Przepuklina pępkowa: objawy. Kiedy operować przepuklinę pępkową?

Czym jest przepuklina pępkowa?

Przepukliną nazywamy stan polegający na przemieszczeniu się dowolnego organu poza miejsce, w którym powinien się naturalnie znajdować. W przypadku przepukliny pępkowej mamy do czynienia z przejściem części narządów znajdujących się w jamie brzusznej przez pierścień pępkowy. Przepuklina pępkowa jest stwierdzana głównie u nowonarodzonych dzieci, a częstość jej występowania wynosi 1 na 6 narodzeń. 

Co stanowi przyczynę przepukliny pępkowej?

Na chwilę obecną medycyna nie zna dokładnej przyczyny stojącej za powstaniem przepukliny pępkowej. Jedna z teorii zakłada, że jej główną przyczyną jest brak miejsca dla wzrostu rozwijającego się jelita cienkiego. Z tego powodu jelito w trakcie rozwoju płodowego zaczyna wychodzić przez pierścień pępkowy, który jest wówczas szeroko otwarty. W większości wypadków, na przestrzeni kilku następnych tygodni, dochodzi do powrotu jelita do jamy brzusznej płodu, czemu towarzyszy zamknięcie się pierścienia pępkowego, jednak nie zawsze się tak dzieje - wówczas dochodzi do powstania przepukliny pępkowej. 

Jakie są objawy przepukliny pępkowej?

Wydawać by się mogło, że wyjście fragmentu narządów jamy brzusznej przez pierścień pępkowy powinno być za każdym razem widoczne. Niestety, nie zawsze tak się dzieje. Zarejestrowano przypadki przepukliny pępkowej bez widocznych gołym okiem zmian w okolicy pępka. Z tego powodu przepuklina pępkowa może zostać zauważona w późniejszym etapie rozwoju dziecka - jest to spowodowane rozwojem mięśni brzucha. Dochodzi wówczas do zwiększenia ciśnienia przez nie wywieranego, co prowadzi do widocznego uwypuklenia okolicy pępka. Uwypuklenie to jest zwykle miękkie i możliwe jest wciśnięcie go do jamy brzusznej.  Przepuklina pępkowa przeważnie nie boli. Jednakże istnieją sytuacje, kiedy jej obecności może towarzyszyć ból - ma to miejsce w przypadku, kiedy dochodzi do jej obrzęku. Wówczas zawartość przepukliny nie może zostać odprowadzona z powrotem do jamy brzusznej.W takiej sytuacji możemy zaobserwować u dziecka objawy towarzyszące bólowi, takie jak: niepokój, płacz czy też wymioty. Wówczas, jeśli nie znamy przyczyny płaczu i niepokoju u dziecka, powinniśmy skontaktować się z lekarzem, ponieważ takie zachowanie może wskazywać na uwięźnięcie przepukliny pępkowej. Jednakże, takie sytuacje zdarzają się rzadko. 

Co zrobić w przypadku wystąpienia objawów u dziecka?

Tok postępowania w przypadku wystąpienia u dziecka objawów przepukliny pępkowej jest różny w zależności od tego, czy mamy do czynienia z jej uwięzieniem, czy nie. W przypadku przepukliny pępkowej nie uwięzionej (przepuklina jest miękka i niebolesna), powinniśmy skontaktować się z lekarzem, który wypisze skierowanie do chirurga dziecięcego. Jeżeli jednak przepuklina jest uwięziona (twarda, spuchnięta, bolesna), powinniśmy niezwłocznie udać się z dzieckiem na izbę przyjęć. Należy również pamiętać, aby w takiej sytuacji nie podawać dziecku niczego do picia ani jedzenia, ponieważ możliwe że konieczne będzie wykonanie zabiegu chirurgicznego.

W jaki sposób leczy się przepuklinę pępkową?

Najczęściej przepuklina pępkowa nie wymaga leczenia, ponieważ około 85% przypadków następuje jej samoistne zamknięcie przed osiągnięciem przez dziecko 5 roku życia, jednakże jeżeli do tego czasu przepuklina nie ustąpi w sposób samoistny, konieczne jest jej usunięcie poprzez zabieg chirurgiczny. Zabieg ten jest wykonywany w celu zapobieżenia ewentualnemu uwięzieniu przepukliny, a także z powodów czysto kosmetycznych - w celu poprawy wyglądu pępka dziecka. Całość jest najczęściej prowadzona w ramach “chirurgii jednego dnia”. Po jej usunięciu, konieczna jest jeszcze wizyta kontrolna u lekarza, natomiast w miejscu zabiegu mogą być wyczuwalne szwy, a po jakimś czasie blizny.
Przepuklina, która zamknęła się w sposób samoistny lub w toku zabiegu chirurgicznego uważa się za wyleczoną. Jedynie w 1% przypadku następuje jej nawrót dorosłym życiu. 

Autor