BONEFOS

1 ml koncentratu do sporządzenia roztworu do infuzji zawiera 60 mg klodronianu disodowego (Dinatrii clodronas) w postaci klodronianu disodowego czterowodnego.

1 ampułka z 5 ml koncentratu zawiera 300 mg klodronianu disodowego bezwodnego (Dinatrii clodronas) (w postaci klodronianu disodowego czterowodnego).

Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.

Nadwrażliwość na klodronian disodowy lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Jednoczesne podawanie innych bisfosfonianów.

Ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny poniżej 10 ml/min.).

Nie należy stosować u dzieci, kobiet w ciąży i w okresie karmienia piersią.

Najczęściej zgłaszanym działaniem niepożądanym jest biegunka, zwykle o niewielkim nasileniu, występująca zazwyczaj po zastosowaniu dużych dawek produktu leczniczego.

W randomizowanym badaniu klinicznym, kontrolowanym placebo, dotyczącym zapobiegania występowaniu przerzutów nowotworowych do układu kostnego u osób z pierwotnie operacyjnym rakiem sutka, 1079 pacjentów oceniono pod względem bezpieczeństwa – jedynym zdarzeniem niepożądanym, które występowało istotnie częściej w grupie przyjmującej klodronian w dawce 1600 mg/dobę przez 2 lata niż w grupie otrzymującej placebo, była biegunka o niezbyt ciężkim przebiegu. W innym randomizowanym badaniu z grupą kontrolną placebo, w którym 5592 pacjentów w wieku 75 lat i więcej przyjmowało klodronian w dawce 800 mg/dobę przez 3 lata, jako leczenie zapobiegające występowaniu złamań w wyniku osteoporozy, jedynymi objawami występującymi częściej w grupie klodronianu niż w grupie placebo były: biegunka, nudności i wymioty. Wymienione działania niepożądane mogą występować zarówno podczas podania doustnego, jak i dożylnego - różnice mogą dotyczyć częstości występowania tych reakcji.

* u pacjentów z chorobą przerzutową, może również wynikać z przerzutów do wątroby i kości. ** zwykle łagodne

Do opisania każdego działania i jego objawów oraz towarzyszących chorób użyto odpowiedniej nomenklatury, zgodnie ze słownikiem terminologii medycznej MedDRA (ang.Medical Dictionary for Regulatory Activities).

Działania niepożądane, które opisano po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu

• Zaburzenia oka

Podczas stosowania produktu Bonefos po jego wprowadzeniu do obrotu opisywano przypadki zapalenia błony naczyniowej oka. Podczas stosowania innych bisfosfonianów opisywano następujące reakcje: zapalenie spojówek, nadtwardówki i twardówki. Zapalenie spojówek podczas stosowania produktu Bonefos opisano u jednego pacjenta, który jednocześnie przyjmował inny bisfosfonian. Dotychczas nie opisano przypadków zapalenia nadtwardówki lub twardówki w trakcie stosowania produktu Bonefos (działanie niepożądane leków z grupy bisfosfonianów).

• Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia

Zaburzenie parametrów oddechowych u pacjentów z astmą aspirynową. Reakcje nadwrażliwości przebiegające jako zaburzenia oddychania.

• Zaburzenia nerek i dróg moczowych

Zaburzenie czynności nerek (zwiększone stężenie kreatyniny w osoczu i białkomocz), ciężkie uszkodzenie nerek, szczególnie po bardzo szybkich infuzjach dożylnych dużych dawek klodronianu (patrz punkt 4.2). Zgłaszano pojedyncze przypadki niewydolności nerek, rzadko prowadzące do zgonu, zwłaszcza podczas jednoczesnego stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych, najczęściej diklofenaku.

• Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej

Zgłaszano pojedyncze przypadki martwicy kości żuchwy, głównie u pacjentów wcześniej leczonych aminobisfosfonianami, takimi jak zoledronian i pamidronian (patrz również punkt 4.4).

