą utajoną lub z dodatnim
odczynem tuberkulinowym konieczna jest ścisła obserwacja pacjentów, ponieważ w tych przypadkach
możliwy jest nawrót choroby. Podczas długotrwałej terapii kortykosteroidami pacjenci powinni
profilaktycznie otrzymywać chemioterapeutyki. W przypadku profilaktycznego stosowania
ryfampicyny, należy wziąć pod uwagę nasilenie klirensu wątrobowego kortykosteroidów, wówczas
może być konieczna modyfikacja dawkowania kortykosteroidu.

W leczeniu danego schorzenia należy stosować najniższą skuteczną dawkę kortykosteroidu; dawkę
należy zmniejszać stopniowo.

W przypadku zbyt gwałtownego odstawienia kortykosteroidu może wystąpić wtórna niedomoga kory
nadnerczy, którą można zminimalizować przez stopniowe zmniejszanie dawki kortykosteroidu.
Względna niedomoga kory nadnerczy może utrzymywać się przez kilka miesięcy po przerwaniu
leczenia; dlatego jeśli pacjent jest w tym okresie narażony na stres, leczenie kortykosteroidami należy
wznowić. Jeśli pacjent już otrzymuje kortykosteroidy, dawkę tych leków można zwiększyć. Ze
względu na możliwe zaburzenia wydzielania mineralokortykoidów, należy jednocześnie podawać sól
i(lub) mineralokortykosteroid.

Działanie kortykosteroidów nasila się u osób z niedoczynnością tarczycy lub z marskością wątroby.

Zaleca się ostrożne stosowanie kortykosteroidów u pacjentów z zakażeniem oka wirusem opryszczki,
z uwagi na możliwą perforację rogówki.

U osób leczonych kortykosteroidami mogą wystąpić zaburzenia psychiczne. Kortykosteroidy mogą
nasilać już istniejącą chwiejność emocjonalną lub tendencję do stanów psychotycznych.

Należy zachować ostrożność podając kortykosteroidy w następujących sytuacjach: nieswoistym
wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, jeśli istnieje ryzyko zagrażającej perforacji jelita, ropnia lub
innego zakażenia z wydzielaniem ropy; zapaleniu uchyłka; świeżych zespoleniach jelitowo-
jelitowych; czynnym lub utajonym wrzodzie trawiennym; niewydolności nerek; nadciśnieniu;
osteoporozie i miastenii.

Powikłania leczenia kortykosteroidami zależą od dawki leku i czasu trwania leczenia, dlatego w
każdym przypadku należy ocenić korzyści względem ryzyka dla pacjenta.

Kortykosteroidy mogą wywoływać zaburzenia wzrostu oraz zahamowanie wytwarzania endogennych
kortykosteroidów u niemowląt i dzieci, dlatego też należy kontrolować wzrost i rozwój pacjentów z tej
grupy wiekowej poddanych długotrwałemu leczeniu kortykosteroidami.

U niektórych pacjentów kortykosteroidy mogą wpływać na ruchliwość oraz liczbę plemników.