Pacjenci przyjmujący Bonefos zgłaszali silne bóle kości, stawów i (lub) mięśni. Zgłoszenia te nie były częste, a w badaniach randomizowanych, kontrolowanych placebo bez widocznych znacznych różnic między pacjentami, którym podawano placebo, a pacjentami leczonymi klodronianem. W okresie po wprowadzeniu produktu do obrotu zgłaszano następujące działania (rzadko):

nietypowe złamania podkrętarzowe i trzonu kości udowej (działanie niepożądane leków należących do grupy bisfosfonianów).

Klodronian jest wydalany głównie przez nerki, dlatego podczas leczenia klodronianem należy zapewnić właściwą podaż płynów.

Dzieci

Nie określono bezpieczeństwa stosowania i skuteczności produktu leczniczego u dzieci.

Pacjenci w podeszłym wieku

Nie ma specjalnych zaleceń odnośnie dawkowania produktu leczniczego w tej grupie pacjentów. W badaniach klinicznych brali udział pacjenci w wieku powyżej 65 lat i nie odnotowano u nich zwiększonej częstości występowania działań niepożądanych lub ich nasilenia.

Infuzja dożylna (tylko leczenie krótkotrwałe)

Należy zapewnić odpowiednie nawodnienie pacjenta podczas leczenia produktem leczniczym Bonefos w postaci dożylnej.

Czas leczenia, po którym uzyskuje się prawidłowe stężenie wapnia w surowicy, jest różny u poszczególnych pacjentów. Można powtarzać infuzję, jeżeli jest to konieczne lub kontynuować leczenie podając klodronian doustnie.

Dorośli pacjenci z prawidłową czynnością nerek

Klodronian podaje się w infuzji dożylnej w dawce 300 mg na dobę (jedna ampułka 5 ml). Zawartość ampułki należy rozcieńczyć w 500 ml soli fizjologicznej (0,9% chlorek sodu) lub w 5% roztworze glukozy. Przygotowany roztwór podawać przez minimum dwie godziny. Leczenie kontynuuje się do uzyskania prawidłowego stężenia wapnia we krwi, co zwykle jest osiągane w ciągu pięciu dni. Nie należy podawać produktu leczniczego dożylnie dłużej niż przez siedem dni. Można również podać 1500 mg klodronianu w pojedynczej infuzji dożylnej. Rozcieńczony w 500 ml roztwór przygotowany według podanych powyżej wskazówek podaje się wówczas przez 4 godziny.

Pacjenci z niewydolnością nerek

Zalecane jest następujące zmniejszenie dawkowania:

Zaleca się podanie w infuzji 300 mg klodronianu przed przeprowadzeniem hemodializy a połowę tej dawki w dni, w które się nie wykonuje dializy oraz ograniczyć leczenie do 5 dni. Należy pamiętać, że dializa otrzewnowa słabo usuwa klodronian z krwioobiegu.

Podczas stosowania klodronianu należy przyjmować odpowiednią ilość płynów. Jest to szczególnie istotne jeśli klodronian jest stosowany dożylnie oraz u pacjentów z hiperkalcemią lub niewydolnością nerek.

Przed rozpoczęciem oraz w trakcie leczenia należy monitorować czynność nerek na podstawie stężenia kreatyniny, wapnia i fosforanów w osoczu.

W badaniach klinicznych obserwowano bezobjawowe, odwracalne zwiększenie aktywności aminotransferaz, któremu nie towarzyszyły zmiany wyników innych badań czynności wątroby. Zaleca się monitorowanie aktywności aminotransferaz (patrz punkt 4.8).

Należy zachować ostrożność, stosując klodronian u pacjentów z niewydolnością nerek (patrz punkt 4.2).

Dożylne podawanie dawek istotnie większych niż zalecane może prowadzić do ciężkiego uszkodzenia nerek, szczególnie jeśli szybkość infuzji jest zbyt duża.

Wśród pacjentów z rozpoznanym rakiem, leczonych według schematu złożonego z podawanych jednocześnie doustnych i dożylnych bisfosfonianów zgłaszano przypadki martwicy kości żuchwy, zwykle związanej z ekstrakcją zęba lub miejscowym zakażeniem (włącznie z zapaleniem kości i szpiku kostnego). Wielu z tych pacjentów otrzymywało również leczenie chemioterapeutyczne i kortykosteroidy.

Przed wdrożeniem leczenia bisfosfonianami u chorych ze współistniejącymi czynnikami ryzyka (np. rak, chemioterapia, radioterapia, stosowanie kortykosteroidów, nieprawidłowa higiena jamy ustnej) należy rozważyć wykonanie profilaktycznych zabiegów dentystycznych, a w trakcie terapii z użyciem bisfosfonianów należy unikać inwazyjnych zabiegów stomatologicznych.

Wykonywanie chirurgicznych zabiegów stomatologicznych u pacjentów z martwicą kości żuchwy powstałą w trakcie terapii bisfosfonianami może prowadzić do zaostrzenia tej jednostki chorobowej. Nie wiadomo, czy odstawienie bisfosfonianów zmniejszy ryzyko martwicy kości żuchwy u pacjentów wymagających wykonania zabiegów dentystycznych.

Po przeprowadzeniu oceny klinicznej lekarz ustali plan działania dla każdego pacjenta indywidualnie, w oparciu o ocenę stosunku korzyści do ryzyka.

Podczas leczenia produktem leczniczym Bonefos należy przeprowadzać regularna kontrolę wskaźników czynności wątroby, morfologii krwi oraz stężenia fosforanów we krwi. Stężenie wapnia należy kontrolować codziennie.

Nietypowe złamania kości udowej

Zgłaszano przypadki nietypowych złamań podkrętarzowych i trzonu kości udowej u osób stosujących bisfosfoniany, głównie u pacjentów długotrwale leczonych z powodu osteoporozy. Te poprzeczne lub krótkie skośne złamania mogą pojawić się w dowolnym miejscu wzdłuż całej kości udowej - od miejsca zlokalizowanego tuż pod krętarzem mniejszym aż do okolicy nadkłykciowej. Do tego typu złamań dochodzi po minimalnym urazie lub bez urazu, a niektórzy pacjenci odczuwają ból uda lub ból w pachwinie. W badaniach obrazowych często na kilka tygodni lub miesięcy przed całkowitym złamaniem kości udowej widoczne są cechy złamań z przeciążenia. Złamania często występują obustronnie, dlatego u leczonych bisfosfonianami pacjentów, u których stwierdzono złamanie trzonu kości udowej, należy zbadać kość udową w drugiej kończynie. Zgłaszano również słabe gojenie się tych złamań. Na podstawie indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka u pacjentów, u których podejrzewa się nietypowe złamanie kości udowej, należy rozważyć odstawienie bisfosfonianów do czasu przeprowadzenia oceny.

Należy zalecić pacjentom, żeby zgłaszali pojawienie się jakiegokolwiek bólu w obrębie uda, biodra lub pachwiny występującego w trakcie leczenia bisfosfonianami, a każdy pacjent zgłaszający się z takimi objawami powinien być zbadany pod względem obecności niecałkowitego złamania kości udowej.

Podczas stosowania klodronianu należy przyjmować odpowiednią ilość płynów. Jest to szczególnie istotne jeśli klodronian jest stosowany dożylnie oraz u pacjentów z hiperkalcemią lub niewydolnością nerek.

Przed rozpoczęciem oraz w trakcie leczenia należy monitorować czynność nerek na podstawie stężenia kreatyniny, wapnia i fosforanów w osoczu.

W badaniach klinicznych obserwowano bezobjawowe, odwracalne zwiększenie aktywności aminotransferaz, któremu nie towarzyszyły zmiany wyników innych badań czynności wątroby. Zaleca się monitorowanie aktywności aminotransferaz (patrz punkt 4.8).

Należy zachować ostrożność, stosując klodronian u pacjentów z niewydolnością nerek (patrz punkt 4.2).

Dożylne podawanie dawek istotnie większych niż zalecane może prowadzić do ciężkiego uszkodzenia nerek, szczególnie jeśli szybkość infuzji jest zbyt duża.

Wśród pacjentów z rozpoznanym rakiem, leczonych według schematu złożonego z podawanych jednocześnie doustnych i dożylnych bisfosfonianów zgłaszano przypadki martwicy kości żuchwy, zwykle związanej z ekstrakcją zęba lub miejscowym zakażeniem (włącznie z zapaleniem kości i szpiku kostnego). Wielu z tych pacjentów otrzymywało również leczenie chemioterapeutyczne i kortykosteroidy.

Przed wdrożeniem leczenia bisfosfonianami u chorych ze współistniejącymi czynnikami ryzyka (np. rak, chemioterapia, radioterapia, stosowanie kortykosteroidów, nieprawidłowa higiena jamy ustnej) należy rozważyć wykonanie profilaktycznych zabiegów dentystycznych, a w trakcie terapii z użyciem bisfosfonianów należy unikać inwazyjnych zabiegów stomatologicznych.

Wykonywanie chirurgicznych zabiegów stomatologicznych u pacjentów z martwicą kości żuchwy powstałą w trakcie terapii bisfosfonianami może prowadzić do zaostrzenia tej jednostki chorobowej. Nie wiadomo, czy odstawienie bisfosfonianów zmniejszy ryzyko martwicy kości żuchwy u pacjentów wymagających wykonania zabiegów dentystycznych.

Po przeprowadzeniu oceny klinicznej lekarz ustali plan działania dla każdego pacjenta indywidualnie, w oparciu o ocenę stosunku korzyści do ryzyka.

Podczas leczenia produktem leczniczym Bonefos należy przeprowadzać regularna kontrolę wskaźników czynności wątroby, morfologii krwi oraz stężenia fosforanów we krwi. Stężenie wapnia należy kontrolować codziennie.

Nietypowe złamania kości udowej

Zgłaszano przypadki nietypowych złamań podkrętarzowych i trzonu kości udowej u osób stosujących bisfosfoniany, głównie u pacjentów długotrwale leczonych z powodu osteoporozy. Te poprzeczne lub krótkie skośne złamania mogą pojawić się w dowolnym miejscu wzdłuż całej kości udowej - od miejsca zlokalizowanego tuż pod krętarzem mniejszym aż do okolicy nadkłykciowej. Do tego typu złamań dochodzi po minimalnym urazie lub bez urazu, a niektórzy pacjenci odczuwają ból uda lub ból w pachwinie. W badaniach obrazowych często na kilka tygodni lub miesięcy przed całkowitym złamaniem kości udowej widoczne są cechy złamań z przeciążenia. Złamania często występują obustronnie, dlatego u leczonych bisfosfonianami pacjentów, u których stwierdzono złamanie trzonu kości udowej, należy zbadać kość udową w drugiej kończynie. Zgłaszano również słabe gojenie się tych złamań. Na podstawie indywidualnej oceny stosunku korzyści do ryzyka u pacjentów, u których podejrzewa się nietypowe złamanie kości udowej, należy rozważyć odstawienie bisfosfonianów do czasu przeprowadzenia oceny.

Należy zalecić pacjentom, żeby zgłaszali pojawienie się jakiegokolwiek bólu w obrębie uda, biodra lub pachwiny występującego w trakcie leczenia bisfosfonianami, a każdy pacjent zgłaszający się z takimi objawami powinien być zbadany pod względem obecności niecałkowitego złamania kości udowej.